نحوه معامله اوراق بهادار

سرمایه‌گذاری در حوزه اوراق بهادار

مالیات بورس اوراق بهادار

مالیات در معاملات بورسی به این صورت است که در زمان خرید اوراق بهادار هیچ گونه مبلغی بابت مالیات گرفته نمی شود و شخص معامله کننده فقط در هنگام فروش این اوراق، وظیفه دارد که مالیات خود را پرداخت کند.

همچنین سودی که از سهام اوراق بدست می آید معاف از مالیات می شود که ماده 145 از قانون مالیات های مستقیم هم چنین آمده که سود سهام بورس اوراق بهادار معاف از پرداخت مالیات است.

مالیات در بورس اوراق بهادار:

جلوگیری از گرفتن بیشتر مالیات، اصلی ترین دلیل این معافیت است. زیرا شرکت های سهامی مالیات خود را قبل از تقسیم سود، پرداخت کرده اند و دیگر احتیاجی نیست که سهامداران بابت سود نقدی دریافتی، مالیات بیشتری پرداخت کنند. در ایران و در بازار بورس از بین انواع مالیات، تنها مالیات معاملات گرفته می شود که آن هم در موقع فروش اوراق و معادل نیم درصد ارزش فروش، گرفته می شود.

به علت هجوم نقدینگی به بازار بورس در سال 97، و برای جذب کردن این نقدینگی میزان مالیات از 0.5 درصد کاهش و به 0.1 درصد رسید. ولی در ابتدای سال 98 به همان میزان قبلی بازگشت. در این بازار نه فقط از سود سهام و سود سرمایه هیچ گونه مالیاتی دریافت نمی شود بلکه معافیت مالیاتی شامل 10 درصد تخفیف هم می شود در صورتی که در شرکت های غیر بورسی چنین نیست. و برای آنها نرخ مالیات از 22.5 درصد به 20 درصد کاهش پیدا کرد.

برای مطالعه مقاله پیش ثبت نام و ثبت نام کد اقتصادی می توانید از این لینک استفاده نمایید.

سهامداران باید بین 5 تا 20 درصد مالیات بابت فروش سهام خود، پرداخت کنند. که این مبلغ مالیاتی جدا از کارمزدی است که قبلا پرداخت کرده است. کارشناسان معتقدند که طرح گرفتن مالیات بر سود سرمایه برای بازارهایی که تولیدی نیستند، مانند بازار خودرو و مسکن، بسیار خوب است. ولی برای بازارهای سرمایه ای که رکن اصلی آنها تامین مالی در اقتصاد و ابزاری کارآمد برای تامین مالی سازمان های کوچک و بزرگ ومتوسط، در حال حاضر که نقدینگی سرگردان به سوی بازار بورس هدایت شده، باعث خروج سرمایه از این بازار را فراهم می کند.

در واقع اعمال مالیات باعث کاهش انگیزه سوداگری در این بازار و در نتیجه جلوگیری از افزایش نامتعارف قیمت ها خواهد شد. با بیرون راندن سوداگران از این بازار متقاضیان واقعی که با درآمدهایی در سطح متوسط و پایین، می توانند راحت تر دارایی های ضروری از جمله خودرو و مسکن را، خریداری کنند. همچنین با شناسایی اشخاص سوداگر در این بازارها، که از افزایش قیمت ها سود می برده اند، موظف هستند که قسمتی از سود خود را به عنوان مالیات به دولت پرداخت کنند تا دولت ها این مبالغ را به نفع مردم و برای آنها هزینه کنند.

نکات مهم مالیات در معاملات سهام:

در هنگام معاملات در بازار بورس نکات مهمی وجود دارد که به تعدادی از آنها می پردازیم:

• مهم ترین نکته ای که وجود دارد این است که مالیات تنها در زمان فروش سهم گرفته می شود و در زمان خرید سهم هیچ گونه مالیاتی گرفته نخواهد شد.
• در هنگام فروش سهم مالیات توسط کارگزار مربوطه به صورت مستقیم از حساب شما کم می‌شود و دیگر لازم نیست که در پایان هر دوره مبالغی دیگری را به عنوان مالیات واریز کنید و احتیاجی به ارائه اظهارنامه در پایان دوره نمی باشد.
• برای مالیات فرقی ندارد که شما سود یا زیان داشته باشید فقط در زمان فروش سهام یا اوراق بهادار معادل 0.5 درصد سهم یا 0.005 مبلغ فروش سهام، باید بابت مالیات پرداخت کنید.
• هر کدام از اوراق بهادار، مانند اوراق اجاره یا اوراق اختیار فروش تبعی یا اوراق مشارکت، نرخ مخصوصی دارد و کارمزد مالیات تمام اوراق با هم مساوی نیستند.

برای مطالعه مقاله بدهی مالیاتی می توانید از این لینک استفاده نمایید.

دلایل معافیت مالیاتی سود ناشی از سرمایه‌گذاری در سهام:

جلوگیری نحوه معامله اوراق بهادار از دریافت اضافی مالیات، مهم ترین و اصلی ترین دلیلی است که سود ناشی از سرمایه گذاری در سهام شرکت ها را معاف از مالیات می کند. به بیانی دیگر چنانچه شرکت های سهامی مالیات خود را قبل از آنکه سودی را تقسیم کنند، پرداخت کنند پس احتیاجی نیست مالیات اضافه ای را بابت سود نقدی که دریافت می کنند، پرداخت کنند. ولی انتقال سهام مشمول مالیات قطعی است.

طبق بخشنامه جدید سازمان امور مالیاتی، به ازای انتقال سهام برای سهامداران مالیاتی معادل نیم درصد ارزش معامله پرداخت کنند. ولی به ازای بیشتر کردن ارزش دارایی های سهامی، مالیاتی جدیدی گرفته می شود.

سخن پایانی:

در پایان باید اشاره کرد که با افزایش نرخ های مالیاتی در بورس اوراق بهادار، معترضان اعتقاد دارند که با افزایش این نرخ، کاهش قابل توجهی در حجم معاملات خواهیم داشت و همچنین باعث کاهش درآمدهای بدست آمده در بازار سهام می شود. و ممکن است که با افزایش نرخ مالیات، سرمایه گذاری در دیگر بازارها افزایش پیدا کند. در بورس ایران بر طبق گزارشات آمده است که به صورت متوسط میانگین سودها برای سرمایه گذاران، ارقام قابل توجهی بوده است. پس نتیجه می گیریم که این بیشتر شدن نرخ مالیات، تاثیری بر کم کردن استقبال مردم از این بازار نخواهد داشت.

اموزش بورس رایگان دوره مجازی آموزش بورس اوراق بهادار تهران + فیلم

مختصری درباره دوره مجازی آموزش بورس اوراق بهادار تهران

هر شغل و حرفه‌ای، اصطلاحات و قوانین خاص خود را دارد که آشنایی اولیه و صحیح با آن مفاهیم از ضروریات می‌باشد. بازار سرمایه و بورس نیز اصطلاحات، قوانین و مفاهیم خاص خود را دارد. لذا دوره مجازی آموزش بورس اوراق بهادار تهران به منظور آشنایی علاقمندان به بورس تدوین شده است. بنابراین در دوره مجازی اموزش بورس می‌خواهیم بدانیم بورس چیست؟ و برای سرمایه گذاری در بورس و کسب درآمد از بورس آمادگی لازم را کسب کنیم.

مشخصات دوره و فصل بندی مطالب

دوره مجازی آموزش بورس اوراق بهادار تهران

سرفصل مطالب دوره

• فصل اول: آموزش آشنایی با بورس و نحوه ورود به بورس (اطلاعات پایه)
• فصل دوم: آموزش تابلو معاملات بورس اوراق بهادار تهران (اطلاعات عمومی)
• فصل سوم: آموزش اصطلاحات تخصصی بازار بورس (اطلاعات تخصصی)

مشخصات دوره

• نحوه برگزاری: مجازی (غیرحضوری)
• مدرس: مهندس حسین محمدپور
• شهریه دوره: رایگان

معرفی دوره مجازی آموزش بورس اوراق بهادار تهران

تصور عمومی از بورس چیست؟

درحال حاضر انواع مختلفی از “بازار بورس” مثل بورس اوراق بهادار، بورس کالا، بورس انرژی، بورس سکه، طلا و غیره وجود دارد. اما به دلیل اینکه سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران رایجتر از سایر بورس‌ها است، بازار اوراق بهادار عمومیت بیشتری در بین اقشار جامعه دارد. به همین دلیل تصور عموم مردم از “بورس” همان بازار سهام و اوراق بهادار است. بطوریکه وقتی از آنها سوال می‌شود بورس چیست؟ به بازار سهام و اوراق بهادار اشاره می‌کنند.

هدف دوره اموزش بورس چیست؟

با توجه به اینکه سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار در بین مردم رایج‌تر است، هدف از دوره مجازی آموزش بورس اوراق بهادار تهران شناخت کامل و دقیق تمام ابعاد بازار سهام و اوراق بهادار (بورس و فرابورس) است. بطوریکه شما بعد از اتمام دوره مجازی اموزش بورس شناخت بسیار خوبی از بازار بورس اوراق بهادار تهران خواهید داشت. دوره مجازی آموزش بورس که بصورت رایگان تقدیم حضورتان می‌شود، نیازهای شما را در زمینه آشنایی با بورس مرتفع می‌کند.

مخاطبین دوره مجازی آموزش بورس

تلاش کرده‌ایم مطالب اموزش بورس را به زبان ساده و قابل درک بیان کنیم. ازطرفی با توجه به مشورتی که از مشاوران آموزشی دریافت کرده‌ایم، در فصل‌بندی مطالب دقت زیادی شده. بطوریکه مطالب دوره مجازی آموزش بورس اوراق بهادار تهران برای تمامی اقشار جامعه و با هر میزان آگاهی از بورس مناسب است. بنابراین اگر علاقه‌مند به سرمایه گذاری در بورس هستید، دوره مجازی آموزش بورس می‌تواند در افزایش آگاهی شما از بورس بسیار مفید باشد.

بازار سرمایه در کنار بازارهای پولی و بیمه، بخش عمده ای از اقتصاد هر کشوری را تشکیل می دهد و به عنوان یک بازار مالی بلند مدت، وظیفه جمع آوری و تهیه منابع مالی موجود و هدایت آن به سمت سرمایه گذاری را دارد. در این بازار به ویژه بازار اوراق بهادار، اطلاعات ارزشمندترین دارایی هاست؛ به نحوی که عموم سرمایه گذاران،بر مبنای همین اطلاعات تصمیم گیری می کنند. در یک بازار کارآمد و شفاف بورسی، اطلاعات با سرعت و دقت زیادی منتشر شده و در اختیار عموم سرمایه گذاران قرار می گیرد؛ از این رو مقامات ناظر بازار، باید فرصت برابر دسترسی به اطلاعات و در نتیجه تصمیم گیری عادلانه را برای عموم سرمایه گذاران فراهم نمایند. اطلاعاتی در بازار بورس دارای اهمیت است که در تصمیم سرمایه گذاران و تعیین قیمت سهام تاثیرگذار باشد. بخشی از این اطلاعات مربوط به اطلاعات مهم شرکت هایی است که سهامشان در بازار در معرض خرید و فروش قرار دارد. اصطلاحاً به این اطلاعات مهم، «اطلاعات نهانی» گفته می شود؛ به عبارت دیگر،«اطلاعات نهانی هرگونه اطلاعات افشاء نشده برای عموم است که به طور مستقیم یا غیر مستقیم، به اوراق بهادار، معاملات یا ناشر آن مربوط می شود و در صورت انتشار بر قیمت یا تصمیم سرمایه گذاران برای معامله اوراق بهادار مربوطه تأثیر می گذارد»[1]به نظر می رسد نویسندگان این قانون، چنین تعریفی را از بند 1 ماده 7 دستورالعمل سوء استفاده از بازار اتحادیه اروپا در مورد معاملات با استفاده از اطلاعات نهانی اقتباس کرده باشند؛ چرا که در تعریف این ماده از اطلاعات نهانی نیز، عناصر مشابهی برای شناسایی اطلاعات نهانی بر شمرده شده است. این اطلاعات درون شرکت ها وجود دارد و نخستین اشخاصی که بنا به موقعیت شغلی و حرفه ای خود از آن ها مطلع می شوند، مدیران و مقامات همان شرکت ها هستند.

در قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب 1384، تبصره 1 ماده 46، اشخاصی را به عنوان دارندگان اطلاعات نهانی معرفی می کند که از جمله آن ها می توان به اشخاصی مانند مدیران شرکت، بازرسان، حسابداران، مشاوران، سهامداران و .. اشاره کرد

با توجه به نقش اساسی بازار سرمایه در نظام اقتصادی کشورها و اهمیت انتشار صحیح و به موقع اطلاعاتی که می تواند بر قیمت اوراق بهادار و تصمیم سرمایه گذاران برای ورود به بازار تأثیر بگذارد، بررسی ماهیت و ویژگی های این گونه اطلاعات و شناسایی آن از مفاهیم مشابه ضروری به نظر می رسد،

مفهوم اطلاعات نهانی

در بازار اوراق بهادار مفهوم اطلاعات مفهومی خاص و متفاوت دارد. اطلاعات در بازار اوراق بهادار به مثابه یکی از ارزشمند ترین و حساس ترین دارایی ها و به تعبیری “چراغ راهنمای بازارسرمایه“است .[7]

در بازار سرمایه اطلاعات مبنای اساسی تصمیم گیری سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری و فعالیت است. به ویژه در بازار اوراق بهادار که محلی برای معاملات اوراق بهادار است ، همانند هر بازار دیگر عموم مردم و سرمایه گذاران به شرط رسیدن به این باور که قیمت های موجود در آن ،بیانگر ارزش واقعی اوراق بهادار است فعالیت خواهند نمود. سرمایه گذاران با پذیرش ریسک و به خطر انداختن سرمایه های خود ، به اطلاعاتی که از طرف شرکت ها منتشر می شود تکیه می کنند. اطلاعاتی که باید به موقع و صحیح و به گونه ای قابل فهم که تجزیه و تحلیل اطلاعات را برای آنان ممکن سازد ؛منتشر شود تا سرمایه گذاران بتوانند با اعتماد به اطلاعات منتشر شده از سوی ناشران بازار ، سرمایه گذاری و فعالیت کنند.

ویژگی های”اطلاعات نهانی “در بازار سرمایه ایران و اتحادیه اروپا

نخستین تعریف از اطلاعات نهانی در نظام حقوقی ایران توسط قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب 1384 به عمل آمد .قانون اخیر الذکر در بند 32 ماده 1 اطلاعات نهانی را این گونه تعریف می کند :«هر گونه اطلاعات افشا نشده برای عموم که به طور مستقیم و یا غیر مستقیم به اوراق بهادار ، معاملات یا ناشر آن مربوط می شود و در صورت انتشار ، بر قیمت و یا تصمیم سرمایه گذاران برای معامله اوراق بهادار مربوط تأثیر می گذارد».

به نظر می رسد این تعریف از اطلاعات نهانی تا حد زیادی متاث دسر از تعریفتورالعمل اتحادیه اروپا در رابطه با منع معاملات متکی بر نحوه معامله اوراق بهادار اطلاعات نهانی و سوء استفاده از بازار باشد.جدیدترین دستورالعمل اتحادیه اروپا در رابطه با منع معاملات متکی بر اطلاعات نهانی و سو استفاده از بازار ،در ماده 7 اطلاعات نهانی و ویژگی های آن را بررسی می کند .

بنا به قول برخی مولفان ،مصوبه اتحادیه اروپا معتبرترین تعریف را از اطلاعات نهانی ارائه داده و برای تمام کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز الزام آور است؛برخلاف حقوق ایالات متحده آمریکا که علی رغم توجه زیاد به مباحث مالی و پیشرو بودن ایالات متحده در تدوین قوانین مرتبط با بازار اوراق بهادار ، هیچ قانونی برای اطلاعات نهانی ندارد و تفسیر دراین باره را به کمیسیون اوراق بهادار واگذارده است. 3

نحوه شناسایی دارندگان اطلاعات نهانی

به منظور تسهیل شناسایی دارندگان اطلاعات نهانی و تعیین تکالیف و مسئولیت های آنان در برابر مقام ناظر و ارتقای سطح شفافیت و اعتماد عمومی در بازار، لازم است نحوه شناسایی دارندگان اطلاعات نهانی مشخص گردد تا امکان نظارت بر رفتار و معاملات آن ها توسط مقامات ناظر و نهادهای بازرسی فراهم آید ، در این راستا در قوانین بورس کشورهای مختلف از جمله اتحادیه اروپا ، مقررات و دستورالعمل های خاصی در خصوص اعلام و افشای اسامی دارندگان اطلاعات نهانی پیش بینی شده است. دستورالعمل اتحادیه اروپا مصوب 2014 نیز در راستای ایجاد ابزار مفیدی برای مقررات گذاران و تنظیم کنندگان بازار به منظور شناسایی دقیق تر سو استفاده های احتمالی بازار و کنترل جریان اطلاعات نهانی ، در ماده 18، برای دولت های عضو این تکلیف را مقرر می کند که ناشران اوراق بهادار یا اشخاصی که از طرف یا به حساب آن ها نحوه معامله اوراق بهادار کار می کنند، باید لیستی از اشخاصی که طبق یک قرارداد استخدام، برای آن ها کار می کنند و به اطلاعات نهانی دسترسی دارند مانند مشاوران و حسابدارن تهیه نمایند ؛ لیست مزبور باید مرتبا به روز شده و هر زمان که مقامات صالح آن را مطالبه کنند، فوراً در اختیار آنان قرار بگیرد.

در نظام حقوقی ایران، مانند اتحادیه اروپا چنین نظام جامعی برای نحوه معامله اوراق بهادار نحوه معامله اوراق بهادار نظارت بر کار دارندگان اطلاعات محرمانه و شناسایی و مقابله با سوء استفاده از اطلاعات نهانی یا معاملات متکی بر آن توسط آنان وجود ندارد ؛ با این وجود ، به منظور ارتقای سطح شفافیت بازار و تسهیل جریان اطلاعات و کنترل امکان بهره برداری یا سوء استفاده از اطلاعات نهانی ناعادلانه به ضرر سایر فعالان بازار، هیئت مدیره سازمان بورس اوراق بهادار دستورالعملی اجرایی با عنوان « نحوه گزارش دهی دارندگان اطلاعات نهانی » در تاریخ 11/10/1386 به تصویب رسانید.

تمایز اطلاعات نهانی از مفاهیم مشابه

اطلاعات نهانی، همانگونه که مشاهده کردیم ؛ از حساس ترین و مهم ترین موضوعات در بازار سرمایه کشورها به شمار می روند چرا که قیمت اوراق بهادار و تصمیم گیری اشخاص دارای اطلاعات نهانی و سرمایه گذاران به شدت به این اطلاعات وابسته است. هم چنین به منظور دسترسی برابر و منصفانه سرمایه گذاران و ذی نفعان بازار به اطلاعات برای ورود به معاملات سهام ، اجتناب از ریسک های عمده و قابل توجه در معاملات، تقارن اطلاعاتی و کارایی بیشتر بازار، اطلاعات نهانی باید دقیقا تعریف و ماهیت آن روشن شود و مرز آن با مفاهیم مشابهی مانند اطلاعات مهم ، درونی ، شایعات و احتمالات مشخص گردد. قانون گذار ایران، با توجه به ابهامات موجود در این زمینه و ضرورت تعریف دقیق اطلاعات نهانی در قانون جدید، در بند 32 ماده 1 قانون بازار مصوب 1384 ، اطلاعات نهانی را این گونه تعریف نموده است :«اطلاعات نهانی هر گونه اطلاعات افشا نشده ای برای عموم است که به طور مستقیم یا غیر مستقیم به اوراق بهادار ، معاملات یا ناشر آن مربوط می شود و در صورت انتشار بر قیمت و یا تصمیم سرمایه گذاران برای معامله اوراق بهادار اثر می گذارد».

ماده 46 قانون بازار نیز که به بیان جرایموضمانت اجراهای مقرر برای جرایمی از جمله معاملات متکی بر اطلاعات نهانی می پردازد به نوعی نشان از حمایت قانون گذار از این اطلاعات و افزایش بعد نظارتی و تقنینی در قانون جدید دارد.

نتیجه گیری

با توجه به ماهیت خاص معاملات اوراق بهادار در بازار سرمایه و آسیب پذیری بیشتر بازارهای بورس در مقابل اطلاعات نادرست و گمراه کننده نسبت به سایر بازارها ، اطلاعات در این بازارها نقشی بسیار مهم تر دارد . شفافیت اطلاعات در این بازارها اصلی ترین عامل اعتماد سرمایه گذاران به بازار و در نتیجه ارزش اوراق بهادار مورد معامله است ؛ لذا ایجاد ساختار نظارتی جامعی جهت وضع قوانین و مقررات کارآمد به منظور تضمین حمایت از سرمایه گذاران و در نظرگرفتن الزامات بیشتر و اعمال ضمانت اجراهای سنگین تری برای نقض تکالیف مرتبط با افشای اجباری اطلاعات توسط ناشران اوراق بهادار نسبت به موارد ذکر شده در قانون فعلی بازار اوراق بهادار ایران ضروری به نظر می رسد. علاوه بر این ، سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان مقام ناظر بازار ، می تواند استانداردهای قانونی مشخصی را در زمینه افشای صحیح و کامل اطلاعات و حذف رویه های متضمن سوء استفاده از اطلاعات نهانی و معاملات متکی بر آن وضع و اعمال نماید.

تعریف قانون گذار از اطلاعات نهانی در بند32 ماده 1 قانون بازار اوراق بهادار ، در مقایسه با تعریف دستورالعمل سوء استفاده از بازار اتحادیه اروپا ، مبهم و مجمل به نظر می رسد و بهتر است به این شکل اصلاح گردد: « اطلاعات نهانی ، اطلاعاتی با ماهیت دقیق است که به طور مستقیم یا غیر مستقیم به اوراق بهادار ، معاملات یا ناشر آن مربوط می شود و در صورت انتشار ، تأثیر مهمی بر قیمت اوراق بهادار مربوطه می گذارد».

چرا باید از خدمات ابزارحقوق استفاده کنیم

برای انعقاد هر نوع قراردادی، وکالتنامه، اظهارنامه، تعهدنامه، دادخواست، شکوائیه و… باید نسبت به قوانین آن به صورت کامل آگاه باشیم. عدم رعایت هر یک از موارد قانونی، باعث به وجود آمدن خسارت‌های سنگین برای هر یک از طرفین قرارداد خواهد شد. لذا انعقاد چنین اوراقی باید توسط وکلا یا کارشناسان حقوقی صورت پذیرد. ضمناً استفاده از پیش‌نویس های آماده هر اوراقی‌ باعث صرفه جویی در وقت و هزینه می گردد.

چرا خرید طلا در بورس انجام می‌شود؟

در بازار بورس اوراق بهادار با توجه به نیاز سرمایه‌گذاران، ابزارهای متنوعی طراحی شده‌است. با پیشرفت و توسعه بازارهای مالی در کشور، سازمان بورس و اوراق بهادار تهران از اسفند ۱۳۹۴ معاملات گواهی سپرده سکه طلا را به دلایلی از جمله دلایل زیر راه‌­اندازی کرد.

استفاده از این ابزار امکان بهره‌­مندی از نوسانات قیمت سکه در یک فضای امن را برای سرمایه­‌گذاران فراهم می­‌کند.

گواهی سپرده سکه طلا چیست؟

گواهی سپرده سکه طلا، اوراق بهاداری است که نشان‌دهنده مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالای سپرده‌شده در انبار است. این انبار در خزانه‌داری پردیس بانک رفاه قرار دارد. پشتوانه این گواهی رسیدی است که توسط انباردار پس از تحویل آن صادر می­‌گردد. بنابراین لازم است مقدار کالا و مکان انبار در گواهی سپرده ذکر شود. سکه‌های مورد تایید این انبار دارای ضرب سال ۱۳۸۶، با وزن ۸.۱۳۳ گرم و عیار ۹۰۰ هستند. بنابراین اگر فردی قصد دریافت گواهی سکه داشته‌باشد، می‌‌تواند سکه فیزیکی خود را به بانک مورد نظر تحویل داده و حواله سکه دریافت کند.

نحوه انجام معاملات گواهی سپرده سکه طلا

ساز و کار معاملات گواهی سپرده سکه همانند سهام است.

• قدم اول برای انجام این معاملات دریافت کد بورسی از یک کارگزار است. پس از اخذ کد بورسی، سرمایه­‌گذار می‌­تواند به صورت حضوری (با مراجعه به کارگزار) و یا به صورت آنلاین با استفاده از سامانه معاملات آنلاین به معامله گواهی سپرده سکه طلا بپردازد.
• پس از سفارش‌­گذاری در سیستم معاملات فرآیند خرید و فروش در لحظه انجام شده و تعداد واحدهای معاملاتی در حساب سرمایه­‌گذار منظور می‌­گردد.
• زمان معاملات گواهی سکه از نحوه معامله اوراق بهادار ساعت 13 الی 15:30 روزهای کاری بوده و از ساعت 12:30 تا 13 نیز مرحله پیش‌­گشایش انجام می­‌گردد.
• در سامانه معاملات برای خرید هر سکه، 10 واحد معاملاتی در نظر گرفته می­‌شود. بنابراین در یک محاسبه ساده، قیمتی که در سامانه نمایش داده می­‌شود یک دهم قیمت سکه بهار آزادی خواهد بود. معاملات گواهی سکه %5 می­‌باشد.

تحویل سکه به خزانه و دریافت گواهی سکه طلا

دارندگان سکه فیزیکی می­‌توانند با همراه داشتن مدارک شناسایی با مراجعه به دو آدرس زیر در خزانه بانک رفاه و سامان ضمن تحویل سکه­‌های خود، گواهی سپرده دریافت کنند.

آدرس خزانه بانک سامان: تهران-خیابان ولیعصر-روبروی سوپراستار

آدرس خزانه بانک رفاه: تهران-خیابان شیراز شمالی-پلاک ۱۸۶

صندوق خزانه برای کارشناسی به ازای هر سکه هزینه 5000 ریالی در زمان تحویل سکه به انبار و هزینه 20000 ریالی به ازای هر سکه بابت هزینه انبارداری دریافت می‌کند. در ازای این هزینه سکه‌ها تبدیل به گواهی‌های سپرده می‌شوند. افراد می‌‌‌توانند این گواهی‌ها را به کارگزاری برده تا آنها را به حساب آنلاین ارجاع دهند.
پس از ارجاع به حساب آنلاین، این اوراق امکان خرید و فروش پیدا می‌کنند. در واقع به صورت آنلاین این امکان را به شما می­‌دهد تا سکه­‌های خودتان را معامله کنید. پس از فروش گواهی سکه به صورت آنلاین مبلغ مورد نظر بعد از یک روز (T+1) قابل برداشت از حساب خواهد بود.

دریافت سکه به صورت فیزیکی

دارندگان گواهی سپرده سکه می­‌توانند با همراه داشتن مدارک شناسائی خود پس از یک روز از خرید گواهی به خزانه بانک مراجعه کرده و سکه­‌های خود را دریافت کنند.

زمان مراجعه به خزانه جهت دریافت و یا تحویل سکه به انبار از ساعت 8 تا 16 روزهای کاری است. علاوه براین اگر سکه­‌ها پس از ساعت 12 به انبار تحویل داده‌شوند، صدور قبض به جای یک روز، پس از دو روز کاری انجام می­‌شود.

کارمزدها و هزینه­‌ها

هنگام تحویل به ازای هر سکه مبلغ 5000 ریال جهت کارشناسی سکه دریافت می­‌شود.

درکنار هزینه کارشناسی، هزینه انبارداری به ازای هر روز برای هر سکه 50 ریال محاسبه می‌شود.

کارمزد معاملات 0.125٪ ارزش معامله خواهد بود.

در معاملات سهام به هنگام فروش سهم 0.5٪ از ارزش معامله به عنوان مالیات کسر می­‌شود. اما برای معاملات سکه هیچ­گونه مالیاتی کسر نمی‌‌شود.

چرا بهتر است خرید طلا در بورس انجام شود؟

گواهی سکه هیچ تفاوتی با سکه فیزیکی ندارد. گواهی سکه حتی از نظر ضریب امنیت در نگهداری و حمل و نقل مزایای بسیاری نسبت به سکه فیزیکی دارد. خرید و فروش گواهی سکه مزایای بسیاری دارد از جمله:

• کارمزد بسیار پایین نسبت به معامله در صرافی­‌ها
• معافیت مالیاتی
• عدم نیاز به مراجعه حضوری و حمل فیزیکی
• انتقال نقدینگی به بازار قابل رصد و قانونی
• از بین رفتن ریسک سرقت با توجه به با نام بودن گواهی (برای مطالعه بیشتر روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری کم ریسک در بورس ، مقاله راه‌های سرمایه‌گذاری کم ریسک با سود مطمئن مطالعه شود.)

چگونگی خرید طلا در بورس از طریق صندوق طلا

صندوق سرمایه‌گذاری یک نهاد مالی است. فعالیت اصلی آن سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار است. مالکان آن نسبت به سرمایه‌گذاری خود در سود و زیان صندوق شریک هستند. یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری، صندوق سرمایه‌گذاری طلا (Gold Funds) است.
سرمایه‌گذاری در صندوق طلا یکی از راه­‌های سرمایه‌گذاری روی طلا حتی با سرمایه اندک است.

صندوق طلا چیست؟

به صندوقی که سرمایه جمع‌آوری شده از افراد سرمایه‌گذار را در اوراق مبتنی بر طلا و گواهی سپرده طلا سرمایه‌گذاری می‌کند صندوق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌طلا می­‌گویند. این صندوق برای افرادی که درآمد کافی ندارند اما قصد دارند در این‌ بازار سرمایه‌گذاری کنند بسیار مناسب است.

صندوق‌های طلا از سال 95 مهمان بازار سرمایه کشور شدند و هم اکنون چهار صندوق با پشتوانه طلا ثبت شده‌است. صندوق هایی که البته به تازگی با رشد سکه در بازار، سودهای خوبی نصیب سرمایه‌گذاران کردند. صندوق پشتوانه طلای لوتوس، کیان، مفید و زرافشان امید ایرانیان صندوق های کالایی با پشتوانه طلای پذیرش شده در بورس کالای ایران هستند.

آشنایی با صندوق‌های طلا

با مراجعه به سایت بورس کالا از زبانه بازارها، در بخش بازارهای مالی، "صندوق های سرمایه‌گذاری کالایی" را انتخاب کنید و در صفحه بازشده سراغ " لیست صندوق‌های سرمایه‌گذاری کالایی پذیرش‌شده" بروید تا با جزئیات این صندوق­‌ها آشنا شوید. این صندوق‌­ها قابل معامله در بورس هستند به این معنی که یک فرد حقیقی که دارای کد بورسی است، می‌­تواند به صورت آنلاین مانند سایر سهام، به خرید و فروش اوراق صندوق طلا بپردازد. در مورد مزیت­‌های صندوق طلا در بورس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خرید و فروش راحت
• امنیت بالا
• سرمایه‌­گذاری با مبالغ کم
• پوشش ریسک سرمایه‌­گذاری
• بازدهی بالا
• قابلیت وثیقه جهت گرفتن وام

طلا بخریم یا صندوق طلا؟

بر اساس قوانین، 70 درصد دارایی های صندوق طلا در اوراق گواهی سکه، و مابقی آن در ابزارهای مشتقه مربوط به طلا مانند اختیار معامله، آپشن و اوراق مشارکت می‌باشد.

سرمایه­‌گذار در صورتی که چشم‌انداز افزایش در قیمت سکه را داشته باشد به راحتی می‌­تواند صندوق طلا را در بازار سرمایه خریداری کند و در زمان مناسب آن را به فروش برساند. در این شرایط بدون اینکه درگیر رفتن به صرافی و موضوعات دیگر شوید به راحتی می‌توانید سکه مورد نیاز خود را تامین کنید و از طرفی ریسک ناشی از دزدیده شدن، گم کردن سکه و … را نیز کاهش دهید.

علاوه بر این در زمان فروش طلا و سکه فیزیکی همیشه هزینه معاملات بیش از ۱ درصد و در مواقعی تا ۲ درصد بر سرمایه‌گذاران تحمیل می‌شود. درصورتی‌که کارمزد خرید و فروش این اوراق به میزان بسیار کم ( ۰٫۱۵ % ) امکان‌پذیر است.

مزایای خرید طلا در بورس

• تنوع‌بخشی: این صندوق ها اگرچه باید عمده دارایی جمع آوری شده را در طلا سرمایه‌گذاری کنند (حداقل 70 درصد) اما می توانند با ورود به انواع دیگر دارایی، سبدی بسازند که ریسک کار را کاهش دهد.

• پوشش ریسک نرخ ارز و بهره بردن از تغییرات قیمت طلای جهانی: عمده سرمایه‌گذاری این صندوق بر روی گواهی‌‌های سکه طلا است. از طرفی قیمت‌گذاری سکه بر اساس دو پارامتر قیمت اونس جهانی و نرخ دلار است. بنابراین سرمایه‌گذاری در این صندوق به منزله سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در طلای جهانی و نرخ ارز در نظر گرفته می‌شود.

• پوشش ریسک کاهش قیمت طلا به کمک ابزارهای بازار آتی: در این صندوق امکان اخذ موقعیت در بازار آتی به منظور پوشش ریسک بازار طلا نیز وجود دارد. ابزارهای مهم پوشش ریسک شامل قراردادهای آتی (futures) و اختیار (options) است. به عنوان مثال فرض کنید که صندوقی 100 سکه طلا به قیمت هر سکه دو میلیون تومان خریده‌است و انتظار دارد قیمت به 2.5 میلیون تومان برسد و 25 درصد سود ببرد. اما یک احتمال ضعیف هم وجود دارد که قیمت به 1.5 میلیون تومان کاهش پیدا کند.
• صندوق برای پوشش این ریسک، یک قرارداد اختیار فروش با قیمت توافقی 1.8 میلیون تومان می بندد. اکنون اگر قیمت بالا رفت که اتفاقی نمی افتد نحوه معامله اوراق بهادار و صندوق سود می برد (فقط هزینه خرید اختیار فروش سود را اندکی کم می‌کند). اما اگر قیمت به 1.5 میلیون تومان کاهش یابد، صندوق از اختیار فروش خود استفاده و سکه ها را در همان قیمت 1.8 میلیون تومان نقد می‌کند و ضرر را به 10 درصد کاهش می دهد.

• نقدشوندگی بالا: این صندوق­‌ها دارای رکن بازارگردان است که ضمانت نقدشوندگی صندوق را بر عهده دارد.

چگونه صندوق طلا بخریم؟

برای مشارکت در این صندوق ها دو راه وجود دارد. می توانید در زمان پذیره نویسی به شرکت یا نهاد منتشرکننده واحدهای سرمایه‌‌گذاری مراجعه کنید و یونیت های صندوق طلا را بخرید. اما اگر در این مرحله نتوانستید وارد بازار شوید، یک راه ساده دیگر وجود دارد.

همه این صندوق ها قابل معامله (ETF) در بورس کالای ایران هستند. فعالیت این صندوق‌ها به این صورت است که گواهی سپرده طلا را خرید و فروش می‌کنند. یعنی بعد از شروع فعالیت، واحدهای سرمایه‌گذاری آن‌ها در بازار سرمایه خرید و فروش می‌شود. بنابراین با داشتن کد بورسی از کارگزاری های مجاز می توانید واحدهای سرمایه‌گذاری را خریداری کنید . البته برای ورود به بازار ثانویه باید توان تحلیلی و معامله‌گری خود را توسعه دهید.

چنان‌چه کد بورسی دارید می توانید واحدهای صندوق های پشتوانه طلا را از طریق کارگزار (یا در صورتی که کد آنلاین دارید از طریق سامانه اینترنتی در منزل) با نمادهای زیر جست و جو کنید و به معامله آن ها بپردازید:

قیمت اسمی هر واحد هزار تومان است. چنان‌چه پیداست، لوتوس با نماد طلای 1، طی یک سال اخیر حدود 26 درصد بازدهی داده‌است. گوهر دارای بازده 23 درصدی، زر و عیار هم بازده 18 درصدی را کسب کرده‌­اند.

جمع‌بندی

هدف از ایجاد صندوق‌‌های سرمایه‌گذاری طلا، کاهش ریسک مربوط به خرید و فروش طلا بوده که یک سرمایه‌گذار معمولی ممکن است متحمل شود.

صندوق پشتوانه طلای لوتوس، اولین صندوق کالایی کشور است. موضوع فعالیت این صندوق، سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر گواهی سکه طلا، اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا، اوراق بهادار با درآمد ثابت، سپرده و گواهی سپرده بانکی است که بیشترین بازده را نصیب سرمایه‌گذاران خود کرده‌است.

صندوق سرمایه‌‌گذاری زرافشان امید ایرانیان به عنوان دومین صندوق طلا با نماد «زر» است . سومین صندوق طلای بازار سرمایه کشور موسوم به صندوق طلای کیان با نماد «گوهر» در بازار سرمایه در حال فعالیت است. چهارمین صندوق با نماد «عیار» از طرف کارگزاری مفید ایجاد شده که بازدهی­‌های خوبی نصیب سرمایه­‌گذاران کرده‌است. این نکته قابل ذکر است که طی یک سال اخیر سرمایه­‌گذاران سکه در بازار آزاد، بازدهی مشابه نسبت به بازدهی صندوق طلا کسب کردند.

اوراق بهادار (Security) چیست؟

بازارهای مالی در سرتاسر جهان، شامل بخش‌های مختلفی است، یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در بازارهای مالی، «اوراق بهادار» است. در این مطلب، با کمک مقاله‌ای از وب‌سایت اینوستوپدیا، نحوه معامله اوراق بهادار با تعریف اوراق بهادار، انواع آن، سرمایه‌گذاری و معامله‌گری در این حوزه و وضعیت قانون‌گذاری آن آشنا خواهید شد.

اوراق بهادار چیست؟

اوراق بهادار (Security)، به هر دارایی یا حقی گفته می‌شود که ماهیت غیرفیزیکی دارد، از نظر قانون معتبر شناخته می‌شود و می‌توان آن را به فروش رساند.

در بیشتر کشورها، اوراق بهادار شامل موارد زیر می‌شود:

• یک موقعیت مالکیتی در شرکت‌هایی که به صورت عمومی در بورس معامله می‌شوند (سهام در بورس)
• یک رابطه طلبکاری از یک نهاد دولتی یا خصوصی (اوراق قرضه)
• یا یک حق مالکیت بر ابزارهای مالی مشتقه (قرارداد آتی یا قرارداد اختیار)

به زبان ساده، اوراق بهادار وعده‌ای است که از نظر قانونی لازم‌الاجرا است و می‌توان آن را خرید، فروخت و یا با چیز ارزشمند دیگری مبادله کرد.

برای درک بهتر اوراق بهادار به این مثال توجه کنید. فردی روی کاغذی می‌نویسد:

من در تاریخ ۱۰ فروردین ۱۴۰۰، خودروی خود را به دارنده‌ی این برگه انتقال خواهم داد.

اگر این برگه به تأیید یک نهاد دولتی یا قانونی برسد، تبدیل به اوراق بهادار می‌شود؛ یعنی ورقی که بها دارد. بنابراین این برگه دارای ارزش است و ممکن است مردم به خرید یا فروش این برگه علاقه نشان دهند. بدیهی است که اگر خودرو تا قبل از تحویل صحیح و سالم مانده باشد، ارزش برگه نیز بالا خواهد رفت. در مقابل اگر مشکلی برای اتومبیل پیش بیاید، افراد علاقه کمتری به در اختیار داشتن آن برگه نشان خواهند داد و در نتیجه، ارزش آن افت خواهد کرد.

انواع اوراق بهادار

انواع اوراق بهادار

اوراق بهادار را می‌توان به دو دسته عمده سهام و بدهی تقسیم کرد. با این حال، دسته دیگری به نام ترکیبی وجود دارد که در آن، بخشی از ویژگی‌های اوراق سهام و اوراق بدهی ترکیب شده است. در ادامه، با این سه دسته بیشتر آشنا خواهیم شد.

«سهام» یا «اوراق حقوق صاحبان سهام»، متداول‌ترین نوع از انواع اوراق بهادار است. سهام، یک نفع مالکیتی است که سهام‌داران در یک نهاد (مانند یک شرکت) در اختیار دارند و یکی از انواع سهم در بازار سرمایه است. اوراق سهام شامل دو دسته‌ی سهام عادی و سهام مقدم است.

دارندگان سهام معمولاً دریافتی منظم ندارند، هر چند در برخی موارد سود سهم را دریافت می‌کنند. اما سود اصلی سهام‌داران از این سرمایه‌گذاری، سودی است که از فروش خود سهام (اوراق بهادار) به دست می‌آید (با این فرض که ارزش سهم افزایش یافته باشد).

دارندگان سهام این اختیار را دارند که به میزان سهام خود، در کنترل شرکت سهیم باشند. ضریب تأثیر رأی هر سهام‌دار به نسبت سهمی است که در اختیار دارد. در صورت ورشکستگی شرکت، سهام‌داران پس از پرداخت کلیه تعهدات به طلبکاران، باقی‌مانده دارایی شرکت را به نسبت سهمی که دارند، بین خود تقسیم می‌کنند. در صورتی‌که دارایی مالی شرکت برای پرداخت تعهدات به طلبکاران کافی نباشد، این بدهی از کالاها یا خدمات شرکت پرداخت می‌شود.

اوراق بدهی

«اوراق بدهی» بیانگر پولی است که وام گرفته شده است و باید بازپرداخت شود. اندازه وام، نرخ بهره و تاریخ سررسید یا تمدید، تحت شرایطی در این اوراق قید می‌شود. اوراق بهادار بدهی شامل اوراق قرضه دولتی و شراکتی، گواهی‌های سپرده و اوراق وثیقه‌دار است.

زمانی که کسب‌وکارها یا نهادهای دولتی برای انجام فعالیت‌های اقتصادی نیاز به پول داشته باشند، با فروش اوراق قرضه می‌توانند سرمایه مورد نیاز خود را تأمین کنند. سرمایه‌گذار با خرید اوراق قرضه که از آن‌ به عنوان «اوراق بهادارِ با درآمد ثابت» نیز یاد می‌شود، برای بازه زمانی خاصی مقداری پول به یک نهاد قرض می‌دهد و بهرۀ ثابتی (ماهانه یا سالانه) از آن نهاد تحت عنوان درآمد ثابت دریافت می‌کند. اوراق قرضه دارای تاریخ سررسید است. وقتی اوراق قرضه به موعد سررسید خود می‌رسد، نهادی که پول سرمایه‌گذاران را دریافت کرده است، اصل پول را بازپرداخت می‌‌کند.

به‌طور کلی، دارندگان اوراق بدهی به طور منظم بهره، بازپرداخت اصل پول و سایر حقوق قراردادی تصریح شده (که شامل حق رأی نیست) را دریافت می‌کنند. این اوراق برای مدت معینی صادر می‌‎شوند و در پایان توسط صادرکننده یا «ناشر» بازخرید می‌شوند. ناشر، نهادی حقوقی است که اوراق بهادار را به نام خود منتشر می‌کند.

اوراق ترکیبی

«اوراق بهادار ترکیبی» همانطور که از نامش پیداست، برخی از ویژگی‌های اوراق بدهی و سهام را در کنار هم دارد. اوراق ترکیبی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود:

1. سهام تضمینی: قرارداد اختیاری که توسط شرکت صادر می‌شود و به سهام‌داران حق خرید سهام را در یک بازه زمانی و با یک قیمت مشخص می‌دهد.
2. سهام ترجیحی: سهم شرکت‌هایی که پرداخت بهره، سود سهام یا سایر بازدهی‌های سرمایه در آن‌ها ارجح است.
3. اوراق قابل تبدیل: اوراق قرضه‌ای که می‌توان آن‌ها را در بازار بورس به سهام شرکت ناشر تبدیل کرد.

سرمایه‌گذاری در حوزه اوراق بهادار

نهادی که اوراق بهادار را تولید کرده و به فروش می‌رساند، «ناشر» نام دارد و کسانی که این اوراق را می‌خرند، سرمایه‌گذار نامیده می‌شوند.

به‌طور کلی، اوراق بهادار نمایانگر یک سرمایه‌گذاری و وسیله‌ای است که نهادها، شرکت‌ها و سایر بنگاه‌های تجاری می‌توانند به‌وسیله آن سرمایه جذب کنند. شرکت‌ها با عرضه سهام خود به عموم مردم از طریق عرضه اولیه سهام (IPO) می‌توانند سرمایه بسیار زیادی جذب کنند.

برای مثال، مسئولین یک شهر یا ایالت یا کشور می‌توانند با صدور اوراق قرضه شهری، وجوه مورد نیاز برای یک پروژه را جمع‌آوری کنند. بسته به تقاضای بازار و یا ساختار قیمت‌گذاری یک موسسه، جذب سرمایه از طریق عرضه اوراق می‌توند گزینه مناسب‌تری نسبت به تأمین اعتبار از طریق وام بانکی باشد.

سرمایه‌گذاری در حوزه اوراق بهادار

از طرف دیگر، خرید این اوراق با پولِ وام‌گرفته‌شده، که اصطلاحاً «خرید وجه تضمین با اهرم» نیز نامیده می‌شود، یکی از روش‌های محبوب برای سرمایه‌گذاری است. در اصل، یک شرکت ممکن است برای تسویه بدهی یا سایر تعهدات خود به نهادهای دیگر، حقوق مالکیتی خود را به صورت پول نقد یا سایر انواع اوراق بهادار به اشخاص حقیقی واگذار کند. این نوع تمهیداتِ وثیقه‌ای اخیرا در بین سرمایه‌گذاران نهادی افزایش یافته است.

اوراق بهادار چگونه معامله می‌شوند؟

اوراقی که به صورت عمومی معامله می‌شوند، در فهرست «بورس» قرار می‌گیرند. بورس، بازاری متشکل و خودانتظام است که اوراق بهادار در آن توسط کارگزاران یا معامله‌گران و طبق مقررات، مورد دادوستد قرار می‌گیرد.

ناشران می‌توانند با اطمینان دادن به معامله‌گران از جنبه قانون‌گذاری و تأمین نقدینگی، نظر معامله‌گرها را به سهام خود جلب کنند. در سال‌های اخیر، سیستم‌های تجاری الکترونیکی غیر رسمی متداول‌تر شده‌اند و معامله‌گران به جای دادوستد اوراق کاغذی، به صورت آنلاین معامله‌ می‌کنند.

همان‌طور که اشاره شد، به اولین فروش عمده سهام یک شرکت در بورس، «عرضه اولیه» (IPO) گفته می‌شود. بازاری که یک سهم برای اولین بار در آن پذیره‌نویسی و عرضه می‌شود، «بازار اولیه» نامیده می‌شود.

در جریان عرضه اولیه، ناشر، فروشنده سهم است و سرمایه‌گذار یا تریدر، معامله‌گر سهم هستند. اما بعد از پایان عرضه اولیه، سهم وارد معاملات ثانویه می‌شود که در آن، سهم‌ها صرفا به عنوان یک دارایی از یک تریدر یا سرمایه‌گذار به تریدر دیگر منتقل می‌شوند. به بازاری که معاملات ثانویه در آن جاری است، «بازار ثانویه» گفته می‌شود. سهام‌داران می‌توانند سهام خود را در ازای پول نقد یا سود سرمایه به سایر سرمایه‌گذاران بفروشند، بنابراین، بازار ثانویه بازار اولیه را تکمیل می‌کند.

اوراق بهادار ممکن است به صورت خصوصی و به گروه محدودی که واجد شرایط هستند، عرضه شود. هر از گاهی سهام شرکت‌ها به صورت ترکیبی از عرضه عمومی و خصوصی ارائه می‌شوند.

انواع دیگر اوراق بهادار

اوراق بهادار دارای گواهی به صورت فیزیک و کاغذی ارائه می‌شوند. این اوراق همچنین ممکن است در سیستم ثبت مستقیم نگه‌داری شوند. به عبارت دیگر، یک مامور ثبت به نمایندگی از شرکت، سهام شرکت را بدون اینکه نیاز به صدور گواهی فیزیکی باشد، حفظ می‌کند.

فناوری‌ها و سیاست‌های مدرن، نیاز به اوراق دارای گواهی را برطرف کرده است. اکنون سیستمی توسعه یافته است که در آن ناشران می‌توانند یک گواهی جهانی واحد را به نمایندگی از تمام اوراق بهادار معتبر، در یک صندوق امانت‌داری بین‌المللی به نام شرکت «Depository Trust» یا «DTC» سپرده‌گذاری کنند. کلیه اوراق بهاداری که در DTC معامله می‌شوند، به صورت الکترونیکی هستند. شایان ذکر است که اوراق بهادار دارای گواهی و بدون گواهی هیچ تفاوتی از نظر حقوق و امتیازات سهام‌دار و ناشر ندارند.

اوراق بهادار حامل به اوراق قابل مذاکره گفته می‌شود که حقوق مربوط به اوراق را به سهام‌دار می‌دهد. این اوراق تحت موارد خاص از یک سرمایه‌گذار به سرمایه‌گذار دیگر منتقل می‌شوند. اوراق حاملی که قبل از الکترونیکی شدنِ اوراق وجود داشتند، از لحاظ ماهیت مالکیتی همیشه مجزا از هم بودند؛ یعنی هر ورق بهادار، بیانگر یک دارایی جداگانه بود و از نظر قانونی با سایر اوراق تفاوت داشت. این اوراق بهادار در اکثر موارد قابل دادوستد هستند، اما در موارد نادری نیز این‌گونه نیست. این بدان معناست که با وام گرفتن، وام‌گیرنده می‌تواند در زمان بازپرداخت، خودِ دارایی یا یک دارایی مشابه دیگر را که معادل با دارایی اصلی است، پرداخت کند. در برخی موارد، ممکن است از اوراق بهادار حامل برای دور زدن مالیات استفاده شود. به همین دلیل، ناشران، سهام‌داران و قانون‌گذاران دید مثبتی به این اوراق ندارند. بنابراین استفاده از این اوراق در ایالات متحده نادر است.

اوراق بهادار ثبت‌شده به گونه‌ای از اوراق گفته می‌شود که نام سهام‌دار و سایر جزئیات لازم توسط ناشر در یک دفتر کل ثبت می‌شود. هرگونه دادوستد این اوراق به شرطی انجام می‌شود که اصلاحات لازم در دفتر کل ثبت شود.

قانون‌گذاری

در ایالات متحده، «کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده آمریکا» (SEC)، عرضه عمومی و فروش این اوراق را قانون‌گذاری می‌کند.

کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا

اما در ایران، این وظیفه به «شورای عالی بورس و اوراق بهادار» و «سازمان بورس و اوراق بهادار» محول شده است. طبق قوانین اوراق، مصوب سال ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی، تعریف این دو نهاد به شرح زیر است:

«شورا» بالاترین رکن بازار است که تصویب سیاست‌های کلان آن بازار را برعهده دارد. اعضـای شورا به شرح زیر است:

• وزیر امور اقتصادی و دارایی
• وزیر بازرگانی
• رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
• رؤسای اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و اتاق تعاون
• رئیس «سازمان» که به عنوان دبیر شورا و سخنگوی سازمان نیز انجام وظیفه خواهد کرد
• دادستان کل کشور یا معاون وی
• یک نفر نماینده از طرف کانون‌ها
• سه نفر خبره مالی منحصراً از بخش خصوصی با مشورت تشکل‌هـای حرفـه‌ای بـازار اوراق بهـادار بـه پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیئت وزیران
• یک نفر خبره منحصراً از بخش خصوصی به پیشنهاد وزیر ذيربط و تصویب هیئت وزیـران بـرای هـر بورس کالایی

سازمان بورس

«سازمان بورس»، یک موسسه عمومی غیردولتی است که دارای شخصیت حقـوقی و مـالی مسـتقل بـوده و از محـل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذیرش شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار و سایر درآمدها اداره می‌شود.

ساختمان سازمان بورس

برای اطلاع از جزئیات تعاریف و قوانین بورس در ایران، می‌توانید به وب‌سایت سازمان بورس مراجعه کنید.