سهام چیست؟

جالب است بدانید بیشترین حجم معاملات در بازار بورس به معامله سهم یا سهام اختصاص دارد، به همین دلیل افراد آن را بازار سهام می نامند. شاید مهمترین دلیل علاقه افراد در رابطه با این حوزه، رابطه بین ریسک و بازده باشد؛ یعنی خریدار سهم با پذیرش ریسک بالاتر، انتظار بازدهی بیشتری نیز دارد.

بازار سهام یا بورس چیست

یک شرکت تجاری کشترانی هلندی برای تامین هزینه های خود شروع به فروختن سهم کشتی ها به افراد حقیقی در قهوه خانه ها کرد و با این کار اولین بازار سرمایه را به صورت ناخودآگاه ایجاد کرد. از آن موقع به بعد، بازار سهام یا همان بورس محلی شده تا افراد (چه حقیقی و چه حقوقی) سهام شرکت های مختلف را خریداری کرده و در سود و ضرر آنها شریک می شوند.

برای دانلود با خرید آن در تهیه مستندات بیشتر کمک کرده اید

نرم افزار مدیریت سبد سهام

نرم افزار گزارش و فیلتر روزانه بازار سهام

این کار به کمپانی اجازه داد

تا بتونه حتی سفرهای بزرگتری رو انجام بده

که سودآوری خوبی رو برای هر دو طرف هم خودشون و هم مشتریانشون به بار اورد

با فروش سهام تو قهوه‌خونه‌ها

و بندرگاه‌ها در سراسر جهان،

این شرکت به صورت ناخودآگاه تونست

اولین بازار سهام جهانو اختراع کنه.

از اون موقع تا الان،

شرکتها سرمایه های خود را با پول سرمایه گذاران جم میکنن

تا از کسب و کارشون پشتیبانی کنن.

برای بازار سهام مدارس، شغل‌ها و حتی کانال‌های تلویزیونی وجود داره

که به بررسی و آموزش این بازار اختصاص داده شده اند

اما بازار سهام مدرن

پیچیدگی های خیلی بیشتری نسبت به شکل اولیه ش پیدا کرده.

پس چجوری شرکتا و سرمایه گذارا

از بازار امروزی و مدرن استفاده میکنن؟

یه شرکت تولید قهوه رو در نظر بگیرید

که میخواد سهامشو تو بازار عرضه کنه.

اول از همه، شرکت میاد برای جذب سرمایه گذار تبلیغ میکنه .

اگه سرمایه گذاران ببینن که این شرکت ایده ی خوبی برای رشد داره،

سریعا و تو اولین فرصت تو اون سرمایه گذاری میکنن

و بعدش میشن اولین افراد حامی عرضه اولیه شرکت یا همون IPO.

به این ترتیب شرکت رسما وارد بازار سهام بورس میشه ،

جایی که یک شرکت یا شخص احساس کنه که این کسب و کار میتونه براش سودآور باشه،

اونوقت ممکنه سهام را بخره.

خرید سهام باعث میشه که سرمایه گذار یک مالک کوچیک برای اون کسب و کار بشه.

سرمایه گذاری این افراد به رشد کلی شرکت کمک میکنه

و با موفقیت بیشتر شرکت،

خریداران بیشتری متوجه پتانسیل این کسب و کار میشن

و شروع میکنن به خریدن سهام .

و هرچه تقاضا برای اون بیشتر بشه، قیمت سهام هم افزایش پیدا میکنه

که یعنی هزینه خرید برای خریداران بلقوه و ارزش سهام برای سهامداران کنونی زیاد میشه

برای شرکت، این افزایش ارزش سهام ،

به تامین هزینه ی اجرای برنامه های جدید کمک میکنه.

و با نشون دادن تعداد کسایی که مایلن به سرمایه گذاری در ایده های این شرکت هستن

ارزش کلی بازار اون هم افزایش پیدا میکنه و بالا میره.

البته؛ اگه بنا به دلایلی بنظر برسه که سودآوری شرکت کم خواهد شد،

ممکنه اتفاق برعکسی رخ بده.

اگه سهامدارا فک کنن که قراره ارزش سهامشون کم بشه،

سهامشون را قبل از اینکه ارزش شرکت کم بشه می فروشند،

با فروخته شدن سهام و کاهش تقاضا برای سهام،

قیمت سهم افت می‌کنه،

و همراه با اون، ارزش بازارِ شرکت کاهش پیدا میکنه.

این میتونه ضررهای بزرگی به سرمایه گذارا وارد کنه ،

مگر اینکه شرکت سودآوری خودشو دوباره نشون بده.

عوامل زیادی روی بالا و پایین رفتن عرضه و تقاضا تأثیر گذاره.

شرکت‌ها تحت تأثیر نیروهای اجتناب ناپذیر بازار قرار دارن،

مثل نوسانات قیمت مواد،

تغییر در تکنولوژی و فناوری تولید،

و تغییر در هزینه های نیروی کار.

سرمایه‌گذاران شاید نگران تغییرات مدیریتی،

جلوه بد در عموم، یا عوامل بزرگتری مثل

قوانین و سیاست‌های تجاری جدید باشن.

خیلی از سرمایه‌گذاران به دلایل شخص سهام خودشونو میفروشن

همه این تغییرات موجب نوسانات روزانه تو بازار کار شده

که باعث کم و زیاد شدن موفقیت شرکتا میشه.

و در بازار سهام، پیش بینی کاهش ارزش ، اغلب منجر به از دست دادن سرمایه گذارا ،

الگوریتم اثبات سهام یا Proof Of Stake چیست؟ (بررسی مزایا و معایب POS)

الگوریتم اثبات سهام چیست و چه کاربردی در ارزهای دیجیتال دارد؟ در این بخش از سلسله مقالات صرافی ارز دیجیتال ایران بایننس میخوایم به یکی از مفاهیم پایه ای مهم در دنیای ارزهای دیجیتال بپردازیم. اثبات سهام یا Proof Of Stake یکی از انواع روش های تامین امنیت در شبکه های بلاک چینی است. در استخراج به روش POS همه ی افراد میتونن در تایید تراکنش ها و ایجاد بلاک های جدید نقش داشته باشن؛ برای اینکار کافیه که فرد مقداری از ارز دیجیتال اصلی اون بلاک چین رو خریداری کنه و اون ها رو تو شبکه قفل کنه. به این ترتیب با Stake ارز دیجیتال امکان کسب درآمد و مشارکت در امنیت شبکه امکان پذیره.

طبق اثبات کار سرمایه گذار بر اساس میزان رمز ارزهایی که داره و مدت زمان قفل کردن اون ها، از بلاک چین پاداش دریافت میکنه. در این مقاله قصد داریم که شما رو با این نوع الگوریتم تایید تراکنش ها در بازار ارزهای دیجیتال آشنا کنیم. در ادامه ی همین مطلب در مورد مزایا و معایب اثبات سهام صحبت خواهیم کرد. همچنین برای درک بهتر مزیت های این الگوریتم، اثبات سهام و اثبات کار را با هم مقایسه میکنیم.

الگوریتم اجماع چیست؟

اثبات سهام یا Proof Of Stake که به اختصار POS هم نامیده میشه، یکی از انواع الگوریتم های ارز دیجیتال هست که در شبکه های بلاک چینی کاربرد داره. برای اینکه بتونیم این نوع الگوریتم اجماع (Consensus) در ارزهای دیجیتال رو بهتون معرفی کنیم، باید در ابتدا توضیح مختصری رو در مورد الگوریتم اجماع بدیم. به همین دلیل بهتره که قبل از اینکه بگیم الگوریتم اثبات سهام چیست؟ تعریفی کلی از Consensus ها به شما ارائه دهیم.

در پاسخ به سوال الگوریتم اجماع چیست؟ باید بگیم که یکی از روش های مشارکت در شبکه های غیر متمرکز هستش که بر اساس اون اعضای شبکه برای انجام تراکنش ها و تایید بلاک ها با هم به یک اجماع میرسن. در یک شبکه ی غیر متمرکز بلاک چینی مثل بیت کوین همه میتونن در کنترل شبکه سهیم باشن و به نوعی مالک اون حساب میشن. اصلی ترین مسئله در چنین شبکه هایی امنیت میباشد. حالا باید از کجا مطمئن باشیم که چنین سیستمی بدون نقص کار میکنه؟ اگه فردی تصمیم بگیره که تو شبکه خرابکاری کنه، چه اتفاقی میفته؟ اصلا چه تضمینی وجود داره که سهام چیست؟ فرد دیگه ای ارزهای دیجیتال شما رو به سرقت نبره؟

همه ی این نگرانی ها و احتمالات به لطف استفاده از الگوریتم اجماع از بین میرن. الگوریتم اجماع شامل مجموعه ای از قوانین و شرایط هاست که برای صحت فرآیند تراکنش های اون شبکه تعیین شدن. برای مثال در شبکه بیت کوین از الگوریتم اجماع اثبات کار (POW) استفاده شده که یکی از متداول ترین انواع الگوریتم های ارز دیجیتال میباشد. طبق این الگوریتم هر شخصی که بخواد در روند تولید بلاک ها شرکت داشته باشه، قدرت پردازشی خودش رو در اختیار شبکه قرار میده. به این افراد اعتبارسنج یا ماینر (Miner) گفته میشه که در ازای کاری که انجام میدن، پاداشی به اون ها داده میشه. به این ترتیب اگه فردی بخواد شبکه بیت کوین رو دستکاری کنه، باید بیشتر از نصف قدرت پردازش را در دست بگیره که این کار عملا غیر ممکن است و هیچ گونه توجیهی ندارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه توصیه می کنیم که مقاله استخراج بیت کوین چیست ما رو مطالعه نمایید.

توضیحی که در این قسمت در مورد الگوریتم اجماع اثبات کار ارائه دادیم، بسیار مختصر و کلی هستش؛ اما مقاله ای کاملا تخصصی در مورد اینکه اثبات کار چیست؟ نوشته ایم که پیشنهاد میکنیم برای آشنایی بیشتر با این الگوریتم، آن را مطلعه کنید.

الگوریتم POS چیست؟

الگوریتم اجماع دیگه ای هم برای تایید بلاک ها وجود داره که بهش اثبات سهام یا Proof Of Stake گفته میشه. بعضی از افراد به این روش، استخراج به روش POS میگن؛ اما در اثبات سهام نحوه تایید تراکنش ها کاملا متفاوت هستش. طبق این الگوریتم اعتبارسنج هایی که میخوان در تولید بلاک ها و تایید تراکنش ها شرکت کنن، باید توکن های بومی اون شبکه رو خریداری کرده باشن. هر سرمایه گذاری میتونه با اختصاص دادن توکن هایی که داره به شبکه، پاداش بگیره. به این کار اصطلاحا سهام گذاری یا Stake ارز دیجیتال گفته میشه.

در سهام گذاری با قفل کردن دارایی ها در بلاک چین، تایید و ساخت بلاک های جدید امکان پذیر میشه. اعتبارسنج ها تو چنین شبکه هایی با توجه به میزان دارایی سهام گذاری شده ای که دارن و مدت زمان استیک ارزهاشون، پاداشی رو از شبکه دریافت میکنن. همچنین این پاداش بر اساس بازده سرمایه گذاری (ROI) هستش و برای تشویق سهام چیست؟ نود ها (Node) یا اعتبارسنج ها به اون ها اختصاص پیدا میکنه. به این ترتیب فرآیند اعتبارسنجی هیچ وقت متوقف نمیشه.

به لطف استفاده از الگوریتم اجماع سهام، اگه کسی بخواد به شبکه حمله و یا در اون خرابکاری کنه، باید بخش عمده ی توکن های اون شبکه (مثلا حدود 40 درصد از کل توکن ها) رو خریداری کرده باشه؛ این کار با توجه به اصل عرضه و تقاضا امکان پذیر نیست. علاوه بر آن در صورتی که چنین اتفاقی رخ بده و شبکه مورد حمله قرار بگیره، قیمت توکن اون به شدت افت میکنه. به همین خاطر کسی که بیشترین ضرر رو متحمل میشه، فرد مهاجم و خرابکار هستش. برای اولین بار رمز ارزی به نام پییِر کوین (Peercoin) از الگوریتم اجماع اثبات سهام استفاده کرد. در حال حضر نیز بلاک چین های معروف و معتبری مثل پولکادات (DOT)، ایاس (EOS)، تزوس (XTZ)، کاردانو (ADA) و. . . از این مدل برای تایید تراکنش هاشون استفاده میکنن. همچنین ارز دیجیتال اتریوم و بلاک چین اون هم، الگوریتم اجماع خودش رو از POW به POS تغییر داده.

مزایای الگوریتم اثبات سهام

حالا که با اثبات سهام آشنا شدین و دونستین که Proof Of Stake چیست و چطور کار میکنه؟ بهتره که مزیت ها و معایبی که این روش تایید بلاک ها در بلاک چین داره رو با هم بررسی کنیم. برای اینکار در ابتدا مزایای اثبات سهام رو براتون عنوان میکنیم:

• مصرف انرژی پایین:

یکی از مهمترین تفاوت هایی که بین الگوریتم اثبات سهام و اثبات کار وجود داره، مربوط به میزان انرژی هستش که تو این پروتکل ها مورد استفاده قرار میگیره. دلیل اصلی اختلافی که بین این دو نوع الگوریتم وجود داره، مربوط به الگوریتم هاییه که به شکل اتوماتیک در اثبات سهان وجود داره.

• عملکرد بهتر:

عملکرد بلاک چین هایی که از الگوریتم اثبات سهام برای تایید تراکنش هاشون استفاده میکنن، بسیار بهتر از سایر پروژه ها هستش. اما دلیل این عملکرد بهتر در الگوریتم اجماع Proof Of Stake چیست؟ این موضوع رو میتونیم اینطور عنوان کنیم که در اثبات سهام ایجاد بلاک و اعتبار سنجی بلاک ها توسط نود های شبکه، با سرعت بیشتری انجام میشه. همچنین این نوع شبکه ها از نظر تعداد تراکنش های درون زنجیره ای و انتقال دارایی عملکرد بسیار بهتری رو دارن.

• غیر ممکن شدن هک و یا حمله 51 درصدی:

همونطور که قبل هم اشاره کردیم، برای اینکه فردی بتونه با استفاده از حمله 51 درصدی تو شبکه خرابکاری کنه، باید مقدار زیادی از رمز ارزهای مربوط به اون بلاک چین رو خریداری کنه. اینکار علاوه بر هزینه ی بسیار زیادی که داره، باعث ایجاد تقاضای کاذب در بازار میشه و قیمت ارز دیجیتال مورد نظر به طور غیر منطقی و مصنوعی افزایش پیدا میکنه. از طرف دیگه با خرابکاری در بلاک چین، به احتمال زیاد قیمت اون رمز ارز سقوط میکنه که میتونه ضرر های جبران ناپذیری رو به فرد خرابکار وارد کنه. به همین دلیل هستش که میگین امکان انجام چنین خرابکاری هایی در شبکه های دارای الگوریتم اثبات سهام وجود نداره.

• امنیت:

از نظر امنیت اعتبار سنج های شبکه به دو دلیل اساسی در ایجاد بلاک ها و تایید تراکنش ها مشارکت دارن، که در ادامه این علت ها رو براتون عنوان میکنیم:

1. دلیل اول اینه که اعتبارسنج ها کنترل بخش قابل توجهی از توکن های شبکه رو به خودش اختصاص دادن که تو شبکه قفل شدن. همچنین پاداش قابل توجهی به این افراد داده میشه. به این ترتیب افراد تشویق میشن که برای امنیت شبکه نسبت به Stake ارز دیجیتال هایی که دارن، اقدام کنن. در غیر این صورت امنیت شبکه ضعیف میشه که تاثیر منفی رو روی قیمت اون توکن میذاره.

2. دلیل دوم هم ساز و کار قفل کردن ارزها تو شبکه هستش. طبق قوانینی که در شبکه وجود داره، اگه یکی از اعتبارسنج ها یا نود ها قصد خرابکاری یا فعالیت های غیر قانونی رو داشته باشه، یا بخواد با ساخت بلاک های جعلی تراکنش های شبکه رو دستکاری کنه، توکن هایی که در شبکه قفل کرده رو از دست میده. به این کار اصطلاحا اِسلَش (Slash) گفته میشه. البته توجه داشته باشین که ساز و کار اسلش در همه بلاک چین ها وجود نداره.

• هزینه کمتر نسبت به الگوریتم اثبات کار:

در الگوریتم اثبات کار، فرد باید دستگاه های استخراج قدرتمندی رو تهیه کنه که معمولا قیمت بالایی رو دارن و به مرور زمان و با افزایش سختی شبکه، قدرت و کاراییشون رو از دست میدن. همچنین برای نگهداری این دستگاه ها به فضایی مجهز و خنک نیاز خواهید داشت. فراهم کردن چنین شرایطی برای همه امکان پذیر نیست. این در حالیه که شما برای شرکت تو اثبات سهام فقط به ارز دیجیتال اون شبکه نیاز دارین.

معایب الگوریتم اثبات سهام

Proof Of Stake ایراداتی رو هم داره که تو این بخش از مقاله POS چیست؟ به اون ها میپردازیم و بزرگترین مشکلات این نوع الگوریتم اجماع ارزهای دیجیتال رو توضیح میدیم:

• نوسانات قیمت ارز دیجیتال:

بزرگترین ایرادی که به این نوع سیستم ها وارد هستش، تغییر قیمت ارز دیجیتال شماست. همونطور که میدونین دنیای رمز ارزها پر از نوسانات قیمتی است و ممکنه تو مدت کوتاهی دارایی های شما بیش از 80 درصد افت و ریزش رو تجربه کنن. به همین دلیل قبل از اینکه بخواهید وارد حوزه استیک و سهام گذاری ارز دیجیتال شوید، بهتر است که ریسک ها و خطرات آن مطالعه کنید.

• پاداش متغییر:

یکی از عواملی که برای تعیین میزان پاداش پرداختی به کاربر های شبکه بهش توجه میشه، میزان دارایی های قفل شده در شبکه است. هر چقدر افراد بیشتر و ارزهای دیجیتال بیشتری تو سهام گذاری شبکه شرکت داشته باشن، میزان پاداش مربوط به این فرآیند هم کاهش پیدا میکنه. برای همین موقع انجام محاسباتتون باید این نوع تغییرات غیر منتظره تو شبکه و سودتون رو هم در نظر بگیرین.

• تاثیر دارایی بر میزان سود دریافتی:

یکی دیگه از ایراداتی که میتونیم از شبکه های دارای الگوریتم اجماع POS بگیریم، اینه که این سیستم بر مبنای دارایی و مطابق با میزان رمز ارزهای افراد سرمایه گذار در شبکه کار میکنه. به عبارت ساده تر تو این سیستم هر چقدر که فرد دارایی بیشتری رو داشته باشه، سود و پاداش بیشتری رو هم دریافت میکنه؛ که این موضوع بزرگترین ایراد الگوریتم اجماع اثبات سهام هستش. این موضوع در بلند مدت باعث انباشت و اختصاص ثروت و قدرت شبکه در دست یه عده خاص میشه، که در نهایت ممکنه به تهدیدی برای امنیت شبکه تبدیل بشه. همچنین این مسئله میتونه غیر متمرکز بودن شبکه و فرآیند اعتبارسنجی بلاک ها رو با مشکل مواجهه کنه.

استاندارد جدید دنیای رمز ارزها: اثبات سهام (Proof Of Stake)

بعد از اینکه در این مقاله به سوال الگوریتم اثبات سهام چیست؟ پاسخ دادیم و مزیت ها و ایرادات این نوع اعتبار سنجی را بررسی کردیم، باید جوابی برای یک سوال اساسی پیدا کنیم. آیا الگوریتم اثبات سهام سهام چیست؟ میتواند به یک استاندارد در بازار ارزهای دیجیتال تبدیل شود؟

در اوایل دورانی که بازار ارزهای دیجیتال بوجود اومده بود و تنوع رمز ارز ها بسیار پایین بود، بیشتر پروژه ها از الگوریتم اجماع اثبات کار یا POW برای پردازش تراکنش هاشون استفاده میکردن. اما این روز ها با توجه به اهمیت و جایگاهی که ارزهای دیجیتال دارن و افزایش محبوبیت و مقبولیت این نوع دارایی ها، Proof Of Work پاسخگوی نیاز شبکه های بلاک چینی نیست. در حال حاضر سرعت و مقیاس پذیری بالا مهمترین نیاز های یک شبکه بلاک چینی هستن که اثبات کار توانایی فراهم کردن اون رو نداره.

به همین خاطره که تو چند سال گذشته، الگوریتم اجماع سهام تونسته محبوبیت بیشتری رو پیدا کنه و جایگاه ویژه ای رو بین بلاک چین های عمومی بدست بیاره. در این سیستم نحوه ی تایید و پردازش بلاک ها به شکل بنیادین تغییر کرده و بسیار بهینه تر و سریعتر از POW شده. در چنین بلاک چین هایی میتوان اپلیکیشن ها و تراکنش های بیشتری را به شکل همزمان در پردازش کرد. این در حالیه که تعداد تراکنش های انجام شده در یک بازه زمانی در شبکه هایی که از الگوریتم اثبات کار استفاده میکنن، بسیار محدود و پایینه.

یکی دیگر از عواملی که باعث شده، POS رو به عنوان استاندارد آینده شبکه های بلاک چینی بدونیم، ابتکار های نوآورانه این شبکه است که به شکل اختصاصی برای اون ها طراحی شده. از جمله این نوآوری ها میتونیم به اثبات سهام ضمانت‌دار(bonded PoS) ، اثبات سهام نمایندگی شده (delegated PoS) و. . . اشاره کنیم. هر کدام از این روش ها دارای ویژگی ها و مزیت هایی هستن که برای پاسخگویی به نیاز های خاص شبکه های مختلف طراحی شدن.

در حال حاضر اتریوم (Ethereum) که پلتفرمی برای اجرا و طراحی قرارداد های هوشمند (Smart Contract) هستش، معروف ترین پلتفرمیه که برای پردازش تراکنش هاش از الگوریتم اجماع اثبات سهام استفاده میکنه. البته این شبکه در ابتدا از الگوریتم اثبات کار استفاده میکرد که قبلا مقاله ای را هم با عنوان استخراج اتریوم نوشتیم. ولی به خاطر مسائلی مثل مقیاس پذیری، هزینه ی بالای تراکنش ها، سرعت کم پردازش اطلاعات و. . .، الگوریتم اجماع آن به اثبات سهام تغییر پیدا کرد.

شبکه های دیگه ای هم وجود دارن که بر اساس الگوریتم POS فعالیت میکنن، برای مثال شبکه بلاک چین تعامل‌پذیر کازماس (Cosmos) یکی از این شبکه هاست. این شبکه ی بلاک چینی به عنوان ولین نمونه از پیاده‌سازی اثبات سهام در مقیاس کامل هستش که از ابتدای فعالیتش هم، از همین نوع الگوریتم استفاده میکنه. ارز دیجیتال کاردانو (Cardano) هم از رمز ارزهای دیگه ایه که برای پردازش تراکنش هاش از این نوع الگوریتم استفاده میکنه. اثبات سهام کاردانو و سهام گذاری این رمز ارز یکی از محبوبترین استیک ها هستش.

نکته دیگه ای که لازم میدونیم بهش اشاره کنیم، اینه که تو اثبات سهام، در مقایسه با بلاک چین‌هایی که از اثبات کار استفاده میکنن مثل بیت کوین، اعتبارسنج‌ها و اپراتورهای نود زمان و فرصت بیشتری رو برای شرکت تو فرآیند اجماع دارن. از طرف دیگر، با توجه به اینکه تو این نوع الگوریتم، نیازی به خرید و صرف هزینه های سنگین برای دستگاه های استخراج (ASIC) و کارت گرافیک نیست؛ این نوع استخراج برای کاربران جذاب تر هستش.

در کل میتونیم بگیم که فضای ارزهای دیجیتال به سرعت داره تکامل پیدا میکنه. شاید تا چند سال دیگه هیچ کدوم از تکنولوژی های این حوزه به اندازه ی امروز کاربرد نداشته باشن و به نوعی منسوخ بشن. در حال حاضر الگوریتم اثبات سهام، جایگاه ویژه ای رو بین کاربر های این حوزه داره. همچنین بیشتر متخصص ها، کاربر ها، فعالان و ناظر های این حوزه نسبت به این الگوریتم امیدوار هستن و تمام قد از اون حمایت و پشتیبانی میکنن.

تو این مقاله در مورد یکی از انواع الگوریتم های ارز دیجیتال که محبوبیت بسیار زیادی رو داره، صحبت کردیم و اطلاعات جامع و کاملی رو در مورد اون بهتون دادیم. امیدواریم که این مطلب تونسته باشه که شما رو با الگوریتم اثبات سهام آشنا کنه. همچنین در مقاله الگوریتم اثبات سهام چیست؟ شما رو با مزیت ها و ایراداتی که این روش داره، آشنا کردیم. توجه داشته باشین که برای سهام گذاری ارزهای دیجیتال در ابتدا باید مقداری از رمز ارز بومی آن شبکه رو خریداری کنین که اینکار با کمک صرافی ارز دیجیتال ایران بایننس امکان پذیر هستش.

بورس چیست؟ + انواع آن و نحوه سرمایه گذاری

بورس اوراق بهادار (Stock exchange) یا به اصطلاح بورس (Bourse) بازاری رسمی و سازمان‌یافته‌ای است که در آن دارایی‌های مالی مثل سهام شرکت‌ها، اوراق مشارکت و … تحت قوانین و مقررات خاصی بر اساس عرضه و تقاضا معامله می‌شود. شرکت‌های مختلف در تمامی صنعت‌ها مثل پتروشیمی، خودرو، نفت، سیمان، شرکت‌های دارویی، هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری و… پس از طی مراحل مختلف و پذیرفته شدن در بورس می‌توانند سهام‌شان را عرضه کنند و تمامی سرمایه‌گذاران حتی با سرمایه اندک می‌توانند سهام آن شرکت را خریداری کنند و سهامدار آن شرکت شوند. در اولین مقاله از آموزش بورس به سراغ “آشنایی با این بازار و ساختار آن” خواهیم رفت.

واژه بورس یک واژه فرانسوی ست که از نام خانوادگی شخصی به نام “واندِر بورس” (اشراف‌زاده سهام چیست؟ بلژیکی) گرفته شده است. که در اوایل قرن پانزدهم مردم با گردهمایی مقابل خانه او به خرید و فروش کالای خود می‌پرداختند. کم کم این واژه به تمامی مکان‌هایی گفته شد که مردم در آن به خرید و فروش کالا و دارایی‌های مالی از جمله اوراق بهادار و … می‌پرداختند. اولین مرکز بورس اوراق بهادار در بلژیک و قرن 14 ایجاد شد.

تاریخچه بورس ایران

در بهمن ماه سال 1346 بورس تهران با عرضه سهام بانک صنعت و معدن و نفت پارس فعالیت خود را شروع کرد. تا سال 1357 سهام 142 شرکت در بورس تهران عرضه شد. اما تا به امروز بیش از 500 شرکت و بنگاه اقتصادی عرضه شدند. سامانه معاملات آنلاین (ONLINE TRADING) نیز از سال 1389 آغاز بکار کرده است.

انواع بورس چیست؟

بورس در ایران بطور کلی به 4 دسته کلی تقسیم می‌شود:

1. بورس اوراق بهادار: همان بازاری ست که در عامه مردم به بورس شناخته می‌شود و دارایی‌های مالی از جمله سهام شرکت‌های مختلف، اوراق مشارکت و… در آن خرید و فروش می‌شود.
2. بورس کالا: مواد اولیه، خام و فرآوری نشده مثل نفت، برنج، گندم، پنبه و تمامی فلزات اساسی مثل سنگ آهن و… پس از بررسی توسط کارشناسان و قیمت‌گذاری جهت خرید و فروش عرضه می‌شود.
3. بورس انرژی: در سال 91 با هدف معامله حامل‌های انرژی مثل نفت، گاز، برق و … تاسیس شد.
4. فرابورس در سال 1388 آغاز به کار کرد.

فرابورس چیست و چه تفاوتی با بورس دارد؟

از آنجایی که شرکت‌های مختلف برای عرضه سهام خود در بورس باید فرآیند پذیرش سخت و خاصی را طی کنند و شاید این امکان برای تمامی شرکت‌ها بخصوص شرکت‌های کوچک‌تر مهیا نباشد بازار فرابورس تهران در سال 87 شکل گرفت. فرابورس نیز همانند بورس یک بازار برای خرید و فروش سهام شرکت‌های مختلف است. با این تفاوت که فرآیند پذیرش شرکت‌ها در فرابورس آسان‌تر است. بدین ترتیب این شرکت‌ها نیز می‌توانند از طریق بازار سرمایه سهام خود را عرضه و منابع مالی موردنیاز خود را تامین کنند. فرابورس دارای نُه بازار: اول، دوم، سوم، پایه الف، پایه ب، پایه ج، ابزارهای نوین مالی، شرکت‌های کوچک-متوسط و مشتقه است. حال آنکه بورس فقط شامل بازار نقد سهام (بازار اول و بازار دوم)، صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)، بازار اوراق بدهی (اوراق مشارکت، گواهی سپرده و انواع صکوک) و بازار مشتقه (قرارداد آتی، اوراق تبعی و اختیار معامله) است.

نحوه معامله سهام در فرابورس و بورس کامل مشابه است. اما مدنظر داشته باشید از آنجایی که شرایط پذیرش شرکت‌ها در فرابورس نسبت به بورس راحت‌تر است شرکت‌های نسبتا کوچک‌تری در آن پذیرفته می‌شوند. بنابراین سهام شرکت‌های موجود در فرابورس عموما ریسک بالاتر و نقدشوندگی پایین‌تری دارند. در مقاله‌ای جداگانه به بررسی اینکه “فرابورس چیست و چه تفاوتی با بورس دارد؟ “ پرداختیم.

ساعت کاری بورس تهران

سهامداران می‌توانند از ساعت 9 صبح تا 12:30 و در روزهای شنبه تا چهارشنبه هر هفته (بجز روزهای تعطیل عمومی) نسبت به خرید و فروش سهام خود اقدام کنند.

دامنه نوسان روزانه بورس: بازه تغییر سهام در بورس بین %5+ و %5- است. یعنی اگر قیمت پایانی سهام در روز قبل 1000 تومان باشد قیمت سهام در روز جاری می‌تواند بین 950 و 1050 تومان نوسان کند. حال فرض کنید در 20 روز معاملاتی سهامی هر روز %5+ افزایش قیمت داشته باشد پس قیمت سهام 20 (1.05) یعنی 2.6 برابر خواهد شد. یعنی 10 میلیون می‌شود 26 میلیون تومان.

حال اگر همان سهام در 20 روز معاملاتی، هر روز %5- کاهش قیمت داشته باشد پس قیمت سهام 20 (0.95) یعنی 0.35 برابر خواهد شد. یعنی 10 میلیون تومان می‌شود 3.5 میلیون تومان! در مقاله زیر بطور کامل به این موضوع پرداخته شد.

عرضه اولیه سهام در بورس چیست؟

عرضه اولیه سهام یا همان Initial Public Offering که به اختصار IPO نامگذاری میشود، به اولین روزِ عرضه‌ درصد مشخصی (عموما بین 5% تا 20%) از کل سهام یک شرکت در بورس گفته می‌شود. یعنی وقتی شرکتی تصمیم به واگذاری سهام خود می‌گیرد بعد از دریافت مجوزهای لازم، درصدی از سهام آن شرکت بصورت عرضه اولیه در بورس به فروش خواهد رسید و تمامی افرادی که دارای کد بورسی هستند می‌توانند آن‌را بخرند.

چرا عرضه اولیه اینقدر جذاب است؟

وقتی یک شرکت تصمیم به عرضه سهام خود از طریق بورس می‌گیرد، قطعا سهام آن شرکت باید جذابیتی داشته باشد تا افراد آن‌را بخرند! عموما شرکت‌ها این جذابیت را با ارزان فروختن سهام خود ایجاد می‌کنند! یعنی اگر هر برگه سهام یک شرکت 1000 تومان ارزش داشته باشد، در روز عرضه اولیه، هر برگه سهام شرکت به قیمت مثلا 700 تومان به فروش می‌رسد تا معامله‌گران ترغیب به خرید سهام آن شرکت داشته باشند. به همین دلیل عموما بعد از عرضه اولیه سهام یک شرکت، قیمت آن رشد خواهد داشت و خریداران سود خواهند کرد.

مزایای سرمایه‌گذاری در بورس چیست؟

امکان سرمایه‌گذاری با حداقل مبلغ

تمامی افراد می‌توانند با دریافت کد سهامداری و با حداقل مبلغ 500 هزار تومان در بورس سرمایه‌گذاری کنند و سهام شرکت موردنظرشان را بصورت آنلاین خریداری کنند.

امکان نقدشوندگی بهتر نسبت به سایر بازارهای موازی

با توجه به اینکه سهام بیش از 500 شرکت مهم و بنیادی ایران در بورس عرضه شده است و افراد فعال در آن بالای 10 میلیون نفر هستند امکان نقدشوندگی در آن به مراتب بهتر از سایر بازارهای مالی (مثل طلا، خودرو، مسکن و …) است.

شما تنها با یک کلیک می‌توانید سهام موردنظرتان را در بورس بخرید یا بفروشید. البته به شرطی که سهام موردنظر صف خرید یا صف فروش نباشد! (در مقاله‌ای جداگانه پیرامون صف خرید و فروش در بورس توضیح دادیم).

حجم معاملات در بورس تهران نیز عموما بین سه هزار میلیارد تا 20 هزار میلیارد تومان است. نمودار زیر حجم معاملات در بازه 15 فروردین 99 تا 15 اردیبهشت 99 را نشان می‌دهد.

اطمینان از شفافیت اطلاعات شرکت‌ها

شرکت‌های پذیرفته شده در بورس از شفافیت اطلاعاتی بالاتری نسبت به سایر شرکت‌ها برخوردار هستند. چرا که شرکت‌ها برای عرضه سهام خود باید پروتکل‌ها و قوانین سازمان بورس را داشته باشند. همچنین سازمان بورس نیز بصورت مستمر فعالیت شرکت‌ها را رصد می‌کند و شرکت‌های پذیرفته شده نیز بایستی بصورت مستمر و ماهانه گزارشی از تمام فعالیت‌های خود (صورت‌های مالی شرکت اعم از خرید و فروش محصولات، هزینه‌های جاری و …) ارائه کنند.

کمک به رونق تولید و صنعت کشور و سهام چیست؟ رشد تولید ناخالص ملی

بورس اوراق بهادار (Stock Exchange) با جمع‌آوری و هدایت سرمایه‌های اندک به سمت طرح‌های تولیدی بزرگ می‌تواند به رشد تولید ناخالص کشور و همچنین تولید اشتغال و کاهش بیکاری کمک کند.

کنترل نقدینگی و تورم کشور

دولت با انتشار سهام شرکت‌ها و اوراق مشارکت در بورس می‌تواند کنترل بیشتری روی نقدینگی و تورم کشور داشته باشد. بدین صورت که با عرضه سهام و اوراق مشارکت، نقدینگی موجود در کشور را جمع‌آوری می‌کند و از ایجاد تورم بیشتر ناشی از این حجم پول زیاد جلوگیری می‌کند.

اساسا تولید پول باید با تولید همراه باشد تا تورم زا نباشد! یعنی اگر در کشور هیچ صنعت فعال و تولیدی وجود نداشته باشد ولی حجم نقدینگی در یک سال مثلا 20% افزایش یابد قطعا این افزایش نقدینگی باعث تورم خواهد شد.

محافظت از سرمایه شما در برابر تورم

بانک‌ها به سپرده‌های سالانه 20% سود می‌دهند. در ظاهر شما سود کرده‌اید ولی در باطن نه! چرا که تورم سالانه بالای 20% است. اگر پول شما در بانک باشد و سالانه 20% سود دریافت کنید، ظرف 10 سال پول شما 6 برابر خواهد شد، حال از خودتان بپرسید که قیمت اجناس مختلف در 10 سال گذشته چند برابر شده است!؟

سوددهی بالاتر نسبت به سایر بازارهای مالی

فرض کنید به شما بگویم که اگر در سال 1390 مبلغ 10 میلیون تومان در سهام شرکتی سرمایه‌گذاری می‌کردید الان در اردیبهشت سال 1399 پول شما 1 میلیارد تومان شده بود! آیا باور می‌کنید!؟ البته خواهشا جوگیر نشوید! قرار نیست برای سهام همه شرکت‌ها این گونه باشد! عموما “درِ باغِ سبز” به تازه واردان بورسی نشان می‌دهند و آنها را با وعده سودهای نجومی در مدت کوتاه فریب می‌دهند. برای ورود به بورس باید دانش و صبر داشته باشید و به دنبال آموزش بورس بروید.

استفاده از پول‌های راکد و سرمایه‌های اندک در تولید

در موارد قبلی تلویحا به این مورد اشاره شد، قطعا پول راکد تورم‌زا است. بنابراین بهتر است که پول‌های راکد در جهت تولید و صنعت کشور بکار گرفته شود. اما قطعا وقتی مبالغ این پول‌ها کم باشد امکان سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی کمتر خواهد بود. مثلا هیچ شخصی قطعا نمی‌تواند با 50 میلیون تومان یک پالایشگاه نفت تاسیس کند! اما می‌تواند سهامدار یک شرکت پالایشی مثل پالایشگاه نفت بندرعباس “شبندر” شود. کار بورس دقیقا همین است که با جمع‌آوری سرمایه‌های کم و تزریق آن به پروژه‌های تولیدی بزرگ از راکد بودن پول جلوگیری کند. در نتیجه باعث حفظ ارزش پول ملی و کاهش نرخ تورم شود.

اولین گام برای ورود به بورس چیست؟

اولین قدم دریافت کد بورسی و ثبت‌نام در یک کارگزاری مورد تایید است. کد بورسی یا همان کد معاملاتی یک کد شناسایی شامل 3 حرف فارسی (عموما سه حرف ابتدایی نام خانوادگی) و 5 عدد است مثل “ایر 09801”.

تمامی افراد باید ابتدا در سامانه سجام ثبت‌نام کنند تا بتوانند کد بورسی دریافت کنند. نحوه ثبت‌نام در سامانه سجام در مقاله‌ای جداگانه تشریح شده است.

دقت کنید که معامله سهام در بورس توسط شرکت‌های واسط (کارگزاری) انجام می‌شود. در واقع کارگزاری‌ها یک واسط بین بازار بورس و معامله‌گران هستند. بنابراین تمامی افراد جهت خرید و فروش سهام باید از طریق کارگزاری‌ها اقدام کنند. در مقاله‌ای جدا به تشریح فعالیت کارگزاری‌ها پرداختیم.

بعد از ثبت‌نام در سامانه سجام و احراز هویت، یک کد بورسی برای شما صادر می‌شود. سپس بایستی در یک کارگزاری ثبت‌نام کنید. در مقاله ای جداگانه نحوه ثبت نام در کارگزاری مفید را بصورت تصویری و گام به گام آموزش دادیم. دقت کنید که ثبت‌نام در سامانه سجام و کارگزاری‌ها نیازمند احراز هویت است. 2 روش برای احراز هویت وجود دارد: مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت، احراز هویت الکترونیکی سجام.

خرید و فروش سهام در بورس چگونه است؟

برای خرید و فروش سهام ابتدا باید وارد کنترل پنل کارگزاری خود شوید. سپس از قسمت ارسال سفارش نسبت به ثبت سفارش خود (خرید یا فروش) اقدام کنید. در مقاله آموزشی بعدی نحوه خرید و فروش سهام توسط کارگزاری مفید خدمت شما ارائه شده است.

مدنظر داشته باشید که سوددهی در بورس را می‌توان به 2 دسته تقسیم کرد: 1) افزایش قیمت سهام خریداری شده، 2) دریافت سود نقدی حاصل از سودآوری شرکت در 1 سال مالی آن.

روش اول عموما روش شناخته شده، متداول و موردعلاقه معامله‌گران است. روش دوم بنا به دلایلی عموما کمتر مورد استقبال سهامدارن قرار می‌گیرد. ابتدا مدنظر داشته باشید برای اینکه سود سالیانه یک شرکت را دریافت کنید نیازی نیست که به مدت 1 سال سهامدار آن شرکت باشید! حتی اگر 1 روز قبل از مجمع سالیانه، سهام آن شرکت را بخرید شما رسما مشمول دریافت سود نقدی شرکت خواهید شد. در مقاله زیر بطور کامل به بحث سود نقدی سهام پرداختیم.

نحوه اطلاع از صورت‌های مالی شرکت‌های بورس

شما با مراجعه به سایت کدال به نشانی Codal.ir می‌توانید به تمامی اطلاعات شرکت‌ها دسترسی داشته باشید. تمامی شرکت‌ها موظف هستند بصورت دوره‌ای و منظم تمامی اطلاعات شرکت (اطلاعات مالی، اطلاعیه‌های شرکت و…) را بصورت آنلاین در اختیار همگان قرار دهند.

آیا در بورس سرمایه‌گذاری کنیم یا نه؟!

پاسخ این سوال بستگی به خودتان دارد. اگر شما هیچ دانشی پیرامون ترید ندارید و تفکرتان از بورس شبیه سایت‌های قماربازی و کازینوهای آنلاین است! و با امید چند برابر شدن پول‌تان در چند ماه می‌خواهید وارد این بازار شوید، جواب “قطعا نه!” خواهد بود! هیچ وقت فراموش نکنید که “بورس بشدت بی‌رحم است”.

اگر شما شروع به آموزش بورس کنید و هر روز در جهت افزایش دانش‌تان گام بردارید می‌توانید به کسب سود امیدوار باشید. بورس به شما درس زندگی هم می‌دهد! بعضی اوقات با یک “طمع” ضرر هنگفتی می‌کنید. بعضی اوقات با یک “ترس” از کسب سود هنگفت جلوگیری می‌کنید. بعضی اوقات “عجول بودن شما” باعث ضرر شما می‌شود و بعضی اوقات “عجول نبودن شما” به شما ضرر می‌زند! بعضی سهام چیست؟ اوقات فرصت فکر ندارید! باید اینقدر آمادگی فکری و روحی داشته باشید که در لحظه اقدام کنید!

مهم‌ترین اصول سرمایه‌گذاری

با رعایت این نکات می‌توانید به کسب سود امیدوار باشید.

1. حتما پول مازاد خود را در بورس سرمایه‌گذاری کنید.به هیچ عنوان با پول اشخاص دیگر، وام، قرض، پول حاصل از فروش خانه یا ماشین، فروش طلاهای همسر! و پول‌های این‌چنینی وارد بورس نشوید! با عرض معذرت، هر کس این اصل را رعایت نکند شخصا قبر خود را کَنده است!
2. بصورت پله ای خرید و فروش کنید!خرید و فروش پلکانی در بورس بحث مفصلی است که در یک مقاله جداگانه به آن پرداختیم.
3. فکر و خیال سوددهی‌های نجومی را از سرتان بیرون کنید! قرار نیست بورس به شما سود ماهانه بدهد.
4. همه تخم مرغ‌هایتان را در یک سبد نگذارید: تمام پول‌تان را در یک سهام سرمایه‌گذاری نکنید.
5. دنبال نوسان‌گیری نباشید! به فکر سرمایه‌گذاری بلندمدت و یا حداقل کوتاه‌مدت باشید. اگر شخصی 1 میلیون تومان سهام شرکت تایرسازی ایران (پتایر) را در سال 91 خریداری میکرد در اردیبهشت 1399 ارزش آن 140 میلیون تومان بود.
6. همیشه به دنبال آموزش باشید. اولین و بهترین فردی که دلسوز شماست، خودتان هستید. به شما توصیه میکنم آموزش‌های رایگان در صفحه زیر را به ترتیب مطالعه کنید.

• 7. نه با سود مغرور شوید و نه با ضرر ناراحت. سعی کنید از تمامی معاملات‌تان درس بگیرید.
• 8. نکته آخر اینکه درصدی از سودتان در هر معامله را جهت امور خیریه درنظر بگیرید.بخشندگی از صفات خداست و در قرآن می‌فرماید: “کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق می‌کنند همانند بذری هستند که هفت خوشه برویاند که در هر خوشه، یکصد دانه باشد و از این مقدار نیز برای هر که بخواهد باز بیفزاید و رحمت خدا بی‌منتهاست و به همه چیز داناست”. جهت کمک به کودکان سرطانی (محک) می‌توانید از آدرس زیر اقدام کنید.

اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه می‌کنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارس‌سهام باشید.

منظور از سهام چیست و انواع سهام در بازار بورس ایران کدامند؟

در این مطلب همراه شما عزیزان هستیم با موضوع “منظور از سهام چیست و انواع سهام در بورس ایران کدامند؟”. این روز ها با افزایش نرخ تورم اکثر افراد جهت حفظ ارزش پول نقد خود به سرمایه گذاری در بازار بورس روی آوردند.

اما بازار بورس و انجام خرید و فروش سهام در آن اصلا کار ساده و آسانی نیست و باید به تمامی اصطلاحات بورسی و همچنین روش های تحلیل این بازار آشنایی داشته باشید. افرادی که قصد سرمایه گذاری در این بازار را دارند باید بدانند که چه چیزی در این بازار معامله می شود.

بطور خلاصه میتوان گفت سهم و یا سهام ، قسمتی از سرمایه شرکت سهامی است و برگه سهام بیانگر میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن از شرکت سهامی می باشد.

منظور از سهام در بازار بورس چیست؟

شرکت های سهامی سرمایه خود را به بخش های مساوی تقسی می نمایند که به هر یک از آن قسمت ها سهم و به چندین سهم، سهام می گویند. که اگر آن شرکت سهامی برای اولین بار سهام خود را در بازار بورس عرضه نماید به آن عرضه اولیه می گویند.

مقدار و میزان سهام شرکتی که سرمایه گذاران در بازار بورس خریداری می کنند بیانگر تعهدات ، میزان مشارکت و منافع صاحب آن در شرکت بورسی می باشد. سهامداران به میزان دارایی خود حق و حقوقی در شرکت مورد نظر دارند اما نمی توانند ادعایی نسبت به مالکیت بخشی از شرکت داشته باشند.

سهامداران شرکت های بورسی حق حضور و رای در مجمع عمومی شرکتی که سهام آن را خریداری نمودند را دارند و اگر به هر دلیلی آن شرکت منحل شود به اندازه سهام خود در دارایی شرکت سهیم خواهد بود. در ادامه شما را با معنای برگه سهام و همچنین انواع سهام در بازار بورس ایران آشنا خواهیم کرد.

برگه سهام یعنی چه؟

سند و برگه ای بهادار که نشان دهنده مالکیت شما بر تعدادی از سهام یک شرکت سهامی می باشد را برگه سهام می گویند که قابل معامله می باشد. ورقه سهام نماینده تعداد سهام تحت تملک صاحب آن در شرکت سهامی می‌باشد.

بررسی انواع سهام در بازار بورس ایران

سهام شرکت ها در بازار بورس و اوراق بهادار از نظر حقوقی به دو دسته سرمایه ای (سهام عادی و سهام ممتاز) و انتفاعی و از نظر ماهیت آورده به دو دسته سهام نقدی و غیر نقدی و از نظر شکل به سهام با نام ، بی نام و سهام با حقّ چند رأی تقسیم می گردد. که در ادامه به شرح هر یک از آنها می پردازیم.

انواع سهام از نظر حقوقی

همانطور که در قسمت فوق اشاره شده سهام از نظر حقوقی سهام شرکت‌های سهامی به دو دسته سهام سرمایه ای و سهام انتفاعی تقسیم می گردد. که سهام سرمایه ای خود به سهام ممتاز و سهام عادی دسته بندی می شوند.

1. سهام انتفاعی

یکی از انواع سهام حقوقی ، سهام انتفاعی است که دارندگان سهام انتفاعی می توانند مبلغ اسمی آن را دریافت نمایند. زمانی که سهام یک شرکت سهامی استهلاک بیابید نمایان می شود زیرا در این زمان است که ارزش اسمی سهم به دارنده آن پرداخت می شود و سهم مستهلک شده باطل می گردد.

2. سهام سرمایه‌ای (Capital stock)

سهام سرمایه ای به سهامی اطلاق می شود که معادل با ارزش سهام انتشار یافته یک شرکت است می باشد و ترکیبی از سهام مشترک و سهام مورد نظر می باشد. اگر شرکت ها جهت تامین مالی پروژه های خود اقدام به فروش سهام سرمایه می کنند که در این صورت نیازی به پرداخت بدهی نیست. سهام سرمایه ای به دو دسته سهام عادی و سهام ممتاز تقسیم می گردد.

افرادی که دارای سهام عادی هستند به این معناست که آنها بر درآمدها و دارایی های آن شرکت سهیم می باشند. آنها می توانند در رای گیری ها و همچنین انتخاب اعضای هیئت مدیره شرکت نمایند و رای دهند و از سود تقسیمی تصویب شده در مجمع عمومی بهره ببرند.

یکی از انواع سهام سرمایه ای ، سهام ممتاز می باشد که عموما با بهره مشخصی و سود بیشتری نسبت به سهام عادی همراه می باشد در حالیکه سهام عادی نرخ سود و بهره مشخصی ندارند و مقدار آن میزان مالکیت سهامدار از منافع و حقوق شرکت را بیان می کنند.

سود سهام ممتاز زودتر از سهام عادی پرداخت می شود و اگر بنا به دلایلی تصمیم به انحلال شرکت گرفته شود و یا اقدام به فروش دارایی و سرمایه شرکت شود، در ابتدا بدهی های شرکت و سپس حقوق سهامداران ممتاز پرداخت می گردد و پس از آن حقوق سهام عادی را می دهند. البته سهام ممتازه نوعی بدهی شرکت به دارندگان آن می باشد.

نام دیگر سهام ممتاز، اوراق بهادار ترکیبی است زیرا دارای ویژگی های سهام عادی و اوراق قرضه می باشد. انتشار سهام ممتاز، اگر در مجمع عمومی فوق العاده تصویب شده باشد و یا اساسنامه شرکت اجازه داده باشد، امکان پذیر می باشد.

با توجه به تبصره 2 ماده 24 اصلاحی ، به سهامی که مزایا و امتیازاتی البته با رعایت مقررات قانونی داده شود نیز سهام ممتاز گویند.

انواع سهام از نظر شکل در بازار بورس

سهام از نظر شکل به چند بخش نظیر سهام بی نام ، سهام با نام ، سهام جایزه ، سهام عدالت ، سهام ترجیحی ، سهام مدیریتی و سهام و با حق چند رای تقسیم می گردد. که در ادامه به بررسی هر یک از آنها می پردازیم.

• سهام جایزه به چه سهامی گفته می شود؟

اگر شرکتی که از پشتوانه مالی محکمی برخوردار باشد می تواند قسمتی از آن را با انتشار سهامی تحت عنوان سهام جایزه (Bonus share) به سهامداران حال حاضر شرکت بدهد. پس از انتشار سهام جایزه ، قیمت سهام شرکت در بازار بورس کاهش می یابد.

اما به منظور آنکه نرخ سود قابل تقسیم به ازای هر سهم تغییری نکند باید به اصطلاح سهامداری کرد و بعد از آنکه قیمت سهام افزایش یافت سهامداران با توجه به افزایش تعداد سهام خود، منافع بیشتری بدست خواهند آورد.

اغلب سهام هایی که در بازار بورس اوراق بهادار مورد معامله قرار می گیرد “سهام بی نام” می باشد. یکی دیگر از انواع سهام در بازار بورس ، سهام بی نام می باشد و نام سهامدار و عنوان “با نام” روی آن نوشته نشده و دارندگان آن با ارائه برگه سهام مالکیت خود را مشخص می کنند.

دارندگان سهام بی نام می توانند با دریافت مبلغ از خریدار برگه سهام را به او دهد. برگه سهام بی نام در وجه حامل بوده و این بدان معناست که شخصی که سند را در دست داشته باشد مالک آن خواهد بود مگر این که شخص دیگری در دادگاه ثابت کند که سهم متعلق به او است.

زمانیکه تمام قیمت سهام بی نام پرداخته شده باشد امکان انتشار آن و یا صدور گواهی موقت وجود دارد.

به سهامی که نام دارنده آن در اسناد و یا برگه سهام ذکر شده باشد سهام با نام می گویند در عنوان این نوع سهام عبارت “با نام” ذکر شده است و اغلب زمانی سهام با نام صادر می گردد که شرکت بورسی بخواهد از هویت سهامداران خود مطلع شود.

با توجه به سیاست اقتصادی شرکت ها ممکن است ، تمام سهام خود را بانام ، بی نام و یا بخشی از آن را با نام و بخشی دیگر را بی نام منتشر کند. افرادی که کمتر قصد انتقال سهام را دارند سهام با نام را خریداری می نمایند.

• سهام مدیریتی چیست؟ (Control Stock)

در برخی مواقع که شرکت های بورسی سهامی بیشتر از یک گرید و یا رتبه از سهام عادی عرضه نمایند که حق رای بیشتری نسبت به سهام عادی دارد را سهام مدیریتی می گویند.

سهام ترجیهی به سهامی گویند که ، شرکت های بورسی به منظور پیش برد برنامه های خصوصی سازی به کارکنان کنونی خود می دهد.

یکی دیگر از انواع سهام از نظر شکل ، سهام عدالت می باشد که از سوی دولت با فروش تسهیلات بخشی از سهام شرکت‌های دولتی معین به منظور بهبود شرایط مالی اقشار جامعه داده می شود.

معرفی انواع سهام از منظره ماهیت آورده سرمایه‌گذار

سهام نقدی و سهام غیرنقدی از انواع سهام از نظر ماهیت آورده می باشند.

• منظور از سهام نقدی در بازار بورس چیست؟

همانطور که از نامش پیداست ، به سهامی که ارزش آن بصورت نقدی پرداخت شود سهام نقدی می گویند. البته به سهام هایی که بخش از ارزش آن نیز بصورت نقدی و بخش دیگر آن بصورت تعهد پرداخت شود نیز سهام نقدی گفته می شود.

به سهامی که قیمت آن به شکل دارایی غیر نقدی (ساختمان، ماشین آلات و… ن) باشد سهام غیر نقدی گفته می شود.

سایر انواع سهام های موجود در بازار بورس (سهام موسس)

از دیگر سهام های موجود در بازار بورس ایران ، می توان به سهام موسس اشاره نمود. به سهامی که به منظور جبران خدمات موسسان شرکت پس از تصویب در مجمع عمومی ، از دارایی اضافه شرکت به آنها داده می شود سهام موسس می گویند.

این سهام به منظور قدردانی از موسسان شرکت به آنها اعطا می گردد و دارای امتیاز بهره مندی از تقسیم سود بین شرکا می باشد.

این مطلب جهت معرفی انواع سهام موجود در بازار بورس ایران و بیان معنا و مفهوم سهم و یا سهام تهیه شده است امیدوارم از مطالعه آن رضایت کافی را داشته باشید.

سهم و سهام چیست؟ (به زبان ساده)

در جواب سوال “سهام چیست“ یا “سهم چیست” باید گفت به مقدار مالکیت فرد از یک دارایی سهم (stock) گفته می شود. اگر سرمایه شرکت های سهامی عام یا خاص را به قسمت های برابر تقسیم کنیم، هر قسمت یک سهم است share که به مجموعه ای از آن ها، سهم گفته می شود. حال هر شخص می تواند هر تعداد از سهام در بورس را خریداری کرده و درصدی از مالکیت شرکت را از آن خود کند.

جالب است بدانید بیشترین حجم معاملات در بازار بورس به معامله سهم یا سهام اختصاص دارد، به همین دلیل افراد آن را بازار سهام می نامند. شاید مهمترین دلیل علاقه افراد در رابطه با این حوزه، رابطه بین ریسک و بازده باشد؛ یعنی خریدار سهم با پذیرش ریسک بالاتر، انتظار بازدهی بیشتری نیز دارد.

سهامدار کیست؟

شرکت ها برای انجام فعالیت های خود، سهمشان را عرضه کرده و سرمایه مورد نیاز خود را از طریق فروش اوراق مشارکت، جذب می کنند. سرمایه گذار با خرید بخشی از سهم شرکت، نسبت به دارایی خود مطالبه سود دارد. میزان مالکیت هر فرد از شرکت با تعداد سهمی که خریداری کرده است تعیین می شود.

تعداد سهم خریداری شده از سمت سرمایه گذار، نشان دهنده میزان مشارکت، تعهدات و منافع دارنده آن در شرکت می باشد. سرمایه گذار به اندازه سهم خود در شرکت، دارای حق و حقوق است. براین اساس ، سرمایه گذار می‌تواند از مزایای شرکت استفاده کند، در مجمع عمومی رای دهد و در صورت انحلال شرکت از دارایی شرکت سهم خواهد برد.

به عنوان مثال یک کارخانه‌ سهام چیست؟ با سرمایه ۵ میلیارد تومان را در نظر داشته باشید، اگر پنج نفر به نسبت مساوی مالک این کارخانه باشند، در این صورت هر یک از آن‌ها ۲۰% از سهم آن کارخانه را در اختیار دارد و هنگام تصمیم ‌گیری برای اداره کارخانه و یا تقسیم کردن سود، هر کدام از این افراد ۲۰% سهم خواهند داشت.

حال فرض کنید مالکیت این کارخانه به جای ۵ نفر بین ۱۰۰ نفر تقسیم شود، در این صورت میزان مالکیت هر فرد در این کارخانه به اندازه ۵۰ میلیون تومان خواهد بود. (۵ میلیارد تقسیم بر ۱۰۰ نفر). در چنین حالتی، بطور کلی می توان گفت ارزش سهم این کارخانه ۵ میلیارد تومان و ارزش هر سهم از این سهم، ۵۰ میلیون تومان است.

شرکت های سهامی

شرکت سهامی یا (Joint-stock company) شرکتی است که سرمايه آن به سهم تقسيم شده باشد و هر يک از صاحبان اوراق مشارکت، بسته به ميزان سهمی که دارند، در شرکت مسئوليت داشته باشند. این شرکت ها، به دو دسته تقسيم می شوند:

شرکت های سهامی خاص

شرکت سهامی خاص Privately held company به شرکتی گفته می شود که همه سرمايه آن را موسسان (بنيانگذاران) تأمين می کنند! بنابراين، سهم آن براي عموم مردم عرضه نمی شود. تعداد سرمایه گذاران در این نوع شرکت ها بايد حداقل ۳ نفر باشد.

شرکت سهامی عام

شرکت سهامی عام Public company قسمتی از سرمايه مورد نياز آن، از راه عرضه سهم به عموم مردم تأمين می ‌شود. در این نوع سرکت ها، تعداد سرمایه گذاران نبايد از ۵ نفر کمتر باشد. يکی از مهمترين شروط عرضه سهم شرکت‌ها در بورس اين است که شرکت، سهامی عام باشد.

انواع سهم

انواع سهم را می‌توان به صورت زیر تقسیم بندی کرد که به شرح مختصر هر یک از انواع سهم نامبرده شده می پردازیم:

انواع سهام از لحاظ شکل:

سهام بانام

در تعریف سهام بانام باید گفت که نام مالک آن در ورقه سهم آمده و در دفتر سهم شرکت نیز ثبت شده است. در این صورت شرکت از هویت صاحب سهم آگاه خواهد بود. این سهم تنها به نام صاحب آن است و برای انتقال آن به شخص دیگر باید مراحل قانونی آن طی شود.

سهام بی ‌نام

دراین مدل سهم، نام و اطلاعاتی از صاحب سهم در برگه سهم شرکت ثبت نمی شود. مالکیت این سهم به نام شخص خاصی نیست و هرکس که حامل آن باشد مالک آن نیز می باشد. بنابراین این نوع سهم یک سند تجاری بوده که تابع قوانین اسناد مالی، در وجه حامل است. مزیت سهم بی نام در سرعت نقل و انتقال و وجود راه گریز از هزینه های قانونی نقل و انتقال می باشد.

سهم ترجیحی

سهم ترجیحی به بخشی از سهم شرکت گفته می شود که در راستای برنامه های خصوصی سازی به کارکنان شاغل آن شرکت واگذار شده است.

سهام جایزه

سهم جایزه یا Bonus Shares در زمان افزایش سرمایه شرکت منتشر می شود و به سرمایه گذاران شرکت تعلق می گیرد. اگر شرکت ذخایر آزاد زیادی داشته باشد، امکان دارد بخشی از ذخایر خود را از راه انتشار سهم جایزه، در وجه سرمایه گذاران فعلی خود و به نسبت سهمی که در اختیار دارند، به سرمایه تبدیل کند.

سهام عدالت

به اقشار کم درآمد جامعه، سهامی از فروش تسهیلات شرکت های دولتی داده می شود؛ به اصطلاح نوعی یارانه تلقی می شود. در دولت نهم، سهام عدالت از طریق شرکت های تعاونی، برای اقشار کم درآمد جامعه اجرایی شد. مرحله ی اول، واگذاری سهام عدالت برای برخی از اشخاص تحت پوشش سازمان بهزیستی و یا کمیته امداد و رزمندگان بیکار، تقسیم شد و تحت عنوان برگه های مخصوص که به عنوان سهام عدالت بود به مشمولان این طرح واگذار شد.

انواع سهام از نظر حقوق دارنده

سهام عادی

دارنده سهم عادی Common stock صاحب کسری از مالکیت شرکت است و همه ریسک موجود در فعالیت اقتصادی شرکت را به میزان سهمی که در اختیار دارد، متقبل می شود. زمانی که شما سهم عادی یک شرکت را خریداری می کنید، به این معنی است که با قوانین سهام عادی نسبت به شرکت سهامی، دارای حقوقی هستید. طبق قوانین سهم عادی، شما صاحب بخشی از مالکیت شرکت هستید و به میزان سهمی که از شرکت دارید در سود و زیان آن شریک خواهید بود.

دارندگان سهم عادی، ازمزایای زیر برخوردارند:

• حق دریافت سود سهم
• حق رای در مجامع عمومی و فوق العاده
• حق تقدم در خرید سهم جدید
• حق اطلاع از فعالیت های شرکت

سهام ممتاز

سهم ممتاز یاPreferred stock یا Preferred share نوعی گواهی مالکیت قابل انتقال بوده که به صاحب آن، حقی محدود و ثابت از دارایی‌های شرکت داده می شود. ممتاز یعنی که پرداخت سود این سهم نسبت به سود سهم عادی اولویت داشته و باید به ‌طور کامل پرداخت شود. در زمان ورشکستگی یا انحلال شرکت، ابتدا بدهی های شرکت تسویه می شود و سپس باید حقوق صاحبان سهم ممتاز پرداخت شود و بعد از آن باقیمانده دارایی ها به سرمایه گذاران عادی تعلق می گیرد.

امتیازاتی که به دارندگان سهم ممتاز تعلق می‌ گیرد عبارتند از:

• اختصاص سود بیشتر به مالکان سهم ممتاز نسبت به مالکان سهام عادی
• مالکان سهم ممتاز در دریافت سود اولویت دارند.

سهام انتفاعی

سهام انتفاعی زمانی تعلق می‌گیرد که بدون داشتن حقی نسبت به سرمایه شرکت، از منافع آن بهره‌مند گردید. در واقع زمانی که فردی اطلاعاتی علمی و فنی را در اختیار شرکت می گذارد و منجر به ایجاد منفعت برای شرکت می‌گردد، می تواند از منافع حاصل شده سهم ببرد.

انواع سهام از لحاظ ماهیت آورنده:

سهام غیر نقدی

آورده های غیرنقدی ممکن است به صورت مادی، غیرمادی و یا صنعتی باشند. مال غیرمادی، مالی است که وجود مادی نداشته اما جامعه وجود آن را قبول کرده و به آن اعتبار داده؛ قانون نیز آن را به عنوان مال شناخته است؛ مانند حق اختراع، حق تالیف و تصنیف، حق ارتفاق، حق انتفاع سرقفلی و طلب که همگی دارای ارزش مبادله ای هستند. این اموال نیز باید ارزیابی شوند و هرچند ارزیابی آن ها مشکل است، کارشناسان هر کدام می توانند برای آن ها ارزش پولی تعیین کنند.

آوردن این نوع آورده در همه شرکت های موضوع قانون تجارت مجاز است؛ اما برای شرکت هایی که در آن شرکا مسئولیت محدودی دارند مانند شرکت های با مسئولیت محدود و سهامی؛ مناسب نیست، زیرا آورده های شرکا سرمایه شرکت را تشکیل داده و سرمایه شرکت تضمین پرداخت دیون شرکت به طلبکاران آن است و چون آورده های صنعتی قابل توقیف نیستند، طلبکاران نمی توانند روی آن، به عنوان وثیقه طلب خود از شرکت حساب کنند.

سهام نقدی

منظور از آورده نقدی، وجه نقدی است. این وجه نقدی به صورت اسکناس یا چک یا واریز به حساب شرکت از طریق حواله بانکی انجام می گیرد و فورا قابل استفاده باشد، یعنی می توان با استفاده از آن برای شرکت، کالا یا خدمات خریداری کرد. سرمایه نقدی شرکت، ضامن پرداخت طلب طلبکاران شرکت می باشد و طلبکاران شرکت می توانند به آورده های نقدی و غیرنقدی شرکت امیدوار باشند.

ترید یا معامله چیست؟

ترید یعنی معامله و خرید و فروش؛ ترید با واژه Commerce یا تجارت در یک معنا به کار می‌رود. هر چیزی را می‌توان خرید، فروخت و یا ترید کرد. از دارایی ‌های فیزیکی مثل طلا و سکه گرفته تا دارایی‌ های مجازی مانند سهام و رمز ارزها. این روزها ترید یک شغل محسوب شده و افراد بسیاری در جهان به این کار مشغول هستند. یعنی درآمد خود را از طریق خرید و فروش در بازارهای مختلف به دست می‌آورند. این افراد گاهی مستقل و با سرمایه و اعتبار شخصی کار می‌کنند و گاهی معاملات را با سرمایه و اعتبار افراد و سازمان‌های دیگر انجام می ‌دهند و در قبال آن حقوق دریافت می کنند.

تریدر یا معامله گر کیست؟

هر کسی که در هر بازاری درگیر خرید و فروش باشد، تریدر یا معامله‌گر است. با این حال، معنای اصطلاحی این واژه‌ ها کمی متفاوت است. در ادبیات رایج بازار، تریدر کسی است که خرید و فروش‌ های کوتاه‌ مدت انجام داده و با مهارت‌ های خود، از نوسان‌ بازار سود می‌برد. مهارت و قدرت تحلیل در این شغل اهمیت مضاعفی دارد چرا که پیش‌ بینی قیمت‌ ها بر اساس روند های کوتاه‌ مدت، کار آسانی نیست و ریسک بالایی دارد.

برگه سهام چیست؟

برگه سهم در واقع یک سند قابل معامله است که نشان می دهد میزان مشارکت فرد در تامین سرمایه اولیه شرکت به چه مقدار است. ورقه سهم بیانگر سرمایه گذاران یک شرکت است.

اجزاء تشکیل دهنده برگه سهم شامل موارد زیر است:

• نام شرکت و شماره ثبت شرکت
• میزان سرمایه
• نوع سهم
• مبلغ اسمی، با حروف و اعداد.
• تعداد سهم که هر برگه نماینده آن

برای دریافت این برگه، با مراجعه به درگاه www.csdirsn.com می توان برگه سهم را چاپ کرد.

حقوق صاحبان سهم چیست؟

حقوق صاحبان سهام Equity نوعی مالکیت از دارایی های شرکت است که پس از انحلال و پرداخت تمام بدهی های شرکت، باقی مانده دارایی ها به سرمایه گذاران آن شرکت تعلق می گیرد. به همین خاطر می توان گفت معمولا حقوق صاحبان سهم به صورت دارایی خالص منهای بدهی ها شناسایی می شود. این حقوق می تواند با انجام فعالیت های سودآور شرکت، توسط سرمایه گذاران، افزایش یابد.

پرتفوی چیست؟

گروهی از دارایی های مالی مانند سهم، اوراق مشارکت و اوراق قرضه و معادل‌ های پول نقد نظیر سپرده های بانکی، همچنین سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک و صندوق های قابل معامله، پرتفوی یا سبد دارایی Portfolio می گویند. پـرتفوی به صورت مستقیم توسط سرمایه گذاران نگهداری شده و یا توسط افراد حرفه ای مدیریت می‌شود.

عرضه اولیه چیست؟

زمانی که سهام یک شرکت برای اولین بار در بورس می‌آید و افراد از طریق بورس سهم آن شرکت را بخرند، به آن عرضه اولیه گفته می شود. این شرکت‌ها احتمالا چند سالی فعالیت خوب داشته‌اند و احتمالا سهمشان هم در آن موقع دست افراد خاصی بوده است، اما تا زمان عرضه اولیه، سهم این شرکت‌ها هنوز در بورس معامله نشده است. بسیاری معتقدند عرضه‌ اولیه مانند طلا است یعنی هر بخریم به احتمال زیاد سود دارد.

معنی EPS چیست؟

Eps مخفف Earnings Per Share یعنی درآمد هر سهم! اگر بخواهیم خیلی ساده تعریف کنیم که eps چیست می توانیم بگوییم که eps برابر است با میزان سودی که شرکت به ازای هر یک عدد سهم بدست می آورد. در واقع درآمد هر سهم یکی از مهم ترین مفاهیمی است که به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر قیمت سهم شرکت ها تاثیر سهام چیست؟ می گذارد.

معنی DPS چیست؟

عبارت dps مخفف Dividend Per Share می باشد؛ در واقع آن قسمتی از eps است که بین سرمایه گذاران تقسیم می شود. شرکت‌ها سیاست‌های متفاوتی درخصوص تقسیم سود دارند؛ به عنوان مثال برخی ترجیح می‌دهند بیشتر سود سهم را بین سرمایه گذاران تقسیم کنند و برخی دیگر ترجیح می دهند، درصد کمی از سود را تقسیم کرده و بخش عمده آن را به تأمین نقدینگی مورد نیاز برای توسعه شرکت اختصاص ‌دهند.

چکیده مطلب

ابتدای مقاله در جواب سوال “سهام چیست”، سعی کردیم تعریفی دقیق و ساده از سهم و سهام در بورس ارائه دهیم. گفتیم که هر سرمایه گذار با تعداد سهمی که خریداری می کند، درصدی از مالکیت شرکت را از آن خود می کند. در ادامه به دسته بندی شرکت ها پرداختیم و در در جواب سهم چیست، نیز انواع آن را نام بردیم. گفته شد که ترید به معنای خرید و فروش و تریدر یا معامله گر به معنای شخصی است که با خرید و فروش کوتاه مدت از نوسان بازار سود می برد. از اینکه تا انتهای این مقاله، باشگاه سرمایه گذاری رزسا را همراهی کردید از شما سپاسگذاریم.