ریسک ها در سرمایه گذاری

انواع ریسک های سرمایه ‌گذاری را بشناسید!

ریسک در سرمایه ‌گذاری بیانگر عدم اطمینانی است که نسبت به بازدهی سرمایه ‌گذاری‌ وجود دارد. با شناخت انواع ریسک و یادگیری نحوه عملکرد در مقابل عوامل ریسک ‌زا، می‌ توانیم معاملات موفق ‌تری داشته باشیم.

اختصاصی آگاه پرس – در ادامه سلسله یادداشت های «سواد بورسی»، در این یادداشت به معرفی«انواع ریسک های سرمایه گذاری» می پردازیم.

به طور کلی افراد از نظر پذیرش میزان ریسک به سه گروه تقسیم می‌شوند. افراد ریسک ‌گریز، که در انجام معاملات خود سیاستی محافظه ‌کارانه دارند. افراد ریسک ‌پذیر، که در سرمایه‌ گذاری ‌های خود جسارت و شجاعت بسیاری دارند و افراد خنثی نسبت به ریسک، که در مقابل سود و زیان پول خود واکنشی خنثی دارند. برای کنترل ریسک، لازم است ابتدا تیپ شخصیتی خود را بشناسید و اهداف خود را مشخص کنید. سپس با شناخت انواع ریسک، می ‌توانید دارایی خود را به بهترین شکل مدیریت کنید.

ریسک قابل اندازه ‌گیری است و با معیارهایی چون انحراف معیار بازده تاریخی، می‌ توان آن را محاسبه کرد. شرکت‌‌ ها برای آن که بتوانند میزان ریسک معاملات خود را محاسبه کنند، زمان و منابع مالی زیادی را به کار می ‌گیرند.

ریسک ‌های سرمایه ‌گذاری، به دو دسته اصلی تقسیم می‌ شوند: ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک. ریسک سیستماتیک، ریسکی است که به شرایط سیاسی و اقتصادی کلان جامعه ارتباط مستقیم دارد و ریسک غیرسیستماتیک، ریسکی است که تنها بستگی به تصمیم سرمایه ‌گذار دارد. در واقع سرمایه‌ گذار تصمیم می ‌گیرد که حتی در شرایط بحرانی سهم شرکتی را خریداری کند یا نکند.

انواع دیگری از ریسک وجود دارند که زیرمجموعه این دو دسته قرار دارند:

ریسک نرخ سود: زمانی ‌که در چند حوزه مختلف سرمایه‌ گذاری کنیم، ریسک نرخ سود مطرح می ‌شود، زیرا تفاوت نرخ سود در سرمایه‌ گذاری ‌های مختلف، می ‌تواند ما را به سمت سرمایه ‌گذاری در یکی از گزینه ‌ها که ریسک کمتری دارد هدایت کند.

ریسک تورم: به احتمال کاهش ارزش دارایی بر اثر تورم، ریسک تورم گفته می ‌شود. رشد نرخ تورم به کم شدن ارزش دارایی منتهی می ‌شود و ارتباط مستقیم با بازدهی سرمایه‌ گذاری دارد.

ریسک ریسک ها در سرمایه گذاری مالی: ریسک مالی وابسته به تعهدات مالی شرکت‌ و وام‌ های دریافتی آن‌ها است. سرمایه ‌گذاران می ‌توانند با مطالعه صورت ‌های مالی شرکت به میزان تعهدات مالی آن پی ببرند تا ریسک مالی کمتری را تجربه کنند.

ریسک نقدشوندگی: دارایی ‌هایی که خرید ریسک ها در سرمایه گذاری و فروش آنها آسان نیست دارای ریسک نقدشوندگی هستند. هرچه سرعت خرید و فروش سهامی بیشتر باشد ریسک نقدشوندگی آن کمتر است.

ریسک نرخ ارز: این نوع ریسک در مورد شرکت ‌هایی است که مواد اولیه خود را با ارز تهیه می ‌کنند و با رشد نرخ ارز، هزینه زیادی را متحمل ‌می ‌شوند.

ریسک تجاری: ریسک تجاری شامل هزینه‌ های شرکت برای اجرایی کردن پروژه ‌ها است.

ریسک اعتباری: ریسک اعتباری یا عدم بازپرداخت سود، مربوط به زمانی است که یک شرکت توانایی وصول سود قراردادی خود را بنا بر تعهدات خود نداشته باشد.

ریسک سیاسی: زمانی که دولتی بر اثر بی ‌ثباتی سیاسی، جنگ، کنترل‌ های نظامی و تغییر قوانین و… به صورت ناگهانی سیاست ‌های خود را تغییر دهد، ریسک سیاسی شکل می‌ گیرد.

ریسک بازار: ریسکی که بر اثر ریسک ها در سرمایه گذاری نوسانات کلی بازار به وجود می ‌آید و بازدهی را تغییر می‌ دهد.

کنترل کردن همه ریسک ‌های سرمایه‌ گذاری ممکن نیست، اما می ‌توان با داشتن دانش و تجربه این ریسک ‌ها را مدیریت کرد و میزان آن را کاهش داد. از جمله راهکارهای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری، داشتن سبد دارایی است. با ایجاد سبدی از سهم‌ های متنوع از بالا رفتن ریسک جلوگیری می‌ کنیم، البته تعداد سهام موجود در سبد نیز بسیار مهم است. برای داشتن سبدی مطمئن بهتر است از مشاوره کارشناسان و متخصصان این حوزه بهره ببریم.

ریسک سرمایه گذاری در کدام بازار کمتر است؟ (ویدئو)

اقتصاد ایران، با شرایط ویژه‌ای چون انتظار برای مشخص شدن نتیجه مذاکرات و سیاست‌هاسی دستوری و نادرست دولت برای کنترل تورم و بازارها، مواجه است. با این اوصاف، ریسک سرمایه گذاری در کدام بازار کمتر است؟ کارشناسان به این پرسش پاسخ می‌دهند.

به گزارش تجارت‌نیوز، رفتارهای مداخله‌گرایانه دولت درباره بازارها و طرح‌های عجیب مجلس برای کنترل قیمت‌ها، هرکدام می‌توانند از ریسک‌های مهم بازارهای مالی و کالایی محسوب شوند.

در این شرایط ریسک سرمایه گذاری در کدام بازار کمتر است؟

امید موسوی و برزو حق‌شناس، در یک گفتگوی اینستاگرامی با ابراهیم علیزاده، سردبیر تجارت‌نیوز، به این پرسش پاسخ دادند.

حق‌شناس: سرمایه‌گذاری امن نداریم

حق‌شناس، کارشناس بازارهای مالی در ابتدای صحبت‌های خود در این بخش گفت: اصطلاح سرمایه‌گذاری امن اشتباه است؛ چرا که سرمایه‌گذاری با ریسک همراه است و فقط باید ریسک‌ها را کنترل کرد.

به گفته این کارشناس، تنها سرمایه‌گذاری امن در ظاهر سپرده‌گذاری در بانک است اما همین هم کار هم در واقع و با توجه به تورم در ایران، در درازمدت با ضرر همراه است.

بازدهی بازارها، ناشی از افزایش تورم

او افزود: در ایران رشد اقتصادی وجود ندارد و بازدهی بازارها ناشی از افزایش تورم است. در ۵۰ سال گذشته، نوعی سیاست اشتباه پولی در کشور جریان داشته است که باعث چرخه‌های تورمی می‌شود.

این کارشناس بازارهای مالی ادامه داد: اقتصاد ایران نه تولیدمحور و ثروت‌آفریت که دلال‌محور است. در نتیجه عمده منابع مالی کشور، صرف دلالی می‌شود که ارزش افزوده‌ای در پی ندارد. در چنین شرایطی بازارها بر اثر تورم رشد می‌کنند.

ناتوانی دولت‌ها در عقب انداختن سیکل‌های تورمی

حق‌شناس، گفت: در ۱۰ ساله اخیر، چرخه‌های تورمی نزدیک‌تر شده است؛ چرا که دولت‌ها منابع مالی و درآمد ارزی کمتری در اختیار دارند و نمی‌توانند سیکل‌های تورمی را عقب بیندازند.

او افزود: در گذشته دولت‌ها منابع مالی بیشتری داشتند و چرخه‌های تورم را با تاخیر مواجه می‌کردند؛ هر چند بر اثر این سیاست اشتباه پولی، نقدینگی به هر حال افزایش می‌یافت.

حق‌شناس، تاکید کرد: اکنون امکان مداخله آنها گرفته در نتیجه سیکل‌های تورمی به هم نزدیک شده‌اند.

فروش اوراق همان چاپ پول است

این کارشناس بازارهای مالی در ادامه گفت: دو عامل نرخ سود بانکی و فروش اوراق، در ۱۰ سال گذشته در سیاست پولی کشور مهم شده‌اند.

حق‌شناس، افزود: بانک‌های مرکزی در دنیا از فروش اوراق دو هدف را دنبال می‌کنند؛ نخست اینکه هر گاه نقدینگی تورم‌زا شود آن را از این طریق از اقتصاد خارج و نزد خود ذخیره می‌کنند.

او ادامه داد: حالت دوم وقتی است که دولت‌ها برای پروژه‌های تولیدی خود نیاز به تامین مالی دارند و با فروش اوراق، نقدینگی را جمع‌آوری و آن را صرف این طرح‌ها می‌کنند.

رکود در بازارها به دلیل سیاست اشتباه فروش اوراق

حق‌شناس، تاکید کرد: سیاستی که دولت‌ها در سال‌های اخیر برای فروش ارواق در نظر گرفته‌اند مبتنی بر هیچکدام از این دو حالت نبوده است؛ آنها اوراق را فروخته و درآمد ناشی از آن را صرف هزینه‌های جاری کرده‌اند.

این کارشناس بازارهای مالی افزود: این سیاست اشتباه در کنار افزایش نرخ سود بین بانکی، به رکود در بسیاری از بازارهای مالی به ویژه سرمایه دامن زده است.

«ریال»، ناامن‌ترین بازار سرمایه‌گذاری است

حق‌شناس، توضیح داد: با وجودی که بازارهای مالی با رکود مواجه هستند، نقدینگی در حال بزرگ شدن است، در نتیجه تورم به هر حال این رکود را جبران می‌کند و ناامین‌ترین بازار ریال است.

حق‌شناس، توضیح داد: هر چند در یک سال گذشته، کسانی که سپرده‌گذاری بانکی داشته‌اند، سود بیشتری را کسب کرده‌اند اما در بازه کوتاهی شرایط متفاوت و فنر بازارها آزاد می‌شود.

چرخه تورمی سریع‌تر از قبل باز می‌گردد

این کارشناس بازارهای مالی پیش‌بینی کرد: متاسفانه، سیکل تورمی سریع‌تر از دوره‌های پیش رخ می‌دهد و احتمالا نیمه دوم امسال یا نیمه اول ۱۴۰۱ شاهد بروز آن هستیم.

او افزود: چرخه تورم پیشین، حدودا در بازه زمانی سال ۹۲ تا ۹۷ رخ داد و اکنون با فاصله کوتاهی باید منتظر آن باشیم. چرا که پول، هوشمند است و از تجربه‌های پیشین، تاثیر می‌پذیرد.

بازار سرمایه بیشترین سود را می‌برد

حق‌شناس، گفت: خروج از رکود و افزایش تورم همه بازارها را تحت تاثیر قرار می‌دهد اما بورس، به عنوان بازاری که بیشترین عقب‌افتادگی را داشته است، بیشترین سود را نیز می‌برد.

او تاکید کرد: البته در تحلیل‌ها نباید شاخص کل و حتی شاخل کل هم‌وزن را لحاظ کرد؛ چرا که شرایط آن، با آنچه در پرتقوها می‌گذارد، متفاوت است.

این کارشناس بازارهای مالی گفت: با وجود این، بررسی تک تک سهم‌ها نشان می‌دهد که بازار سهام نسبت به تورم و دیگر بازارها، عقب‌ماندگی بیشتری دارد.

موسوی: بازار منفی، فرصت خرید است

موسوی، دیگر کارشناس حاضر در لایو نیز گفت: بازار منفی، می‌تواند فرصتی برای خرید باشد و سود و بازدهی آینده آن احتمالا بیشتر است.

او افزود: سرمایه‌گذاران به جایی که تمرکز خود را بر «قیمت دارایی» بگذارند، بهتر است به «نعداد دارایی» فکر کنند. آنها می‌توانند در بازار منفی، به تعداد دارایی‌های خود اضافه کنند.

موسوی ادامه داد: به این روش، «استراتژی لشگر» گفته می‌شود؛ در واقع افراد از فرصت کاهش ارزش دارایی استفاده می‌کنند و سربازان خود را در پرتفو افزایش می‌دهند.

چینش یک پرتفو مناسب

موسوی، گفت: همه شاخص‌های اقتصاد کلان از جمله بدهی و درآمد دولت، رشد اقتصادی و تولید ناخالص داخلی، نشان می‌دهند که تورم در راه است.

این کارشناس بازارهای مالی افزود: بر این اساس سبد پرتفو مناسب می‌تواند ترکیبی از حدود پنج درصد کریپتو، ۲۵ درصد طلا، ۲۰ درصد صندوق با درآمد ثابت و ۵۰ درصد سهام باشد.

حق‌شناس: حدود ۶۰ درصد پرتفو سهام باشد

حق‌شناس، کارشناس بازارهای مالی نیز در مورد پرتفو مناسب گفت: بازار کریپتو به خصوص برای ایرانی‌ها ریسک زیادی دارد اما من حدود ۱۰ درصد پرتفو را به آنها اختصاص‌ می‌دهم.

او افزود: ۲۰ تا ۲۵ درصد پرتفو نیز می‌تواند طلا باشد. من پنج درصد را به دلار اختصاص می‌دهم. مابقی پرتفو می‌تواند سهم‌های مناسب بازار سرمایه باشد.

مطالعه متن کامل گزارش کدام بازار برای سرمایه‌گذاری امن است؟ پیشنهاد می‌شود.

آشنایی با مفاهیم ریسک و بازده در سرمایه ‌گذاری

انتظار از ورود به بازارهای مالی و سرمایه گذاری در آن، ریسک ها در سرمایه گذاری کسب درآمد و سود مورد نظر است که نیاز است پیش از اقدام به انجام هر معامله ای، میزان بازدهی و همچنین ریسک ناشی از سرمایه‌ گذاری آن به طور دقیق، بررسی شود.

در واقع از نخستین اقداماتی که نیاز است هر سرمایه گذار پیش از ورود به معامله خود انجام دهد، آن است که درباره آینده دارایی مورد نظر خود، پیش ‌بینی های لازم را انجام دهد در اینجا، مقصود از بازدهی، تحقق پیش بینی های صورت گرفته و مقصود از ریسک نیز، عدم تحقق پیش‌ بینی سرمایه ‌گذاری است. نکته مهم دیگر در این زمینه این است که هر یک از شما به عنوان یک سرمایه گذار و فعال بازار، در نظر داشته باشید که با کسب اطلاعات کافی در این حوزه، می توانید ریسک ناشی از سرمایه گذاری خود را تا حد قابل توجهی کاهش دهید. در ادامه مقاله در مورد موضوع بازدهی و ریسک سرمایه گذاری، به طور مفصل صحبت خواهیم نمود و مطالعه آن به شما کمک می کند تا در روند سرمایه گذاری های خود موفق تر ظاهر شوید و بازدهی مطلوبی به دست آورید.

آیا بین ریسک و بازده سرمایه گذاری ارتباط وجود دارد؟

این موضوع را باید مدنظر داشته باشید که برای یک سرمایه گذاری موفق، نیاز است علاوه بر بررسی بازدهی مورد انتظار، میزان ریسک آن را نیز به درستی مورد توجه قرار دهید.

بازدهی هر سرمایه گذاری، به منزله میزان درامد کسب شده، در برابر تحمل ریسک است. نکته قابل توجه این است که میزان ریسک و بازدهی مورد انتظار از یک سرمایه‌ گذاری، رابطه مستقیم دارند. به این معنا که، اگر در هر پروژه سرمایه گذاری، پذیرای میزان ریسک بیشتری باشید، به همان نسبت نیز میزان بازدهی ناشی از آن، افزایش یافته و احتمال کسب بازدهی بالاتر را خواهید داشت. البته این موضوع تنها برای آن دسته از افرادی است که روحیه پذیرش ریسک مطلوب و بالا را در روند سرمایه گذاری های خود دارند.

برای درک بهتر ارتباط ریسک و بازده سرمایه گذاری، هم اکنون تصور نمایید که شما قصد دارید بخشی از پول خود را در بانک سپرده ‌گذاری کنید. در واقع یکی از ویژگی های مهم بانک، حفظ اصل سرمایه و پرداخت سود ماهانه و ثابت به فرد است. در واقع اقدام به سپرده‌ گذاری در بانک، با هیچ ریسکی مواجه نبوده و امنیت بیشتری به همراه دارد. ولی با در نظر داشتن میزان اندک سود سپرده بانکی، می‌ توان گفت که سپرده‌ گذاری در بانک ریسک ها در سرمایه گذاری نیز حداقل ریسک و بازدهی را به همراه دارد.

به همین ترتیب نیز می توان برای سرمایه گذاری بخشی از پول خود، یکی از بازارهای بورس، طلا یا ارز را انتخاب نمود که بایستی برای کسب بازدهی بیشتر، پذیرای درجه ریسک بیشتری باشید. زیرا ماهیت این بازارها همراه با نوسانات قیمت است. این احتمال وجود دارد که پیش ‌بینی های صورت گرفته از آینده مثبت بازار، محقق نشده و با کاهش اصل سرمایه‌ خود مواجه شوید و یا به صورت عکس آن، پیش بینی ها کاملا درست و مثبت ریسک ها در سرمایه گذاری محقق شده و شما با بازدهی قابل توجهی مواجه شوید.

بهتر است این موضوع را بدانید که ریسک در بازارها به دو دسته ریسک سیستماتیک و ریسک غیرسیستماتیک دسته بندی می ‌شوند که منظور از ریسک سیستماتیک، پذیرش میزان ریسکی است که کنترل آن از عهده سرمایه ‌گذار خارج است که می توان به مواردی مانند امور اقتصادی و جو سیاسی و وقوع جنگ اشاره داشت که هر یک به عنوان ریسک سیستماتیک محسوب می شوند. در مقابل آن، ریسک ‌های غیرسیستماتیک، قابل کنترل هستند، به طوری که سرمایه ریسک ها در سرمایه گذاری ‌گذار می ‌تواند با بررسی این ریسک ‌ها، سرمایه ‌گذاری مطمئن ‌تری داشته باشد.

چگونه ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهیم؟

در این بخش می خواهیم به موضوع چگونگی کاهش ریسک سرمایه گذاری بپردازیم، بهتر است بدانیم نکاتی وجود دارد که دانستن آنها می تواند شناخت شما را در روند سرمایه گذاری بهبود بخشیده و باعث شود که میزان ریسک ناشی از سرمایه گذاری های خود را به درستی کاهش دهید. هر یک از این موارد در ادامه توضیح داده شده است.

سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت

روش های گوناگونی برای کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس وجود دارد که یکی از آسان ترین و مطمئن ترین ها، استفاده از صندوق‌ های سرمایه گذاری و کسب بازدهی مطلوب در بورس است.

افرادی که قصد دارند سرمایه‌ گذاری خود را با کمترین درجه ریسک انجام دهند، می توانند گزینه صندوق درآمد ثابت را انتخاب نمایند که بازدهی مطمئنی را برای سرمایه‌ گذاران محتاط یا افرادی که به ‌دنبال دریافت سود ماهانه هستند، به همراه دارد.

سرمایه گذاری در صندوق سهامی

سرمایه گذاری در صندوق سهامی، گزینه ‌ای همراه با ریسک بوده و همچنین امکان بازدهی بالاتر را دارد که به معنای، سرمایه‌ گذاری غیرمستقیم روی سهام شرکت ‌های بورسی است که قیمت واحدهای این صندوق ‌ها از نوسانات قیمت سهام و سود نقدی مجامع شرکت ‌ها تأثیر می پذیرد و با ریسک و البته بازدهی بیشتر از صندوق درآمد ثابت همراه است.

در نظر داشته باشید که سرمایه گذاری در این صندوق ‌ها با توجه به مدیریت حرفه ‌ای آن ‌ها، ریسک سرمایه گذاری افراد را کاهش می ‌دهد و برای افرادی مناسب است که حاضرند با تحمل ریسک بیشتر، بازدهی بالاتری را به دست آورند.

سرمایه گذاری همراه با کسب دانش مالی

سرمایه گذاری در صندوق سهامی و صندوق درآمد ثابت نیز از روش‌ های غیر مستقیم سرمایه‌ گذاری به شمار می ‌روند و در مقابل این روش ‌ها، سرمایه‌ گذاری مستقیم قرار دارد.

توجه نمایید که برای انجام سرمایه‌ گذاری مستقیم در ابتدا بایستی ثبت نام سجام و دریافت کد بورسی را انجام دهید. ولی در این شیوه از سرمایه ‌گذاری، پس از ثبت‌ نام و افتتاح حساب در کارگزاری، کد بورسی برای شما صادر می‌ شود ریسک ها در سرمایه گذاری ریسک ها در سرمایه گذاری و بعد از دریافت نام کاربری و رمز عبور ورود به سامانه معاملاتی، خودتان مسئولیت معاملات و مدیریت دارایی ‌هایتان را بر عهده می گیرید.

بنابراین نیاز دارید که ابتدا آموزش‌ های لازم را دریافت نمایید، چرا که با آموزش و افزایش دانش در هر زمینه ‌ای، ریسک فعالیت در آن حوزه را کاهش می‌ دهید. افرادی که آموزش‌ های لازم برای سرمایه گذاری در بورس را فرا گیرند و با روش ‌های تحلیلی بورس همچون تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال آشنا باشند، می ‌توانند ریسک سرمایه گذاری خود را کاهش دهند.

سرمایه گذاری با ایجاد تنوع در سبد دارایی‌

این روش یکی از مهمترین روش ‌ها در جهت کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس می باشد، تشکیل سبدی متنوع از دارایی ‌ها و سهام مختلف نیز به معنای انتخاب مستعدترین گزینه ‌های سرمایه ‌گذاری است که بر اساس شرایط می ‌تواند شامل سهام، اوراق و انواع صندوق ‌های سرمایه‌ گذاری باشد. همچنین در نظر داشته باشید، تعداد سهامی که در سبد دارایی خود قرار می ‌دهید، به اندازه ای باشد که مدیریت آن را برای شما دشوار نسازد. به این ترتیب می توانید ریسک سرمایه گذاری خود را تا حد قابل توجهی کاهش دهید.

مقاله کنفرانس
شناسایی ریسک های ساختاری در شرکت های هلدینگ سرمایه گذاری

چکیده:
با توجه به فعالیت شرکت های هلدینگ سرمایه گذاری در محیط پیچیده ی کنونی، نیاز به شناسایی خطرهای پیشروی این شرکتها از عوامل مهم کامیابی و موفقیت این شرکتهاست. که در این مسیر توجه به مقوله ریسک، از اهمیت ویژه ایبرخوردار است. شناسایی ریسک یکی از اولین مراحل مدیریت ریسک بوده و باتوجه به وجود ریسک های فراوان و نیز لزوم صرفبهینه منابع در فضای صنعت و تجارت، شناسایی ریسک ها دارای اهمیت زیادی می باشد، ریسک ها انواع مختلفی دارند مانندریسک های ساختاری، عملیاتی، مدیریتی، رفتاری و مالی. از آنجا که ریسک های ساختاری یکی از تاثیرگذارترین ریسک ها برایشرکت های هلدینگ می باشد لذا هدف اصلی این پژوه شناسایی ریسک های ساختاری در شرکتهای هلدینگ سرمایه گذاریاست. این تحقیق بر اساس هدف، از نوع بنیادی و از لحاظ گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی است و از ابزارهای مطالعهکتابخانه ای، وب کاوی، داده های ثانویه، مصاحبه های کیفی نیمه ساختار یافته و پرسشنامه ساختاریافته در قالب روشهای کیفیبهره گیری شده است. جامعه آماری، خبرگان مدیریت هلدیگ و روش نمونه گیری از نوع گلوله برفی می باشد. در نتیجه اینتحقیق، ریسکهای ساختاری متعددی در شرکتهای هلدینگ شناسایی شد که شامل سه د سته کلی و چهارده زیر د ستهمی باشد: ریسک های ناهمگونی، ریسک های سلسله مراتب و ریسک های انتصاب، که هرکدام از این دسته ها شامل ریسک هایمتفاوتی می باشد.

اصول مدیریت ریسک در بازار سرمایه + انواع آن

ریسک ؛ کلمه‌ای است که ممکن است شما را به یاد خطر و چالش بیاندازد. به همین دلیل، افراد ترجیح می‌دهند از ریسک کردن دوری کنند و از کارهایی که دارای ریسک بالایی است پرهیز نمایند. اما اینکه افراد فکر می‌کنند ریسک به معنی خطر است، کاملا اشتباه است. زیرا، زمانی که بحث مدیریت ریسک را در نظر بگیریم دیگر نمی‌توان ریسک را معادل خطر دانست. بنابراین می‌توان گفت، در ذات هر فعالیتی ریسک وجود دارد و زندگی روزمره همه افراد دارای ریسک بوده، اما این نکته را فراموش نکنید که با استفاده از مدیریت ریسک می‌توانید از این خطر و چالش در امان باشید و در معرض آن قرار گرفتن را به حداقل برسانید. در این مقاله به مدیریت ریسک در بازارهای مالی پرداخته‌ایم تا بتوانید زمانی که در معرض این ریسک قرار گرفته‌اید، بتوانید ریسک موجود در سرمایه‌گذاری خود را مدیریت کنید. پس، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

مدیریت ریسک چیست؟

مدیریت ریسک یکی از مهمترین اصول در بازار بورس و سرمایه‌گذاری است. هر چقدر هم که سرمایه داشته باشید برای اینکه بتوانید در بازار بمانید و فعالیت کنید باید بتوانید به طرز صحیح از مدیریت ریسک و مدیریت سرمایه استفاده کنید.

* در صورت تمایل می‌توانید مقاله اصول مدیریت سرمایه در بازارهای مالی را مطالعه نمایید.

شما به عنوان یک کاربر وقتی یک معامله انجام می‌دهید ممکن است 4 حالت به وجود بیاید؛

1. سود خیلی بزرگ ⇐ 10 تا 60 درصد
2. سود کم ⇐ 10 تا 15 درصد
3. ضرر کوچک ⇐ 10 تا 20 درصد
4. ضرر بزرگ ⇐ 40 تا 50 درصد

اگر بتوانید جلوی حالت چهارم را بگیرید؛ می‌توانید در بورس خیلی موفق باشید.

هدف مدیریت ریسک دقیقاً حذف ضررهای مالی بزرگ است.

فرآیند مدیریت ریسک

فرض کنید بر اساس تحلیلی که انجام می‌دهید خرید انجام داده‌اید؛ اما قبل از اینکه خرید کنید حتما باید حد ضرر را مشخص و مبلغ خرید را محاسبه کنید.

* ضریب ریسک: انتخاب یک عدد بین 1 تا 2

* کل سرمایه: کل پولی که در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنید.

* درصد حد ضرر: درصدی که برای جلوگیری از ضرر بیش از حد برای خود تعیین کرده‌اید.

در خصوص ضریب ریسک باید گفت؛ اگر آدم محتاطی هستید و تمایل دارید کمتر ریسک کنید 1 را انتخاب کنید؛ اما اگر آدم ریسک پذیری هستید می‌توانید عدد 2 را انتخاب کنید. همچنین، می‌توانید هر عددی بین 1 تا 2 را نیز انتخاب کنید؛ مثلا 1/5. عددی که انتخاب می‌کنید هر چقدر به 1 نزدیک‌تر باشد، ریسک کمتر؛ و هر چقدر به 2 نزدیک‌تر باشد، ریسک بیشتر می‌شود.

یکی از اصول خیلی مهم مدیریت ریسک و سرمایه می‌گوید:

اگر در یک معامله ضرر کردید، این ضرر باید بین 1 تا 3 درصد از کل مبلغ سرمایه شما باشد. حال این اصل را تبدیل به یک فرمول می‌کنیم؛

* نکته: ضریب ریسکی که انتخاب کرده‌اید باید در همه معاملات همان باشد و با همان ضریب کار کنید.

* با حد ضرر 10 درصد، اجازه دارید 10 میلیون خرید انجام دهید.

* با حد ضرر 20 درصد، اجازه دارید 5 میلیون خرید انجام دهید.

و اما یک فرمول ساده‌تر برای حداکثر مبلغ خرید؛

* بهتر است حد ضرر خود را 10 یا 20 درصد انتخاب کنید؛ زیرا، این حد ضرر یک عدد معقول، منطقی و یک رنج نرمال است تا بتوانید ریسک را بهتر مدیریت کنید.

انواع حد ضرر

• تعیین حد ضرر بر حسب دامنه نوسانات بازار
• استفاده گسترده در اکسپرت‌های خودکار
• تناسب با فازهای مختلف بازار
• نقطه ضعف، کارکرد ضعیف به هنگام انتشار اخبار و گزارش‌های مهم

انواع ریسک در بازارهای سرمایه

در اینجا، انواع ریسک‌هایی که یک سرمایه‌گذار در خرید سهام شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری در بورس با آنها مواجه می‌شود را معرفی و توضیح خواهیم داد؛

ریسک در یک طبقه‌بندی کلی به دو دسته تقسیم می‌شود؛

1. ریسک قابل اجتناب یا غیر سیستماتیک
2. ریسک غیرقابل اجتناب یا سیستماتیک

ریسک قابل اجتناب یا غیر سیستماتیک

ریسکی که می‌توانیم با استفاده از برخی روش‌ها از آن اجتناب کنیم؛ ریسک های قابل اجتناب می‌گویند. این ریسک ها اغلب ناشی از خصوصیات خاص شرکت‌ها هستند.

نمونه هایی از ریسک قابل اجتناب

• مدیریت ضعیف شرکت
• درست عمل نکردن سهامداران شرکت
• عدم موفقیت در رقابت با سایر رقبا
• قدیمی شدن محصولات تولیدی شرکت
• و .

که هر کدام از این نمونه‌ها باعث می‌شود، مشتریان شرکت به تدریج کم و فروش آن کاهش پیدا کند.این ریسک ها منشأ درونی دارند و علت بروز آن، به داخل شرکت مربوط می‌شود. با توجه به اینکه این نوع ریسک را می‌توانیم با به کارگیری برخی روش‌های محاسبه به حداقل ممکن برسانیم، از آن به عنوان ریسک قابل اجتناب یاد می‌شود.

ریسک غیر قابل اجتناب یا سیستماتیک

کنترل این نوع ریسک در اختیار سرمایه‌گذار نیست. به این گروه از ریسک ها، ریسک غیر قابل اجتناب یا سیستماتیک می‌گویند. مواردی مثل تغییر نرخ تورم، سیاست‌های کلان اقتصادی، شرایط سیاسی و . مواردی هستند که کنترل آنها از اختیار شرکت خارج می‌کند.
برای مثال؛ تغییر در سیاست‌های کلان اقتصادی و افزایش یا کاهش نرخ ارز و یا نرخ تورم می‌تواند به طور مستقیم در وضعیت درآمد-سود و میزان سودآوری شرکت‌ها تاثیر بگذارد و طبیعتاً ارزش سهام آنها را تحت تاثیر قرار دهد. اینگونه ریسک ها را ریسک های سیستماتیک یا غیر قابل اجتناب می‌گویند، زیرا کنترل آنها از اختیار سرمایه‌گذار خارج است.

و اما چگونه می‌توانیم ریسک قابل اجتناب را به حداقل ممکن رساند؟

به این ضرب‌المثل دقت کنید؛

همه تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد قرار ندهید، اگر از شما بپرسند منطق این ضرب‌المثل چیست؟ همه شما می‌گویید که ریسک آن کاهش پیدا می‌کند. چون اگر یکی از سبدهای تخم‌مرغ به زمین بیافتد و تخم‌مرغ‌های آن بشکند سبدها و تخم‌مرغ‌های دیگر همچنان سالم می‌مانند. در مباحث مرتبط با بورس هم تئوری بسیار معروفی به نام تئوری سبد وجود دارد که بر پایه همین ضرب‌المثل تشکیل شده است. بر اساس این تئوری، سرمایه‌گذار می‌تواند با متنوع کردن سبد سرمایه‌گذاری خود و انتخاب دارایی‌های بسیار متنوع به جای چند دارایی محدود ریسک های قابل اجتناب را در سرمایه‌گذاری خود به حداقل ممکن برساند. بنابراین، هر اندازه سبد سرمایه‌گذاری متنوع‌تر باشد؛ ریسک سرمایه‌گذاری هم کمتر می‌شود. بر پایه تئوری سبد، متخصصان بازار سرمایه توصیه می‌کنند؛ به جای اینکه فرد یک یا چند سهم از شرکت‌های محدودی را خریداری کند، سهام شرکت‌های متنوع از صنایع مختلف را خریداری نماید و حتی در سبد سرمایه‌گذاری خودش اوراق بهادار بدون ریسک مثل اوراق مشارکت و دیگر موارد را هم داشته باشد. مجدداً این نکته را یادآوری کنیم که، با متنوع‌سازی سبد سرمایه‌گذاری تنها می‌توانید حذف ریسک های قابل اجتناب یا غیرسیستماتیک را به حداقل برسانید و حذف ریسک های غیرقابل اجتناب یا سیستماتیک از کنترل یا اختیار سرمایه‌گذار خارج است. البته، با حذف یا کاهش ریسک های قابل اجتناب عملاً بخش عمده‌ای از ریسک هایی که سرمایه‌گذار با آنها مواجه است، کاهش پیدا می‌کند.

مدیریت ریسک در بازارهای مالی

یکی از مهمترین مواردی که یک سرمایه‌گذار نیاز دارد در طول معاملات به آن دقت زیادی کند، مدیریت ریسک می‌باشد. این مورد یکی از مهمترین موارد در تصمیم‌گیری‌های معاملاتی می‌باشد. مانند پدال گاز در ماشین است که استفاده نابجا از آن می‌تواند باعث از بین رفتن قسمت یا تمامی سرمایه شود. مدیریت، میزان ریسک یا درگیر کردن درصدی از حساب در یک معامله است که با شناخت از استراتژی و میزان تاییدات انجام می‌شود.
به عنوان مثال؛ شما همیشه نمی‌توانید با سرعت 100 کیلومتر در ساعت رانندگی کنید، ممکن است در یک کوچه با 10 کیلومتر، در یک جاده لغزنده 15 کیلومتر و در یک اتوبان اگر شرایط مساعد باشد می‌توانید با 100 یا 120 کیلومتر اقدام به رانندگی کنید. پس اینکه شما چه جایی پدال گاز را فشار بیشتری دهید تا بتوانید سریع‌تر به مقصد برسید به مدیریت ریسک شما با توجه به خیابان، اتوبان و یا لغزندگی جاده و سایر عوامل در آن بستگی دارد.

در بازارهای مالی نیز به همین گونه است.
به عنوان مثال؛ شما می‌توانید نسبت به شرایط بازار و انتخاب ضریب ریسک خود یک معامله خوب و پر سود انجام دهید. همه اینها بستگی به صبر در معاملات با استراتژی‌های کارآمد و تاییدات بالاتر، شرایط بازار و بازدهی آن و البته نوع مدیریت ریسک شما دارد. افرادی که عادت دارند، صبر کنند تا معاملات با شرایط خوب و تاییدات خوب به وجود بیاید؛ معاملات کمتر ولی سود‌ده‌تری انجام داده و قاعدتاً نتایج بهتری را خواهند دید و راحت‌تر معاملات خود را انجام می‌دهند.

هیچ چیز برای سرمایه گذار نباید مهمتر از توانایی خوابیدن آسوده در شب باشد.

نتیجه بحث

احتمال انحراف بازده واقعی سرمایه‌گذاری از بازده پیش‌بینی شده آن، ریسک گفته می‌شود. ریسک همچنین، شامل احتمال از دست رفتن همه یا بخشی از اصل سرمایه‌گذاری نیز می‌شود. برای سنجش ریسک سرمایه‌گذاری معیارهای متفاوتی وجود دارد. یکی از مهمترین معیارهای این سنجش، انحراف معیار بازده تاریخی یا میانگین یک سرمایه‌گذاری است.
مدیریت ریسک ؛ جلوگیری از ضررهای بزرگ، انتخاب حد ضرر برای خریدهای خود، به دست آوردن حداکثر مبلغ خرید در هر معامله از طریق فرمول گفته شده می‌باشد. سرمایه‌گذاران همیشه باید در ذهن داشته باشند که مهمترین معیار این نیست که چقدر بازدهی به دست آورده‌اند بلکه بازدهی در مقابل ریسک متحمل شده مهم است.