الگوی قیمتی سر و شانه

الگوهای سر و شانه چیست؟

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال

برای تحلیل سهام در بازار سرمایه، ابزارهای متفاوتی وجود دارد که هرکدام کارایی خاص خود را در تعیین موقعیت سهام و انتقال داده‌های مؤثر به تحلیلگران دارد. به طور معمول د ر تحلیل تکنیکال باید از ابزارهای تکنیکالی و الگوهای مهم بهره برد تا با بررسی و ارزیابی نمودار سهم، بتوان تحلیل دقیق و مناسبی نسبت به وضعیت انواع سهام داشت. در بین الگوهای تحلیل تکنیکال، الگوی سر و شانه بسیار مورد توجه تحلیلگران بازار قرار می‌گیرد. مشاهده این الگو در نمودار، از جهات مختلفی حائز اهمیت می‌باشد. الگوی سر و شانه دارای ویژگی‌های خاصی است که در این مقاله قصد داریم تا به بررسی آن بپردازیم و مطالبی که در ادامه شرح خواهیم داد:

الگوی سر و شانه چیست و چه کاربردی دارد؟

الگوی سر و شانه کف و سقف

الگوی سر و شانه ادامه دهنده

آموزش رسم الگوی سر و شانه

نحوه انجام معامله با الگوی سر و شانه

فیلتر الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه چیست و چه کاربردی دارد؟

الگوی سر و شانه که ج زو معتبرترین الگوهای تکنیکالی است، از الگوهای بازگشتی محسوب می‌شود. همان‌طور که از نام این الگو پیداست، دارای سه قله می‌باشد که قله وسطی شبیه سر و دو قله کناری، شبیه شانه‌های انسان به نظر می‌رسند. قله وسط باید بلندتر از دو قله کناری باشد و به نوعی سر و شانه‌های انسان را تشکیل دهد. زمانی که این الگو تشکیل شود، باید منتظر تغییر روند از صعودی به نزولی یا از نزولی به صعودی باشید.

الگوی سر و شانه دارای کاربردهای ویژه‌ای است که برای اغلب تحلیلگران و معامله‌گران بازار، از اهمیت بالایی برخوردار است. وقتی شانه اول و سپس سر، در الگو شکل می‌گیرد، احتمالاً میزان فروشندگان بالاتر می‌رود و استراتژی معاملاتی به سیو سود می‌انجامد. تشکیل خط گردن بعد از عبور از سر الگو، می‌تواند نقطه حمایتی خوبی به حساب بیاید که در آن ناحیه معمولاً میزان خریداران افزایش پیدا می‌کند. بنابراین تعیین نقاط ورود و خروج، ناحیه‌های حمایتی و مقاومتی، تخمین قدرت فروشندگان و خریداران، در الگوی سر و شانه از کاربردهای اساسی این الگو محسوب می‌شوند. همچنین تعیین نقاط حد ضرر و حد سود، در استفاده از الگوی سر و شانه بسیار مهم هستند.

انواع الگوی سر و شانه

شکل‌گیری الگوی سر و شانه می‌تواند در سقف قیمت و یا کف قیمتی اتفاق بیفتد. زمانی‌که قبل از تشکیل الگوی سر و شانه، با روند صعودی مواجه شوید، در ادامه الگوی سر و شانه سقف تشکیل می‌شود و بالعکس، زمانی که قبل از تشکیل الگو، با روند نزولی مواجه شوید، به الگوی سر و شانه کف خواهید رسید که در ادامه به شرح ساختار آنها می‌پردازیم.

الگوی سر و شانه کف یا الگوی سر و شانه معکوس

الگوی سر و شانه کف در انتهای یک روند نزولی تشکیل می‌شود و بعد از تکمیل الگو، شاهد یک روند صعودی قدرتمند خواهید بود. همان‌طور که ملاحظه می‌شود، سر در الگو به پایین‌ترین سطح می‌رسد و شانه‌ها بالاتر از سر، قرار گرفته‌اند. با توجه‌ به این شرایط، الگوی سر و شانه صعودی در انتها روند نزولی شکل می‌گیرد و بعد از اتمام الگو، روند صعودی تشکیل خواهد شد، بنابراین بهترین زمان ورود در این الگو، هنگامی است که الگو در حال تشکیل سر، در کف قیمتی می‌باشد. چرا که بعد از اتمام آن می‌توان پیش‌بینی روند صعودی در سهم را داشت.

الگوی سر و شانه سقف

الگوی سر و شانه سقف در انتهای یک روند صعودی تشکیل می‌شود و بعد از تکمیل الگو، شاهد یک روند نزولی قدرتمند هستید. به همین علت الگوی سر و شانه نزولی تشکیل می‌شود. سر در الگوی سرو شانه سقف، در بالاترین سطح قرار می‌گیرد و دو شانه کناری پایین‌تر از آن قرار می‌گیرند، بنابراین بهترین زمان برای ورود در خط گردن و نقاط حمایتی مشخص شده می‌باشد و بهترین زمان خروج در زمان شکل‌گیری سر، خواهد بود. هر چه به انتهای الگو نزدیک‌تر می‌شویم، می‌بایست منتظر تشکیل روند نزولی در ادامه باشیم پس بهتر است قبل از شکل‌گیری روند نزولی، از سهم خارج شوید.

الگوی سر و شانه ادامه‌دهنده

الگوی سر و شانه به طور معمول جزو الگوهای نمودار معکوس روند در نظر گرفته می‌شود. همچنین الگوی سر و شانه نیز می‌تواند به عنوان یک الگوی ادامه‌دهنده عمل کند. الگوی سر و شانه ادامه دهنده به صورت طبیعی شباهت زیادی به الگوی سر و شانه معمولی دارد اما دارای چند تفاوت می‌باشد:

• الگوی سر و شانه ادامه دهنده پس از رشد شارپ یا افت شدید، تشکیل می‌شود. وقتی از منظر گسترده‌ای به آن نگاه می‌شود، بیشتر شبیه یک الگوی تلفیقی و ادامه‌دار دیده می‌شود تا صرفاً یک الگوی معکوس.
• در الگوی سر و شانه ادامه دهنده، نمودار بیشتر شبیه به الگوی مستطیل است.
• اگر این الگو در روند صعودی اتفاق بیفتد، پایین‌ترین سطح الگو، یعنی کف میانی، نسبت به دو کف کناری، عمیق‌تر می‌باشد. اگر این الگو در روند نزولی اتفاق بیفتد، بالاترین سطح الگو یعنی قله میانی، نسبت به دو قله کناری با ارتفاع بیشتری نمایان می‌شود.

آموزش رسم الگوی سر و شانه

به منظور رسم الگوی سر و شانه می‌بایست از پلتفرم معاملاتی اقتصاد بیدار استفاده کرده و مراحل زیر را طی کنید.

1. قسمت رسم خط را انتخاب می‌کنیم.
2. با انتخاب گزینه رسم خط، شروع به رسم خطوط الگوی سر و شانه می‌نماییم.

با بالا و پایین کردن نشانگر، می‌توان به‌راحتی الگوی موردنظر را مطابق شکل زیر ترسیم کرد. هرکدام از این خط ها را به‌عنوان نوسانات و حرکات قیمتی در نظر می‌گیریم.

باید توجه کرد که در ترسیم الگوی سر و شانه، دو شانه کناری در یک سطح قرار دارند. در واقع الگوی ایده‌آل، الگویی است که این دو شانه هم تراز باشند.

خط گردن، باید در بین کف‌های پایین قرار بگیرد که از لحاظ ظاهری، دقیقاً در موقعیت گردن انسان واقع شده است. خط گردن می‌تواند به‌عنوان یک معیار مهم برای ارزیابی و تشخیص روند بعدی نمودار، در نظر گرفته شود. هنگامی که قیمت، خط گردن را به سمت پایین بشکند، سیگنال روند جدید نزولی ایجاد می‌شود که معمولاً معامله‌گران در این نقاط اقدام به خروج از سهم می‌کنند. در مقابل زمانی‌که در الگوی سر و شانه کف، قیمت، خط گردن را به سمت بالا رد می‌کند و پس از آن سیگنال روند نزولی صادر می‌گردد که معامله‌گران معمولاً در این نقاط اقدام به ورود می‌کنند.

نحوه انجام معامله با الگوی سر و شانه

همان‌طور که در قسمت‌های قبلی اشاره کردیم، در صورت تشکیل الگوی سر و شانه در نمودار، شاهد تغییر روند خواهیم شد. به این معنی خواهد بود که در صورت تشکیل الگوی سر و شانه سقف قبل از افت قیمت از قله الگو، اقدام به فروش سهم کنید و در تشکیل الگوی سر و شانه کف، قبل از عبور از خط گردن به سمت بالا، اقدام به خرید سهام نمایید. همچنین به منظور هدف‌گذاری با استفاده از الگوی سر و شانه، به فاصله خط گردن تا سر الگو، توجه کنید.به این صورت در الگوی سر و شانه سقف، امکان دارد قیمت سهام بعد از شکل‌گیری روند نزولی، به میزان خط گردن تا راس الگو، افت قیمت داشته باش. در مقابل، پس از شکل‌‌گیری روند صعودی در الگوی سر و شانه کف، قیمت سهام، به اندازه خط گردن تا سر الگو، افزایش قیمت داشته باشد که هدف اول نمودار در روند جدید محسوب می‌شود. در تصویر زیر، الگوی سر و شانه را در نماد یکرمان مشاهده می‌کنید.

در انجام معامله با الگوی سر و شانه، نقاط حمایتی و مقاومتی اهمیت بسیاری دارند. در الگوی سر و شانه سقف، خط گردن به‌عنوان حمایت مهم سهم در نظر گرفته می‌شود که در صورت شکست آن، سیگنال فروش صادر می‌گردد. همچنین در الگوی سر و شانه کف، خط گردن به‌عنوان نقطه مقاومتی محسوب می‌شود که در صورت عبور از این خط، سیگنال خرید صادر می‌گردد.

استراتژی دیگری وجود دارد که نسبت به حرکت شانه‌ها و سر الگو معامله کنید. به این صورت که قبل از تشکیل شانه، در نقطه پایینی، ورود و در نقطه شانه، خروج را انتخاب نمایید و در ادامه دوباره در نزدیکی خط گردن اقدام به خرید و در راس الگو اقدام به فروش کنید.

در تصویر زیر، الگوی سر و شانه معکوس را در نماد حریل مشاهده می‌کنید.

فیلتر الگوی سر و شانه

فیلترنویسی در بورس این امکان را فراهم می‌کند تا سهم‌هایی که در یک بازه زمانی، درگیر الگوهای تکنیکالی هستند را شناسایی کنید و بر اساس آنها، اقدام به خرید یا فروش سهم نمایید. استفاده از فیلترنویسی و بررسی اندیکاتور در پلتفرم معاملاتی، باعث می‌شود تا زمانی که سهم درگیر الگوی سر و شانه می‌شود یا ویژگی‌های آن را دارد، به‌عنوان یک هشدار یا یک سیگنال، آن را معرفی کند. بنابراین بدون نیاز به بررسی مداوم نمودار و تلاش زیاد برای شناسایی الگو، این امکان برای معامله‌‌گران و تحلیلگران بازار فراهم می‌شود.

جمع‌بندی

الگوی سر و شانه یکی از معتبرترین الگوهای بازگشتی است که در صورت مشاهده در نمودار سهام، می‌بایست انتظار تغییر روند در نمودار را داشت. بررسی دقیق و شناخت این الگو در نمودار کمک می‌کند تا نسبت به انجام معاملات خود، آگاهانه‌تر و منطقی‌تر رفتار کرد و استراتژی مناسبی برای معامله اتخاذ نمایید. از همین رو، در این مقاله به بررسی ساختار و ویژگی الگوی سر و شانه پرداختیم و تا حدی نحوه انجام معامله توسط این الگو را شرح دادیم. کسب مهارت و افزایش دانش در حوزه تحلیل تکنیکال و الگوهای آن از اهمیت بالایی برخوردار است، به همین منظور می‌توانید مقالات آموزشی سایت کارگزاری اقتصاد بیدار را مطالعه بفرمایید.

آشنایی با الگوی سر و شانه در معاملات فارکس

الگوی سر و شانه (head and shoulder pattern) یکی از الگوهای معروف و شناخته شده در بازار فارکس است. این الگو میان تریدرهایی که تحلیل تکنیکال می‌کنند بسیار محبوب است. زمانی که الگوی head and shoulder روی چارت پدیدار می‌شود باید توقع سقوط قیمت داشت. به بیان بهتر این الگو نشان از آغاز یک روند نزولی دارد.

کسی می‌تواند در بازارهای مالی موفق باشد و معاملات پرسودی انجام دهد که بتواند از تحلیل تکنیکال استفاده کند؛ به این خاطر که این روزها ابزارهای تحلیل تکنیکال بسیار توسعه پیدا کرده و تحلیل گران از روش‌های گوناگونی برای تحلیل بازار استفاده می‌کنند. یکی از روش‌هایی که تحلیل گران برای تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند الگوهای نمودار قیمتی است و الگوی سر و شانه نیز از پرکاربردترین آنها محسوب می‌شود. در ادامه به معرفی این نمودار می‌پردازیم. همراه ما باشید.

تعریف الگوی سر و شانه

گفتیم که الگوی head and shoulder پرکاربردترین الگو برای تحلیل تکنیکال است و تحلیل گران علاقه زیادی به تحلیل بازار به وسیله آن دارند. همانطور که از اسم این الگو برمی‌آید، شکل ظاهری آن از سه قسمت یا قله تشکیل شده که پشت سر هم قرار گرفته‌اند. بنابراین نام این الگو از شکل ظاهری آن که شبیه به سر و شانه هستند گرفته شده است. این الگو یک الگوی قیمتی بازگشتی است؛ به این معنا که روند حرکتی قیمت پس از ایجاد الگو تغییر پیدا می‌کند. الگوی head and shoulder یکی از الگوهای برگشتی مورد اعتماد است که پایان روند صعودی یا نزولی قیمت را نشان می‌دهد.

الگو سر و شانه به معامله گر نشان می‌دهد که یک صعود قیمت یا یک نزول قیمت حتمی رخ خواهد داد. بنابراین تریدر با کمک این الگو می‌تواند روند بازار را پیش‌بینی کند. همانطور که گفتیم الگو یاد شده بازگشتی است و اگر روند بازار صعودی باشد، با پدیدار شدن این الگو باید انتظار نزولی شدن و برعکس اگر روند نزولی باشد باید انتظار صعودی شدن روند را داشت.

الگوی سر و شانه دو نوع دارد که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد.

انواع الگوی سر و شانه

الگوی هد اند شولدر دو حالت دارد؛ 1. الگوی سر و شانه سقف و 2. سر و شانه کف. در ادامه هر دو را بررسی خواهیم کرد.

الگوی سر و شانه سقف

الگوی head and shoulder سقف پس از پایان حرکت صعودی رخ می‌دهد و حرکت بازار را از صعودی به نزولی تغییر می‌دهد. برای تشکیل این الگو باید اول شانه یا شولدر چپ به وجود آید. پس قیمت افزایش پیدا می‌کند تا قله اول تشکیل شود. بعد از تشکیل قله اول، روند کاهشی شده و بعد از آن دوباره حرکت قیمت افزایشی می‌شود. روند افزایشی ادامه پیدا می‌کند تا قله دوم بالاتر از قله اول تشکیل شود و مجددا روند کاهش می‌شود. شانه راست نیز به همین ترتیب با یک روند افزایشی و پس از آن یک روند کاهشی شدید تشکیل می‌شود.

بنابراین در این الگو قله وسط یا همان سر از دو قله دیگر که شانه دارند بلندتر است. توجه داشته باشید که در معاملات خود اگر می‌خواهید از این الگو استفاده کنید اجازه دهید تا الگو تکمیل شود. همچنین در این الگو امکان دارد بین تشکیل قله‌ها حرکات دیگری هم وجود داشته باشد.

الگوی سر و شانه کف

الگوی سر و شانه کف یا معکوس برخلاف حالت سقف است و پس از روند نزولی تشکیل می‌شود. شانه چپ این الگو به این صورت تشکیل می‌شود که ابتدا روند نزولی شده و پس از آن صعود پیدا می‌کند. مجددا روند نزولی شده و شدت این نزول بیشتر از قبل است و بعد افزایش قیمت آغاز می‌شود. در نهایت برای تشکیل شانه راست این روند نزولی و صعودی دوباره اتفاق می‌افتد با این تفاوت که صعود نهایی در شانه راست شدت بیشتری دارد.

معامله با الگوی head and shoulder

برای آنکه بر مبنای الگوی سر و شانه معامله کنید باید به چند نکته توجه داشته باشید. اول اینکه قبل از انجام معامله صبر کنید تا الگو به طور کامل شکل بگیرد. پس اگر الگو در حال شکل‌گیری است نباید تصور کنید حتما کامل خواهد شد و معاملات خود را براساس آن انجام دهید. بازار نوسانات زیادی دارد و ممکن است تشکیل نشود. پس صبور باشید و اجازه دهید الگو تکمیل شود.

پس از تشکیل شانه راست انجام معامله بستگی به میزان ریسک‌پذیری شما دارد. حتما معاملات خود را از قبل برنامه ریزی کرده و نقاط ورود، حد ضرر و حد سود خود را مشخص کنید.

در معامله براساس الگوی سر و شانه یک نقطه دیگر برای ورود وجود دارد که برخی از تریدرها آن را انتخاب می‌کنند. ورود به معامله در این نقطه نیاز به صبر دارد. تریدر باید صبر کند تا قیمت از قسمت گردن (دو کف الگو) بالاتر رود و پس از آن به معامله ورود کنند. البته در چنین حالتی امکان دارد قیمت به شکست خود ادامه دهد و فرصت معاملاتی از دست برود.

مزایای استفاده از الگوی head and shoulder در تحلیل تکنیکال

الگوهای نمودار قیمتی بی‌نقص و ایراد نیستند و هر یک از آنها ممکن است در شرایط مختلف حرکات متفاوتی داشته باشند. درنتیجه استفاده از این نمودارها در کنار مزایایی که دارد معایبی هم به همراه دارد. مزایای استفاده از الگوی سر و شانه این است که شانه راست الگو، مبنای خوبی برای تعیین استاپ لاس (حد ضرر) در معاملات است. همچنین از این الگو می‌توان به خوبی درباره نقطه ورود و خروج از معامله تصمیم گرفت.

اما همانطور که گفتیم در کنار مزایای، استفاده از الگوی head and shoulder معایبی هم دارد؛ یکی از این معایب این است که باید زمان زیادی صبر کرد تا این الگو تکمیل شود. همچنین امکان دارد این الگو تکمیل نشود و طبق پیش‌بینی‌های تریدر پیش نرود.

جمع‌بندی

الگوی سر و شانه یک الگوی برگشتی است که هر زمان در چارت پدیدار شود الگوی قیمتی سر و شانه باید انتظار تغییر روند بازار را داشته باشیم؛ یعنی اگر بازار روند صعودی در پیش دارد، با پدیدار شدن الگو، روند بازار نزولی شده و اگر بازار روند نزولی داشته باشد، با ظهور این الگو روند صعودی خواهد شد.

البته اگر تحلیل تکنیکال بلد نیستید می‌توانید از کانال سیگنال vip مجموعه فارکس 365 استفاده کنید. مزیت کانال ما این است که دیگر نیازی به تحلیل تکنیکال ندارید چون نقاط ورود و خروج در معامله توسط تحلیل گران برجسته تیم مشخص می‌شود. بنابراین تنها باید شرایط عضویت در کانال vip فارکس را مطالعه کرده و عضو شوید.

الگوی سر و شانه در بازار های مالی برای تحلیل تکنیکال

شناخت الگو‌های قیمتی برای افرادی که قصد فعالیت تخصصی در بازار‌های سرمایه و کسب سود از آن را دارند، بسیار ضروری و ثمر بخش است. الگوی سر و شانه یکی از متداول‌ترین و پرکاربردترین الگوهای کلاسیک در بازار‌های مالی است که خود به دو نوع الگوی سر و شانه سقف و الگوی سر و شانه کف تقسیم می‌شود. بعد از مشاهده این الگو می‌توان انتظار روندی پرقدرت از سهم را برخلاف جهت روند قبلی داشت.

به جرات می‌توان گفت، الگوی سر و شانه یکی از پرکاربردترین الگوهایی است که هر معامله‌گری با تشخیص صحیح و به موقع آن در انواع بازارهای مالی اعم از: فارکس، ارزهای دیجیتال و بورس ایران به سودهای خوبی دست می‌یابد. با توجه به لزوم آشنایی با این الگوی قیمتی در این مطلب بر آن شدیم تا به معرفی الگوی سر و شانه بپردازیم.

الگوی سر و شانه (Head and Shoulder Pattern)

الگوی سر و شانه (Head and Shoulder Pattern) یک اندیکاتور تکنیکالی بازگشتی است که به شکل یک خط کف و سه قله قیمتی است. قله‌های کناری (راست و چپ) ارتفاع مشابه دارند و قله میانی بلندتر از دو قله طرفین خود است. خط کف (خط مبنا) که در اصطلاح با عنوان خط گردن (Neckline) شناخته می‌شود. خطی است که نقاط حاصل از برخورد سر و شانه‌ها الگوی قیمتی سر و شانه را به هم متصل می‌کند. دلیل نام‌گذاری این الگو هم به سبب همین شکل ظاهری قله‌ها است.

در واقع در نمودار قیمت یک دارایی، این الگو به صورت سه قله متوالی تشکیل شده است که قله وسط که سقف قیمتی هم است، بالاتر از دو قله کناری است. قله وسط به مانند سر و قله‌های کناری آن دو شانه را تشکیل داده اند، از این رو این الگو، الگوی سر و شانه نامیده می‌شود.

یکی از معتبر‌ترین الگوها در خصوص بازگشت روندی، الگوی سر و شانه است. این الگو نشان دهنده حرکات قیمت در بازار و احتمال تغییر روند صعودی به روند نزولی است.

به طور کلی الگوی سر و شانه، در تحلیل تکنیکال معکوس شدن روند صعودی به روند نزولی را پیش بینی می‌کند. البته در الگوی سرو شانه وارونه، تبدیل روند نزولی به روند صعودی نیز پیش بینی می‌شود. تحلیل گران تکنیکال بر این باورند که الگوی سر و شانه یکی از قابل اعتماد‌ترین الگوهای تغییر روند است. در الگوی سر و شانه هر چه خط گردن شیب ملایم‌تری داشته باشد، آن خط از اعتبار بیشتری برخوردار است.

الگوهای کلاسیک در تحلیل تکنیکال به دو بخش تقسیم می‌شوند:

الگوهای ادامه دهنده:

الگوهای ادامه دهنده، الگوهایی هستند که در میانه یک روند صعودی یا نزولی ظاهر شده و ادامه دار بودن روند را تایید می‌کنند.

الگوهای بازگشتی:

الگوهای بازگشتی نیز جزو الگوهایی هستند که در پایان یک روند صعودی و یا نزولی به وجود می‌آیند و نشان دهنده تغییر جهت روند هستند.

اجزای تشکیل دهنده الگوهای سر و شانه

سر: بلندترین قله که در وسط نمودار قرار دارد، اصطلاحا سر نامیده‌ می‎شود.

شانه ها: به دو قله با ارتفاع کمتر در طرفین سر و کناره‌های نمودار، شانه گفته می‌شود.

گردن: خطی است که نقاط حاصل از برخورد سر و شانه‌ها را به هم متصل می‌کند.

خط گردن:در الگوی سرو شانه سقف خط گردن خط حمایتی و در الگوی سر و شانه کف خط مقاومتی به شمار می‌رود. با استفاده از خط گردن زمان ورود و خروج از معاملات تشخیص داده می‌شود. زمانی که شانه سمت چپ و راست شکل گرفت، این خط را ترسیم نموده و مبنای معاملات خود قرار می‌دهیم. بعد از ترسیم این خط، فاصله آن با سر اندازه گیری می‌شود و از این فاصله‌ها برای خرید و فروش دارایی‌ها استفاده می‌شود.

انواع الگوهای سر و شانه

الگوی سر و شانه سقف (Head and Shoulder Top)

الگوی سر و شانه سقف در انتهای روند صعودی مشاهده می‌شود. این الگو موجب نزولی شدن حرکت قیمت و کاهش چشمگیر قیمت سهم می‌شود.

الگوی سر و شانه معکوس (کف)

نقطه مقابل الگوی سر و شانه، الگوی سر و شانه معکوس یا الگوی سر و شانه کف (Head and Shoulders Bottom) است.

این الگو برخلاف الگوی سر و شانه سقف، تغییر حرکت نزولی قیمت به روند صعودی را پیش بینی می‌کند. زمانی که حرکات قیمتی یک سهم مشخصه‌های زیر را به نمایش بگذارد، الگوی سر و شانه معکوس تشخیص داده می‌شود:

• قیمت به یک دره حرکت می‌کند و سپس با یک حرکت صعودی افزایش می‌یابد.
• دوباره قیمت به سطحی پایین‌تر از دره قبلی حرکت می‌کند و در ادامه حرکت صعودی را در پیش می‌گیرد.
• در ادامه قیمت حرکت کاهشی انجام داده و تا سطح دره اول حرکت می‌کند.
• بعد از همه این روند ها، نمودار قیمت دوباره حرکت صعودی یافته و به سمت سطح مقاومتی تشکیل شده در قله‌های پیشین، حرکت می‌کند.

کسب سود از الگوی سر و شانه کف، فقط در بازار‌های دو طرفه امکان‌پذیر است.

الگوی سر و شانه چه چیزهایی را بازگو می‌کند؟

در یک الگوی سر و شانه، قیمت‌ها روند صعودی طولانی مدتی را طی می‌کنند و به یک قله‌ی جدید می‌رسد. سپس قیمت حرکت نزولی کوچکی را طی می‌کند و یک دره (Trough) ایجاد می‌شود.

قیمت‌ها دوباره در یک روند صعودی حرکت خود را آغاز می‌کنند و یک سقف قیمتی جدیدی را به وجود می‌آورند. سپس وارد روند نزولی می‌شوند.

برای بار سوم قیمت‌ها روند صعودی را انجام می‌دهند و قله جدیدی را می‌سازند. اما قیمت‌ها نهایتا به سطح قله اول رسیده و دوباره حرکت نزولی خود را طی می‌کنند.

حرکات موجود در پَس یک الگوی سر و شانه (بازی طناب کشی)

قیمت سهام، همانند یک بازی طناب کشی است. حرکت صعودی یا نزولی قیمت نتیجه تعداد افرادی است که در دو گروه خریداران و فروشندگان قرار می‌گیرند.

افرادی که بر این عقیده‌اند که قیمت‌ها روند صعودی طی خواهد کرد، خریداران یا گاوها (Bulls) نامیده‌ می شوند. کسانی هم که بر این باورند قیمت‌ها به سطوح پایین‌تر حرکت می‌کنند، فروشندگان یا خرس‌ها (Bears) خوانده می‌شوند.

اگر بیشترین سهامداران یک سهم خرس‌ها (فروشندگان) باشند، قیمت آن سهم سیر نزولی پیدا می‌کند و به سطوح پایین حرکت خواهد نمود. در این هنگام معاله گران برای جلوگیری از ضرر سهام خود را می‌فروشند.

بالعکس چنانچه بیشتر سهامداران و شرکت کنندگان در تعیین قیمت، گاو‌ها (خریداران) باشند، در این صورت قیمت سهام به سمت بالا حرکت می کند. معامله گران برای اینکه از این فرصت معاملاتی استفاده نموده و سود کنند، به خرید سهام اقدام می‌کنند.

در الگوی سر و شانه تشکیل قله اولیه و کاهش قیمتی بعد از آن، بیانگر کاهش قدرت روند صعودی است. در این زمان گاوها می‌خواهند روند صعودی بازار همچنان حفظ شود، و قیمت را به سطحی بالاتر از سطح قله اولیه هل می‌دهند. در این زمان قله جدیدی تشکیل می‌شود که همان بخش سر الگو است.

در این هنگام خرس‌ها در حال قدرت گرفتن هستند. گاوها دوباره تلاش می‌کنند تا قیمت‌ها را به سطوح بالاتر هدایت کنند. اما تنها می‌توانند قیمت‌ها را تا سطح قله اولیه بالا ببرند.

خرس‌ها قدرت را به دست گرفته و قیمت را به سمت پایین حرکت داده و باعث ایجاد روند نزولی در قیمت‌ها می‌شوند.

استراتژی کسب سود

برای اینکه از هر الگویی بیش‌ترین سود ممکن را کسب کنیم، بایستی بعد از تشکیل الگو، نقاط امن ورود به معامله را بشناسیم.

در الگوی سر و شانه ۲ نقطه امن برای ورود وجود دارد:

نقطه امن ورود اول بلافاصله بعد از شکست خط گردن شناسایی شده است.

این نقطه بعد از بازگشت به خط گردن شکسته شده شناسایی می‌شود.

بعد از اینکه الگوی سر و شانه کف مشاهده شد، با ارسال سفارش خرید، ورود به سهم صورت می‌گیرد. زمانی که خط گردن شکسته شد و قیمت رشد کرد، می‌توان با کسب سود پیش‌بینی شده از معامله خارج شد.

بعد از اینکه الگوی سر و شانه سقف مشاهده شد، با ارسال سفارش فروش، ورود به معامله صورت می‌گیرد. زمانی که خط گردن شکسته شد و قیمت کاهش یافت، می‌توان با کسب سود پیش‌بینی شده از معامله خارج شد.

Stop loss/Take Profit

حد ضرر:

در الگوی سر و شانه کف، حد ضرر را کمی پایین‌تر از شانه راست در نظر می‌گیرند.

در الگوی سر و شانه سقف، حد ضرر کمی بالاتر از شانه راست در نظر گرفته می‌شود. برخی مواقع شانه راست هم ارتفاع با قله سر قرار می‌گیرد، در این صورت حد ضرر در نزدیکی قیمت سر الگو در نظر گرفته می‌شود، و حد ضرر مطمئن‌تری است.

حد سود:

در الگوی سر و شانه کف، بعد از شکست خط گردن، به اندازه فاصله نقطه رأسی سر از خط گردن، قیمت افزایش می‌یابد. در الگوی و سر و گردن سقف بعد از شکست خط گردن، به اندازه فاصله نقطه رأسی سر از خط گردن، قیمت کاهش می‌یابد. در واقع حد سود در این الگو‌ها به فاصله رأس سر از خط گردن بستگی دارد.

نحوه شناسایی الگوی سر و شانه

همانطور که می‌دانیم این الگو از سه قله تشکیل شده است که قله وسط بلندتر از دو قله کناری است. شانه چپ و راست نهایتا تا میانه شانه سر هستند.

خط گردن را به گونه‌ای که کف‌های سه قله را به یکدیگر وصل کنند، می‌کشیم. حال در الگوی سر و شانه نزولی منتظر شکست خط گردن به سمت پایین می‌مانیم. در الگوی سر و شانه کف نیز منتظر شکست خط گردن به سمت بالا می‌مانیم.

نکته: در بسیاری از موارد هر شانه از چندین ریز قله تشکیل شده است، از این رو شناسایی این الگو چندان نیز ساده نیست. تنها با تجربه می‌توان این الگو‌ها را تشخیص داد.

سخن پایانی

استفاده از تحلیل تکنیکال و الگوهای ایجاد شده در نمودار قیمت دارایی ها، نقش مهمی در پیش بینی روند‌ها در بازار دارند. الگوی سر و شانه یکی از پرکاربرد‌ترین و معتبر‌ترین الگو‌های تحلیل تکنیکال است که به صورت تجربی تشخیص داده می‌شود. پس از وقوع الگو‌های سر و گردن، جهت‌گیری خاصی در روند قیمت یک دارایی صورت می‌پذیرد.

الگوهای سر و شانه نمودار‌های تحلیل تکنیکال هستند که از سه قله تشکیل شده‌اند که قله وسط بلندتر از دو قله کناری است. خطی که نقاط حاصل از برخورد سر و شانه‌ها را به هم متصل می‌کند خط گردن نامیده می‌شود.

الگوی سر و شانه به نوع الگوی سر و شانه سقف و الگوی سر و شانه کف تقسیم بندی می شوند.

الگوی سر و گردن در انتهای یک روند نزولی پدید می‌آید و موجب حرکت صعودی روند قیمت‌ها و رشد قیمت سهم می‌شود. الگوی سر و شانه کف یا معکوس هم تغییر حرکت نزولی قیمت به روند صعودی را پیش بینی می‌کند.

آموزش الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال و نحوه‌ی معامله

الگوهای قیمتی (Price Pattern) یا الگوهای کلاسیک، شکل‌های تکرارشونده در نمودارهای قیمت هستند. این الگوها در تحلیل تکنیکال بسیار کاربردی هستند و معامله‌گران زیادی در بازارهای مختلف از این الگوها استفاده می‌کنند. در این مطلب از چشم بورس یکی از قدرتمندترین الگوهای بازگشتی با نام الگوی سر و شانه (Head & Shoulders) را بررسی خواهیم کرد. فرقی ‌نمی‌کند معامله‌گر بازار بورس، فارکس یا ارز دیجیتال باشید، با یادگیری الگوی سر و شانه می‌توانید سینگال خرید، فروش و یا ادامه‎‌ی روند را شناسایی کنید.

الگوی سر و شانه چیست؟

الگوهای سر و شانه چیست؟

تحلیلگران تکنیکال معتقدند الگوی سر و شانه یکی از معتبرترین الگوها برای شناسایی سطوح تغییر روند است (سطوح ورود و خروج). مانند همه‌ی الگوهای نموداری، در پشت پرده‌ی این الگو نیز داستان همیشگی نبرد خریداران و فروشندگان نهفته است. این الگو در سه مرحله تشکیل می‌شود:

• سقف اول: پس از یک روند صعودی و ثبت یک سقف جدید، با افزایش قدرت فروشندگان سهم وارد یک روند نزولی کوتاه‌مدت می‌شود.
• سقف دوم: در مرحله‌ی دوم شاهد صعود دوباره‌ی قیمت به سطحی بالاتر از سقف اول هستیم. خریداران می‌خواهند قیمت سهم‌ را بالاتر ببرند اما دوباره فروشندگان قیمت را کاهش می‌دهند.
• سقف سوم: برای سومین بار خریداران تلاش می کنند تا قیمت را به سمت بالا بکشند، اما حتی در رسیدن به سقف دوم ناکام هستند. این ناکامی در عبور از بالاترین سطح، نشان‌دهنده شکست خریدارن و پیروزی فروشندگان است. در نهایت سهم وارد روند نزولی می‌شود.

اجزای الگوی سر و شانه

این الگو از یک خط پایه (Baseline) و سه قله (یا دره) تشکیل می‌شود.

قله‌ی میانی از دو قله‌ی دیگر بزرگتر است و سر (Head) نام دارد. دو قله‌ی کوچکتر نیز شانه‌ی چپ (Left Shoulder) و شانه‌ی راست (Right Shoulder) را تشکیل می‌دهند. خطی که این سه قله را به هم وصل می‌کند خط گردن یا بیس‌لاین است. به تصویر زیر نگاه کنید:

اجزای الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه در سقف

الگوی سر و شانه‌ی سقف تغییر روند از صعودی به نزولی را پیش‌بینی می‌کند. این الگو در انتهای یک روند صعودی ظاهر می‌شود و به معنای سیگنالی برای فروش است. در این الگو شانه‌ی راست در رسیدن به سقف قبلی (سر) ناکام است. این به معنای عدم تمایل سهم برای صعود بیشتر خواهد بود.

نقطه‌ی ورود

باید صبر کنید تا خط گردن شکسته شود. شکسته شدن خط گردن به معنای تایید الگو است. در بازارهای دوطرفه اینجا نقطه‌ی ورود است. در بازار یک طرفه نیز در این نقطه روند نزولی تایید می‌شود و از معامله خودداری کنید.

حد زیان و سود

در بازارهای دوطرفه حد زیان را در سقف شانه‌ی راست قرار دهید. سقف سر نیز می‌تواند به عنوان حد زیان مطمئن‌تر انتخاب شود البته ریسک به ریوارد کاهش می‌یابد.

میزان ریزش سهم به اندازه فاصله‌ی خط گردن تا بلندترین قله (سر) است و برای بازارهای دو طرفه می‌توانید نقطه‌ی خروج خود را اینجا تعیین کنید.

سر و شانه در سقف

الگوی سر و شانه در کف (معکوس)

سر و شانه‌ی معکوس بسیار شبیه به الگوی سر و شانه‌ی سقف است. این الگو نیز نشانه‌ی برگشت روند است با این تفاوت که برای تایید شروع یک روند صعودی از آن استفاده می‌کنیم. در این الگو، شانه‌ی معکوس راست به اندازه پایین‌تر کف (سر) ریزش نمی‌کند. این به معنای عدم تمایل سهم به ریزش بیشتر است.

نقطه‌ی ورود

برای تایید سر و شانه‌ی معکوس نیز باید تا شکست خط گردن صبر کنید. با شکست الگو تایید و سیگنال خرید صادر می‌شود.

حد زیان و سود

حد زیان را در نقطه کف شانه‌ی راست قرار دهید. البته می‌توانید راس سر را هم به عنوان حد زیان تعیین کنید هر چند ریسک به ریوارد مناسبی ندارد. میزان رشد سهم نیز به اندازه فاصله خط گردن تا دره‌ی بزرگتر (سر) است؛ نقطه‌ی خروج و سیو سود را در این نقطه قرار دهید.

سر و شانه در کف (معکوس)

الگوی سر و شانه‌ی در میانه‌ی روند

الگوهای سر و شانه از معروف‌ترین الگوهای برگشتی هستند، اما مهم است که بدانید در میانه‌ی یک روند و به عنوان یک الگوی ادامه‌دهنده نیز ظاهر شود. پس باید منتظر بمانید تا خط گردن شکسته شود. خط گردن در اصل نقش یک سطح حمایت و یا مقاومت معتبر را ایفا می‌کند.

زاویه‌ی خط گردن

مدرسان تحلیل تکنیال معمولا از مثال‌های ایده‌آل استفاده می‌کنند که به کامل‌ترین شکل الگوها را نشان می‌دهند. در این مطلب ما در مورد یک الگوی ایده‌آل صحبت کردیم، اما ممکن است ارتفاع دو شانه راست و چپ دقیقا به یک اندازه نباشد. نکته‌ی مهم دیگر زاویه‌دار بودن خط گردن است. لزومی ندارد خط گردن کاملا افقی باشد. البته این نکته را به یاد داشته باشید هر چقدر زاویه‌ی خط گردن کمتر باشد، الگو معتبرتر است.

نکات مهم در مورد الگوی سر و شانه

• در حین تشکیل الگو شاهد کاهش حجم هستیم. حجم در شانه‌ی راست کمتر از سر و شانه‌ی چپ است. پس از شکسته شدن خط گردن حجم به طور محسوسی افزایش الگوی قیمتی سر و شانه می‌یابد.
• معمولا پس از شکست خط گردن در روند نزولی پولبک (Pullback) و در روند صعودی تروبک (Throwback) اتفاق می‌افتد. پولبک و تروبک به خط گردن یک نقطه‌ی خرید و یا فروش بسیار امن است.
• الگوهای سر و شانه یک الگوی برگشتی است، پس آن را در سطوح حمایت و مقاومت جستجو کنید. می‌توانید با استفاده از گذشته‌ی نمودار، سطوح احتمالی برگشت بازار را مشخص کنید.

سوالات متداول الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه (Head & Shoulder) یک الگوی قیمتیِ برگشتی است و در انتهای روندها ظاهر می‌شود. الگوهای قیمتی شکل‌های تکرارشونده در نمودار قیمت هستند.

این الگوها به دو دسته‌ی الگوی سر و شانه‌ی سقف و الگوی سر و شانه‌ی کف (معکوس) تقسیم می‌شود.

این الگوها از چهار بخش تشکیل شده‌اند: شانه‌ی چپ، سر، شانه‌ی راست و خط گردن.

الگوی سر و شانه ها (Head and Shoulders)

گفته می شود که نمودار سر و شانه، تغییر روند صعودی به نزولی را نشان می دهد و نشان می دهد که روند صعودی به پایان خود نزدیک می شود. سرمایه گذاران آن را یکی از قابل اعتمادترین الگوهای تغییر روند می دانند.

الگوی سر و شانه چیست؟

الگوی سر و شانه (head and shoulders) نموداری است که از یک خط مبنا و سه قله تشکیل می شود. در این نمودار دو قله بیرونی در ارتفاعی برابر و قله وسط از بقیه بلندتر است. در تحلیل تکنیکال، الگوی سر و شانه، نمودار خاصی را تشکیل می دهد که تغییر روند صعودی به نزولی را پیش‌بینی می‌کند.

گفته می شود که الگوی سر و شانه یکی از قابل اعتمادترین الگوهای تغییر روند است. این الگو یکی از چند الگوی برتر است که با سطوح مختلفی از دقت نشان می دهد که روند صعودی به پایان خود نزدیک می شود.

نکات مهم

• الگوی سر و شانه یک شاخص تکنیکال است که دارای سه قله است، که دو قله بیرونی آن از نظر ارتفاع برابر و قله وسط از بقیه بلندتر است.
• الگوی سر و شانه: یکی از قابل اعتمادترین الگوهای تغییر روند در نظر گرفته می شود. این الگو تغییر روند صعودی به نزولی را پیش بینی می کند.

درک الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه زمانی شکل می‌گیرد که قیمت سهام تا بالاترین حد خود افزایش یابد و بعد به کف قیمتیِ آخرین حرکت صعودی خود کاهش یابد. سپس، قیمت بالاتر از سقف قیمتی قبلی بالاتر می رود تا «بینی» را تشکیل دهد و سپس دوباره به کف قیمتی اولیه کاهش می یابد. در نهایت، قیمت سهام دوباره افزایش می‌یابد، اما این بار تا سطح اولین قله رسیده و سپس کاهش می یابد.

الگوی سر و شانه به شما چه می گوید؟

الگوی سر و شانه از سه بخش تشکیل شده است:

1. پس از روندهای صعودی طولانی مدت، قیمت به سقف رسیده و سپس کاهش می یابد تا یک فرورفتگی ایجاد کند.
2. قیمت مجدداً افزایش می‌یابد تا قله دوم را بالاتر از سقف قبلی ایجاد کند و سپس دوباره کاهش یابد.
3. قیمت برای سومین بار افزایش می یابد، اما این بار فقط تا سطح اولین قله افزایش می یابد و سپس یک بار دیگر کاهش یابد.

قله اول و سوم شانه ها هستند و قله دوم سر را تشکیل می دهد. خطی که اولین و دومین فرورفتگی را به هم متصل می کند، خط گردن نامیده می شود.

الگوی سر و شانه، یک شاخص قابل اعتماد است که می تواند تغییر روند نزولی به روند صعودی نشان دهد. در این حالت، قیمت سهام به سه کف قیمتی متوالی می‌رسد که با صعود های موقت از هم جدا می‌شوند. از این میان، کف دوم پایین‌ترین (سر) کف و اولین و سومین کف بالاتر (شانه‌ها) از آن قرار دارند. آخرین صعود پس از نزول سوم نشان می دهد که روند نزولی معکوس شده و قیمت ها احتمالاً صعودی خواهند بود.

طناب کشی

قیمت سهام ناشی از مسابقه مداوم طناب کشی است. زیرا بالا یا پایین رفتن قیمت سهام به تعداد افراد در هر تیم بستگی دارد. به کسانی که معتقدند قیمت سهام بالا خواهد رفت «گاو» می گویند و به کسانی که معتقدند قیمت سهام پایین می آید «خرس» می گویند. اگر تعداد بیشتری از سهامداران یک سهم خرس باشند، قیمت آن کاهش می یابد زیرا آنها سهام خود را می فروشند تا از ضرر جلوگیری کنند. اگر افراد بیشتری سهامدار گاوی باشند، با خرید سرمایه‌گذاران جدید برای استفاده از این فرصت، قیمت افزایش می‌یابد.

سرو شانه معکوس

نقطه مقابل نمودار سر و شانه، سر و شانه معکوس است که به آن «سر و شانه کف» (inverse head and shoulders) نیز می گویند. این نمودار وارونه است و قسمت بالای سر و شانه برای پیش‌بینی برگشت بازار در روندهای نزولی استفاده می‌شود. این الگو زمانی شناسایی می‌شود که پرایس اکشن (price action) یک اوراق بهادار دارای ویژگی‌های زیر باشد: قیمت به کف قیمتی سقوط می‌کند و سپس افزایش می‌یابد. قیمت به زیر سطح قبلی سقوط می کند و سپس دوباره افزایش می یابد. در نهایت، قیمت دوباره کاهش می یابد، اما نه به اندازه کف قیمتی سطح دوم. هنگامی که آخرین کف ساخته شد، قیمت به سمت بالا حرکت می کند، به سمت مقاومتی که نزدیک به بالای کف های قبلی است.

اقدامات بازار تشکیل دهنده الگوی سر و شانه

مانند همه الگوهای نمودار، بالا و پایین الگوی سر و شانه داستان بخصوصی را در مورد نبرد بین گاوها و خرس ها بیان می کند.

صعود اولیه و کاهش پس از آن، نشان دهنده روند نزولی است. گاوها، تا جای ممکن اقدام به حفظ حرکت صعودی می کنند، آنها بسیج می شوند تا از صعود اولیه عبور کنند بنابراین می توانند به سقف قیمتی جدید برسند. در این مرحله، هنوز احتمال دارد که گاوها بتوانند مجدد بر بازار مسلط شده و روند صعودی خود را ادامه دهند.

با این حال، هنگامی که قیمت برای بار دوم کاهش می یابد و به نقطه ای زیر صعود اولیه می رسد، واضح است که خرس ها درحال بدست گرفتن کنترل بازار هستند. گاوها یک بار دیگر تلاش می‌کنند تا قیمت را به سمت بالا ببرند، اما فقط موفق می شوند قیمت را تا صعودی کمتر از صعود اولیه افزایش دهند . این ناکامی نشان دهنده شکست گاوها است و خرس ها کنترل را بدست می گیرند و باعث کاهش قیمت و تکمیل روند نزولی می شوند.

چگونه می توانم الگوی سر و شانه را در نمودار شناسایی کنم؟

این الگو از یک «شانه چپ»، «سر» و سپس «شانه راست» تشکیل شده است که یک خط پایه به همراه سه قله نشان می دهد و قله میانی از همه بلند تر است. شانه چپ، نشان دهنده کف قیمتی است و با کاهش و افزایش همراه است. سر، با کاهش قیمت مجدد تشکیل شده است و کف را تشکیل می دهد. شانه راست زمانی تشکیل می شود که قیمت یک بار دیگر افزایش یابد، سپس کاهش می یابد و کف راست را تشکیل می‌دهد.

الگوی سر و شانه چه چیزی را نشان می دهد؟

گفته می شود که نمودار سر و شانه، تغییر روند صعودی به نزولی را نشان می دهد و نشان می دهد که روند صعودی به پایان خود نزدیک می شود. سرمایه گذاران آن را یکی از قابل اعتمادترین الگوهای تغییر روند می دانند.

چگونه می توانم از الگوی سر و شانه در معاملات خود استفاده کنم؟

رایج ترین نقطه ورود، شکستگی خط گردن است (نقطه بالا (سقف بازار) یا پایین (کف بازار) شانه راست).سود مد نظر از تفاوت بین بالاترین نقاط قیمتی و پایین ترین قیمت در این الگو است. این سیستم کامل نیست، اما یک روش معامله بر اساس حرکات منطقی قیمت ارائه می دهد.

سر و شانه معکوس چیست؟

سر و شانه معکوس، که به آن « سر و شانه کف » نیز می‌گویند، شبیه الگوی استاندارد سر و شانه‌ است، اما معکوس شده آن، با قسمت بالای سر و شانه‌ برای پیش‌بینی تغییر در روند نزولی استفاده می‌شود.