تفاوت پول فیات و رمز ارز

ارز فیات چیست | تفاوت ارز فیات و ارز دیجیتال

آیا می دانید ارز فیات چیست؟ ارز فیات به ارزهایی مانند دلار، یورو و پوند انگلیس گفته می شود که بدون استفاده از آن ها انجام مبادلات مالی و فعالیت هایی مانند صادرات، واردات و تجارت انواع کالا در مقیاس داخلی و بین المللی غیر ممکن است.

برای همین به طور حتم علاقه مند هستید در مورد دلیل نامگذاری این پول ها با نام ارز fiat بیشتر بدانید.

در ادامه نگاهی به تاریخچه، مزایا، معایب و کاربردهای پول فیات خواهد شد و در مورد دو ارز مهم دلار و ریال بیشتر صحبت خواهیم کرد.

ارز fiat چیست؟

ارز فیات به پول هایی گفته می شود که فاقد پشتوانه فیزیکی هستند. برای مثال از آن ها توسط طلا، نقره و یا سایر فلزات گرانبها و دارایی های فیزیکی پشتیبانی نمی شود. به بیان دیگر، ارزش پول فیات با توجه به میزان عرضه و تقاضا برای آن مشخص خواهد شد. علاوه بر این سیاست های پولی و مالی دولت ها نیز بر ارزش این ارزها تاثیر می گذارد.

انواع ارز فیات

ارزهای زیر در زمره ارزهای fiat قرار می گیرند:

دلار ایلات متحده آمریکا

یورو اتحادیه اروپا

همه موارد ذکر شده در بالا جزو ارزهایی می باشند که به دلیل تاثیر تورم و یا تاثیرگذاری میزان عرضه و تقاضا بر ارزش آن ها ممکن است به مرور زمان کاهش قیمت داشته باشند.

“کاهش قیمت خرید ارز فیات به معنی افزایش قیمت طلا ، نقره ، انواع فلزات گرانبها و در یک کلام کلیه دارایی های فیزیکی منقول و غیرمنقول است.”

معنی ارز فیات

fiat کلمه ای با ریشه لاتین است که در انگلیسی به معنی let it be done است و این ترجمه در واقع نشان از عدم ارزش ذاتی این پول ها یا فاقد پشتوانه بودن آن ها می دهد.

فاقد پشتوانه بودن ویژگی مهمی است که انتقادهای زیادی را به مدیریت این ارزها و لزوم تغییر یا بازنگری در نظام پولی و مالی دنیا وارد کرده است.

در واقع پول فیات در صورتی که دولت از آن حمایت نکند فاقد ارزش است و برای مثال با چاپ پول به طور مکرر (که در بسیاری از کشورها شاهد آن هستیم) به مرور شاهد کاهش ارزش آن ها خواهیم بود.

نکته مهم: ارز فیات کاملا هم فاقد پشتوانه نیست، بلکه تا حدودی با طلا و دارایی های دولت یا بانک های مرکزی پشتیبانی می شود. با این وجود پشتیبانی از ارز فیات صددرصدی نیست و علاوه بر این میزان پشتیبانی دولت یا بانک مرکزی از کشوری به کشور دیگر تفاوت می کند. برای مثال ممکن است که دلار آمریکا پشتوانه قوی تری از لیر ترکیه داشته باشد یا این که یورو که متعلق به اتحادیه اروپا است بسیار بهتر از روپیه هند عمل کند.

چرا از ارز فیات استفاده می شود؟

با توجه به این که در گذشته استفاده از سکه های طلا و نقره توسط مردم رواج داشته است و بسیاری از خرید و فروش ها توسط این سکه ها انجام می شد، سوال مهم این است که چرا در حال حاضر از ارز فیات استفاده می شود و یا این که چرا ارز فیات خلق شد؟

در گذشته از درهم و دینار به عنوان سکه های طلا و نقره یا مسکوکات دیگر در خاور میانه استفاده می شد، در کشورهای دیگر مانند چین و کره نیز سکه های خاصی رواج داشتند، اما حمل طلا و نقره ممکن بود با خطراتی مواجه باشد و برای همین در بعضی از موارد تجار تصمیم گرفتند تا به جای حمل این سکه ها از یک برگه استفاده کنند.

به خصوص تجار معتبر و سرشناس که در شهرهای مهم شناخته شده بودند از این شیوه برای دادن ضمانت هنگام خرید و فروش کالا استفاده می کردند.

به تدریج دولت ها نیز اسناد کاغذی را منتشر کردند که به عنوان پول می توانست مورد استفاده قرار گیرد. چین یکی از این کشورها بود. اما در اروپا نیز در عصر مدرن استفاده از پول فیات یا همان پول کاغذی رواج پیدا کرد.

در ادامه نگاهی به تاریخچه دو پول رایج مهم برای ایرانیها خواهیم داشت:

نگاهی به تاریخچه دلار

دلار یکی از مهم ترین ارزهای رایج بین المللی است که بسیاری از مبادلات تجاری در بازارهای جهانی با استفاده از آن صورت می پذیرد.

دلار نیز در زمره ارزهای فیات جای می گیرد.

تا چند دهه قبل از این، دلار پشتوانه قوی داشت و هر زمان که مردم و یا دولت های خارجی قصد مبادله دلار با طلا را داشتند، دولت ایالات متحده آمریکا در قبال دریافت دلار به مردم خود و یا دولت های خارجی طلا واگذار می کرد.

اما با تغییراتی که در این روند به وجود آمد، دولت آمریکا به تدریج معاوضه دلار با طلا را تا سال 1971 میلادی متوقف نمود.

به همین دلیل است که حالا دیگر دلار توسط طلا پشتیبانی نمی شود و ما هر روزه شاهد نوسان قیمت طلا به دلار هستیم و حتی از سال 2000 میلادی تا به حال و تنها در مدت دو دهه نرخ هر اونس طلا چند صد دلار افزایش داشته است.

این امر به دلیل تورم است که حتی در کشوری مانند آمریکا باعث افزایش مداوم نرخ اونس طلا شده است.

تاریخچه ریال

بگذارید به ایران و پول ملی کشورمان نیز اشاره داشته باشیم. استفاده از کلمه ریال آنگونه که در منابع معتبر آمده است به زمان اوج قدرت دو کشور اسپانیا و پرتغال بر می گردد. برای همین کلمه ریال دارای ریشه غیر فارسی است.

این واژه ممکن است از کلمه پرتغالی با معنی real باشد و یا این که از کلمه انگلیسی royal به معنی پادشاهی یا شاهنشاهی گرفته شده باشد.

اما معنی ریال هر چه که باشد، از زمان ارتباط ایرانیان با پرتغالی ها و اسپانیایی ها در جنوب ایران وارد فرهنگ لغات ما شده است.

“ریال در کشور برزیل با نام رئال شناخته می شود که زمانی مستعمره اسپانیا بود و یکای پول این کشور است”.

در ایران، اگر چه کلمه ریال از زمان استعمار اسپانیا و حضور پرتغال در جنوب ایران استفاده می شد، اما این سلسله پادشاهی پهلوی بود که ریال را به عنوان پول رایج کشور یا پول قانونی کشور در سال 1308 انتخاب کرد و تا قبل از آن زمان واحد پول ایران دینار بود.

استفاده از ارز فیات در دنیای مدرن

امروزه در دنیای مدرن و پیشرفته ای که ما در حال زندگی هستیم ارز فیات کاربردهای گسترده ای پیدا کرده است و به عنوان مثال دلار به تنهایی نقش مهمی در مبادلات بین المللی ایفا می کند.

اما این تنها دلار نیست و انواع ارز فیات و پول در مقیاس های منطقه ای و ملی ارزش فراوانی دارند. برای مثال یورو در منطقه اروپا اهمیت ویژه دارد و هر یک از ارزهای ملی کشورها مانند پوند انگلیس ، ین ژاپن ، یوان و روپیه هند یا لیر ترکیه و درهم امارات … در کشور خود نقش مهمی در تسهیل مبادلات مالی و تجارت دارند.

شما هم در ایران به طور مداوم از ریال یا تومان برای خرید و فروش انواع کالاها یا تراکنش های مالی استفاده می کنید و بدون استفاده از ریال امکان انجام بسیاری از کارهای روزمره را نخواهید داشت.

مزایای ارز fiat

نقش مهمی که پول فیات در تسهیل مبادلات مالی دارد و امکان مشارکت در بسیاری از فعالیت های اقتصادی را ممکن خواهد کرد، باعث شده است که این ویژگی به عنوان یک مزیت غیر قابل انکار برای ارزهای ملی کشورها بر شمرده شود.

به طور حتم بدون پول های کاغذی ،که اخیرا به صورت الکترونیکی در دسترس ما قرار گرفته اند، بسیاری از مبادلات مالی امکان ندارد و حتی امکان ارزش گذاری کالاها نیز برای شما وجود نداشت.

“استفاده از پول فیات به صورت الکترونیکی با استفاده از دبیت کارت ، کارت های بانکی ، کارت های اعتباری و … صورت می پذیرد.”

فرض کنید هیچ پولی در کار نبود و شما قصد داشتید اقدام به خرید گندم یا هر کالای دیگری بنمایید، در این صورت قیمت آن را چگونه محاسبه می کردید. به طور حتم تنها راه برای ارزش گذاری کالاها استفاده از ارزهای فیات (مانند دلار، ریال، یورو، و …) یا طلا و نقره است. حتی در پروژه های عمرانی نیز باید با استفاده از ارزش ریال یا سایر پول ها اقدام به ارزیابی هزینه ها نمود.

معایب ارز فیات

علی رغم همه مزایای ذکر شده برای پول های رایج، ارز fiat یکی از دلایل به وجود آمدن مشکلات اقتصادی برای بسیاری از مردم دنیا شده است که مهم ترین آن عدم دارا بودن پشتوانه کافی و به بیان ساده تر نرخ تورم در بعضی از ارزهای رایج می باشد که حتی در ایران نیز انتقادات گسترده ای را به دنبال داشته است. برای همین است که علی رغم مزایای بسیار زیادی که برای استفاده روزمره از آنها وجود دارد، مشکلات بزرگی نیز در استفاده از پول های رایج دیده می شود.

مهم ترین مشکل این ارزها نرخ تورم است که به دلیل عدم دارا بودن پشتوانه به وجود می آید:

نرخ تورم پول فیات

اگر دولتی به کنترل میزان عرضه پول ملی خود نپردازد، این امر باعث اختلال در نظام اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی خواهد شد. این مشکلی است که در حال حاضر بسیاری از کشورهای دنیا به دلیل سوء مدیریت دولت های خود با آن روبرو هستند.

“اگر چه بسیاری از ارزهای فیات تا حدودی توسط ذخایر بانک مرکزی پشتیبانی می شوند، اما همواره بنا به دلایل مختلف این پشتیبانی توسط طلا صورت نمی پذیرد و این امر باعث افزایش نرخ تورم در بسیاری از کشورها و نگرانی های بسیاری برای مردم شده است.”

ارز فیات چیست + بررسی تفاوت ارز دیجیتال و فیات

آیا میدانید ارز دیجیتال فیات چیست و چطور میتوان از آن برای خرید ارزهای دیجیتال دیگر استفاده کرد؟ منشا پیدایش پول فیات به قرنهای پیش در کشور چین برمی گردد در ابتدا این پول به ابریشم، طلا یا نقره قابل تبدیل بود اما در نهایت این سیستم ارزی در قرن ۱۳ راه اندازی شد؛ در قرن ۱۷ پول فیات در قاره اروپا و کشورهای اسپانیا، هلند و سوئد نیز مورد استفاده قرار گرفت که البته سیستم ارز فیات در سوئد با شکست مواجه شد و دولت آن را با استاندارد نقره جایگزین کرد و در قرن های بعدی فرانسه نو و مستعمرات سیزده گانه در آمریکای شمالی نیز از این سیستم استفاده کردند و بعدها دولت فدرال ایالات متحده نیز از آن بهره برد، در قرن ۲۰ میلادی دولت آمریکا بار دیگر به سیستم پول کالایی تغییر جهت داد و از سال ۱۹۳۳ مبادله پول های کاغذی را با طلا متوقف ساخت و در سال ۱۹۷۲ به دستور رئیس جمهور وقت نیکسون، ایالات متحده استاندارد طلا را کنار گذاشت و افول سیستم پولی با پشتوانه را با استفاده از پول فیات در جهان رقم زد.

ارز فیات چیست ؟

در پاسخ به این سوال که ارز فیات چیست می توان گفت که به واحد پولی گفته می شود که دولتها آن را منتشر می کنند اما پشتوانه فیزیکی ندارد و ارزش این پول به جای اینکه وابسته به ارزش ذاتی دارایی های دیگر به عنوان پشتوانه باشد فقط میزان عرضه و تقاضا ارزش این پول را تعیین می کند، ارز فیات یا پول بدون پشتوانه در واقع یک پول قانونی است که ارزش خود را از دولت صادر کننده اش می گیرد و برخلاف پول کالایی، یک کالای فیزیکی ارزش آن را تعیین نمی کند. معنی واژه لاتین فیات است، در حال حاضر، کشورهای زیادی از سیستم ارز فیات برای خرید کالا، خدمات، سرمایه گذاری و سپرده گذاری استفاده می کنند و این سیستم پولی در واقع جایگزین استاندارد طلا و پول کالایی شده است ارز فیات مزایا و معایبی دارد که عبارتند از:

کمیابی : این پول از کمیابی کالا یا دارایی فیزیکی تاثیر نمی پذیرد.

هزینه : از نظر اقتصادی خلق پول فیات نسبت به پول کالایی به صرفه تر است.

واکنش پذیری : این پول قدرت را در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار می دهد که در مقابله با بحرانهای اقتصادی انعطاف پذیری بیشتر و بهتری داشته باشند.

مبادلات بین المللی : کشورهای زیادی در سرتاسر جهان از ارزهای فیات استفاده می کنند و همین موضوع باعث ارائه فرم قابل قبولی از پول جهت مبادلات تجاری تفاوت پول فیات و رمز ارز شده است.

راحتی : پول فیات برخلاف طلا به ذخایر فیزیکی که نیازمند نگهداری و محافظت باشند نیازی ندارد.

نبود ارزش ذاتی : ارزهای فیات ارزش ذاتی ندارند و به خاطر همین مسئله به دولت ها امکان خلق پول از هیچ چیز را می دهد و می تواند منجر به ابرتورم و یا سقوط سیستم اقتصادی یک کشور شود.

سابقه تاریک : آنچه که نمونه های تاریخی نشان می دهد اینست که پیاده سازی سیستم ارزی فیات اصولا به سقوط نظام های مالی پایان گرفته است که نشان دهنده خطرناک بودن استفاده از این سیستم پولی است.

انواع ارز فیات

ارزهای فیات واحد پول کشورهای مختلف هستند که با همدیگر فرقهایی دارند مثلا دلار آمریکا، پوند انگلیس، یورو، فرانک سوئیس و …

تفاوت ارز دیجیتال و فیات چیست؟

تنها مشابهت بین این دو ارز نداشتن پشتوانه فیزیکی آنهاست ولی ارز فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل می شوند ولی ارزهای دیجیتال ماهیت غیرمتمرکز دارند، تفاوت دیگر این دو سیستم پولی، چگونگی ایجاد پول های جدید در هر یک از آنهاست به طور مثال بیت کوین به عنوان ارز دیجیتال برتر در مقایسه با پول های فیات که در کنترل بانک هاست و بدون هیچ پایه و اساسی ایجاد می شود عرضه و تعداد سکه محدودی دارد.

در صورتی که تمایل دارید در ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین ، اتریوم و … سرمایه گذاری امن کنید و از امتیاز ۱۰ درصد تخفیف کارمزد در معاملات رمزارزها بهره مند شوید، میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید؛

یکی دیگز از تفاوت ها اینست که ارزهای دیجیتال هیچگونه وجود فیزیکی ندارند و به هیچ مرزی محدود نمی شوند و همچنین تراکنشها در ارزهای دیجیتال برگشت ناپذیر است ولی در ارزهای فیات اینگونه نیست، بازار ارزهای دیجیتال در مقابل بازارهای سنتی بسیار کوچکتر و پرنوسانتر است و این موضوع یکی از دلایلی است که مانع از پذیرش گسترده و فراگیر شدن این ارزها در عرصه بین المللی شده است.

تفاوت های این دو نوع ارز

یکی از موضوعات مهمی که هر معامله گر و یا سرمایه گذار ارزهای دیجیتال لازم است که از آن مطلع و آگاه باشد تفاوت های این دو ارز است از جمله ارز فیات مهم می توان به دلار آمریکا، یورو و پوند انگلیس اشاره کرد، اکثر ارزهای کاغذی مدرن مانند دلار آمریکا ارزهای فیات هستند پول فیات به بانکهای مرکزی امکان کنترل بیشتری بر اقتصاد را می دهد زیرا که می شود میزان چاپ پول را کنترل کنند ولی یکی از مشکلات پول فیات خاصیت تورم زایی آن است و ارزش پول فیات فقط وابسته به ارزشی است که دولت خلق می کند.

ارز دیجیتال توسط هیچ نهاد دولتی و مرکزی مدیریت نمی شود و این ویژگی جزء بنیادی ترین شکل این پولهاست و به تعبیر دیگر هیچ نهاد دولتی مالک ارز دیجیتال نیست و ارزش قیمتی ارزهای دیجیتال تحت تاثیر تصمیمات دولتی قرار نمی گیرد و فقط تابع نیروهای خام بازار در شکل عرضه و تقاضاست، تراکنش رمزارزها از طریق شبکه جهانی از کامپیوترها که نامیده می شود انجام می گیرد و برخلاف پول فیات، رمزارزها هیچگونه وجود فیزیکی نداشته و یک نمونه کاملا مجازی از ارز می باشند بنابراین نتیجه می گیریم که کنترل این نوع پول در حوزه اختیارات دولتها نبوده و فقط توسط صاحبان آنها اداراه می شوند.

ارزهای فیات غیر قابل دستبرد و سرقت هستند: رمزارزها بر اساس یک تکنولوژی به نام بلاک چین به وجود آمده اند و اطلاعات ذخیره شده به دلیل بلک چین غیر قابل تغییر هستند اما ارزهای فیات با شرایط مختلف می توانند مورد دستبرد و تغییر قرار بگیرند، سطوح بالای حریم خصوصی و امنیت شخصی برخلاف پول فیات که استفاده از آن حتماٌ ثبت نام کردن و تاٌیید از طریق هویت دولتی می باشد رمزارزها هیچگونه نیازی به این نوع ثبت نام ها ندارند.

معاملات در ارزهای دیجیتال برخلاف ارزهای فیات با دو رمز امکانپذیر است یکی کلید خصوصی و دیگری کلید عمومی، در ارزهای دیجیتال تراکنش ها شفاف و قابل پیگیری هستند و برخلاف رمزارزها، پیگیری ارز فیات به هیچ عنوان شفاف نبوده و نهادهای دولتی و موسسات مالی می توانند تمام نشانه های آن ارز را تغییر داده یا از بین ببرند.

نوسانات بسیار زیاد قیمت ارزهای دیجیتال بی ثبات بوده.

شباهت های این دو ارز

هر دوی این ارزها ارزششان را از استقبال عمومی و گسترده در سراسر جهان به دست می آورند و پذیرش بیشتر به معنای اعتبار بیشتر هر دو ارز است، هر دو قابل تقسیم شدن هستند به عنوان مثال یک دلار را می توان به صد سنت و هر بیت کوین را به ۰۰۰۰۰۰۰۱ درصد بیت کوین تقسیم کرد؛ از هر دو می توان برای پرداخت، خدمات یا خرید کالا استفاده تفاوت پول فیات و رمز ارز کرد، از هر دوی آنها می توان برای پس انداز یا هدیه استفاده کرد.

فیات در بایننس به چه معناست؟

فیات در بایننس یعنی قابلیت تبدذیل ارزهای دیجیتال به پول فیات، مثلا تبدیل بیت کوین به دلار آمریکا در صرافی بایننس، چیزی به نام ارز دیجیتال فیات نداریم ارزهای دیجیتال شکل جدیدی از پول هستند و همانطور که گفته شد تفاوتهای زیادی با پول فیات دارند اما این دو را می شود به هم تبدیل کرد یعنی در صرافی ها و بروکرهای بزرگ مثل بایننس، ولی به همین ویژگی بعضی ها اصطلاحا فیات ارز دیجیتال می گویند.

امروزه که تمایل به انجام معاملات سریع و مطمئن بدون نیاز به احراز هویت بسیار افزایش پیدا کرده دیگر ارزهای فیات، کارتهای اعتباری، پرداخت موبایلی، پاسخگوی این نیازها نیستند و به همین خاطر یک مفهوم پولی جدید به نام ارز رمزنگاری شده در حال ارائه زمینه ای با سرعت خیره کننده برای انجام چنین معاملاتی هستند و با در نظر گرفتن این نیازها، آینده از آن اشکال جدید پول خواهد بود و امروزه ارز دیجیتال جدیدترین و پیشروترین نوع پول در پوشش این نیازها و احتیاجات است بنابراین پیش بینی می شود در آینده ای نزدیک، استفاده از ارزهای فیات نیز از رونق بیفتد.

نتیجه گیری و کلام پایانی

در ابتدا سوال این بود که ارز فیات چیست و در طول مقاله متوجه شدیم که ارز فیات یکی از مهمترین مفاهیم در حوزه بانکداری است و این عبارت امروزه به پولهای مرسوم کاغذی در کشورهای مختلف گفته می شود و به وجود آمدن این مفهوم، در واقع انقلابی در عرصه تجارت و خرید و فروش کالا بوده استف اگر تاریخچه پول و انواع آن را در تاریخ مطالعه کنید متوجه خواهید شد که انسان همواره به دنبال بهبود ابزاری برای تسهیل مبادلات تجاری، خدماتی و کالایی خود بوده است.

آینده هیچیک از سیستم های ارزی از قاطعیت لازم برخوردار نیست، با وجودی که ارزهای دیجیتال راه زیادی برای پیمودن و مواجه شدن با موانع مختلف در پیش رو دارند تاریخ ارزهای فیات نشان دهنده آسیب پذیر بودن آنهاست و این یکی از دلایل برخی از مردم به سوی ارز دیجیتال و استفاده از آن در تراکنش های مالی است، بیت کوین می تواند به عنوان یک شبکه اقتصادی جایگزین ارزهای فیات در تراکنش های مالی آینده باشد.

همان طور که در ابتدای مطلب قول داده بودیم، در این مطلب به این پرداختیم که ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال عادی دارد.

همچنین اگر دوست دارید همه چیز درباره ارزهای دیجیتال را یاد بگیرید، توصیه می کنم حتما این مقاله را بخوانید.

آنچه باید در مورد ارز فیات(Fiat Currency) و تفاوت آن با ارزهای دیجیتال بدانید.

ارز فیات fiat نوعی ارز کاغذی است که هیچ پشتوانه فیزیکی مثل طلا و یا نقره ندارد و ارزش آن توسط دولت صادر کننده اش تعیین می گردد.

پول یا ارز فیات یکی از اصطلاحات رایج در دنیای کریپتوکارنسی است. هم اکنون بسیاری از کشورها از سیستم ارز فیات برای خرید کالا و یا سرمایه گذاری های خود استفاده می کنند. در ابتدا مبادلات به صورت کالا به کالا بوده اکنون ارز فیات جایگزین استاندارد طلا و پول کالایی شده است. در این مطلب به طور کامل با ارز فیات، تاریخچه ارز فیات و مزایا و معایب آن آشنا می شوید.

منظور از ارز فیات چیست؟

پول یا ارز فیات به واحد پولی یک کشور گفته می شود که توسط دولت صادر کننده اش تولید می شود. اکثر ارزهای کاغذی مانند دلار آمریکا ارزهای فیات هستند که پشتوانه فیزیکی مثل نقره یا طلا ندارد. ارز فیات هم اکنون در اکثر کشورها برای خرید کالا، سرمایه گذاری و یا سپرده گذاری استفاده می شود. ارز فیات به جای طلا و کالا مورد استفاده قرار می گیرد. ارزش پول فیات توسط دولتی که آن را چاپ می کند تعیین می شود. با توجه به اینکه این نوع واحد پولی هیچ پشتوانه ای ندارد می تواند در اثر تورم های شدید تحت تاثیر قرار بگیرد. در دنیای امروز بیشتر واحدهای پولی، پول فیات هستند که هیچ ارزش زاتی ای ندارند و تنها برای انجام پرداخت ها از آنها استفاده می شود.

بیشتر بخوانید: استخراج یا ماینینگ چیست؟

تاریخچه پول فیات

اگر بخواهیم تاریخچه پیدایش ارز فیات را مورد ارزیابی قرار دهیم باید بگوییم پایه و ریشه اولین استفاده به ارز fiat به قرن های گذشته در چین برمی گردد. در قرن یازدهم استان سیچوان اقدام به تولید و صدور پول کاغذی کرد. اوایل امکان جایگزینی پول کاغذی با طلا و نقره وجود داشت اما در نهایت در قرن سیزدهم با روی کار آمدن کوبلای خان ارز فیات برای بار اول در جهان ایجاد شد. تاریخ نویسان معتقد بودند با افزایش بیش از حد از این سیستم پولی و ایجاد ابر تورم، امپراتوری مغول دچار سقوط گردید.
بعد از چین، در قرن هفدهم پول فیات در اروپا مورد استفاده قرار گرفت. کشورهایی که از ارز فیات استفاده می کردند اسپانیا، سوئد و هلند نام داشتند. ارز فیات در کشور سوئد با شکست مواجه شد و در نهایت این کشور از استاندارد نقره به جای فیات استفاده نمود. در دو قرن بعد فرانسه، کانادا، مستعمرات آمریکا و پس از تفاوت پول فیات و رمز ارز آنها دولت فدرال ایالات متحده نیز از ارز فیات استفاده کرده و تجربیات بدی را گذراندند.
در قرن بیستم دوباره ایالات متحده به استفاده از ارز مبتنی بر کالا روی آورد. اما در سال 1933 به انجام تبادل پول کاغذی با طلا پایان داد. در سال 1972 در نهایت ایالات متحده زیر نظر ریاست جمهوری نیکسون سیستم ارزی فیات را به طور کامل جایگزین استاندارد طلا کرد. نتیجه این اقدام منجر به استفاده از ارز فیات در کل جهان شد.

بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست؟

تفاوت ارز فیات و کریپتو

ارزهای دیجیتال ماهیت غیرمتمرکز دارند و توسط هیچ نهاد یا سازمانی کنترل نمی شوند. اما ارز فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل می شود.
پول های فیات بدون هیچ پایه و اساسی به راحتی تولید می شوند اما به عنوان مثال بیت کوین که به عنوان محبوب ترین ارز دیجیتال شناخته شده است در تعداد محدودی تولید می شود.
تراکنش ها در ارزهای دیجیتال غیرقابل برگشت است. این در حالی است که در ارزهای فیات امکان برگشت تراکنش ها وجود دارد.
بازار ارزهای دیجیتال بسیار پرنوسان است و در ابعاد کوچکتری انجام می شود. این در حالی است که بازار ارز fiat در عرصه بین المللی مورد استفاده قرار می گیرد و نوسان بسیار کمتری دارد. لازم به ذکر است با گسترش و رشد بازار ارزهای دیجیتال نوسان آن نیز کم خواهد شد.
تنها شباهت ارز فیات و ارزهای دیجیتال، این است که هیچ کدام پشتوانه فیزیکی ندارند.

مزایای پول فیات

• هزینه: تولید پول فیات نسبت به پول کالایی از نظر اقتصادی مناسب تر و مقرون به صرفه تر است.
• واکنش پذیر: ارز fiat انعطاف پذیری لازم را در صورت ایجاد بحران های اقتصادی، برای دولت و بانک مرکزی فراهم می کند.
• کمیابی: در صورتی که اموال فیزیکی مانند طلا کمیاب شوند روی ارزش پول فیات تاثیری نخواهند گذاشت.
• راحتی: پول کالایی مثل طلا نیاز به ذخیره، نگهداری و نظارت دارند اما پول فیات نیاز به ذخایر فیزیکی و هزینه بر ندارد.
• تبادلات جهانی: از آنجا که در سراسر جهان و توسط تعداد زیادی از کشورها ارزهای فیات مورد استفاده قرار می گیرند.
• نوسان قیمت: با توجه به اینکه ارزش ارزهای کالایی نظیر طلا با کشف معدن جدید تحت تاثیر قرار بگیرد، خطر کاهش ارزش غیرمنتظره ارزهای فیات کمتر است. به این دلیل که عرضه ارزهای فیات توسط دولت ارز کنترل و تنظیم می شود.

معایب پول فیات

• ارزش ذاتی: ارزهای فیات هیچ ارزش ذاتی ندارند. در این صورت بر اثر تورم می توانند باعث سقوط اقتصادی یک دولت شوند.
• سابقه: طبق بررسی تاریخچه ارز فیات، استفاده از این سیستم پولی خطرناک بوده است به دلیل اینکه منجر به سقوط نظام های مالی شده است.
• تورم: با توجه به اینکه ارز فیات به یک دارایی وابسته نیست و ارزش پول فیات توسط دولت تعیین می شود در صورتی که میزان چاپ آن بیش از نیاز باشد منجر به تورم شدید می گردد. این اتفاق می تواند بر بازارهای مالی نظیر قیمت مسکن تا سطح بدهی ملی تاثیر بگذارد.

سوالات متداول درباره ارز فیات

• چرا به آن ارز فیات می گویند؟
  اصطلاح ارز فیات از کلمه لاتین fiat گرفته شده است و به معنای تعیین توسط مقامات است. ارزش ارز fiat توسط دولت تعیین می شود.
• چند نمونه از ارزهای فیات را نام ببرید؟
  از نمونه های معروف ارزهای فیات می توان به دلار و یورو اشاره کرد.
• مزیت پول فیات چیست؟
  یکی از مزیت های اصلی ارز fiat امکان کنترل بیشتر روی اقتصاد دولت توسط بانک های مرکزی است. از آنجا که تولید کننده ارزهای فیات بانک های مرکزی هستند میزان چاپ پول توسط آنها کنترل می شود.
• آیا بیت کوین یک ارز فیات است؟
  بیت کوین به عنوان یک ارز دیجیتال و جایگزینی برای ارز فیات شناخته شده است.
• آیا طلا یک ارز فیات است؟
  خیر. ارز فیات واحد پولی است که توسط یک کشور تولید می شود و هیچ پشتوانه مالی نظیر طلا یا نقره ندارد و توسط دولت صادر کننده پشتیبانی می شود مانند دلار آمریکا.
• چرا ارز فیات از طلا بهتر است؟
  مهم ترین مزیت پول فیات ارزش ثابت آن در مقابل طلا، مس و نقره است. و امکان کنترل تولید ارز فیات توسط بانک های مرکزی هر کشور متناسب با میزان نیاز فراهم شده است.
• ارز فیات بهتر است یا ارز دیجیتال؟
  برعکس ارز فیات، ارز دیجیتال توسط مقامات دولتی کنترل و حمایت نمی شود. بنابراین ارز دیجیتال اعتبار کمتری نسبت به ارز فیات دارد.
• ارز فیات مخفف چیست؟
  ارز فیات(Fiat) مخفف کلمه(Fabbrica Italiana Automobili Torino) است. نام آن از واژه لاتین فیات به معنای بگذارید انجام شود برگرفته شده است.

در این مطلب با یکی از اصطلاحات رایج و پرکاربرد ارز دیجیتال یعنی ارز فیات آشنا می شوید. همانطور که به نظر می رسد هیچ کدام از سیستم های ارزی آینده مشخصی ندارند. این در حالی است که ارزهای دیجیتال تازه ابتدای مسیر هستند و راه طولانی ای برای گسترش و مواجه با موانع پیش رو دارند. تاریخچه ارزهای فیات نشانگر آسیب پذیر بودن این نوع ارز است. این ویژگی یکی از مهم ترین عامل ها برای روی آوردن مردم به سمت ارزهای دیجیتال است. به نظر می رسد در آینده اقتصاد جهانی، بیت کوین به عنوان یک شبکه اقتصادیِ جایگزین، نقش موثری ایفا خواهد کرد.

ارز فیات چیست؟ آیا ارز دیجیتال به زودی جای پول را می‌گیرد؟ [+تاریخچه پول]

ارز فیات یکی از مفاهیم مهم در حوزه پولی و بانکی است. امروزه در کشورهای مختلف، به این اصطلاح واحد پول رایج یک کشو یا پول کاغذی می‌گویند. البته این بدین معنی نیست که سکه‌های فلزی، پول فیات نیستند!

عوامل بسیاری مانند عدم محدودیت، هزینه پایین تولید و ارزش مالی، تأثیر عمده‌ای بر روند تاریخی تغییر روش استفاده مردم از پول داشته است. محدودیت‌های فیزیکی و کمبود منابعی مانند طلا و نقره نیز نقش عمده‌ای در این تغییر دارند.

در این مقاله از پول نو قرار است تا با همدیگر معنا و مفهوم این اصطلاح را یکبار برای همیشه یاد بگیریم. اگر به این مبحث علاقه‌مندید تا آخر این مقاله من را همراهی کنید.

ارز فیات چیست؟

طبق تعریف، پول فیات نوعی ارز کاغذی است که از پشتیبانی فیزیکی مانند طلا یا نقره برخوردار نیست. یعنی پیش‌تر این پشتوانه وجود داشته ولی کم کم خود پول دارای ارزش شده. ارزش و اعتبار کامل این پول به قدرت، اعتماد و سیاست ناشر آن بستگی دارد. بنابراین، هر چه قدرت کشور صادرکننده بیشتر باشد، ارزش ارز آن نیز بالاتر است. به عنوان مثال، ارز فیات ایالات متحده، دلار آمریکا است. کشورهای دیگری هم هستند که دلار واحد پولی آن‌هاست مانند کانادا ولی ارزش دلار آمریکا با دلار کانادا یکسان نیست.

ارز fiat برخی از کشورها مانند چین یوان (رنمینبی) است که با نشانه ￥نشان داده می‌شود. علیرغم قدرت اقتصادی و سیاسی بسیار بالا، این ارز در برابر دلار، یورو یا پوند انگلیس ارزش پایینی دارد. دلیل اصلی این امر سیاست اقتصادی و پولی چین است. چینی‌ها با پایین نگه داشتن ارزش یوان نسبت به ارزهای جهانی سعی در جذب سرمایه گذاران بین المللی دارند.

با تضعیف کشور یا بحران اقتصادی یا جنگ، واحد پولی آن کشور کاهش می‌یابد و سقوط می‌کند. نمونه بارز سقوط ارز fiat در کشورها به دلیل بحران اقتصادی، ونزوئلا است. این کشور پس از درگذشت رهبر خود یعنی چاوز، دچار سقوطی شدیدتر از پیش شد به طوری که برای خرید یک قلم کالا در سوپرمارکت، مردم حجم زیادی از اسکناس می‌پرداختند که دیگر شمارش نمی‌شد بلکه وزن می‌شد!

یا مثلا کشور ترکیه پس از شکیت اقتصادی شدیدی که تجربه کرد، صفرهای پول ملی خود را کاهش داد تا محاسبه آن ساده‌تر باشد. البته ترکیه رشد اقتصادی‌ای تجربه کرد که توانست تا حدی این کاهش ارزش پول را جبران کند.

ارز فیات به بانک‌های مرکزی هر کشور اجازه می‌دهد تا بر بازار ملی آن کشور تسلط داشته باشند. زیرا کنترل میزان چاپ در دست مسئولان بانک مرکزی است.

یکی از معایب اصلی ارزهای سنتی در مقابل ارزهای دیجیتال این است که برای پوشش کسری بودجه، دولت‌ها می‌توانند مقادیر زیادی از این ارزها را چاپ کنند که منجر به تورم زیاد می‌شود.

ارز فیات چطور به وجود آمد؟

هزاران سال پیش مردم بومی هر منطقه برای تبادل کالا از روش پایاپای یا کالا به کالا استفاده می‌کردند. مثلا یک راس گوسفند معادل ۱۰ کیسه گندم معامله می‌شد. در طی زمان این نوع معامله دچار مشکل شد چون نمی‌شد تعیین کرد که حالا یک ران گوسفند چند کیسه گندم می‌شود!

به مرور راه‌های دیگری جایگزین شد و کار به فلزات گرانبها رسید چون قابل تقسیم بودند. این تقسیم شدن منجر به ضرب سکه شد. سکه‌های طلا ارزش بیشتر و سکه‌های نقره و برنز و آلیاژهای دیگر ارزش کمتر داشتند. به این ترتیب می‌شد خریدهای خرد را هم انجام داد.

بعد از مدتی برای جلوگیری از تقلب و خالص نگه داشتن فلزات سکه‌ها، حاکمان وظیفه تفاوت پول فیات و رمز ارز مهر کردن و ضرب کردن سکه‌ها را به عهده گرفتند تا اعتبار آن‌ها را تضمین کنند. به این صورت سکه‌های ضرب شده با نقش پادشاهان به وجود آمدند.

نقش داریوش هخامنشی روی سکه طلا. به این سکه‌ها «داریک» می‌گفتند

این روند ادامه داشت تا جایی که حجم معاملات زیاد شد و عملا حمل و نقل و انتقال سکه‌ها ناممکن بود علاوه بر این، دزدی و به سرقت بردن طلای تاجران به دست راهزنان رایج شده بود و کار را برای تجارت سخت می‌کرد.

این شد که چک و اسکناس به وجود آمد و نشان دهنده مقدار طلایی بود که یک تاجر با خود دارد. بانک هم به همین طریق به وجود آمد. تاجران طلای خود را به شخصی بانفوذ می‌سپردند و او روی برگه‌ یا پوست امضا می‌کرد و می‌نوشت که فلان شخص این مقدار طلا پیش من دارد و معامله انجام می‌شد.

چین را می‌توان خاستگاه اولین ارز فیات کاغذی در نظر گرفت. در سلسله تانگ پادشاهان تصمیم گرفتند به جای طلا، نقره یا برنز از پول کاغذی استفاده کنند.

اما استفاده از این نوع ارز در کشورهای غربی از قرن هجدهم آغاز شد. کشورهای غربی، به ویژه در طول جنگ، از ارزهای فیات برای محافظت از ذخایر طلا و نقره خود استفاده کردند.

ارز فیات چگونه کار می‌کند؟

پس از تغییر و تحولاتی که برای شکل پول به وجود آمد، دیگر کم کم اعتبار خود آن فرد جایگزین طلا می‌شد و خود آن برگه یا چک ارزشمند شد. یعنی آن امضای پای برگه بود که ارزش داشت. مثل پول‌های کاغذی ما که امضای رئیس بانک مرکزی نشان‌دهنده اعتبار آن است. پس این گونه شد که دیگر هیچ کالای فیزیکی از این مدل پول پشتیبانی نمی‌کند. این پول بسته به منطقه جغرافیایی شناخته شده، قدرت خرید و ارزش ایجاد می‌کند. بنابراین با کمک پول فیات می‌توان هر محصولی را خریداری کرد.

یکی از اولین استفاده‌های ثبت تفاوت پول فیات و رمز ارز شده از پول کاغذی در چین در حدود سال ۸۰۰ پس از میلاد بوده است، اگرچه چینی‌ها در اواسط قرن پانزدهم این قالب را کنار گذاشتند. تصویر بالا مربوط به اسکناس کوان چینی است که قدیمی ترین اسکناس شناخته شده در حدود سال ۱۳۸۰ میلادی است.

با استفاده از ارز fiat، قدرت خرید مردم ذخیره می‌شود. آن‌ها محدود به خرید و فروش کالا نخواهند بود. پرداخت حقوق نیز با استفاده از ارزهای فیات آسان است. الان تفاوت پول فیات و رمز ارز با وجود بانکداری الکترونیکی مبادله ارز کاغذی کمتر شده است ولی پول‌های دیجیتالی هم ارز فیات به حساب می‌آیند.

سیستم کار ارزهای فیات متمرکز است. یعنی یک دستگاه یا سازمان خاص متولی چاپ پول و متعادل نگه داشتن ارزش آن است. بانک و سازمان‌های مالی متمرکز هستند و دولت‌ها آن‌ها را اداره می‌کنند. قانون‌های مربوط به وام، تسهیلات، چک، پرداخت‌ها، سودها و… همگی از سمت قدرت‌های مرکزی هر کشور تعیین می‌شود.

ارزش پول فیات به سیاست پولی، نرخ بهره و عملکرد کشور بستگی دارد

ارزش پول فیات به سیاست پولی، نرخ بهره و عملکرد کشور بستگی دارد. در کشورهایی که از نظر سیاسی یا اقتصادی ناپایدار هستند، تورم بالاتر خواهد بود. طبیعتا در این صورت ارزش پول فیات کاهش می‌یابد و قیمت کالاها و خدمات افزایش می‌یابد. در نتیجه قدرت خرید رو به کاهش خواهد شد و مردم تحت فشار اقتصادی مضاعفی قرار خواهند گرفت.

به طور کلی این ارز برای تامین قدرت خرید و اطمینان اکثریت مردم برای تامین کالاهای مورد نیاز به خوبی عمل می‌کنند. دولت نیز باید با استفاده از سیاست‌های صحیح اقتصادی برای حفظ و حتی افزایش ارزش پول ذکر شده، قدرت خرید مردم را افزایش دهد.

برخی از ارزهای فیات کشورهای جهان

ارزهای فیات مختلفی وجود دارد و در ادامه مقاله چند ارز مختلف رایج در کشورهای جهان را برای شما لیست می‌کنیم:

نام کشور	واحد پولی
آمریکا	دلار
انگلیس	پوند
ین	ژاپن
یوان	چین
یورو	اتحادیه اروپا
دینار	کویت
ریال	عمان
فرانک	سوئیس
درهم	امارات متحده عربی
روپیه	هند
روبل	روسیه

مزایای ارز فیات

مهم‌ترین ویژگی پول فیات ثبات قیمت آن است. عکس این موضوع در مورد طلا، مس و نقره صادق است. استفاده از ارزهای فیات در قرن بیستم در سراسر جهان رواج یافت. زیرا استفاده از این سیستم بیشتر از استفاده از ارزهای کالایی و سکه توجیه اقتصادی داشت.

مزیت دیگر استفاده از پول فیات این است که به دولت‌ها اجازه می‌دهد تا با کنترل میزان چاپ پول، کنترل کامل سیستم مالی و بانکی کشور را در دست بگیرند. به عنوان مثال استفاده از این سیستم به کاهش خسارات وارده به ایالات متحده در جریان بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۸ کمک کرد.

کار با ارز فیات برای مردم ساده‌تر است و امکان خطا و اشتباه در جابه‌جایی آن کم است. شناخته شده است و مردم سال‌هاست که با آن کار می‌کنند در صورتی که ارزهای دیجیتال جدید و ناشناخته‌اند و هنوز بسیار مردم به آن اعتماد ندارند.

ارز فیات کشورهای مختلف جهان

معایب ارز فیات

هیچ محدودیتی برای ارز فیات وجود ندارد، بنابراین می‌توان آن را در اندازه میلیون‌ها یا میلیاردها نسخه در روز چاپ کرد. این می‌تواند عامل کاهش ارزش پول فیات باشد. این در حالی است که استفاده از فلزات گرانبها مانند طلا و نقره چنین عیبی ندارند چون مقدار آن‌ها در جهان ثابت و عرضه آن‌ها محدود است.

از طرفی ارزهای فیات به راحتی قابل جعل کردن هستند. امروزه از روش‌های مختلفی برای هوشمندسازی اسکناس‌ها وعدم کپی برداری استفاده می‌شود. البته استفاده از این روش‌ها هزینه چاپ پول را نیز به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. یکی دیگر از معایب این مدل پولی این است که با تغییر سیستم‌های حکومتی آن کشورها می‌توان آن را به کلی تغییر داد.

تفاوت بین ارز دیجیتال و ارز فیات؛ آیا چیزی به نام ارز دیجیتال فیات وجود دارد؟

پول فیات و ارز دیجیتال مفاهیمی کاملا مستقل هستند. بنابراین، اصطلاح ارز دیجیتال فیات کاملا بی‌معنی است. ارز دیجیتال شکل جدیدی از سرمایه مالی است که می‌تواند جایگزین ارزهای موجود در سال‌های آینده شود. اما مشکلاتی در این راه وجود دارد. زیرا عوض شدن جای ارزهای فیات با ارزهای دیجیتال مستلزم پذیرش جهانی و اجماع اکثر مردم در سراسر جهان و همچنین شرکت‌های بزرگ و کوچک است.

البته ارز دیجیتال ترجمه خوبی برای کریپتو کارنسی نیست چون ارز فیات می‌تواند شکل دیجیتالی به خود بگیرد. پیش‌تر هم به این اشاره کردیم که با موبایل و هابربانک‌ها ما پول جابه‌جا می‌کنیم بدون اینکه پای هیچ سکه و اسکناسی در میان باشد! پس این پول می‌تواند شکل دیجیتال داشته باشد. ولی این با مفهوم ارز دیجیتال یا رمز ارز متفاوت است.

تفاوت بین ارز دیجیتال و ارز فیات

۱. ارزهای فیات ارزش خود را از دولت صادرکننده به دست می‌آورند، در حالی که ارزهای دیجیتال ارزش خود را مستقیماً از بلاک چین و سرمایه گذاران به دست می‌آورند. بنابراین، ارزهای دیجیتال می‌توانند قوی‌تر عمل کنند در صورتی که پشتوانه فکری و اقتصادی قوی‌ای داشته باشند.

۲. ارزهای فیات توسط بانک‌های مرکزی و موسسات سطح بالا در هر کشور نظارت می‌شوند. در صورتی که بلاک چین‌ها توسط پروتکل‌های خاص، همکاری کاربران و رای گیری اداره می‌شوند.

۳. تفاوت دیگری نیز بین این دو ارز در تقسیم آن‌ها وجود دارد. ارز فیات واسطه‌های گوناگونی دارد. در حالی که ارزهای دیجیتال مبتنی بر شبکه‌های غیرمتمرکز هستند که امکان تراکنش‌های ناشناس با ساختاری خاص را فراهم می‌کند. (درباره استیبل کوین stablecoin تفاوت پول فیات و رمز ارز بخوانید: استیبل کوین چیست؟)

۴. ارزهای فیات به نوعی استیبل کوین به حساب می‌آیند چون ارزش‌ آن‌ها همواره ثابت است. یک اسکناس ۱۰۰۰ تومنی همیشه ۱۰۰۰ تومان است (ارزش آن نسبت به بقیه ارزها تغییر می‌کند ولی خودش همیشه ۱۰۰۰ تومان می‌ماند) ولی ارزهای دیجیتالی که استیبل کوین نیستند مانند بیت کوین و اتریوم، نوسان قیمت دارند و برای همین می‌توانند به عنوان ذخیره ارزش عمل کنند.

سخن آخر با خوانندگان

در دنیای امروز، تمایل به تجارت سریع، تفاوت پول فیات و رمز ارز ایمن و بدون احراز هویت در حال افزایش است. استفاده از ارزهای فیات، کارت‌های اعتباری، پرداخت‌های موبایلی و حتی سیستم‌های سریع بانکی بین المللی پاسخگوی این نیاز نیست. اما ارز دیجیتال، به طور ناشناس بستری را برای ایجاد سرعت فوق‌العاده برای انجام چنین تراکنش‌هایی فراهم می‌کند.

با توجه به این نیازها و همچنین محدودیت‌های ارزهای فیات، پول آینده ارز دیجیتال خواهد بود. امروزه ارز دیجیتال پیشرفته‌ترین و خلاقانه‌ترین راه برای پوشش نیازها و نگرانی‌های شماست. بنابراین انتظار می‌رود در آینده نزدیک استفاده از ارزهای فیات کاهش یابد.

پس بهتر است هر چه زودتر دست به کار شوید و با مطالعه و آموزش دیدن درباره ارزهای دیجیتال و نحوه خرید و فروش آن‌ها قدم جدیدی به سوی آینده بردارید. ما در بلاگ پول نو به شما کمک می‌کنیم تا به صورت رایگان آموزش ببینید و بعد از آموزش دیدن در صرافی پول نو سرمایه گذاری را شروع کنید 🙂

کریپتوکارنسی چیست ؟ تفاوت ارز تفاوت پول فیات و رمز ارز دیجیتال و رمزارز

پس از آشنایی با مفاهیم پول چیست و رمزنگاری چیست نوبت به این می‌رسد تا بدانیم کریپتوکارنسی چیست. کریپتوکارنسی یا پول رمزنگاری شده در فارسی با عبارت رمز ارز معرفی می‌شود. بسیاری از کاربران مفاهیم مربوط به ارز دیجیتال و رمز ارز را به جای یکدیگر استفاده می‌کنند اما در اصل این دو مفهوم کمی با هم متفاوت هستند. درک درست از این دو واژه می‌تواند در درک سایر مفاهیم مرتبط به ما کمک کند. به همین دلیل در ادامه این مقاله می‌خواهیم به طور کامل به بررسی مفهوم و ارتباط بین عبارت‌های رمز ارز و ارز دیجیتال را بررسی کنیم و به این سوال پاسخ دهیم که کریپتوکارنسی چیست.

ارز دیجیتال چیست ؟

مفهوم ارز دیجیتال را می‌توان با بررسی واژه‌های تشکیل دهنده بررسی کرد. واژه ارز به معنی پول و واژه دیجیتال به معنی استفاده از سیستم‌های کامپیوتری است. بنابراین واژه ارز دیجیتال به هر پولی که در بستر دیجیتال و کامپیوتر شکل گرفته و استفاده شود، اطلاق می‌شود. در صد سال گذشته و با گسترش استفاده از کامپیوتر در زندگی بشر، تلاش‌های زیادی برای ایجاد پول دیجیتال انجام شده است. پول دیجیتال می‌تواند باعث راحتی کار با پول، سریع‌تر شدن فعالیت‌ها، حذف پول‌های کاغذی و کمک به روند جهانی‌سازی اقتصاد شود.

در این سال‌ها ارز دیجیتال به شکل‌های مختلفی ایجاد شده است. به عنوان مثال، امروزه افراد با استفاده از کارت‌های بانکی به جابجایی پول می‌پردازند. بنابراین واژه ارز دیجیتال را می‌توان برای این نوع پول نیز استفاده کرد. در بسیاری از بازی‌های کامپیوتری نیز ارزهایی ایجاد شده‌اند که کاربران با استفاده از آن‌ها می‌توانند فعالیت‌های مختلفی در درون بازی داشته باشند و از آن‌ها به عنوان پول برای خرید دارایی‌های درون بازی استفاده کنند. در بسیاری از موارد این پول‌ها قابل خرید و فروش با پول فیات نیز هستند. با توجه به دلایل مطرح شده می‌توان از واژه ارز دیجیتال برای توکن‌های بازی‌های کامپیوتری نیز استفاده کرد.

کریپتوکارنسی‌ها یا رمز ارزها از این جهت که در فضای دیجیتال ایجاد شده‌اند و استفاده از آن‌ها توسط سیستم‌های دیجیتال امکان‌پذیر است، نوعی ارز دیجیتال هستند اما تفاوت‌های بنیادی بین رمز ارزها و ارزهای دیجیتال وجود دارد. در بخش بعدی به سوال کریپتوکارنسی چیست پاسخ می‌دهیم و تفاوت‌های آن با سایر ارزهای دیجیتال را بررسی می‌کنیم.

رمز ارز یا کریپتوکارنسی چیست ؟

کریپتوکارنسی به دسته‌ای از ارزهای دیجیتال گفته می‌شود که امنیت آن‌ها توسط تکنیک‌های رمزنگاری تامین می‌شود. در کنار استفاده از تکنیک‌های رمزنگاری، غیرمتمرکز بودن سیستم بررسی و ثبت تراکنش‌ها مهم‌ترین ویژگی کریپتوکارنسی‌ها یا رمز ارزها است. ارزهای دیجیتال دیگر مثل حساب‌های بانکی، توسط بانک‌ها مدیریت می‌شوند و تایید تراکنش توسط نهاد واسط مثل بانک صورت می‌گیرد. در بازی‌های کامپیوتری نیز مدیریت پول‌های ایجاد شده و انتقال آن‌ها توسط شرکت سازنده بازی انجام می‌شود.

در رمز ارزها کاربران برای این‌ که بتوانند تراکنش‌ها را تایید کنند باید با دیگر کاربران در به‌روزرسانی اطلاعات شبکه به توافق برسند. این توافق با استفاده از الگوریتم‌های اجماع انجام می‌شود. الگوریتم اجماع در واقع به کاربران اجازه می‌دهد تا با صرف هزینه، فعالیت درستکارانه خود را به بقیه ثابت و اطلاعات یکسانی را به شبکه اضافه کنند.

ساختار نگهداری داده‌ها نیز در کریپتوکارنسی متفاوت است. در حالی که اطلاعات تراکنش‌ها و حساب‌های کاربران در سیستم‌های متمرکز در پایگاه داده‌ای که در اختیار نهاد متمرکز است تفاوت پول فیات و رمز ارز نگهداری می‌شود، اطلاعات حساب کاربران و تراکنش‌ها در کریپتوکارنسی، با استفاده از تکنولوژی دفتر کل توزیع شده ثبت می‌شود. در این تکنولوژی همه کاربران به اطلاعات تراکنش‌ها و حساب کاربران دسترسی دارند و به طور مشترک دفتر را به‌روز می‌کنند. این تکنولوژی به کاربران امکان بررسی صحت تراکنش‌ها را فراهم می‌کند.

رمز ارزها با غیرمتمرکز کردن سیستم پولی، ساخت پول و تایید تراکنش‌های آن را از دست دولت‌ها خارج و به دست کاربران از سراسر دنیا سپردند. این تغییر در مدیریت سیستم پولی، مخالفان زیادی در میان دولت‌ها و بانک‌ها دارد اما در طی سال‌هایی که از اختراع بیت کوین گذشته است، این رمز ارز توانسته جایگاه بهتری در میان افراد از سراسر دنیا پیدا کند و همین مساله باعث گسترش بیشتر رمز ارزها شده است. تا اینجا به این سوال پاسخ داده‌ایم که کریپتوکارنسی چیست و در ادامه به بررسی اجمالی بیت کوین و سایر رمزارزها می‌‌پردازیم.

آیا بیت کوین اولین کریپتوکارنسی است ؟

بسیاری از افراد بیت کوین را اولین رمز ارز ساخته شده می‌دانند اما این تصور صحیحی نیست. «دیوید چام» (David Chaum) استاد دانشگاه کالیفرنیا و برکلی، سال‌ها بر روی رمزنگاری و ساخت پول دیجیتال کار کرد. او در سال 1995 اولین ارز دیجیتال مبتنی بر رمزنگاری با نام «ای کش» (eCash) را معرفی کرد. این ارز دیجیتال با استفاده از رمزنگاری ساخته شد اما همچنان متمرکز بود. در سیستم ای کش همه داده‌ها بر روی یک سرور نگه داری می‌شد و امکان انجام حملات سایبری و فیزیکی مختلف به سرور، همچنان وجود داشت. هرچند نکات امنیتی تا حد بالایی رعایت شده و نفوذ به این سیستم بسیار سخت بود (مانند آن چیزی که در بانک‌های مختلف دنیا مشاهده می‌کنیم) اما کنترل باز هم در اختیار گروه خاصی قرار داشت که با هرگونه دستکاری می‌توانستند تغییرات جدی ایجاد کنند.

ای کش در زمان خود ایده بسیار نوینی محسوب می‌شد و از حمل مقادیر زیاد اسکناس توسط کاربران جلوگیری می‌کرد. امنیت این سیستم نیز با توجه به استفاده از تکنیک‌های رمزنگاری بالا بود ولی به هر حال این ویژگی‌ها نتوانست عموم کاربران را متقاعد به استفاده از این رمز ارز کند. پس از ای کش تلاش‌های بسیار زیادی برای ساخت رمز ارز مناسب صورت گرفت که هر یک دارای معایب مختلفی بودند. متخصصان در صدد ساخت رمز ارزی بودند که امنیت بالایی داشته باشد، امکان انجام تراکنش‌های مختلف را فراهم کند و در عین حال متمرکز نباشد. ایجاد بیت کوین در سال 2009 نتیجه این تلاش‌ها بود.

بیت کوین در واقع اولین ارز دیجیتالی بود که علاوه بر داشتن ویژگی‌های پول و تامین امنیت با رمزنگاری، کاملا غیر متمرکز بود. ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین فرد یا گروهی ناشناس است که پس از بحران مالی 2008 ایده بیت کوین را مطرح نمود و در سال 2009 تکنولوژی آن را پیاده‌سازی کرد. بیت کوین از تکنیک‌های رمزنگاری برای ایجاد حساب‌های کاربری و تامین امنیت انتقال اطلاعات استفاده می‌کند. تکنولوژی بلاک چین و الگوریتم اجماع غیر متمرکز بودن شبکه را تامین می‌کند و مشوق‌های اقتصادی فعالیت درستکارانه کاربران را تضمین می‌نمایند.

پس از بیت کوین، تاریخچه کریپتوکارنسی چیست ؟

پس از بیت کوین پروژه‌های مختلفی به وجود آمدند که به طور کلی از هسته بیت کوین استفاده می‌کردند. بسیاری از آن‌ها به طور کلی از بین رفته‌اند. اما برخی پروژه‌های مطرحی که به صورت مستقیم یا با واسطه از بیت کوین استفاده کردند شامل «بیت کوین کش»، «لایت کوین» و «دوج کوین» هستند. هر یک از پروژه‌‌ها بعد از بیت کوین سعی کردند به نحوی کمبودها و مشکلاتی که در این پروژه حس می‌شد وجود دارد را مرتفع کنند. این مدل ذهنی تا چند سال بعد از اختراع بیت کوین وجود داشت تا اینکه اتریوم با ایجاد مفاهیمی جدید به طور کلی انقلابی در ارزهای دیجیتال ایجاد کرد. که در مقالات آینده به آن خواهیم پرداخت.

جمع بندی

در این مقاله مفهوم کریپتوکارنسی چیست و تفاوت آن با ارزهای دیجیتال را بررسی کردیم و مختصری به بررسی تاریخچه رمز ارزهای ایجاد شده پرداختیم. بیت کوین اولین ارز دیجیتال است که به عنوان سیستم پرداخت خود را مطرح کرد اما این به معنی فعالیت تمام کریپتوکارنسی‌ ها در این حوزه نیست. حال که با مفهوم کریپتوکارنسی چیست آشنا شده‌اید، خوب است که کاربرد ارز دیجیتال را هم بدانید.