شاخص آزاد شناور چیست؟
یکی از انواع شتخص های مورد استفاده در بازار سهام، شاخص آزاد شناور می باشد. واژه «شاخص» ترجمه کلمه انگلیسی (Index) است. همانطور که از اسم آن بر می آید، این واژه در مفهوم کلی به معنای نماگر یا نشانگر و بیانگر عددی است که شما با استفاده از آن میتوانید تغییرات ایجاد شده در یک یا چند متغییر را طی یک بازه زمانی خاص، مشاهده کنید. برای مثال فرض کنید شما صاحب یک کسب و کار هستید، برای رصد کردن رشد کسب و کارتان به یک یا چند مشخصه نیاز دارید که با نگاه کردن به یک یا چند عدد سریعا متوجه شوید اوضاع کسب و کار شما خوب است یا بد!
در زندگی روزمره هم بارها نام شاخص را در زمینه های دیگر شنیده اید مانند شاخص آلودگی هوا یا شاخص امید به زندگی و …. در واقع با بررسی یک شاخص میتوانید وضعیت و نوسانات متغیرهای تشکیل دهنده آن شاخص را به طور کلی و خلاصه شده بررسی نمایید. معمولاً یکی از معیارهای رکود و یا رونق اقتصادی در بازار سرمایه از طریق شاخصها مشخص میشود؛ به بیان دیگر فعالان بازار سرمایه از این طریق مشاهده و مقایشه شاخص ها میتوانند وضعیت کلی بازار را بسنجند و حتی تغییرات احتمالی قیمتها را در آینده دنبال کنند.
منظور از شاخص آزاد شناور چیست؟
به طور کلی شاخص های بورسی ، نماگرهایی هستند که وظیفه عیان ساختن شرایط عمومی قیمت یا بازدهی در میان تمام یا گروهی از شرکتهای پذیرفته شده در بورس را بر عهده گرفته اند. از این رو می توان شاخص را نماگری نامید که نشان دهنده سطح عمومی پارامتری مشخص (به طور معمول قیمت یا بازدهی) در میان گروهی از متغیرهای مورد بررسی (تمام یا گروهی از شرکت ها) است.
در بازار بورس تهران برای نشان دادن اطلاعات متفاوت از کلیت بازار شاخص های مختلفی تعریف شده است که هر کدام از آنها بنا به تعریفی که برایشان در نظر گرفته شده است از پارامترهای مختلف و فرمول ریاضی متفاوتی تشکیل شده اند. برای معرفی شاخص آزاد شناور (TEFIX-Tehran Exchange Free Float Index) ابتدا لازم است با خود مفهوم سهام شناور آشنا باشید.
برای این منظور میتوانید به مقاله “ سهام شناور چیست؟ ” مراجعه نمایید و ابتدا آنرا مطاله نمایید. با این حال به صورت کوتاه و مختصر سهام شناور به بخشی از سهام شرکت گفته می شود که در بازار در حال معامله است و سهامدار قصد نگهداری آنرا به منظور مواردی مانند مدیریت شرکت و …. را ندارد. هدف از انتشار شاخص آزاد شناور، تحلیل رفتار بخشی از بازاراست که نقدشوندگی بیشتری دارد زیرا در محاسبه این شاخص، فقط ارزش سهامی که در اختیار سرمایه گذار قرار دارد و همواره خرید و فروش می شود، محاسبه و آن بخش از سهام که در اختیار سهامداران عمده هست و قابلیت خرید و فروش ندارد، محاسبه نمی گردد.
محاسبه شاخص سهام شناور آزاد، مشابه شاخص کل است، با این تفاوت که در وزن دهی شرکتهای موجود در سبد شاخص، به جای استفاده از کل سهام منتشر شده، تنها از سهام شناور آزاد شرکتها استفاده میشود. به عبارت دیگر در این شاخص، هر سهم بر اساس سهام شناوری که دارد روی شاخص تاثیر میگذارد |
برای مثال در شاخص کل صد درصد سهام شرکت مخابرات ایران یعنی ۶۰ میلیارد سهم به عنوان ضریب قیمت مخابرات ایران لحاظ میگردد در حالی که در شاخص سهام آزاد شناور تنها ۱۲ درصد سهام این شرکت یعنی ۷٫۲ میلیارد سهم آن به عنوان ضریب قیمت لحاظ میگردد. بنابراین اهمیت شاخص شناور به این علت است که تاثیر گذاری هر سهم در شاخص آزاد شناور بر مبنای میزان اثر گذاری فقط سهام قابل معامله شرکت در بازار سهام است.
هدف اصلی شاخص آزاد شناور چیست؟
هدف اصلی استفاده از سهام شناور آزاد در محاسبه شاخصها، در واقع پیگیری رفتار قسمتی از بازار است که از قدرت نقدشوندگی بیشتری برخوردار هستند. هرچه درصد شناوری سهام پذیرفته شده در بازار بورس بیشتر باشد ، این شاخص به شاخص کل قیمت نزدیکتر خواهد بود و هر چه درصد شناوری شرکت ها پایینتر باشد به نظر میرسد شاخص آزاد شناور واقعیتر از خود شاخص کل باشد. میتوانید با کلیک بر روی شاخص آزاد شناور مقدار و چارت این شاخص را ملاحظه نمایید.
محتوای این مطلب چقدر برای شما مفید بود؟
خوشحال خواهیم شد اگر به این مطلب رای دهید و نظر خود را برای ما ارسال کنید
سهام شناور آزاد در بورس چیست و چگونه محاسبه می شود؟
سهام شناور آزاد، یکی از مفهومهایی است که فعالان بازار سرمایه با آن سروکار دارند. این پرسش که سهام شناور آزاد تا چه اندازه در حین معاملات یا تحلیل یک سهم به کار میآید، موضوعی است که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت. بهصورت کلی، سهام هر شرکت در بازار سرمایه، دو دسته سهامدار دارد؛ دسته اول سهامداران عمده یا راهبردی هستند که برای دورهای بلندمدت روی شرکت سرمایه گذاری کردهاند. این افراد، شامل کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی میشوند که مالک بیش از پنج درصد از سهام آن شرکت هستند. دسته دوم، سایر سرمایه گذاران (اعم از کدهای حقیقی و حقوقی) هستند که به دلایل مختلف، بخشی از سهام قابل معامله شرکت در بازار را خریداری کردهاند. بهتر است برای درک بیشتر شناوری سهم، به سایت مدیریت فناوری بورس تهران ( tsetmc.com ) مراجعه کرده و بعد از ورود، یک نماد را جستجو کنید. ما نماد «فملی» را برای این کار انتخاب کردیم. در نتیجه جستجو سه کادر اطلاعاتی، راجع به این سهم در صفحه نماد ظاهر میشود. دادهای که در کادر وسط مشاهده میشود، همان سهام شناور است. در این جستجو، سهام شناور نماد «فملی» ۲۴ درصد است. تعداد کل سهام شرکت نیز ۷۸ میلیارد برگه سهم است. در قدم بعدی باید به تفسیر این درصد بپردازیم.
فهرست این مقاله
سهام شناور آزاد چیست؟
سهام شناور آزاد یا (Free Float) بخشی از سهام یک شرکت است که دارندگان آن، آماده عرضه و فروش آن سهام هستند. آنها قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام، در مدیریت شرکت مشارکت کنند و انتظار میرود در آینده نزدیک، آن سهام، قابل معامله باشد. به عبارت دیگر، ۲۴ درصد از کل سهامداران، حاضر به عرضه سهام خود هستند و قصد ندارند سهم را نگهداری کنند و کرسی مدیریتی در این شرکت داشته باشند. ۲۴ درصد از کل ۷۸ میلیارد، معرفی شاخص آزاد شناور شامل ۱۸ میلیارد و ۷۲۰ میلیون برگه سهم میشود. این درصد به ما کمک میکند تا بدانیم، چه میزان از سهامداران مایل به عرضه سهم هستند و این موضوع چقدر میتواند ریسک معاملات ما را در خرید یا فروش تحت تاثیر قرار دهد. در حقیقت، هرچه این نسبت بزرگتر باشد، یعنی تمایل سهامداران به نگهداری سهم کمتر است. بنابراین ریسک نگهداری سهم توسط ما افزایش مییابد. چون عدهای میتوانند با عرضه خود، منافع نگهداری سهم توسط ما را تحت تاثیر قرار دهند.
چگونه سهام شناور آزاد را محاسبه کنیم؟
برای محاسبه سهام شناور آزاد باید ابتدا ترکیب سهامداران را بررسی کرده و سپس تعداد سهامداران راهبردی را تعیین کنیم. وقتی تعداد این سهامداران را بدانیم و از کل سهامداران کم کنیم، میتوانیم به تعداد سهام شناور آزاد و درصد آن به کل سهام شرکت دستیابیم.
شناوری سهم چه اثری بر قیمت سهم و تصمیم سهامداران دارد؟
در بسیاری از بورسهای دنیا، شرکتهایی که شناوری کمتر از ۲۵ درصد دارند، از فهرست شرکتهای بورسی حذف میشوند. دلیلش هم این است که اگر شرکتی مایل نیست حداقل یک چهارم سهامش را به مردم بدهد پس نباید در بورس وجود داشته باشد. در نقطه مقابل، اگر سهمی شناوری زیادی داشته باشد، زودتر و سریعتر عرضه میشود. در نتیجه، تعداد سهامداران مردمی بیشتر معرفی شاخص آزاد شناور میشوند و امکان دستکاری قیمتی توسط تصمیم گیرندگان شرکت کاهش مییابد. اما اگر شرکتی شناوری کمی داشته باشد، توسط مدیران و سهامداران راهبردی میتواند به سمت اهداف مدنظر آنها هدایت شود. اگر سهام شناور آزاد کم باشد با سرمایه کم میتوان قیمت آن را در دست گرفت و افزایش یا کاهش کاذب در آن ایجاد کرد و با شایعات سهامداران آن را فریب داد یا افراد را ترغیب به خرید آن کرد. در شرکتهایی با سهام شناوری بالا بهراحتی نمیتوان معاملات سهام را تحت تاثیر قرارداد. در چنین شرکتهایی حجم بالای معاملات و سهامدارانش مانع از نوسانات زیاد سهم میشود.
هرچه شرکت شناوری بالاتری داشته باشد، افزایش قیمت آن به سرمایه بیشتری نیاز دارد. مثلا اگر دو شرکت با شناوری ۵۰ درصد و ۲ درصدی را با هم مقایسه کنیم، شرکت اول برای تغییر قیمت به سرمایه بیشتری نیاز دارد. اما شرکت دوم با سرمایه کمی صف خرید میشود و رشد قیمتی پیدا میکند. به زبان ساده، زمانی که تعداد بیشتری از سهام، آماده عرضه باشند رشد قیمت با تاخیر همراه خواهد بود. در هنگام عرضه و تشکیل صف فروش نیز شرکت با شناوری بالا، چون عرضه کنندگان بالقوه بیشتری دارد سریعتر صف فروش میشود. درصد سهام شناور آزاد بهعنوان عامل اثرگذار بر افزایش نقد شوندگی، عمق و کارایی بازار مطرح میشود. اگر بهتازگی با بازار سهام آشنا شدهاید، بهتر است سهامی را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید که شناوری متعادل داشته باشد. برای به دست آوردن شناوری متعادل، کافی است میانگین سهام شناور شرکتهای بازار را محاسبه کنیم و هر چه شناوری سهم موردنظر ما به این میانگین نزدیکتر باشد، شناوری متعادلتری دارد. سهمهای کوچکی که سهام شناور آزاد کمی دارند بهترین سهم برای سفتهبازها محسوب میشوند تا بهراحتی و با سرمایه کم، روی آنها اثر بگذارند.
آیا میزان سهام شناور ثابت میماند؟
همانطور که پیشتر گفته شد، سهام شناور، قابلیت نقد شوندگی بالایی دارد. میزان این سهام شناور، ثابت نیست. چون ممکن است سهامداران اصلی شرکت در هنگام رشد قیمت سهم، آن را در بازار بفروشند و به همین علت میزان سهام شناور خود را در بازار کاهش دهند. اگر خریدار خرد نیر تصمیم بگیرد با یک یا چند کد سهامداری، سهام را با حجم عمده خریداری کند شناوری سهم کاهش مییابد. شرکتهای بورسی و فرابورسی در دورههای سه ماهه، درصد سهام شناور خود را روی سامانه کدال منتشر میکنند.
بهترین میزان سهام شناور آزاد چند درصد است؟
حداقل مقدار سهام شناور آزاد شرکتها میتواند ۵ درصد باشد. اما در واقع برای این مقدار، حداکثری وجود ندارد. چون یک سهامدار عمده میتواند کلیه سهام خود را با رعایت ضوابط و شرایط خاص در قالب عرضه خرد در بازار به فروش برساند و به همین ترتیب میزان شناوری سهام شرکت را افزایش دهد. تجربه نشان داده، هر چه این درصد به میانگین شناوری نزدیکتر باشد، متعادلتر است. طبق آخرین گزارشها، درصد میانگین شناوری چیزی حدود ۲۱ درصد برای شرکتهای بورسی و فرابورسی است.
شاخص شناور آزاد چیست؟
در این شاخص، هر سهم بر اساس سهام شناوری که دارد روی شاخص تاثیر میگذارد. دلیل اهمیت شاخص شناور به این خاطر است که تاثیر گذاری هر سهم، بر مبنای میزان اثرگذاری سهام قابل معامله شرکت در بازار سهام محاسبه میشود. به همین دلیل، قابلیت تحلیلی بالایی دارد و خاصیت توضیح کنندگی آن میتواند اتفاقات بازار سرمایه را کاملا پوشش دهد.
شناوری چه اثری بر حباب قیمتی دارد؟
ارتباط نزدیکی بین سهام شناور آزاد شرکت و حباب قیمتی وجود معرفی شاخص آزاد شناور دارد. در حالت کلی، شرکتهای با سرمایه پایین، پتانسیل بالایی برای رشد قیمتی در آینده دارند. ولی میزان ریسک این شرکتها نیز بالا است. درواقع باید گفت که تغییرات سود در شرکتهای با سرمایه کمتر، زیاد است. این فرایند برای شرکتهای بزرگتر برعکس است. یعنی پتانسیل کمتر و از طرفی ریسک کمتر. حالا در نظر بگیرید که هر سرمایهگذار باید با توجه به سطح ریسکپذیری خود این شرکتها را انتخاب کند.
بازار سرمایه بهعنوان یکی از مهمترین گزینههای سرمایه گذاری، جایگاه مناسبی برای جذب سرمایهها به شمار میرود. سرمایه گذاران با در نظر گرفتن درجه ریسکپذیری و بازدهی مورد انتظار، سهام موردنظر خود را انتخاب میکنند. درنتیجه بازارهای سرمایه باید کارایی لازم را برای جذب سرمایه گذاران و تامین منابع مالی و درنتیجه تخصیص بهینه منابع جهت بازدهی بیشتر آنها داشته باشند. یکی از مشکلات بازارهای در حال توسعه ازجمله بورس تهران، وجود سهام شناور پایین است. پایین بودن میزان سهام شناور آزاد امکان دستکاری قیمت توسط معامله گران بزرگ را افزایش میدهد و میتواند منجر به اتفاقات خطرناکی نظیر گمراهی بازار و تشکیل حباب قیمتی گردد که درنهایت باعث کاهش اعتماد سرمایه گذاران به بازار سرمایه میشود. این اتفاق، کارایی و عمق بازار سرمایه را کاهش میدهد. متاسفانه اکنون در برخی از شرکتهای بورس تهران، میزان سهام قابل معامله در بازار محدود شده و همین نکته، ریسک احتمال قیمت سازی و سو استفاده از این مسئله را افزایش داده است. این پدیده در مورد شرکتهای تازهوارد به بورس شدیدتر است. چون به خاطر نبودن اطلاعات تاریخی، زمینه گسترش شایعههای بیاساس و رشد حباب گونه قیمت سهام به میزان بیشتری فراهم میشود.
دلیل اصرار بر رعایت حداقل میزان سهام شناور آزاد، کارایی کارکردهای بازار است. درواقع بورس کشورهایی که از میزان سهام شناور کمتری برخوردار هستند عمق کمتری دارد و بسیار شکننده است. باید یادآوری کرد که سهام شناور، تقریب خوبی از عرضه واقعی سهام است. اگر سهام شناور شرکتی بالا باشد، بازار سهم آن نقدتر، نوسان قیمت آن پایینتر و درنتیجه ریسک سرمایه گذاری کمتر خواهد بود. همین موضوع باعث افزایش تقاضا میشود. بورس تهران نیز چندی است که به محاسبه و انتشار ضریب سهام شناور آزاد شرکتهای پذیرفته شدهاش میپردازد. این ضریب، نشانگر تسلط سهامداران استراتژیک به این بازار است. به عبارت دیگر سهامداران عمده که عموماً دولتی یا شبه دولتی هستند، بیش از ۷۰ درصد بازار سهام ایران را در اختیار دارند. همان طور که کمی قبل با هم گفتیم، در بسیاری از بورسهای دنیا شرکتهایی که کمتر از ۲۵ درصد سهام آنها شناور آزاد باشد، از فهرست شرکتهای بورسی حذف میشوند. در صورت اعمال این معیار در بورس اوراق بهادار تهران باید بیش از ۵۰ درصد شرکتهای بورس از فهرست شرکتهای پذیرفته شده حذف شوند.
چطور با تخفیف کارمزد در صرافی های ارز دیجیتال ثبت نام کنیم؟
نام صرافی | تخفیف کارمزد | IP خارج از ایران | لینک ثبت نام |
---|---|---|---|
![]() | دارد | نیاز دارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
![]() | دارد | نیاز دارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
![]() | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
آبانتتر | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
بیت 24 | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
نوبیتکس | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
توجه: با وجود اینکه دو صرافی کوینکس و کوکوین هر دو فعلا بدون نیاز به تغییر IP فعالیت میکنند اما بهتر است برای امنیت بیشتر از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.
برای ورود به صرافی کوینکس حتما باید با IP خارج از ایران وارد شوید.
شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) چیست و چه کاربردهایی دارد؟
بررسی سهام شناور هر شرکت و استفاده از آن برای تعیین شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) و در دسترس بودن این شاخص برای کاربران، این امکان را فراهم می آورد تا شما بتوانید به نوعی میزان نقد شوندگی بازار بورس را در هر لحظه ببینید. این مهم همچنین تغییرات قیمتی کل بازار را با تقریب مناسب تری نسبت به شاخص کل به ما نشان می دهد. در واقع میزان بزرگی بازار معرفی شاخص آزاد شناور بورس را باید با شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) بسنجیم. با این وجود کاربرانی که در صدد معامله در بازار بورس بوده و به دنبال روش های دقیق تحلیل این بازار هستند، بایستی نسبت به کسب شناخت لازم برای شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) اقدام نمایند.
شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) چیست و چه کاربردهایی دارد؟
شاخص سهام آزاد شناور ( TEFIX )
شاخص سهام آزاد شناور ( TEFIX ) چیست و چگونه می توانیم در معاملات از آن استفاده نماییم؟ هر چند معامله کران بازار بورس تهران معمولا برای بررسی روند قیمت یک سهم و انتخاب خرید مناسب کمتر سراغ این شاخص می آیند و بیشتر شاخص هایی مانند شاخص کل و یا شاخص هم وزن را مورد مطالعه قرار می دهند، اما در این مقاله مشاهده خواهید کرد که شاخص سهام آزاد شناور ( TEFIX ) نیز می تواند اهمیت بسیار زیادی داشته باشد.
نکات مهمی که از این شاخص می توانیم استخراج کنیم ما را با برخی از ویژگی های یک سهم آشنا می نماید کمه استفاده از آن می تواند در بهینه کردن انتخاب ها برای خرید استفاده نمود. احتمالا هر معامله گری حتی شما، برای انتخاب یک سهم جهت خرید معیارهایی دارید.
اگر تا کنون شاخص سهام آزاد شناور ( TEFIX ) جزء معیارهای شما نبوده بهتر است در این مقاله با ما همراه باشید؛ زیرا قرار است شگفتی های جالبی را از این شاخص به شما معرفی نماییم.
یکی از نکات مهمی که در خرید یک سهم خوب باید به آن دقت نمایید، حجم معامله است. شما برای خرید هر سهمی بایستی یک حجم مناسب در نظر بگیرید. این حجم می تواند تابعی از میزان قدرت روند سهم مورد نظر، تحلیل شما از روند قیمت سهم و مواردی از این دست باشد.
در این مقاله به شما یادآور خواهیم شد که می توانید از ویژگی های شاخص سهام آزاد شناور ( TEFIX ) به عنوان معیاری برای انتخاب میزان حجم معامله خود نیز استفاده نمایید. این شاخص ممکن است شما را از ورود به برخی از سهم ها منع نموده و یا حجم مورد نظر شما را برای خرید آن کمتر کند.
شناوری سهام به چه معناست؟
اولین و مهم ترین نکته ای که برای آشنایی با مفاهیم شاخص سهام آزاد شناور ( TEFIX ) بپردازیم، شناوری سهام است. در بازار بورس دو نوع از معامله گران می توانند با داشتن کد بورسی اقدام به معامله نمایند. اشخاص حقیقی و حقوقی که هر یک تعبیر، خاص خود را دارند. افراد حقوقی معمولا سرمایه های زیادی داشته و خودشان به عنوان مالک بخشی از سهام شرکت ها در بازار بورس فعال هستند.
این افراد علاوه بر اینکه می توانند با کد حقیقی در بورس معامله نمایند، با کد حقوقی خود به عنوان مالک بخش از شرکت شناخته می شوند. مالکیت افراد حقوقی در یک شرکت با میزان سهام آن ها محاسبه می شود. از این رو سهام هر شرکت به دو دسته تقسیم می شود.
بخشی که در اختیار مالکین بوده و امکان معامله آن در بازار بورس وجود ندارد. بخشی هم به عنوان سهام آزاد یا شناور در بازار بورس قابل معامله است. شما با مراجعه به سایت و تابلو بازار بورس می توانید میزان سهام شناور هر شرکت را در این بازار مشاهده نمایید. (1) و (2)
میزان شناوری سهم چه چیزی را به ما نشان می دهد؟
فرض کنید که شرکت شما برای ورود به بازار بورس در حال پذیره نویسی و تخصیص سهام باشد. شما به عنوان مالک شرکت، قصد فروش آن را ندارید و تنها برای جذب سرمایه جهت افزایش و رونق تولیدات خود آن را به بازار بورس معرفی کرده اید.
حال اگر کل سهام تخصیص یافته به شرکت شما 1 میلیارد سهم باشد و شما همه این سهام را در بازار بورس قرار دهید، چه اتفاقی ممکن است رخ دهد؟ بله! سهام داران خرد و سرمایه گذاران در بازار بورس این امکان را خواهند داشت که کل این یک میلیارد برگ سهم را از شما خریداری نمایند.
با این اتفاق شما دیگر مالک و دارنده شرکت مذکور نبوده و عملا مسئولیتی هم در آن نخواهید داشت. از این پس این خریداران سهام هستند که به عنوان مالک اصلی شرکت می توانند برای آن تصمیم گیری نمایند.
حال چاره کار چیست؟ شاخص سهام آزاد شناور ( TEFIX ) دقیقا برای همین مواقع می تواند به کار آید. شما برای حل این مشکل تنها بخشی از کل سهام تخصیص یافته به شرکت خود را برای معامله در بازار بورس وارد آن می نمایید. برای مثال از این 1 میلیارد برگ سهم، 300 میلیون آن را در بازار بورس ارائه می کنید. البته میزان سهام های تخصیص یافته در بازار بورس بسیار بزرگ تر از این اعداد است. اما برای درک بهتر موضوع اعداد ملموس تری را مثال زده ایم.
با تخصیص 300 میلیون سهم از برگ سهام های شرکت برای معامله در بازار بورس، از این پس سرمایه گذاران تنها می توانند همین 300 میلیون برگ سهم را معامله نموده و 700 میلیون برگ سهم باقیمانده شرکت در اختیار شما و غیر قابل معامله خواهد بود. هر چند افزایش و یا کاهش قیمت این 300 میلیون برگ سهم در بازار بورس روی قیمت کل سهام شرکت شما و بقیه 700 میلیون به صورت مستقیم تاثیر گذار بوده و آن را وارد نوسان می نماید، اما این موضوع را نادیده نگیرید که با این ترفند، شما دارایی خود را حفظ کرده اید.
حال با تقسیم عدد 300 میلیون بر یک میلیارد مشخص می شود که شما 30 درصد از سهام شرکت خود را برای خرید و فروش در اختیار کاربران قرار می دهید. به این معنی که درصد شناوری سهام شرکت شما 30 درصد است. در بازار بورس، در تابلوی مشخصات هر سهم می توانید این میزان را برای هر سهم مشاهده نمایید.
شما از این عدد می توانید برای پیدا کردن کل سهام قابل معامله آن سهم نیز به صورت مهندسی معکوس استفاده نمایید. این درصد را در کل سهام شرکت که در همین تابلو می توانید به آن دسترسی داشته باشید، ضرب کنید تا کل سهام قابل معامله آن سهم در بازار بورس را بیابید.
شاخص سهام آزاد شناور ( TEFIX ) چگونه محاسبه می شود؟
با شناخت دقیق سهام شناور و درصد آن در بازار بورس، حالا نوبت به این می رسد که شاخص سهام آزاد شناور ( TEFIX ) را با هم تعریف کنیم. بیان مفهوم این شاخص با شناخت میزان شناوری سهام بسیار ساده است. روند محاسبه این شاخص دقیقا مانند شاخص کل است. برای محاسبه شاخص کل، قیمت هر سهم در کل سهام شرکت مذکور ضرب می شد تا ارزش بازار آن شرکت به دست آید.
این عدد به عنوان معیاری برای محاسبه شاخص کل استفاده می شود. دقیقا با همین فرمول این بار به جای کل سهام شرکت، میزان سهام شناور آن شرکت را در نظر می گیریم. به همین راحتی شما می توانید با محاسبه این مقدار برای هر سهم و قرار دادن در فرمول شاخص سهام آزاد شناور ( TEFIX ) را برای بازار بورس حساب کنید.
عدد نهایی به دست آمده در واقع بیانگر تغییراتی است که بورس به نسبت میزان سهام منتشره و قابل معامله در آن نشان می دهد. با استفاده از شاخص سهام آزاد شناور ( TEFIX ) شما می توانید بازار بورس را در مقایسه با میزان نقد شوندگی و سهام قابل معامله در آن بسنجید. (3)
پس با این حساب اگر ضریب شرکتی برای محاسبه شاخص کل در بازار بورس محاسبه شد، برای محاسبه ضریب آن در شاخص سهام آزاد شناور ( TEFIX ) تنها کافی است این عدد را در درصد شناوری سهام مورد نظر ضرب نمایید.
شاخص سهام آزاد شناور ( TEFIX ) چه کاربردی دارد؟
احتمالا خود شما تا کنون به نوعی با کاربرد شاخص سهام آزاد شناور ( TEFIX ) آشنا شده اید. اما برای معامله در بازار بورس چگونه از این شاخص و میزان شناوری سهام استفاده نماییم؟ در ابتدای مطلب عرض کردیم که میزان شناوری هر سهم، می تواند یکی از معیارهای مهم در خرید و انتخاب یک سهم برای معامله در بازار بورس باشد. در ادامه بیشتر این موضوع را بررسی می کنیم.
به مثالی که در بندهای قبلی اشاره کردیم برمی گردیم. در این مثال ما شرکتی را معرفی کردیم که از یک میلیارد برگ سهم تخصیص یافته، 300 میلیون از آن را برای معامله در بازار بورس ارائه نموده است. حالا با فرض اینکه شما قصد ورود به این سهم و خرید آن را معرفی شاخص آزاد شناور دارید، شناوری سهام آن را برای خرید تحلیل می کنیم.
در درجه اول شما باید بدانید که کل مبلغ سرمایه گذاری ممکن روی این سهم، 300 میلیون برگه سهم ضرب در قیمت روز سهم است؛ بیش از این امکان معامله در این سهم را نخواهید داشت. از این گذشته، همه سهام داران و 300 میلیون برگ سهم هم در طول یک روز معامله نشده و همه به دنبال فروش آن نیستند.
این مهم به این نکته اشاره دارد که هر چقدر میزان سهام شناور یک شرکت بزرگتر و بیشتر باشد، امکان معامله عدد و رقم های بزرگتر و بیشتر در آن راحت تر خواهد بود.
با این معیار دیگر شما این اجازه را نخواهید داشت که حجم بسیار سنگینی از سهام این شرکت را برای خرید انتخاب نمایید. زیرا در درجه اول امکان خرید آن به سختی برای شما فراهم خواهد شد و در ثانی در صورتی که تصمیم به فروش و خروج از سهم بگیرید، به این آسانی نمی توانید همه برگ سهم های خود را بفروشید. در واقع همه این نکات به میزان نقدشوندگی سهام مورد نظر اشاره می نماید. هر چقدر میزان نقدشوندگی شرکتی کمتر باشد، ورود به آن شرکت باید با حجم کمتری صورت پذیرد.
یکی دیگر از کاربردهایی که می توانید از میزان سهام شناور یک شرکت در بازار بورس از آن بهره مند شوید، تعیین میزان بزرگی و کوچکی شرکت ها است. شرکت های بزرگ معمولا تعداد سهام کل بسیار بیشتری دارند. از این رو میزان سهام شناور آن ها می تواند عدد قابل توجهی باشد. در حالی که برای شرکت های کوچک، این عدد بسیار پایین تر و کمتر است.
بهتر است سهام شناور یک شرکت چند درصد باشد؟
حال این سوال پیش می آید که ما برای معامله، چه شرکت هایی را با چه میزان سهام شناور انتخاب نماییم؟ پاسخ این سوال بیشتر به تحلیلی روند قیمتی آن سهم بر می گردد. اما به صورت کلی انتخاب شرکت هایی که سهام شناور بسیار پایینی دارند خیلی نمی تواند سود مناسبی برای شما ایجاد کند؛ زیرا امکان معامله در بازار با عددهای بزرگ تر وجود ندارد.
البته شرکت هایی هم که سهام های شناور خیلی زیادی هم دارند نیز سرعت کندی در رشد خواهند داشت؛ زیرا میزان عرضه و تقاضا در این سهام ها به قدری بالا است که خریدار و فروشنده همیشه در بازار وجود داشته و رشد قیمتی این شرکت ها معمولا با سرعت کمی صورت می پذیرد.
سهام شناور آزاد چیست و تاثیر محاسبه آن در بورس چگونه است؟ + آموزش
در این مقاله قصد داریم درباره یکی از داغ ترین موضوعات امروز یعنی سهام شناور آزاد صحبت کنیم این موضوع برای سرمایه داران بسیار حائز اهمیت می باشد برای کسب اطلاعات بیشتر لطفاً تا انتهای مطالب همراه ایران بورس باشید.
سهام شناور آزاد چیست؟
سهام شناور آزاد امروزه مفهومی است که سرمایه داران با آن سر و کار دارند به طور کلی می توان گفت سهام هر شرکت در بازار سرمایه از دو بخش اصلی تشکیل می شود دسته اول سهامدارانی هستند که برای مدت زمان طولانی در آن شرکت سرمایه گذاری کردند و از سهامداران اصلی آن به حساب می آیند هم چنین مالک 5 درصد از سهام کل شرکت هستند، دسته دوم کسانی هستند که بخشی یا بخش کوچکی از سهام شرکت را خریداری کردند.
سایت سهام
برای درک بیشتر این مطالب می توانید از سایت سهام استفاده کنید این سایت یکی از سایت های معتبر است که به صورت کامل این موضوع را توضیح داده است. در کل به این معنا است که بخشی از سهام داران در آن سهام دارند که این سهام توسط آن ها خرید و فروش میشود یعنی سهامداران قصد این که در امور شرکت دخالت کنند و سهام خود را نگه دارند ندارند و فقط قصد خرید و فروش سهام خود را دارند.
همان طور که گفتیم شما می توانید سهام شناور آزاد+pdf آن را از سایت دانلود کنید و در مواقع خاص که به مشکل بر می خورید این pdf را مرور کنید، تمام اطلاعات مربوط به آن و یادگیری و توضیح در این سایت وجود دارد و کاربر می تواند به راحتی آن را جستجو کرده و اطلاعات مورد نظر را به دست آورد. در واقع می توان گفت که این پی دی اف ها به عنوان یک مرجع برای شما خواهد بود که در هر زمان سوال یا مشکلی داشتید می توانید به ان مراجعه کرده و جواب سوال خود را بیابید.
سهام شناور آزاد و حاکمیت شرکتی
همان طور که قبلا اشاره کردیم سهام شناور آزاد به این معنی است که سهامدار در آن شرکت سهام دارد ولی قصد نگهداری آن سهام را ندارد و فقط قصد خرید و فروش سهام را دارد به این معنا که این سهامدار در مسائل مربوط به شرکت دخالتی نمیکند. هر کسی که سرمایه کافی داشته باشد یا سرمایه کوچک می تواند در شرکت های معتبر سرمایه گذاری کند ولی به یاد داشته باشید که بعضی از شرکت ها سود دهی کمی دارند و یا نسبت به شرکت های بزرگ معتبر، معتبر نیستند پس هنگامی که می خواهید در یک شرکت سرمایه گذاری کنید از قبل این شرکت را مورد بررسی قرار بدهید و تحقیقات لازم را انجام دهید تا نتایج مثبتی برای شما داشته باشد.
شاخص سهام شناور آزاد چیست؟
برای محاسبه سهام شناور آزاد باید ترکیب سهامداران، بررسی و سهامداران راهبردی را تعیین کرد.
سهامدار راهبردی، سهامدارانی هستند که در کوتاه مدت، قصد واگذاری سهام خود را نداشته و معمولاً میخواهند برای اعمال مدیریت خود، این سهام را حفظ کنند. به عنوان مثال سهام شناور آزاد شرکت های مخابرات ایران و فولاد مبارکه به ترتیب برابر با 5 درصد و 24 درصد است یعنی این که درصد سهام شناور آزاد و برابر با 5 درصد و 24 درصد است.
محاسبه شاخص سهام شناور آزاد، مشابه شاخص کل است، با این تفاوت که در وزن دهی شرکت های موجود در سبد شاخص، به جای استفاده از کل سهام منتشر شده، تنها از سهام شناور آزاد شرکتها استفاده میشود. هدف اصلی استفاده از آن در محاسبه شاخصها، در واقع پیگیری رفتار قسمتی از بازار است که از قدرت نقد شوندگی بیشتری برخوردار هستند.
حداقل سهام
طبق گزارش پایگاه خبری سازمان بورس و اوراق بهادار حداقل سهام شناور آزاد 30 درصد را پیشنهاد داده بود اما در نهایت، 25 درصد به شرط آن که کرسی مدیرتی شرکت حفظ شود، مورد تصویب قرار گرفت. سایت معرفی شاخص آزاد شناور بورس فرمولی را جهت بررسی و محاسبه سود و سهام برای سهامداران گذاشته است که به این صورت سهامداران با استفاده از فرمول محاسبه سهام شناور آزاد می توانند تخمین بزنند که سهام شان چقدر سود کرده است. افزایش سهام شناور آزاد شرکت ها امسال 24 درصد بوده است که به گفته خیلی از سهام داران این سود قابل توجه است و باید به ان بها داد.
افزایش میزان سهام شناور آزاد
در خصوص افزایش میزان سهام شناور آزاد مدیر عامل سبد گردان الماس، این مورد را بسیار کاربردی دانست و حمایت خود را از ان اعلام کرد. در همین راستا علی اصولیان در بیانیه ای که منتشر کرد اعلام داشت که این اقدام یکی از بهترین برنامه هایی است که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار اجرایی می شود و به طبع می تواند بر عملکرد مثبت همه ارگان ها تاثیر بگذارد. این کار می تواند به بازار عمق ببخشد اما ممکن است کاستی هایی نیز در این زمینه وجود داشته باشد که یکی از ان ها می تواند کند شدن رشد بازار باشد که البته به هیچ وجه رشد و روند معاملاتی نخواهد شد و به طور کلی بسیار مثبت و کاربردی است.
او هم چنین ادامه داد که این کار تبعات دیگری نیز دارد و افزایش میزان سهام شناور آزاد مجموعه ها و شرکت ها باعث می شود که سهام داران تازه وارد و خرد نیز از سود خوبی برخوردار شوند زیرا این کار باعث می شود که پول به صورت مجدد و دوباره تزریق شود و سود خوبی را به همراه داشته باشد.
وی هم چنین در خصوص تبعات مثبت ان ادامه داد که با توجه به روند کنونی بازار تزریق نقدینگی زیادی را شاهد هستیم و با افزایش سهام آزاد شرکت ها و موسسات مختلف جرقه ای برای ادامه رشد و پیشرفت در این زمینه خواهد بود.
همچنین وی خاطر نشان کرد موسسات و شرکت ها موظف به انجام ابلاغیه مورد نظر می باشند و لازم الاجراست. اما با توجه به رشد و صعودی بودن بازار در تلاش هستند تا در بیش ترین قیمت این کار را انجام دهند. زمانی که شرکت ها و موسسات سهام خود را عرضه نکنند و این امر باعث نوسان در بازار شود سازمان خصوصی سازی موظف است مطابق با شرایط بازار نسبت به فروش سهام تا حد مشخص تعیین شده اقدام و گزارش عمل کردی خود را به سازمان بورس و اوراق بهادار ارایه دهند.
اصولیان در ادامه خاطر نشان کرد این امکان وجود دارد که در یک بازه زمانی با توجه به شرایط بازار شاهد اصلاحات مقطعی باشیم اما با توجه به استقبال مردم و تزریق سرمایه در بورس روند بازار را مشخص کرده است و با توجه به تورم موجود در کشور دیگر مردم به مانند گذشته سرمایه خود را در بانک نگهداری نمی کنند و این باعث ورود خیل عظیمی از مردم به بازار بورس شده است و کماکان این استقبال ادامه خواهد داشت.
ایشان افزودند معمولا صعودی و نزولی بودن بازار را سهام شرکت ها و موسسات بزرگ تعیین می کنند و هرگاه سهام خود را عرضه می کنند شاهد بازاری مثبت هستیم و با توجه به این که سهم های های بزرگ اصلاح شاخص را تعیین می کنند در چنین شرایطی سهام داران به دنبال سهم شرکت های کوچک با قیمت پایین تر می روند اما باید این مورد را نیز در نظرداشت که با توجه اتفاقات اخیر بازار شاهد این بوده ایم که اکثر سهم ها در وضعیت نسبتا مناسبی قرار دارند و قیمت سهم ها متعادل شده است.
آقای قالیباف اصل سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار افزود طبق مصوبه اخیر به هیچ عنوان سایر دستگاه ها مجاز به خرید سهام عرضه شده نمی باشند و همین امر ضمانت قابل قبولی جهت شناور بودن این مقدار حجم را می دهد و در صورت مشاهده تخلف از سوی هر یک از دستگاه ها سازمان بورس و اوراق بهادار می تواند نسبت به ابطال تخلف مورد نظر اقدام نماید.
ضمانت های اجرایی
همچنین ایشان در خصوص ضمانت های اجرایی این بیانیه توضیح دادند با توجه به گزارش ها و عملکرد دستگاه هایی که طبق مصوبه سازمان بورس عمل نکرده اند سازمان بورس موظف است ماهانه پنج درصد از بودجه در نظر گرفته شده این دستگاه ها را کاهش دهد و همچنین اگر دستگاه ها و موسسات مشمول اقدام به عرضه سهام خود به هر دلیلی نکنند و باعث نوسان در بازار شوند همان گونه که در بالا گفته شد سازمان خصوصی سازی طبق شرایط بازار بورس و مقدار تعیین شده موظف به فروش سهام می باشد و در انتها باید گزارش خود را به سازمان بورس و اوراق بهادار ارایه کند.
این سازمان از طرز کار خود انتقاد کرد و گفت که باید نظارت حداکثری در این زمینه اعمال شود تا نوسانات بی دلیل ایجاد نشود و به دنبال ان سرمایه مردم از دست نرود. به همین منظور دستور داده شده است که گزارشاتی دوره ای در این خصوص به سازمان بورس و اوراق بهادار تقدیم شود که تمامی فعالیت ها به شکل شفاف قابل بیان باشد. همان طور که می دانید به دنیال نوسانات و افت بسیار شدید بازار بورس، سرمایه اندک مردم نیز در خطر افتاد و در همین رابطه تقاضای پاسخ گویی قاطع از جانب مسئولان را داشتند.
مفهوم سهام شناور آزاد
منظور از سهام شناور آزاد چیست همان طور که در قبل اشاره کردیم برخی از اشخاص با بودجه ای که دارند در شرکت های معتبر سهام خرید و سهامداران شرکت می شود به این معنا نیست که سهامدار در آن شرکت قصد مشارکت و نگهداشتن سهام خود را داشته باشد بلکه قصد آن ها خرید و فروش است و در مسائل مربوط به شرکت و در چگونگی اجرا و مدیریت آن شرکت دخالت نمی کنند و دخالت آن ها تنها در مسائل چگونگی خرید و چگونگی فروش سهام خود است.
استفاده از فرمول برای محاسبه
درصد سهام شناور آزاد بسته به نوعی که شخص در کدام دسته باشد از 5 درصد تا 24 درصد است. سهام داران به کسانی که کاربلد و حرفه ای هستند پول می دهند تا محاسبه آن ها را انجام داده و تخمین بزنند که در طی مدت زمان مشخصی که شرکت تعیین کرده است چه مقدار سود می کند چرا که شرکت ها در یک دوره زمانی خاص که برای سهام داران تعیین می کنند مانند 9 الی 12 ماه سود سهام آن ها را پرداخت می کنند، البته برخی از این افراد خودشان روش استفاده و محاسبه آن را بلد هستند و با استفاده از این فرمول و اعداد و نمودار هایی، سود سهام خود را حساب و تخمین می زنند.
مدرسان
بعضی از افراد هستند که می خواهند با سرمایه کم و اولیه در این کار شرکت کنند و سوال شان این است که منظور از سهام شناور چیست همان طور که گفتیم به این منظور است که شخص در مسائل شرکت دخالت نمیکند و قصد نگه داشتن سهام خود را ندارد بلکه فقط در آن شرکت به خرید و فروش می پردازد. هم چنین این افراد به یاد داشته باشند که ابتدا باید آموزش هایی درباره ی این کسب و کار داشته باشند، برای رفتن به این کلاس ها می توانند دوره هایی توسط کسانی که در این زمینه مهارت کافی دارند را بردارند.
امروزه با گسترش و پیشرفت تکنولوژی و هم چنین شیوع بیماری کرونا خیلی از این مدرسان کلاس های خود را به صورت مجازی برگزار می کنند. این مدرسان برای این که افراد تازه کار و مشتاق به این کار را جذب کنند از کسانی که در صفحه های مجازی مانند اینستاگرام همراه با هزینه درخواست می کنند که به تبلیغ کلاس هایشان بپردازند.
معیار مهم
سوال دیگر این افراد این است که شاخص سهام شناور آزاد چیست باید گفت که در شاخص هر سهم بر اساس سهام شناوری که شخص دارد روی شاخص تاثیر می گذارد. سهم شناور آزاد یکی از مهم ترین معیارهای شرکت های بورس از نظر گردش صحیح و روان خرید و فروش سهام در بازار آن است که بالا و پایین بود آن برای هر شرکتی حاوی پیام های مهمی برای سرمایه گذاران است، به همین دلیل سهم شاخص از اهمیت زیادی در شرکت های بورس بر خوردار است.
افزایش سهام شناور آزاد شرکت ها توسط مسئولان و مدیران بورس پیشنهاد داده شده و سپس بعد از تعیین و بررسی نتیجه پیشنهاد آن ها داده میشود، امسال افزایش سهام 24 درصد بوده است. بعضی ها پرسیده اند که شاخص سهام شناور آزاد چیست باید بگوییم شناور آزاد (Free Float) به بخشی از سهام یک شرکت سهامی گفته میشود که دارندگان آن آماده عرضه و فروش آن بخش از سهام هستند.
یکی از سوالاتی که ذهن خیلی از افراد تازه کار را در گیر کرده است این است که سهامدار راهبردی کیست؟ ذکر این نکته هم ضروری است که برای محاسبه (سهام شناور آزاد) باید ترکیب سهام داران بررسی و (سهامدار راهبردی) مشخص شود. گفتنی است، (سهامدار راهبردی)، سهام داری است که در کوتاه مدت قصد واگذاری آن را خود را ندارد و برای کنترل مدیریتی شرکت، مالکیت عمده خود در سهام شرکت را حفظ می کند. یعنی این فرد تمرکز خود را فقط بر روی خرید و فروش گذاشته است.
نوسان قیمت شرکت ها
بیان این نکته نیز بسیار ضروری است که اگر شرکتی نسبت (سهام شناورآزاد) بیشتری داشته باشد، امکان دست کاری قیمت آن کمتر می شود زیرا حجم منابع مالی که برای دست کاری آن لازم است، خیلی زیاد می شود و باید مثلاً 20 میلیارد تومان به بازار سهام مصنوعی منتقل شود تا قیمت سهام شرکت مورد دستکاری قرار گیرد.
از طرفی وقتی یک شرکت از درصد بالایی برخوردار باشد برای این سهام این گونه شرکت ها به راحتی نمی توان شایعه و بازار سازی ایجاد کرد تا سهام داران تحت تاثیر شایعه ها که قیمت این سهم افزایش پیدا می کند اقدام به خرید و فروش سهام مورد نظر کنند که در واقع در یک مسیر مبهم و اشتباه اقدام به این معامله کرده اند پس دقت زیادی در این کار بکنید. در انتها پیشنهاد می کنیم از مقاله سود تقسیمی نیز بازدید به عمل آورید.
سوالات متداول درباره سهام شناور آزاد
- شاخص سهام شناور آزاد چیست؟
شاخص هر سهم بر اساس سهام شناور ای که شخص دارد روی شاخص تاثیر می گذارد. سهم شناور آزاد یکی از مهم ترین معیارهای شرکت های بورس از نظر گردش صحیح و روان خرید و فروش سهام در بازار سهام است که بالا و پایین بود آن برای هر شرکتی حاوی پیام های مهمی برای سرمایه گذاران است.
افزایش سهام شناور آزاد شرکت ها توسط مسئولان و مدیران بورس پیشنهاد داده شده و سپس بعد از تعیین و بررسی نتیجه پیشنهاد آن ها داده میشود، امسال افزایش سهام 24 درصد بوده است.
برای درک بیشتر این کار می توانید از سایت سهام استفاده کنید این سایت یکی از سایت های معتبر است که به صورت کامل این موضوع را توضیح داده است.
معرفی شاخص آزاد شناور
021-88536880 (275)
با ما تماس بگیرید
- دورههای آموزشی
- سنجش آنلاین سواد مالی
- آموزش سواد مالی
- راهنمای ثبت نام
- برگزاری آزمون
- دریافت گواهینامه
- سؤالات متداول
- تماس با ما
- شبکههای اجتماعی
- درخواست همکاری
معرفی شاخص آزاد شناور
به درصدی از سهام شرکت سهام شناور آزاد گفته میشود که صاحبان آن قصدی برای مدیریت آن توسط شرکت ندارند و تنها برای خرید و فروش سهام وارد معاملات آن سهم شدند؛
قابلیت نقدشوندگی سهام شناور آزاد زیاد است همچنین سهام شرکتهای بورسی توسط سهامداران حقیقی و حقوقی خریداری میشود. به بیان دیگر به میزان سهامی که معمولاً در شرکتهای بورسی در اختیار سهامداران حقیقی قرار دارد و مرتباً در بازار خرید و فروش میشود، سهام شناور آزاد گفته میشود.
شاخص سهام شناور آزاد نمایانگر بازدهی میانگین قیمت و سود سهامهای شناور آزاد در بازار میباشد و هر شرکتی سهام شناور آزاد بیشتری با سرمایهای بزرگ داشته باشد تأثیر بیشتری در این شاخص خواهد گذاشت.
سنجش آنلاین سواد مالی
موسسۀ حسابداران رسمی آمریکا سواد مالی را توانایی ارزیابی و مدیریت مؤثر امور مالی شخصی به منظور تصمیمگیریهای عاقلانه در جهت رسیدن به اهداف زندگی و دستیابی به وضعیت مالی خوب تعریف کرده است. آکادمی مالی امید با طراحی آزمونهای تعیین سطح، امکان سنجش دانستههای مالی کاربران را در سه سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته فراهم آورده است. متقاضیان با شرکت در این آزمون، طبق نمرۀ اخذ شده، گواهینامه دریافت میکنند.
دیدگاه شما