تشخیص روند نزولی

کنج در الگوی تکنیکال قیمتی (Wedge)

تشخیص و انجام معاملات در وضعیت نزولی

اکثر افراد فکر می کنند زمانی می توانند به سود برسند که ارزش سرمایه آنها روندی صعودی را در پیش بگیرد، سود فرد در این روش معامله با افزایش قیمت ها روبرو خواهد بود، جالب است بدانید که در شرایطی که روند رشد قیمت ها به صورت نزولی باشد هم می توان به سود رسید که این کار با انجام دادن معاملات کوتاه مدت میسر می شود. ردیابی و شناخت یک روند نزولی در ارزش دارایی به شما این آگاهی را می دهد که از این شرایط خارج شوید در این صورت، با انجام این کار، سودتان با کاهش قیمت از بین نمی رود.

این مقاله روی ساختار نزولی قیمت ها تمرکز می کند، اتفاقاتی که باعث نزولی شدن قیمت ها می شود را دنبال می کند و چگونگی انجام معاملات را در این حالت از بازار، برای شما شرح می دهد.

ساختار قیمت در یک روند نزولی

روند نزولی از دو موج قیمت تشکیل شده است: نوسانات هیجانی و اصلاحی. اگر قیمت سهمی از 10 دلار به 9.5 دلار کاهش پیدا کند، سپس دوباره تا میزان 9.75 دلار افزایش یابد و بعد به میزان پایین تری یعنی 9.30 دلار سقوط کند، شاهد 3 موج حرکت در نمودار خواهیم بود. معمولاً موج های هیجانی بزرگ هستند، برای مثال قیمت ممکن است از 10 به 9.5 و از 9.75 به 9.30 برسد اما میزان تغییرات در موج های اصلاحی کمتر است برای مثال دامنه تغییرات در این نوع امواج از 9.50 تا 9.75 خواهد بود.

به این ترتیب براساس تغییرات این دو موج، روند بازار و چگونگی تأثیر قیمت ها در یک جهت مشخص خواهد شد.اگر یک موج ایمپالسیو در کاهش قیمت اتفاق بیفتد و بعد از آن نمودار با یک موج اصلاحی افزایشی در قیمت ها رو به رو شود، به صورت کلی، قیمت ها روندی نزولی را روی نمودار طی می کنند و این روند تا جایی که موج های ایمپالسیو کاهشی باعث نزول قیمت ها شوند و از طرفی دیگر موج های کوچک اصلاحی ، قیمت ها را افزایش دهند، ادامه خواهند یافت. این نوع از کاهش ها در نمودار کندل استیک جفت ارز فارکس EURUSD کاملاً مشهود هستند. در واقع در اینگونه نمودارها، نقاط نزولی شیب بیشتری نسبت به نقاط صعودی دارند به همین دلیل روند حرکتی نمودار با نزول همراه خواهد بود.

آنچه که یک روند نزولی را معکوس می کند

اگر یک روند نزولی را توالی نقاط نزولی با شیب زیاد و نقاط صعودی با شیب کم در نظر بگیریم، روند معکوس آن، در واقع شامل نواحی با موقعیت های عکس خواهد بود. اگر قیمت با روند صعودی یا نزولی با شیب زیاد همراه شود، نشان دهنده بوجود آمدن مشکل در روند نزولی قیمت ها خواهد بود. برای مثال، اگر یک موج ایمپالسیو صعودی همراه با موج اصلاحی کوچک نزولی در نمودار اتفاق بیفتند، روند نزولی نمودار تغییر خواهد کرد.

به همین دلیل معامله گران ماهر همیشه اطلاعات جدید را بررسی می کنند تا از وضعیت قیمت ها باخبر شوند. یک قیمت ممکن است به سمت نزولی پیش برود اما در ادامه سیگنالی را به معامله گر صادر کند که نشان دهنده بروز مشکل در این روند باشد اما دوباره همین روند نزولی را ادامه دهد و یا ممکن است سیر صعودی را در پیش گیرد. مهم نیست چه سناریویی در حال روی دادن است بلکه مهم این است که شما روند حرکتی نمودار را تشخیص دهید.

اگر موج های صعودی و نزولی هم سایز باشند، قیمت در یک جهت حرکت خواهد کرد اما اگر امواج ایمپالسیو بسیار نزولی باشند بهتر است در قسمت های امواج کوچک اصلاحی صعودی فروش کوتاهی انجام دهید و زمانی که امواج ایمپالسیو صعودی بزرگ باشند، بهتر است خرید خود را در زمان امواج اصلاحی نزولی انجام دهید.

معاملات در روند نزولی

سیر نزولی و صعودی در تمامی معاملات اتفاق می افتد. می توانید در این مواقع، با استفاده از نمودارهای کوتاه مدت (تیک یا نمودارهای یک دقیقه ای) و یا نمودارهای بازه های زمانی طولانی تر (روزانه، هفتگی و ماهانه)، معاملات خود را انجام دهید. اگر به نمودار یک دقیقه ای نگاه کنید، معاملات بر اساس روند حرکت نمودار در چند ساعت، دقیقه یا حتی چند ثانیه گذشته انجام می شوند. در یک نمودار هفتگی، معامله گران به دنبال انجام معاملاتی هستند که بتوانند به مدت چند ماه یا چند سال از آن بهره ببرند.

هنگامی که یک موج ایمپالسیو نزولی روی می دهد (موجی نزولی تر از امواج قبلی) ممکن است نشان دهنده شروع یک نزول جدید در نمودار باشد. به همین دلیل، زمانی که یک موج اصلاحی صعودی روی دهد نمی تواند تأثیر خاصی در روند نزولی موج ایمپالسیو بگذارد، در این زمان بهتر است فروش کوتاهی در طول رویداد موج اصلاحی صعودی داشته باشید.

تکنیک های متفاوتی برای ورود به معاملات در هنگام روی دادن امواج اصلاحی وجود دارد. برای مثال استفاده از روش فیبوناچی به شما کمک می کند تا نواحی اصلاحی را که متوقف می شوند و یا روند حرکتی معکوسی را به خود میگیرند، شناسایی کنید.
روش دیگر، صبر کردن برای متوقف شدن موج اصلاح نزولی صعودی و اجازه دادن به حرکت قیمت است که در این شرایط، درست در جایی که قیمت شروع به نزول دوباره می کند وارد یک معامله کوتاه شوید.

برای مدیریت ریسک باید استاپ لاس تعریف کنید و استراتژی مناسبی برای خارج شدن از معاملات داشته باشید. در زمان سیر نزولی، فرض بر این است که قیمت با افت جدید دیگری روبرو خواهد شد به همین دلیل استفاده از یک استراتژی مناسب برای خروج به موقع از معاملات می تواند در کسب سود به شما کمک کند. در یک نزول قوی (امواج ایمپالسیو بزرگ)، هدف معمولاً زیر نقطه نزول قبل قرار داده می شود و در یک نزول ضعیف (موج ایمپالسیو بزرگتر از موج اصلاحی)، هدف بالای نقطه نزول قبلی تعیین می شود.

نکات پایانی

روند نزولی در قیمت، زمانی اتفاق می افتد که یک موج ایمپالسیو بزرگ نزولی روی دهد و امواج کوچکتر ( امواج اصلاحی) روندی صعودی داشته باشند. در زمان سیر نزولی، به انجام معاملات کوتاه مدت در طول امواج اصلاحی توجه کنید ، برای کنترل ریسک از استاپ لاس استفاده کنید و همچنین استراتژی مناسبی برای خروج به موقع از معاملات در نظر بگیرید.

روند چیست و چطور آنرا تحلیل کنیم؟ معرفی انواع روند در بازارمالی

معامله گران برای پیشرفت در بازار فارکس مثل هر مارکت دیگری، نیاز به یک سری ابزار دارند. شما در فارکس با ابزارهای قدرتمندی چون تحلیل تکنیکال فارکس، تحلیل فاندامنتال فارکس و تحلیل احساسات بازار سروکار دارید.

هر کدام از این تحلیل ها به شما کمک می کنند تا دارایی خاص خود را بررسی و در صورت امکان، آن را معامله کنید. به عنوان مثال، تحلیل تکنیکال مطالعه رفتار قیمت ها است. شما با مطالعه گذشته رفتار قیمت، می توانید آینده آن را تا حدود زیادی پیش بینی کنید.

یکی از ابزارهای بسیار کارا و موثر تحلیل تکنیکال، تحلیل روند است. فراموش نکنید که بازار هیچ وقت در یک جهت حرکت نمی کند. تغییرات مارکت معمولا به صورت یک سری خطوط بالا و پایین و یا صاف انجام می شود.

شاید بارها اصطلاحاتی چون "روند دوست شما است" یا "همیشه در جهت روند معامله کنید" و یا "با روند نجنگید" را شنیده اید. اگر سری به قانون دوم تئوری داو بزنید با جمله "قیمت ها بر اساس روند حرکت می کنند" روبرو خواهید شد. پس قطعا باید معانی و مفاهیم آنها را بهتر بدانید. ما در این مقاله تا جایی که بشود، شما را با مفاهیم روند آشنا خواهیم کرد.

تحلیل روند چیست؟

تحلیل روند، تکنیکی است که در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می گیرد و تلاش می کند حرکت های آینده قیمت سهام را بر اساس داده های اخیر روند موجود پیش بینی کند.

نکات مهم

• تحلیل روند سعی در پیش بینی روند دارد به طور مثال یک حرکت صعودی. سپس تا زمانی تشخیص روند نزولی که داده های روی چارت حاکی از بازگشت روند نباشند مثلا تغییر روند از صعودی به نزولی، با آن روند حرکت می کند.
• تحلیل روند بر اساس این ایده شکل گرفته است که آنچه در گذشته اتفاق افتاده به تریدرها این ایده را القا می کند که در آینده هم تکرار خواهد شد.
• تحلیل روند به سه بازه زمانی تقسیم می شود: کوتاه مدت- میان مدت و بلند مدت.

روند چیست و چند نوع است؟

به گرایش حرکت قیمت در یک جهت خاص برای یک دوره را، روند گویند. روندها به سه دسته تقسیم می شوند: روند صعودی، نزولی و روند خنثی. روندها همچنین از لحاظ زمانی به کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تقسیم می شوند.

بازارها هیچ وقت در یک خط راست حرکت نمی کنند. آنها به طور زیگزاگ بالا می روند، پایین می آیند و یا خنثی هستند. ماحصل حرکات قیمت یک دارایی، جهت روند مارکت را مشخص می کند.

خیلی ها فکر می کنند بازارها یا صعودی اند و یا نزولی. ولی یادتان باشد ما نوع سومی هم داریم که به آن بازار بدون روند یا خنثی گفته می شود. تمام تلاش سرمایه گذاران و معامله گران بازارهای مالی، تشخیص جهت و مسیر روندها است.

یک تریدر سعی دارد تا از تمام ابزارهای موجود برای شناسایی و پیش بینی جهت روند استفاده کند.

چگونه اعتبار یک خط روند را بسنجیم؟

یکی از نکاتی که به عنوان یک تریدر باید از آن آگاه باشید، اعتبار خط روندی است که می کشید. زمانی که شما قصد ورود به بازار فارکس و انتخاب یک کارگزار خوب را دارید، یکی از مهمترین فاکتورهای شما اعتبار آن کارگزاری است.

این مسئله در مورد خط روند نیز، صدق می کند. به صرف کشیدن فقط یک خط روند، نمی توان ادعا کرد که مسیر بازار مشخص خواهد شد. بر اساس کتاب بسیار خوب و کلاسیک تحلیل تکنیکال در بازار سرمایه اثر جان جی مورفی، اعتبار یک خط روند، ویژگی های خاص خود را دارد.

اول از همه شما باید بدانید که چه چیزی به خط روند شما اعتبار می بخشد. پاسخ به این سوال شما را با دو فاکتور مهم آشنا می کند: 1- هر چه خط روند شما طولانی تر باشد، اعتبار آن نیز بیشتر است. 2- تعداد دفعاتی که قیمت با این خط برخورد کرده نیز مهم است.

به زبان ساده، خط روندی که 6 مرتبه قیمت را لمس کرده و کماکان محکم ایستادگی کرده نسبت به خط روندی که فقط 2 بار با قیمت برخورد کرده، معتبرتر است. نکته دیگر اینکه خط روندی که 7 ماه تاثیر خود را حفظ کرده در مقایسه با خط روندی که عمر چند هفته ای دارد، معتبر تر می باشد.

تحلیل روند به زبان ساده

ما در تحلیل روند سعی داریم حرکت روند را پیش بینی کنیم و با توجه به داده های چارت پیش رو، با آن روند تا جاییکه سیگنالهای بازگشت روند را مشاهده کنیم، همراه باشیم. مثلا، روند نزولی تبدیل به روند صعودی می شود. این تحلیل از این رو مفید است که همراه شدن با حرکت روند و نه خلاف جهت آن، برای سرمایه گذار سودآور است.

ایده پشت شکل گیری تحلیل روند این است که آنچه در گذشته اتفاق افتاده، در آینده نیز تکرار خواهد شد. همان گونه که در بالا گفته شد تحلیل روند به سه بازه زمانی: کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تقسیم می شود.

یک روند، جهت کلی است که بازار طی یک دوره زمانی مشخص طی می کند. روندها هم می توانند به سمت بالا باشند و هم به سمت پایین که به ترتیب به آنها بازار صعودی و بازار نزولی گفته می شود. مادامیکه حداقل زمان مشخصی برای یک مسیر در نظر گرفته نشده است، هرچه این مسیر بیشتر حفظ شود، آن روند قابل توجه تر است.

تحلیل روند، فرآیند بررسی روندهای فعلی به منظور پیش بینی روندهای آینده است و نوعی تحلیل مقایسه ای محسوب می شود. این می تواند شامل تلاش برای تعیین اینکه آیا روند فعلی بازار مانند سوددهی در بخش خاصی از بازار ادامه دارد یا خیر، همچنین این که آیا یک روند در یک منطقه بازار می تواند منجر به ایجاد روند دیگری شود. اگرچه تحلیل روند، شامل داده های زیادی می شود اما هیچ تضمینی برای اینکه نتایج درست باشند، وجود ندارد.

برای شروع تجزیه و تحلیل داده های قابل استفاده، لازم است ابتدا مشخص شود که کدام تشخیص روند نزولی بخش از بازار تجزیه و تحلیل می شود. به عنوان مثال شما می توانید روی یک صنعت خاص مانند بخش خودرو یا داروسازی و همچنین نوع خاصی از سرمایه گذاری مانند بازار اوراق قرضه تمرکز کنید.

پس از انتخاب بخش مربوطه، می توان عملکرد کلی آن را بررسی کرد. این می تواند شامل این باشد که چطور آن بخش توسط نیروهای داخلی و خارجی تحت تشخیص روند نزولی تاثیر قرار گرفته است. به عنوان مثال تغییرات در صنعتی مشابه یا ایجاد مقررات جدید دولتی این شرایط را دارند که بر بازار تاثیر بگذارند. سپس تحلیلگران این داده ها را می گیرند و سعی می کنند جهتی را که بازار به سمت جلو می رود پیش بینی کنند.

استراتژی های تحلیل روند

استراتژی های متفاوتی برای تحلیل روندها وجود دارد. هر کدام از آنها از اندیکاتورهای مختلف و متدهای رفتار قیمت متفاوتی، استفاده می کنند. یک فاکتور مشترک بین همه آنها، استفاده از ابزار حد ضرر است که باعث می شود شما کمتر آسیب ببینید.

برخی از تریدرها از استراتژی های ترکیبی استفاده می کنند. معامله گران باید به شکست خطوط روند یا حمایت و مقاومت ها خیلی دقت کنند. برخی از این استراتژی ها شامل: میانگین متحرک، اندیکاتورهای مومنتوم، خطوط روند و الگو های متفاوت درون چارت ها می باشند.

نمونه های استراتژی ترید روند چیست؟

معامله گران روند، سعی می کنند روندها را منزوی کرده و از آنها سود بگیرند. استراتژیهای روند معاملاتی مختلفی با استفاده از انواع مختلف اندیکاتورهای تکنیکال وجود دارد:

• میانگین های متحرک: این استراتژی به این شکل است که برای ورود به معامله خرید باید میانگین متحرک کوتاه مدت، میانگین متحرک بلند مدت را به سمت بالا قطع کند و برای ورود به معامله فروش میانگین متحرک کوتاه مدت، میانگین متحرک بلند مدت را به سمت پایین قطع کند.
• اندیکاتورهای مومنتوم: این استراتژی به این شکل است که وقتی یک دارایی یا کالایی (در بازارهای مالی به کالاهای قابل معاوضه Security یا FinancialInstrument گفته می شود) با شتاب بالایی معامله می شود، وارد آن معامله می شویم و زمانیکه شتاب آن کم می شود از آن دارایی خارج می شویم. اغلب از RSI یا شاخص نسبی قدرت برای این استراتژی استفاده می شود.
• خطوط روند و الگوهای چارت: این استراتژی به این شکل است، زمانی که قیمت یک دارایی در حال بالا رفتن است، وارد پوزیشن خرید می شویم و حد ضرر خود را زیر خط روند حمایتی کلیدی موجود می گذاریم. اگر هم که روند حرکتی آن دارایی معکوس شود، از آن دارایی خارج می شویم.

اندیکاتورها می توانند اطلاعات قیمت را ساده کرده و همچنین سیگنال های معامله روند را ارائه دهند یا نسبت به برگشت کالا هشدار دهند. آنها می توانند در تمام بازه های زمانی مختلف مورد استفاده قرار گیرند و متغیرهایی دارند که می توانند متناسب با تنظیمات خاص هر معامله گر تنظیم شوند.

معمولاً توصیه می شود استراتژی های اندیکاتورها را با هم ترکیب کنید یا استراتژی های شخصی خودتان را داشته باشید بنابراین، معیارهای ورود به معامله و خروج از آن را به وضوح برای معاملات تعیین کنید. از هر اندیکاتور می توان به روشهای بیشتری نسبت به آنچه بیان شد استفاده کرد. اگر اندیکاتوری را می پسندید در مورد آن بیشتر تحقیق کنید و از همه مهمتر قبل از استفاده از آن برای انجام معاملات زنده، آن را امتحان کنید.

مهم: ترید کردن روند یا به دنبال روند رفتن یک سیستم معاملاتی است که مبتنی بر استفاده از تجزیه و تحلیل روند و توصیه های ارائه شده برای تعیین سرمایه گذاری است. اغلب تجزیه و تحلیل از طریق تحلیل رایانه ای و مدل سازی داده های مربوطه انجام می شود که با مومنتوم بازار گره خورده است.

برخی از انتقادات به تحلیل روند چیست؟

منتقدان تحلیل روند و به طور کلی روندهای تکنیکال، معتقدند که بازارها کارآمد هستند و در حال حاضر قیمت در تمام داده ها موجود می باشد. این بدان معناست که تاریخ لزوماً نیازی به تکرار ندارد و گذشته، آینده را پیش بینی نمی کند. به عنوان مثال طرفداران تحلیل بنیادی، وضعیت مالی شرکتها را با استفاده از صورتهای مالی و مدلهای اقتصادی برای پیش بینی قیمتهای آینده تحلیل می کنند. برای این نوع سرمایه گذاران، حرکات روزمره سهام شبیه یک راهپیمایی تصادفی می مانند که نمی توانند به عنوان الگوها یا روندها تفسیر شوند.

نتیجه گیری

تحلیل روند یک روش معاملاتی است که در تلاش است تا از حرکات دارایی ها، کسب سود کند. تحلیل روند جزئی از تحلیل تکنیکال است و تحلیل تکنیکال یکی از شناخته شده ترین ابزارها در بازارهای مالی، برای پیش بینی روند و حرکات دارایی ها است.

وقتی که قیمت به طور کلی در جهتی خاص حرکت می کند، مثلا بالا می رود یا پاین می آید، به آن روند می گویند. اگر معامله گران بلند مدت تشخیص دهند روند صعودی است، وارد پوزیشن خرید می شوند و بالعکس اگر روندی نزولی باشد، آنها وارد پوزیشن فروش می شوند.

الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال

الگوهای قمیتی (Price Patterns) یا الگوهای کلاسیک شکل‌های تکرارشونده در نمودار قیمت هستند. تحلیلگران تکنیکال از الگوهای قیمتی برای تشخیص نقاط برگشت و یا ادامه‌ی روند استفاده می‌کنند.

فرقی نمی‌کند معامله‌گر بازار بورس، فارکس و یا ارز دیجیتال باشید، این الگوها بسیار کارآمد هستند. کار با الگوهای قیمتی و تشخیص آنها دشوار نیست. در این مطلب قدرتمندترین الگوهای قیمتی را بررسی خواهیم کرد.

الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال

منظور از الگوهای قیمتی چیست؟

الگوهای قیمتی یا الگوهای نموداری پیکربندی‌های تکرارشونده در نمودار قیمت هستند که با کمک خطوط روند و یا منحنی‌ها مشخص می‌شوند. در تحلیل تکنیکال از این الگوها برای تشخیص محدوده‌های بازگشت روند و یا ادامه‌ی آن استفاده می‌شود. البته باید بدانید که الگوهای تکنیکال با اندیکاتورهای تکنیکال متفاوت هستند.

از آنجایی که الگوهای قیمتی با استفاده از خطوط روند شناسایی می‌شوند. قبل از ورود به مبحث الگوها بهتر است کمی در مورد خطوط روند صحبت کنیم.

اهمیت خطوط روند در شناسایی الگوهای قیمتی

تحلیلگران تکنیکال از خطوط روند برای رسم مقاومت‌ها و حمایت‌ها استفاده می‌کنند. خطوط روند، خط‌های صافی هستند که با اتصال مجموعه‌ای از قله‌ها (سقف) یا دره‌های (کف) نمودار رسم می‌شوند. خط روند صعودی شیب رو به بالا و خط روند نزولی شیب رو به پایین دارد. خط روند افقی نیز نشان‌دهنده‌ی بازار بدون روند (خنثی) است.

خطوط روند در الگوهای قیمتی تکنیکال

خطوط روند در سبک‌های مختلف تکنیکال، با شیوه‎‌های متفاوتی رسم می‌شوند. برخی معتقدند که خطوط روند را باید از انتهای سایه‌ی کندل‌ها (Shadow) رسم کرد و برخی نیز خطوط روند را از انتهای ‌بدنه‌ی کندل‌ها (Body) رسم می‌کنند.

بیشتر تحلیلگران تکنیکال معتقدند که محدوده‌ی اصلی تحرکات قیمت در بدنه‌ی کندل‌ها اتفاق می‌افتد و سایه‌ها داده‌های خارج از محدوده‌ی اصلی هستند. در نمودارهای روزانه بهتر است از قیمت بسته شدن کندل‌ها استفاده کنید، زیرا این قیمت نشان‌دهنده‌ی تمایل به نگهداری یا فروش در پایان روز معاملاتی است.

بهتر است حداقل از سه نقطه و یا بیشتر برای ترسیم خطوط روند استفاده کنید. خطوطی که با اتصال دو نقطه رسم می‌شوند اعتبار کمتری دارند.

با این مقدمه‌ی کوتاه در مورد خطوط روند، وارد مبحث الگوهای قیمتی می‌شویم.

انواع الگوهای قیمتی

در یک دسته‌بندی کلی الگوهای قیمت به دو دسته تقسیم می‌شوند:

• الگوهای ادامه‌دهنده: نشان‌دهنده‌ی وقفه‌ای کوتاه در یک روند صعودی و یا نزولی هستند.
• الگوهای بازگشتی: تغییر روند از صعودی به نزولی و یا بالعکس را پیش‌بینی می‌کنند.

در ادامه در مورد این الگوها بیشتر سخن خواهیم گفت و مهم‌ترین الگوهای بازگشتی و ادامه‌دهنده را شرح می‌دهیم.

الگوهای قیمتی ادامه‌دهنده

الگوهای ادامه‌دهنده در اصل یک وقفه‌ی کوتاه در روند اصلی هستند. معمولا صعود و ریزش اوراق بهادار در یک مرحله اتفاق نمی‌افتد. در یک روند صعودی یا نزولی قیمت در محدوده‌هایی استراحت می‌کند؛ الگوهای ادامه‌دهنده این محدوده‌ها را مشخص می‌کنند.

تا زمانی که یک الگو تکمیل نشود، نمی‌توان گفت که روند اصلی ادامه خواهد داشت یا خیر. نقطه‌ی خروج از محدوده‌ی الگو ادامه‌ روند و یا معکوس شدن آن را تعیین می‌کند. به همین دلیل، خطوط روند باید با دقت بسیار رسم شوند تا محدوده‌ی الگو به درستی شناسایی شود.

چند نکته‌ی کاربردی:

• در تحلیل تکنیکال توصیه‌ی می‌شود روندها را ادامه‌دار فرض کنیم. به بیان دیگر فرض بر این است که یک روند ادامه‌دار خواهد بود، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.
• هر چه الگوها از نظر زمانی طولانی‌تر باشند و رفت و برگشت‌های قیمت بیشتر باشد، حرکت بعدی قیمت قوی‌تر خواهد بود.
• برای تایید الگوها می‌توانید از حجم معاملات کمک بگیرید.

مهمترین الگوهای ادامه‌دهنده:

• پرچم سه‌گوش (Pennant)
• پرچم‌ (Flag)
• کنج یا گُوِه (Wedge)
• مثلت (Triangle)
• فنجان و دسته (Cup and Handle)

الگوی پرچم سه‌گوش

الگوی پرچم سه‌گوش (Pennant) با دو خط روند که در پایان الگو همدیگر را قطع می‌کنند، مشخص می‌شود. در پرچم سه‌گوش یک خط روند صعودی و دیگری نزولی است. در حین تشکیل این الگو حجم معاملات کاهش می‌یابد و در نقطه‌ی خروج شاهد افزایش حجم هستیم.

تصویر الگوی پرچم سه گوش penant در الگوهای قیمتی تحلیل تکنیکال

الگوی پرچم صعودی

الگوی پرچم صعودی (Bullish Flag) یا الگوی مستطیل صعودی با دو خط روند موازی شناسایی می‌شود. همان‌طور که از نام آنها پیداست در میانه‌ی یک روند صعودی تشکیل می‌شوند. یک روند مثبت صعودی وجود دارد، سپس قیمت در یک ناحیه استراحت می‌کند. به بیان دیگر، پس از کمی استراحت و تشکیل الگو، روند صعودی دوباره از سر گرفته می‌شود. حجم در حین تشکیل الگو کاهش می‌یابد و پس از شکست شاهد افزایش حجم هستیم.

پرچم صعودی (Bullish Flag) – الگوی تکنیکال پرچم

الگوی پرچم نزولی

الگوی پرچم نزولی (Bearish Flag) بسیار مشابه پرچم صعودی است، با این تفاوت که در میانه‌ی روند نزولی تشکیل می‌شود. اینجا نیز در یک روند نزولی یک ناحیه‌ی تثبیت قیمت مشاهده می‌شود. در الگوهای پرچم نزولی نیز شاهد تغییر حجم هستیم. در هنگام تشکیل این الگو حجم کاهش و پس از شکست حجم افزایش می‌یابد. الگوی پرچم نزولی نیز توسط دو خط روند موازی شناسایی می‌شود. به شکل زیر نگاه کنید:

الگوی پرچم نزولی (Bearish Flag)

الگوی کنج (گُوِه)

کنج یا گوه (Wedge) بسیار شبیه به الگوی پرچم سه‌گوش است. اینجا نیز دو خط روند همگرا مشاهده می‌شود با این تفاوت که هر دو خط روند در یک جهت حرکت می‌کنند (هر دو خط یا صعودی هستند یا نزولی). الگوی کنج با شیب صعودی نشان‌دهنده‌ی یک وقفه‌ی کوتاه در روند نزولی است و بالعکس الگوی کنج نزولی در روندهای صعودی تشکیل می‌شود. همانند الگوی سه‌گوش و پرچم، در زمان تشکیل الگو حجم معاملات کاهش می‌یابد.

کنج در الگوی تکنیکال قیمتی (Wedge)

الگوی مثلث

الگوی مثلث (Triangle) از متداول‌ترین الگوهای قیمتی هستند و نسبت به دیگر الگوها بیشتر مشاهده می‌شوند. در نمودارها سه نوع الگوی مثلث مشاهده می‌شود:

مثلث متقارن: بسیار شبیه به الگوی پرچم سه‌گوش است. زمانی شکل می‌گیرد که دو خط روند با جهت حرکت متفاوت به سهم هم همگرا شوند. در مثلث متقارن احتمال شکست به سمت بالا و یا پایین به یک اندازه است و باید تا زمان شکسته شدن صبر کنید.

مثلث صعودی: شامل یک خط روند افقی در بالا و یک خط روند صعودی در پایین مثلث است. در این نوع مثلث شکست خط روند به سمت بالا و در جهت صعود است.

مثلث نزولی: از یک خط روند افقی در پایین و تشخیص روند نزولی خط روند نزولی در بالای مثلث تشکیل می‌شود. شکست معمولا رو به پایین و در جهت نزولی است.

تفاوت‌های الگوی مثلث و پرچم سه‌گوش

• شکل هر دو الگو مخروطی است با این تفاوت که الگوی پرچم دارای یک میله است.
• الگوی پرچم یک الگوی کوتاه‌مدت است و حداکثردر چهار هفته تشکیل می‌شود. در حالی که تکمیل الگوی مثلث از چهار هفته تا چند سال ممکن است طول بکشد. به عبارت دیگر با عبوراز هفته‌ی چهارم، پرچم سه‌گوش تبدیل به یک مثلث تبدیل می‌شود.
• در الگوی پرچم شکست خط روند در نقطه‌ی همگرایی است اما در الگوی مثلث معمولا زودتر از این نقطه شکست اتفاق می‌افتد.

الگوی فنجان و دسته

الگوی فنجان و دسته (Cup and Handles) یک الگوی ادامه‌دهنده‌ی صعودی است. در این الگو قیمت پس از یک وقفه به روند صعودی ادامه می‌دهد.

در این الگو بخش فنجان شبیه یک کاسه و به شکل U است، دقت کنید که این بخش V شکل نیست. بخش دسته در اصل یک پولبک است و مشابه الگوی پرچم ساده یا پرچم سه‌گوش است. برای تایید این الگو باید صبر کنیم تا دسته تکمیل شود.

چارت مثال الگوی فنجان و دسته Cup and Handles

الگوهای قیمتی بازگشتی

الگوهای بازگشتی الگوهایی هستند که معکوس شدن روند را پیش‌بینی می‌کنند. با شکل گیری این الگوها روند قبلی متوقف شده و در مسیری مخالف روند جدید آغاز می‌شود.

الگوهای بازگشتی در سقف نشان‌دهنده‌ی افزایش قدرت فروشندگان است و دلیل تشکیل الگوهای بازگشتی در کف افزایش قدرت خریداران است.

در الگوهای بازگشتی نیز همانند الگوهای ادامه‌دهنده هر چقدر زمان تکمیل شدن الگو طولانی‌تر باشد، حرکت قیمت پس از خروج از الگو بزرگتر خواهد بود.

مهم‌ترین الگوهای بازگشتی:

• سر و شانه (Head & Shoulders)
• سقف و کف دوقلو (Double Tops & Bottoms)
• سقف و کف سه‌قلو (Triple Tops & Bottoms)
• گپ یا شکاف (Gap)

الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه (Head & Shoulders) در سقف و یا کف بازار تشکیل می‌شود. این الگو از سه موج تشکیل می‌شود. یک موج اولیه که با موجی بزرگتر ادامه می‌یابد؛ سپس موج سوم تشکیل می‌شود که تقریبا هم اندازه موج اول است. الگوی سر و شانه یک الگوی قدرتمند برای تشخیص تغییر روند است.

خط روندی که سه موج را به هم متصل می‌کند خط گردن نام دارد. خط گردن می‌تواند شیب‌دار و یا افقی باشد. هر چقدر خط گردن زاویه‌ی کمتری داشته باشد الگو معتبرتر است.

در حین تشکیل الگوی سر و شانه حجم معاملات معمولا کاهش می‌یابد و پس از شکست شاهد افزایش حجم هستیم.

چارت الگوی قیمتی سر و شانه معکوس

الگوی سقف و کف دوقلو

الگوی کف و سقف دوقلو (Double Tops & Bottoms) نشان‌دهنده‎‌ی محدوه‌هایی است که قیمت دو تلاش ناموفق برای عبور از حمایت یا مقاومت داشته است. در سقف دوقلو یا الگوی M، بازار در موج صعودی دوم برای عبور از مقاومت ناکام می‌ماند و روند نزولی می‌شود. کف دوقلو یا الگوی W، زمانی اتفاق می‌افتد که بازار در شکست حمایت ناموفق است و در نهایت روند صعودی می‌شود.

الگوهای سقف و کف دوقلو بسیار معتبر هستند. برای تایید این الگو باید تا زمان شکسته شدن خط روند صبر کنید.

چارت الگوی سقف دوقلو و کف دوقلو

الگوی سقف و کف سه‌قلو

الگوهای سقف و کف سه‌قلو (Triple Tops & Bottoms) در نمودارها کمتر مشاهده می‌شوند. این الگو بسیار مشابه الگوی کف و سقف دو قلو است با این تفاوت که به جای دو موج شاهد سه موج صعودی یا نزولی هستیم. پس از تکیمل سقف سه‌قلو، روند نزولی می‌شود. با مشاهده‌ی یک کف سه‌قلو باید منتظر یک روند صعودی باشیم.

برای تایید الگوهای سقف و کف سه‌قلو باید تا شکسته شدن خط روند منتظر بماند.

چارت الگوی کف سه قلو و سقف سه قلو

الگوی شکاف‌ (گپ)

الگوی شکاف یا گپ (Gap) زمانی شکل می‌گیرد که یک شکاف قیمتی بین دو دوره‌ی معاملاتی (ساعتی، روزانه، هفتگی و…) ایجاد شود. این شکاف‌ها یک افزایش یا کاهش قابل‌توجه در قیمت هستند. شکاف‌ها اگر در ابتدا و انتهای روند باشند یک الگوی بازگشتی و اگر در میانه‌ی روند مشاهده شوند الگوی ادامه‌دهنده هستند.

به عنوان مثال ممکن است سهمی در پایان یک روز معاملاتی در قیمت 1000 تومان بسته شود و روز بعدی با قیمت 1100 تومان بازگشایی شود. این اختلاف به صورت یک شکاف در نمودار قابل مشاهده است. اخبار مثبت یا مفنی در مورد سهم یا گزارش‌های مالی دلایل ایجاد شکاف‌ها هستند.

سه نوع گپ اصلی وجود دارد:

• شکاف گسست (Breakaway Gap): در ابتدای روندها شکل می‌گیرند.
• گپ یا شکاف خستگی (Exhaustion Gap): نشان از پایان یک روند دارند.
• شکاف فرار (Runaway Gap): در میانه‌ی یک روند مشاهد می‌شوند.

گپ یا شکاف در الگوهای قیمتی تکنیکال

سخن پایانی

الگوهای قیمتی معمولا در زمان استراحت قیمت تشکیل می‌شوند. با توجه به نوع الگو، قیمت روند قبلی را ادامه می‌دهد یا وارد یک روند معکوس می‌شود. خطوط روند در شناسایی این الگوها بسیار مهم هستند. رسم صحیح خطوط روند نیازمند تمرین و تجربه است.

برای تشخیص بهتر الگوهای قیمتی از حجم معاملات استفاده کنید. معمولا در هنگام تکمیل الگو حجم کاهش می‌یابد و پس از شکست خط روند حجم افزایش خواهد یافت.

تعداد الگوهای قیمتی بسیار بیشتر از موارد ذکر شده در این مطلب است. در پایان ما سایت الگوهای نموداری آقای توماس بولکوفسکی را به عنوان یک مرجع عالی به شما معرفی می‌کنیم.

جلسه 2 : آموزش روند ها و تشخیص انواع روند

آموزش روند ها از سری آموزش های تحلیل تکنیکال میهن تریدر به روندها در تحلیل تکنیکال خواهیم پرداخت ، در جلسه قبل آموزش تحلیل تکنیکال به ساختار کلی نمودار پرداختیم در واقع شما فقط با شکل ظاهری نمودار انواع نمودار و ساختار کندل ها آشنا شدید ، در این جلسه از سری آموزش های تحلیل تکنیکال میهن تریدر وارد مباحث تحلیلی خواهیم شد .

از این به بعد می خواهیم یک نمودار قیمت که شامل زمان و قیمت می باشد را دقیق تر بررسی کنیم و به یک نمودار بی مفهوم ، مفهوم ببخشیم .

در این جلسه شما را با روند ها آشنا خواهم نمود به طور کلی یک نمودار تشکیل شده از روندها می باشد ، این روندها می‌توانند جهت های مختلفی داشته باشند ، روند ها صعودی ، نزولی و ساید وی (خنثی) هستند .

آموزش روند ها و تعریف روند در تحلیل تکنیکال

در آموزش روند ها به طور کلی می توان روند را اینگونه تعریف کرد ، حرکت قیمت در یک جهت خاص این حرکت می تواند کاهشی افزایشی یا خنثی باشد ، می توان این حرکت را بدون هیچ علمی فقط با مشاهده تشخیص داد به تصویر زیر دقت کنید:

روند نزولی یورو دلار در بازار فارکس

تصویر بالا نمودار روزانه قیمت جفت ارز یورو دلار می باشد همانگونه که ملاحظه می کنید در اولین نگاه متوجه خواهید شد که قیمت کاهشی می باشد. به تصویر زیر دقت کنید :

سه نوع روند قیمت را می توان در تصویر بالا مشاهده نمود ، در هر روند ملاحظه می کنید که نوسانات قیمتی وجود دارد به صورت حرکت های نوسانی بالا و پایین که این حرکات را می توان زیر مجموعه یک حرکت بزرگتر و ادامه دار دانست پس می توان گفت یک حرکت قیمت همیشه در یک جهت نیست و نوع این حرکات باعث بوجود آمدن یک نوع روند می شود که در ادامه به تفکیک انواع روند ها را توضیح خواهم داد.

روند صعودی در تحلیل تکنیکال

به طور کلی وقتی میزان حرکت بالا و پایین قیمت برابر نباشد یک روند صعودی یا نزولی شکل می گیرد ، در مورد روند صعودی میتوان گفت وقتی حرکات صعودی بزرگتر از حرکات نزولی یا کاهشی باشد تمایل حرکت به صعود را نشان داده و روند صعودی می باشد و کف های تشکیل شده بالاتر از کف های قبلی و سقف ها بالاتر از سقف های قبلی هستند به تصویر زیر دقت کنید:

نمونه روند صعودی

روند نزولی در تحلیل تکنیکال

در مورد روند نزولی میتوان گفت وقتی حرکات نزولی بزرگتر از حرکات صعودی یا افزایشی باشد تمایل حرکت به نزول را نشان داده و روند نزولی می باشد و کف تشخیص روند نزولی های تشکیل شده بالاتر از کف های قبلی و سقف ها بالاتر از سقف های قبلی هستند به تصویر زیر دقت کنید:

نمونه روند نزولی

در ادامه آموزش روند ها به نامگذاری امواج خواهیم پرداخت

نامگذاری امواج در یک روند صعودی یا نزولی

حالا می توانیم امواج تشکیل دهنده یک روند را نامگذاری کنیم ، یک روند شامل موج اصلاحی و موج اصلی می باشد.

موج اصلاحی چیست ؟

موج اصلاحی در واقع حرکت قیمت خلاف جهت حرکت اصلی روند می باشد و باعث اصلاح قیمت و آمادگی حرکت مجدد می شود.

موج اصلی چیست؟

موج اصلی در واقع حرکتی بزگتر از موج اصلاحی و در جهت اصلی روند می باشد.

حالا به تصویر زیر دقت کنید می توانید موج اصلاحی و موج اصلی که در تصویر مشخص شده است مشاهده کنید:

موج اصلی و موج اصلاحی در یک روند صعودی

نکته : ممکن است خیلی از افراد از موج اصلاحی را با عنوان پولبک به کار ببرند که کاملا اشتباه می باشد ، در ادامه آموزش ها به مبحث پولبک خواهیم رسید.

روند های خنثی یا سایدوی

قیمت همیشه نمی تواند در جهت صعودی و نزولی باشد گاهی اوقات پیش می آید که در یک محدوده زمانی قیمت افزایش یا کاهش چشمگیری ندارد و با بررسی قیمت روی نمودار می توان به این موضوع پی برد در واقع روند های خنثی بالا و پایین های قیمت نمی تواند موجب شکل گیری یک روند صعودی و یا نزولی شود به شکل زیر توجه کنید :

با توجه به شکل بالا متوجه خواهید شد که قیمت به صورت افقی حرکت کرده و بالا و پایین های قیمت نتوانسته جهت خاصی به قیمت بدهد توضیحات کامل روند های خنثی در جلسه بعد داده شده است.

تا اینجای آموزش با تعریف کلی روند و انواع روند ها صعودی و نزولی و خنثی آشنا شدید در جلسه بعدبه صورت اختصاصی به روند سایدوی یا روند خنثی خواهیم پرداخت و از این به بعد هر مبحث را به صورت تخصصی و جداگانه بررسی خواهی نمود و آموزش ها به صورت ویدیویی منتشر خواهد شد.

این مقاله از سری آموزش تحلیل تکنیکال می باشد برای مشاهده سایر قسمت ها و سرفصل های آموزش اینجا کلیک کنید

معرفی و آموزش اندیکاتور ROC – تشخیص بازگشت روند

اندیکاتورها، ابزاری جالب و کاربردی که طرفداران زیادی دارند. اما طیف وسیعی از اندیکاتورهای مختلف وجود دارند که معمولا کمتر شناخته شده اند در صورتی که می‌توانند کارایی خوبی داشته باشند. اگر شما نیز به استفاده از اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال علاقه مند هستید این مقاله را از دست ندهید. در این مقاله قصد داریم درباره اندیکاتور ROC صحبت کنیم و ضمن معرفی این اندیکاتور، به آموزش نحوه استفاده از آن بپردازیم. با ما همراه باشید با آموزش اندیکاتور ROC یا نرخ تغییر قیمت.

اندیکاتور Rate Of Change) ROC) چیست؟

اندیکاتور ROC یا Rate Of Chang (نرخ تغییر) یک اندیکاتور تحلیلی است که از اطلاعات تاریخچه قیمتی برای نمایش شتاب حرکت قیمت استفاده میکند. اصولا اندیکاتورها از اطلاعات قیمتی و حجم معاملات در فرمول خود استفاده میکنند. در این اندیکاتور تنها از اطلاعات قیمت استفاده میشود. نرخ قیمت تغییر (ROC) یک اندیکاتور حرکتی است که درصد تغییر قیمت را بین قیمت فعلی و قیمت n دوره قبل در گذشته اندازه گیری می‌کند. در واقع در این اندیکاتور نسبت تغییرات قیمت به تغییرات گذشته (در بازه زمانی مشخص شده توسط تحلیلگر فنی) به صورت یک منحنی نمایش داده میشود. این اندیکاتور بین بازه های منفی و مثبت حول محور صفر نوسان میکند.

نکات کلیدی اندیکاتور ROC

• نوسان ساز یا اندیکاتور نرخ قیمت (ROC) نا محدود است و حد ندارد (چه در منفی چه در مثبت). این بدان دلیل است که ارزش آن مبتنی بر تغییرات قیمت است که می تواند به طور نامحدود با گذشت زمان گسترش یابد.
• ROC رو به رشد معمولاً روند صعودی را تأیید می‌کند و روند نزولی اندیکاتور نشان دهنده روند نزولی قیمت است. اما این می‌تواند گمراه کننده باشد، زیرا این شاخص تنها قیمت فعلی را با قیمت N روزهای گذشته مقایسه می‌کند.
• حرکت ROC بالاتر از صفر معمولاً با روند صعودی قیمت همراه است.
  حرکت ROC زیر صفر معمولاً با یک روند نزولی قیمت همراه است.
• هنگامی که قیمت در روند خنثی قرار دارد اندیکاتور ROC در محدوده صفر حرکت میکند.
• بسیاری از اندیکاتورها مثل RSI و STOCHASTIC دارای مناطق اشباع خرید و فروش هستند. اما سطوح اشباع خرید و فروش در ROC ثابت نیست، بلکه هر سهم (دارایی) سطح اشباع خود را به مروز زمان ایجاد می‌کند. معامله گران می‌توانند با بررسی گذشته نمودار و اندیکاتور به محدوده های اشباع در آن سهم پی ببرند.

کاربردهای اندیکاتور ROC

کاربردهای اندیکاتور ROC بسیار متنوع است. میتوان در تشخیص واگرایی ها، مناطق اشباع در یک بازه زمانی خاص، تعیین روند و قدرت روند از آن استفاده کرد. حتی سیگنال خرید و فروش را میتوان با عبور منحنی اندیکاتور از خط صفر بدست آورد. به این صورت که کراس اندیکاتور ROC با محور صفر از پایین به بالا یک سیگنال خرید است و کراس اندیکاتور با محور صفر از بالا به پایین، سیگنال فروش می‌باشد.

اما بهترین کاربرد اندیکاتورِ نرخ تغییر قیمت (ROC Indicator)، تعیین واگرایی در کوتاه مدت است. به تصویر زیر نگاه کنید.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

واگرایی منفی در اندیکاتور ROC

در تصویر بالا مشاهده می‌کنید که قیمت در یک روند صعودی در یک بازه زمانی کوتاه دو قله ایجاد کرده که دومی بلندتر از قبلی بوده است اما در اندیکاتور ROC قله دوم کوتاه تر از اولی بوده است و این تعریف واگرایی منفی است. بعد از اتفاق واگرایی منفی در ROC می بینیم که قیمت اصلاح کرده است. توجه کنید اتفاق افتادن این واگرایی در مدت کوتاهی و تقریبا در مدت زمان دوره اندیکاتور (که در تصویر می‌بینید روی 15 کندل تنظیم شده است) بوده است. واگرایی مثبت نیز بر عکس واگرایی منفی در روندهای نزولی اتفاق میافتد و اندیکاتور ROC میتواند برخی از تغییر روندها را به این روش به ما نشان دهد.

اما فلسفه این واگرایی با توجه به کارکرد این اندیکاتور کاملا طبیعی است. وقتی در قیمت کمتر، نرخ تغییر قیمت با شتاب بیشتری همراه بوده است و حال با قیمت بالاتر، نرخ تغییرات قیمت کمتر است نشان میدهد بازار در حال کشیدن ترمز است و این میتواند به تغییر روند منجر شود. تشخیص بازگشت روند همان چیزی است که همه معامله‌گران به دنبال آن هستند.

نکته مهم: اندیکاتورها دروغ می‌گویند!

توجه کنید که اندیکاتورها کمی فریب کار هستند چون از اطلاعاتی استفاده می‌کنند که در لحظه تغییر میکند و مانند نمودار قیمت است، اگر حرکت نمودار قیمت را نمی‌توانید پیش بینی کنید، اندیکاتور نمی‌تواند این کار را برای شما انجام دهد! معمولا اندیکاتورها دروغ گو هستند (در آنچه که ادعا میکنند)، اما میتوان از آنها برای دیدن زوایای بهتر حرکت قیمت استفاده کرد. در نهایت شما باید حرکت قیمت را پیش بینی کنید نه حرکت اندیکاتور را. اندیکاتورها پنجره ای هستند که اطلاعاتی که به ظاهر در نمودار قیمتی پنهان شده اند را نمایش میدهند.

این اطلاعات با دیدن نمودار خالی قیمت دیده نمی‌شود. بنابراین استفاده از یک اندیکاتور که تنها یکی از زوایای پنهان نمودار قیمتی را نشان میدهد، اشتباه محض است زیرا اندیکاتور ناقص تر از نمودار قیمت است. اگر نمودار قیمت مثلا 7 فاکتور (سرعت، شتاب، جهت، حجم، قدرت و …) داشته باشد، یک اندیکاتور تنها بخشی از این اطلاعات را نمایش میدهد. بنابراین سیستم‌هایی که از ترکیب چند اندیکاتور طراحی شده اند که می‌توانند نواقص یکدیگر را پوشش بدهند، برای دریافت سیگنال خرید و فروش مناسب تر هستند. بنابراین هیچ گاه از اندیکاتور ROC به تنهایی برای انجام معامله استفاده نکنید.

دوتا از بهترین استراتژی‌های معاملاتی طراحی شده بر اساس ترکیب اندیکاتور ها را در لینک زیر مشاهده کنید.