این نکته را هم همیشه به یاد داشته باشید که اگر نسبت P/E یک سهام بالا است به معنی این که همیشه می تواند بالا باشد نیست و شما باید قبل از سرمایه گذاری مواردی دیگری را هم به همراه این نسبت بررسی و تحلیل کنید.
نسبت P/E چیست؟
نسبت P/E یا به عبارتی price to earning یکی از پرکاربردترین و مهم ترین شاخص های بررسی و ارزش گذاری سهام می باشد. زیرا ۲ مورد از مهم ترین فاکتور های انتخاب سهام خوب یعنی قیمت و سود را بطور مستقیم بررسی می کند همچنین زمان نیز در این شاخص نقش به سزایی دارد.
عددی که به عنوان P/E مطرح می شود حاصل تقسیم قیمت هر سهم (price) بر درآمد هر سهم (EPS) است. تعاریف مختلف با مفهومی تقریبا یکسان را می توان برای این نسبت ارائه نمود.
اگر به مطالعه درباره درآمد هر سهم تمایل دارید مقاله EPS چیست؟! را پیشنهاد می کنیم.
تعاریف نسبت p/e :
معمول ترین تعریف این است که عدد ٬ نسبت P به E بیان گر این است که بازار برای هر واحد سود سهم مورد نظر چند واحد پولی پرداخت می کند یا به عبارت دیگر این عدد نشان دهنده ی این است که چند برابر سود دریافتی باید پول برای خرید پرداخت کنیم. مثلا اگر P به E برابر ۵ باشد برای یک میلیون سود باید ۵ میلیون سهام خریداری کنیم.
همچنین اگر سود شرکت برای سال های متمادی عدد ثابت باشد با خرید سهام در این قیمت ، عدد نسبت P/E نشان دهنده ی تعداد سال هایی است که طول می کشد سود دریافتی ما به میزان مبلغ خرید ما برسد که به آن نرخ بازگشت سرمایه می گویند.
برای مثال فرض کنید ۲ میلیون تومان از سهمی که P به E در آن ۴ می باشد ( با فرض ثابت بودن سود هر سهم ) را میخریم. این شرکت ۴ ساله کل پولی را که برای خرید این سهم پرداخت کرده ایم فقط از طریق سود تقسیمی برایمان واریز میکند در حالی که پولی که بابت خرید سهم داده ایم هنوز سرجایش است.
یعنی بعد از چهار سال ۲ میلیون تومان سود برای ما میسازد و ۲ میلیون هم که تعدادی سهام خریداری کرده بودیم نیز داریم . (اگر قیمت هرسهم تغییر کند میزان ارزش نقدی سهام نیز تغییر می کند.)
انواع نسبت های P/E و روش های محاسبه آنها
۳ نوع نسبت P/E وجود دارد که نوع آنها به روش محاسبه آنها بستگی دارد:
نسبت P/E دنباله دار: معمول ترین روش محاسبه نسبت P/E می باشد که قیمت روز سهام و EPS تحقق یافته در آن محاسبه می شود و بیشتر نشان دهنده ی سابقه سهم است و موارد زیادی درمورد آینده به تحلیل گر نمی گوید.
نسبت P/E برآوردی: در این روش قیمت روز سهام تقسیم بر EPS پیش بینی می شود و نسبت P/E پیش بینی یا برآوردی محسوب می شود که برای تحلیل های یک ساله و آینده شرکت کاربرد دارد.
نسبت P/E میانگین: در این روش هم قیمت سهام به روز محاسبه می شود اما EPS از میانگین سود تحقق یافته ۶ ماه گذشته و EPS پیش بینی ۶ ماه آینده تشکیل می شود تا از مزایای تحلیل های گذشته و آینده برای تحلیل گر استفاده داشته باشد.
نکته خیلی مهم: در محاسبات این نسبت ها بهتر است معامله گر خود به محاسبه EPS و پیش بینی آن بپردازد زیرا روش های متفاوت حسابداری و قانونی موجب تفاوت زیاد EPS ها و طبیعتا در نسبت P/E می شود.
همچنین محاسبه و پیش بینی EPS توسط معامله گر کمک زیادی برای ارزش گذاری درست قیمت و خرید به موقع سهام می کند و سود خوبی را تعریف سود هر سهم چیست؟ برای معامله گر به ارمغان می آورد.
نسبت P/E بزرگ بهتر است یا کوچک
طبیعتا اگر بتوانیم با سرمایه کم، سود و پول بیشتری بدست بیاوریم ثروت مند خواهیم شد که در نسبت P/E ٬ این مفهوم ظاهرا با P/E کوچک تر هم معنی است.
برای مثال نسبت P به E برابر با ۲ یعنی ۵۰ % سود سالانه و بازگشت سرمایه اصلی طی ۲ سال اما برای مثال نسبت P/E به عدد ۲۰ بطور ظاهری یعنی ۲۰ سال طول می کشد تا به سرمایه خود و ۱۰۰ % برسید اما چرا شرکت هایی با این چنین نسبت های P/E بزرگ خریدار دارند؟
آیا خریداران از P/E شرکت آگاهی ندارند؟! باید در جواب بگوییم که تحلیل P/E به این سادگی هم نیست بلکه نسبت P/E بزرگ به معنی انتظار بازار از آن سهام است به عبارت دیگر قیمت زیاد سهام با سود نسبی پایین نشان گر این است که تحلیل گران آینده سود سازی و روند این شرکت را بسیار مناسب می بینند.
به همین علت با افزایش قیمت سهام که فعلا بنظر گران می آید آنرا خریداری می کنند تا در آینده بلند مدت از آن بهره ببرند که همین امر باعث افزایش نسبت P/E می شود.
برای مثال همان طور که در تصویر بالا مشاهده میکنید با وجود اینکه این نسبت برای سهم فرابورس ۲۲ می باشد ولی همچنان صف خرید در سهم شکل گرفته و معامله گران زیادی تمایل به خرید سهم دارند.
نتیجه:
پس با دیدن نسبت P/E و تنها مقایسه عدد آن نمی توان گفت که سهام شرکتی گران یا ارزان است بلکه باید با تحلیل و بررسی EPS و روند آن و مقایسه با دیگر شرکت های هم گروه سهم را سنجید و سپس اقدام به خرید کرد.
نسبت P/E به ۲ صورت امکان تغییر دارد که به عوامل نسبت P/E یعنی قیمت و سود هر سهم بستگی دارد.
در واقع کسانی که سهام هایی با نسبت P به E بالا خریداری می کنند انتظار دارند در آینده سود این سهام افزایش یابد و نسبت P/E آن متعادل شود اما اگر شرکت مورد نظر وضعیت مناسبی از لحاظ سود سازی نداشته باشد و نتواند سود مدنظر را ایجاد کند برای متعادل شدن نسبت P/E قیمت سهام شرکت به اجبار با کاهش چشم گیر مواجه خواهد شد زیرا گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری نیست و سرمایه گذاران سرمایه خود را از آن خارج می کنند.
همچنین سهام هایی که با نسبت P/E پایین معامله می شوند نشان گر این است که بازار انتظار کاهش سود سازی این سهام را دارد اما اگر شرکت همچنان به سود سازی خود و روند مثبت آن ادامه دهد با افزایش قیمت مواجه می شود تا نسبت P/E آن متعادل شود.
پیشنهاد می کنیم این مطلب را نیز از دست ندهید : حجم مبنا در بورس چیست؟!
مقایسه ی نسبت P/E شرکت ها
۳ روش مقایسه نسبت P/E وجود دارد:
P/E تاریخی: در این روش نسبت P/E یک شرکت به نسبت P/E خود در سال های گذشته مقایسه می شود که بسته به نرخ رشد سود سازی و روند آن سنجیده می شود.
P/E مقایسه ای: در این روش نسبت P/E دو شرکت متفاوت با یکدیگر مقایسه می شوند.در این مقایسه بسته به سابقه شرکت و برنامه های توسعه و توانایی آن در اجرا و سودسازی شرکت ها مقایسه می شوند.
نکته بسیار مهمی که باید در اینجا ذکر شود این است که برای مقایسه نسبت P/E دو شرکت باهم باید هردو در یک حوزه صنعت فعال باشند زیرا نرخ رشد، سود آوری، بازار و….. در صنایع مختلف متفاوت است و قابل مقایسه نیست. پس شرکت هایی که مقاسه می شوند هر دو باید در صنعت مشترک فعالیت کنند.
نسبت P/E بکاب و صنعت مربوطه
P/E میانگین صنعت: در این روش P/E شرکت با P/E صنعتی که در آن فعالیت می کند سنجیده می شود.مقایسه ی نسبت P/E با میانگین صنعت ۳ حالت دارد که یا بیشتر است یا هم تراز است و یا کمتر است. اگر اختلاف عدد P/E با میانگین صنعت کمتر از ۱ باشد هم تراز محسوب می شود مگر نه یا بزرگتر است یا کوچکتر.
اگر P/E از میانگین صنعت بزرگتر باشد یا باید با افزایش سود٬ P به E خود را کاهش دهد و هم تراز کند یا با کاهش قیمت به این هدف نزدیک شود که خطرناک است. اگر نسبت P/E از میانگین صنعت کوچک تر باشد یا باید سود خود را کم کند که معقول نیست و یا اقبال بازار نسبت به سهم بیشتر می شود و قیمت سهام افزایش پیدا میکند در نتیجه p/e سهم دوباره به سمت نزدیک شدن به p به e صنعت می رود.
نکات مهم نسبت P/E:
♦ شرکتی که رشد خود را کرده و رشد آن متوقف شده و به ثبات رسیده P/E آن تعدیل می شود.
♦ در ارتباط با شرکت های زیان ده برخی معتقدند که نسبت P به E برای آنها برابر صفر است. اما برخی P به E برای این شرکت ها را منفی می دانند و عدد P/E منفی به معنی تعداد سال هایی است که اگر شرکت با همین روند پیش برود زمان می برد تا سرمایه های آن نابود شود و به صفر برسد. همچنین برخی نیز نسبت P/E برای شرکت های زیان ده را بی معنی و تعریف نشده می دانند که قابل تحلیل هم نیست.
نسبت P/E منفی برای سهم حتوکا
♦نسبت P/E کوچکتر از یک و مثبت به معنی بازگشت تمام و کمال سرمایه کمتر از یک سال است به عبارت دیگر در با سرمایه گذاری در چنین سهامی در کمتر از یک سال بیش از ۱۰۰% سود حاصل می شود.
♦ نسبت P/E که به قیمت و سود هر سهم در مقیاس زمانی بستگی دارد از عواملی همچون برنامه های آتی شرکت،مدیریت،وضعیت اقتصاد بازار و کلان کشور،درصد دارایی های ثابت شرکت و….. تاثیر می پذیرد.
تفاوت EPS و DPS در بورس چیست و چه کاربردی دارند؟
سرمایه گذاران برای ورود و فعالیت در بازار بورس باید اطلاعات کافی در مورد مفاهیم و اصطلاحات بورسی داشته باشند. در این مقاله قصد داریم DPS و EPS دو کلمه بسیار ساده و آشنا ولی پرکاربرد در بین سرمایه گذاران را برای شما بیان کنیم. درصورتیکه تفاوت بین دو کلمه DPS (سودی که به سهامدار تعلق میگیرد) و EPS (سود نقدی هر سهم) را نمیدانید. و شناخت زیادی با این دو واژه ندارید. حتما در این مقاله ما را همراهی کنید.
EPS به چه معناست؟
در بین سرمایه گذاران بازار بورس یکی از پرکاربردترین مفاهیم بورسی که مورد تحلیل و بررسی قرار میگیرد، (EPS (Earning Per Share یا همان سود نقدی هر سهم است. درواقع EPS یکی از مهمترین مفاهیمی است که بر قیمت سهام شرکت های بورسی بهصورت مستقیم و غیرمستقیم تأثیرگذار است. اگر بخواهیم ساده بیان کنیم EPS یک شرکت برابر با میزان سودی است که به هر سهم تعلق میگیرد.
در تحلیل بنیادی EPS کاربرد فراوانی دارد و نشاندهندهی روند سود سازی خوب آن شرکت است. میتواند از ملاکهای انتخاب سهام خوب از بد به شمار میآید. ولی در انتخاب یک شرکت لازم است که به عوامل دیگری هم توجه کنید. و صرفا نمیتوان با EPS خرید و یا فروش کرد. بهعنوان نمونه EPS یک شرکت سود ده مانند شرکت معادن منگنز ایران (کمنگنز) برابر با سود ۲۰۳۲ ریال برای هر سهم خود است. ولی EPS یک شرکت زیان ده مانند شرکت خودروسازی سایپا (خساپا) برابر با زیان ۱۶۲۶- ریال برای هر سهم خود است.
سود هر سهم یا EPS چیست؟
همانطور که میدانید صورت سود و زیان یکی از مهمترین صورت های مالی شرکت ها بهحساب میآید. به این صورت که صورت سود و زیان شرکت ها در طی یک دوره زمانی مشخصی عملکرد یک شرکت را نشان میدهد.
بهعنوان مثال در تصویر زیر صورت سود و زیان شرکت کشت و صنعت شهداب ناب خراسان (غشهداب) را مشاهده میکنید. همانطور که میبینید سود خالص پس از کسر مالیات در دوره ۳ ماهه سال ۱۳۹۸ معادل ۱۶۵۴۲۶ میلیون ریال بوده است. اگر کل سود را پس از کسر مالیات به تعداد سهام تقسیم کنیم سود هر سهم به دست میآید. از طرفی تعداد سهام شرکت کشت و صنعت شهداب ناب خراسان (غشهداب) برابر با ۳۳/۱ میلیارد سهم است. سودی که سهم در ۳ ماهه اول سال ۹۸ ساخته برابر ۱۲۴ ریال است. به خاطر اهمیت این مفهوم، سود هر سهم (EPS) در صفحه هر نماد بورسی درج گردیده است.
Trailing Twelve Months – TTM به چه معناست؟
TTM مخفف کلمه Trailing Twelve Months به معنای سودهای مستمر ۱۲ ماهه است. و برای هر دوره مالی وجود دارد و عبارت است از حاصل جمع سود و زیان ۴ فصل اخیر. که یک تحلیل بین المللی است. و در تمام نقاط دنیا این تحلیل را انجام می دهند. همچنین سایت اصلی سازمان بورس و اوراق بهادار (TESTMC.com) تحلیل TTM خیلی از شرکت ها برای هر سهم محاسبه میکند. و بر روی سایت قرار میدهد.
محاسبه سود هر سهم در مدل TTM :
در هر دوره ۳ ماهه شرکت های بورسی موظفاند که صورت های مالی شان را در سایت کدال – سامانه اطلاع رسانی ناشران منتشر کنند. در این گزارشات سود هر سهم در هر دورهی ۳ ماهه قابلمشاهده است. در مدل TTM، تمامی شرکت ها بر اساس EPS گزارش های مالی ۳ ماههی ۴ دوره اخیرشان (یک سال گذشته) بررسی میشوند.
- سودی که سهم در ۳ ماهه اول سال ۹۸ ساخته برابر ۱۲۴ ریال است.
- سودی که سهم در ۳ ماهه چهارم سال ۹۷ ساخته برابر ۱۵۸ ریال است.
- سودی که سهم در ۳ ماهه سوم سال ۹۷ ساخته برابر ۸۷ ریال است.
- سودی که سهم در ۳ ماهه دوم سال ۹۷ ساخته برابر ۵۹ ریال است.
به روش TTM سود هر سهم (EPS) برابر است با:
همانطور که میبینید درسایت سازمان بورس و اوراق بهادار، سود هر سهم در نماد غشهداب برابر با ۴۲۸ ریال است. از این روش برای محاسبه EPS یا سود هر سهم تمام شرکت های بورسی نیز استفاده میشود.
۴ نکته بسیار مهم در EPS:
- شرکت ها با شروع سال مالی جدید خود موظفاند صورت های مالی خود را هر ۳ ماه در کدال منتشر کنند.
- یکی از نشانههای زیان ده بودن هر شرکت EPS منفی آن شرکت است. منفی بودن EPS به این معنی است که هزینههای هر شرکت از درآمد آن بیشتر است. و اگر همین روال ادامه یابد سرمایه های سهامداران را به خطر میاندازند.
- ادامهدار بودن EPS خوب و سودسازی یکی از مهمترین نکاتی است که باید به آن تعریف سود هر سهم چیست؟ توجه کرد. مسلما انتخاب شرکتی که در دورههای پیاپی و پشت سرهم سود سازی خوبی داشته بهتر از شرکتی است که دریک یا ۲ دوره سود مناسبی را کسب کرده است.
- در صورتهای مالی سالهای گذشته میتوان روند سوددهی و درآمد هر شرکت را بررسی کرد. همچنین در مورد سالهای آینده شرکت و محصولاتی که شرکت تولید میکند تحلیل کرد.
DPS به چه معناست؟
آن قسمتی از EPS که بین سهامداران تقسیم میشود DPS-Dividend Per Share گفته میشود. شرکت ها EPS را به چند بخش تقسیم میکنند. که مهمترین آنها DPS و سود انباشته است. در بین شرکت ها درصد سود تقسیمی یا DPS متفاوت است. در مجمع شرکت ها در خصوص اینکه چه مقدار از EPS بهعنوان DPS بین سهامداران تقسیم شود تصمیمگیری میشود. زمان پرداخت این سود از زمان اعلام تا ۸ ماه بعدازآن است.
بهعنوانمثال استراتژی ۳ شرکت را در تقسیم سود نقدی پایان سال مالی خود را باهم بررسی میکنیم. شرکت معادن منگنز ایران (کمنگنز) در پایان سال مالی خود بیش از ۸۰ درصد از سود خود را بین سهامداران بهصورت سود نقدی هر سهم تقسیم کرده است. شرکت کارتن ایران (چکارن) در پایان سال مالی خود درصد کمی از سود خود رابین سهامداران بهصورت سود نقدی هر سهم تقسیم کرده است. شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان (ذوب) در پایان سال مالی خود سود نقدی بین سهامداران تقسیم نکرده است.
چنانچه تمایل دارید راجع به مجمع عمومی شرکت ها اطلاعاتی بیشتری بدانید. پیشنهادمی کنم مقاله ” مجمع عمومی شرکت ها چیست و چرا برگزار میشود؟ ” را مطالعه کنید.
تفاوت DPS و EPS در چیست؟
DPS و EPS هر دو از سود شرکت هستند و درواقع DPS خود بخشی از EPS به شمار میآید. تنها تفاوتشان این است که باهم برابر نیستند و مقدار DPS از EPS شرکت معمولا کمتر است. به این دلیل که شرکت ها علاقه دارند بخشی از سود را برای تامین نقدینگی نزد خود نگهدارند. به دلایلی ممکن است مقدار DPS از EPS بیشتر شود. مثلا شرکت ممکن است مقداری از سود انباشته ای که در سالهای گذشته داشته را همراه با سود امسال تقسیم کند. همین عامل باعث افزایش مقدار DPS از EPS میشود.
۳ نکته مهم که در مورد DPS باید بدانید
- معمولا شرکت ها بر اساس استراتژی که دارند برحسب شرایط مقداری از سود DPS را نزد خود نگه میدارند. و همه سود خود رابین سهامداران تقسیم نمیکنند.
- سودی که بهعنوان DPS در مجمع تصویب میشود به هر شخصی که در هنگام مجمع سهامدار شرکت باشد تعلق میگیرد. و میتواند روزی که سهم بعد از مجمع باز شد سهام خود را بفروشد.
- سیاستها و استراتژیهای تعریف سود هر سهم چیست؟ هر شرکت با دیگر شرکت ها در زمانبندی پرداخت و میزان تقسیم سود متفاوت است. ولی میتوان با نگاه به گذشته سهم این رویه را بررسی کرد.
نتیجهگیری:
EPS یا سود خالص هر سهم به شما در شناسایی شرکت های سودآور کمک زیادی میکند. میتونید شرکت های زیان ده از سودآور را شناسایی کنید. در نهایت اقدام به خرید شرکت های سودآور کنید. همچنین برای اینکه بتوانید برای انجام معاملات بعدی خود با استفاده از EPS سهام موردنظر را تشخیص و شروع به سرمایهگذاری کنید. اگر قصد شرکت در مجمع سالیانه ای دارید، حتما به سیاستها و استراتژیهای هر شرکت با دیگر شرکت ها دقت کنید. نظر شما چیست؟ EPS هر سهم تاثیری در میزان رشد یا ریزش قیمت آن سهم میتواند داشته باشد یا خیر؟ [ads1]
نسبت پی بر ای ( P/E ) چیست؟
آیا تا به حال در بورس جملاتی مثل P/E این سهم مناسبه، P/E این سهم پایینه و … به گوشتان رسیده است؟ نسبت P/E یا به اصطلاح price to earning از مهمترین و پرکاربرد ترین شاخص های ارزش سهام گذاری و بررسی سهام ها می باشد. این فرمول دو مورد از فاکتورهای بیان کننده یک سهام خوب را مستقیما بررسی می کند.
اگر چه که محاسبه این فرمول بسیار ساده است اما تفسیر آن کار بسیار دشواری است. اگر تمایل دارید در رابطه با نسبت P/E اطلاعاتی بدست بیاورید پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
در علم اقتصاد نسبت پی بر ای (P/E) چه مفهومی دارد؟
نسبت P/E نشان دهنده انتظارات سرمایه گذاران از بازدهی آینده است. منظور این است که یک سرمایه گذار به ازای دریافت 1 ریال بازدهی، چند ریال حاضر است که پرداخت کند. برای درک بهتر این موضوع مثالی را برای شما آورده ایم. فرض می کنیم که شما مبلغ 2 میلیون تومان به عنوان سرمایه در بانک می گذارید.
این یعنی شما به ازای هر 2 میلیون چیزی حدود 400 هزار تومان سالانه به عنوان 40 درصد از سود را دریافت می کنید. حال برای این که نسبت P/E رو بفهمید باید مبلغی را که سرمایه گذاری می کنید را بر سودی که به دست می آورید تقسیم کنید.
یعنی 50= 40000/2000000
پس P/E سود بانکی شما برابر 50 است. به این معنی که شما می خواهید به ازای هر 2 ریال سودی که بانک به شما می دهد 50 ریال پرداخت کنید. برخی دیگر از افراد این را اینگونه تفسیر می کنند که اگر حاصل این تقسیم برابر 50 شده یعنی 50 سال زمان طول می کشد تا از طریق بازدهی های به دست آمده سرمایه شما بازگردد.
مفهوم P/E در بورس
- در بورس هم می توان برای هر یک از شرکت ها نسبت p/e را بیان کرد. مثلا اگر قیمت یک سهم 2000 ریال باشد و سود آن 250 ریال باشد نسبت p/e برابر 8 می شود. این نسبت برای افرادی که می خواهند در بورس سرمایه گذاری کنند بسیار اهمیت دارد.
- از تأثیر گذارترین عوامل در نسبت پی بر ای یک شرکت eps یا سود آن است. یکی از مشکلاتی که نسبت پی بر ای ممکن است برای ما در بورس به وجود بیاورد این است که هر یک از شرکت ها ممکن است سود خود را از روش های متفاوتی که در حسابداری وجود دارد محاسبه کنند و این سود تحت تأثیر قرار بگیرد و نسبت به ارزش واقعی خود کمتر یا بیشتر باشد. پس حتما به این نکته توجه کنید.
- بالا یا پایین بودن نسبت پی بر ای همیشه به معنی گران بودن یا نبودن آن سهم نیست. بلکه این بالا و پایین بودن در واقع توقعی است که بازار در آینده از شرکت دارد و خب همیشه هم این طور نیست که بازار درست پیش بینی کند و گاهی بازار ممکن است اشتباه کند. ممکن است بازار پی بر ای سهامی را برای آینده خوب پیش بینی کند اما در آینده این سهام دچار افت شود و بالعکس.
- یکی از مهمترین و با ارزش ترین روش ها برای ارزش گذاری سهام هر یک از شرکت ها نسبت p/e است. اما این روش به تنهایی کافی نیست. زمانی که می خواهید یک سهام را خریداری کنید علاوه بر این که باید نسبت پی بر ای را بدانید باید از ابزارهای بیشتری در این زمینه استفاده کنید.
- برای آن دسته از شرکت هایی که سودی ندارند، محاسبه کردن نسبت پی بر ای بی فایده است. چرا که این فرمول از تقسیم قیمت بر درآمد به دست می آید وقتی هم که شرکتی سودی نداشته باشد این نسبت منفی می شود و این اصلا درست نیست. برای این چنین شرکت هایی از روش های دیگری استفاده می کنند.
چگونه می توان نسبت P/E را درک کرد؟
نسبت قیمت به درآمد یا نسبت پی بر ای به شما کمک می کند قیمت سهام شرکت را با درآمدی که شرکت تولید می کند مقایسه کنید. این مقایسه به شما کمک می کند بفهمید در بازار ارزش سهام هر یک از این شرکت ها چقدر است. نسبت P/E ابزار کلیدی برای کمک به شما در مقایسه ارزیابی تک تک سهام یا کل شاخص های مانند S&P 500 است.
چند نوع راهکار برای حل نسبت P/E وجود دارد؟
در حالی که ریاضیات موجود در نسبت پی بر ای ساده است، روش های مختلفی برای فاکتور گذاری قیمت یا درآمد مورد استفاده برای محاسبه وجود دارد. نسبت قیمت به درآمد معمولا با استفاده از قیمت فعلی محاسبه می شود، اگرچه می توان از یک قیمت متوسط در یک بازه زمانی مشخص استفاده کرد. با این حال، وقتی نوبت به بخش درآمد می رسد، سه روش متفاوت برای حل نسبت پی بر ای وجود دارد که هر یک از آنها چیزهای مختلفی در مورد سهام را به شما می گویند.
درآمد 12 ماهه عقب مانده (TTM)
یکی از راه های محاسبه نسبت P/E استفاده از درآمد شرکت در دوازده ماه گذشته است. فاکتورگیری در درآمد گذشته از مزایای استفاده از داده های واقعی گزارش شده برخوردار است و این روش به طور گسترده ای در ارزیابی شرکت ها مورد استفاده قرار می گیرد.
بسیاری از وب سایت های مالی مانند Google Finance و Yahoo از نسبت P/E درآمد دوازده ماهه عقب افتاده استفاده می کنند. همچنین برنامه های محبوب سرمایه گذاری مانند M1 Finance و Robinhood از درآمد TTM نیز استفاده می کنند. به عنوان مثال هر یک از این سایت ها اخیرا نسبت P/E اپل را حدود 33 گزارش کرده اند.
برآورد سود آینده یا درآمد به جلو
همچنین می توان نسبت قیمت به درآمد را با استفاده از برآورد سود آینده شرکت محاسبه کرد. در این روش از داده های گزارش شده استفاده نمی شود، اما این مزیت را دارد که از بهترین اطلاعات موجود در مورد نحوه عملکرد بازار از عملکرد شرکت در سال آینده استفاده کرد.
مورنینگ استار از این روش استفاده می کند، که آن را Consensus Forward PE می نامند. با استفاده از این روش، مورنینگ ستاره P/E را در حدود 28 محاسبه می کند.
نسبت P/E Shiller
روش سوم استفاده از متوسط درآمد در طی یک دوره زمانی است. مشهورترین نمونه این روش نسبت P/E شیلر است که به آن نسبت CAP / E نیز گفته می شود (نسبت درآمد تنظیم شده دوره ای).
شیلر P/E با تقسیم قیمت بر متوسط درآمد طی ده سال گذشته، تورمی را که در بازار ایجاد شده لست را محاسبه می کند. به طور گسترده ای برای اندازه گیری ارزیابی شاخص S&P 500 استفاده می شود.
نحوه استفاده از نسبت P/E
متداول ترین کاربرد نسبت پی بر ای اندازه گیری ارزش گذاری سهام یا شاخص است. هرچه نسبت بالاتر باشد، به معنی گرانتر بودن سهام نسبت به درآمد آن است و اما هرچه نسبت پایین تر باشد، قیمت سهام کمتر است.
به این ترتیب، سهام و صندوق های سرمایه گذاری سهام داری می توانند به عنوان سرمایه گذاری های رشد یا ارزشی طبقه بندی شوند. به عنوان مثال، یک سرمایه گذاری با نسبت قیمت به درآمد بالاتر از حد متوسط، ممکن است به عنوان یک سرمایه گذاری رشد طبقه بندی شود. آمازون در حال حاضر با پی بر ای که چیزی حدود 123 است، نمونه ای از یک شرکت رشد محسوب می شود.
یک سرمایه گذاری با نسبت P/E زیر حد متوسط به عنوان یک سرمایه گذاری ارزشی طبقه بندی می شود. سیتی گروپ با نسبت قیمت به درآمد زیر 9، یک شرکت ارزشی محسوب می شود.
انواع P/E
- P/Eدنباله دار: از ساده ترین نوع نسبت پی بر ای است. محاسبه آن به این صورت انجام می شود که قیمت روز سهام بر سود آن تقسیم می شود. این نسبت نشان دهنده این است که سرمایه گذاران حاضر هستند به ازای هر یک ریال سودی که دریافت می کنند، چند ریال پرداخت کنند. در این میان هرچه که سهام تغییر بکند این نسبت پی بر ای هم به همان نسبت تغییر می کند.
- P/Eبرآوردی: این نوع نسبت را تحلیلی یا پیشتاز می گویند. برای محاسبه کردن این نوع از پی بر ای باید از روش های خاصی استفاده کرد و عواملی مانند تورم، نرخ بهره بانکی، نرخ رشد سود و غیره را باید وارد محاسبات خود کرد. بعد از انجام محاسبات آن را در نسبت سود برآوردی برای سال آینده شرکت ضرب می کنیم و ارزش شرکت را بدست می آوریم. این روش کامل ترین روش در ارزش گذاری سود شرکت ها است.
تفاوت بین این دو نوع نسبت P/E چیست؟
از پی بر ای دنباله دار آن چیزی بدست می آید که در حال حاضر برای سهام وجود دارد ولی از پی بر ای تحلیلی آن چیزی بدست می آید که ما انتظار داریم به آن برسیم. اگر بخواهیم با مثالی تفاوت این دو را بیان کنیم بدین صورت است که مثلا اگر یک سهم در بازار p/e دنباله دار آن 7 باشد ولی p/e تحلیلی آن را ما 8 بدست آورده باشیم انتظار داریم که قیمت آن سهام رشد کند و به آن چه که ما انتظار آن را داشتیم برسد.
مزایای نسبت پی بر ای چیست؟
پی بر ای در واقع نظری را که بازار در رابطه با یک شرکت را دارد به شما انتقال می دهد و خب در این بین معمولا آن شرکت هایی که رو به رشد هستند هم نسبت پی بر ای بالایی دارند. بالا بودن این نسبت یک نوع خوش بینی و پایین بودن نوعی بد بینی است.
از دیگر مزایای نسبت پی بر ای می توان به این نکته پی برد که میزان ریسک هر سهم چقدر است. معمولا هر چه مقدار این نسبت بالاتر باشد میزان ریسک آن هم بالاتر است. زمانی هم که یک شرکت دوره رشد و شکوفایی خود را پشت سر بگذارد سود آنها تثبیت خواهد شد و نسبت P/E آن ها هم تعدیل می شود.
از نسبت P/E برای مقایسه چه مواردی میتوان استفاده کرد؟
از نسبت پی بر ای می توان برای مقایسه سهام شرکت ها استفاده کرد. زیرا قیمت سهام شرکت، به خودی خود چیزی در مورد ارزیابی کلی شرکت به شما نمی گوید و شما تنها با این نسبت می توانید شرکت ها تعریف سود هر سهم چیست؟ را ارزیابی کنید. علاوه بر این، مقایسه قیمت سهام یک شرکت با قیمت سهام شرکت دیگر به سرمایه گذاری چیزی در مورد ارزش نسبی آنها به عنوان سرمایه گذاری نمی گوید.
نسبت P/E و بازده سهام آینده
در حالی که از نسبت پی بر ای به طور مکرر برای اندازه گیری ارزش شرکت استفاده می شود، توانایی آن در پیش بینی بازده در آینده مورد بحث است. نسبت P/E شاخص صوتی حرکت کوتاه مدت قیمت سهام یا شاخص نیست. برخی شواهد وجود دارد، مبنی بر وجود رابطه معکوس بین نسبت P/E S&P 500 و بازده آتی.
برخی از مطالعات نشان می دهد که اگر نسبت شیلر P/E بالاتر از حد متوسط باشد حاکی از کاهش بازده سهام در 10 سال بعدی است. یک مطالعه اخیر نشان داد که شیلر P/E پیش بینی کننده قابل اطمینان بازده بازار بین سال های 1995 و 2020 است. در مقابل، یک مطالعه اخیر پیشتاز نشان داد که شیلر پی بر ای و سایر معیارهای نسبت پی بر ای ارتباط کمی با بازده سهام آینده دارند یا هیچ ارتباطی ندارند.
نسبت P/E در مقابل سود
نسبت پی بر ای با عملکرد سود رابطه نزدیکی دارد. در مواردی که نسبت پی بر ای با تقسیم قیمت سهام به سود آن محاسبه می شود، بازده سود با تقسیم سود سهام بر قیمت فعلی سهام محاسبه می شود. این درآمد را به عنوان درصدی از قیمت سهام بیان می کند.
بازده سود اغلب با نرخ بهره فعلی اوراق قرضه مقایسه می شود. که با نام اختصاری BEER (نسبت بازده سود سهام اوراق قرضه) نشان داده می شود، این نسبت رابطه بین بازده اوراق قرضه و بازده سود را نشان می دهد. برخی مطالعات نشان می دهد که این شاخص یک شاخص قابل اعتماد در مورد حرکت قیمت سهام در کوتاه مدت است.
راهکارهای تشخیص بالا و یا پایین بودن نسبت پی بر ای
نرخ رشد سود شرکت
باید بدانید که در گذشته سرعت رشد شرکت چقدر بوده است و در آینده این سرعت ادامه خواهد یافت و یا افزایش خواهد یافت! فرض می کنیم که در گذشته شرکت رشد 5 درصدی داشته و هنوز هم نسبت پی بر ای آن بالا است. این نشان می دهد که یک مشکل وجود دارد و شما باید به دنبال حل این مشکل باشید. به طور مثال شاید سهام بیشتر از آنچه که ارزش دارد قیمت گذاری شده است. برای این که بتوانید نرخ رشد شرکت را درست پیش بینی کنید باید نسبت P/E را براساس EPS برنامه ریزی شده، محاسبه کنید.
شما زمانی می توانید شرکت ها را با هم مقایسه کنید که هر دوی آن ها در یک صنعت در حال فعالیت باشند. مسلما زمانی که شما پی بر ای یک شرکتی که در زمینه خودروسازی کار می کند را با شرکتی که در زمینه مواد غذایی فعالیت می کند را مورد مقایسه قرار دهید دچار اشتباه می شوید. چرا که هر یک از صنعت ها در سریع و کند بودن تغییرات و یا پایداری سود و غیره با یکدیگر متفاوت هستند.
بنابراین برای مقایسه لازم است همیشه آن شرکت های که در یک صنعت مشترک فعالیت می کنند و رشد سهام آنها تقریبا با یکدیگر برابر است را در نظر بگیریم.
مشکلاتی که از نسبت P/E به وجود می آید
نسبت پی بر ای می تواند به ما در تشخیص ارزش واقعی یک سهام کمک کند. اما در این بین مشکلاتی هم می تواند برای ما به وجود بیاورد. برخی از این مشکلات شامل موارد زیر است.
تفسیر های مختلفی که از P/E انجام می شود
زمانی که می گویند نسبت پی بر ای سهام یک شرکت پایین است در واقع این معنی را نمی دهد که سهام آن کمتر از ارزش واقعی است. شاید این معنی را داشته باشد که بازار، شرکت را در حال رفتن به سمت مشکلاتی در آینده می بیند. این پایین بودن نسبت پی بر ای می تواند دلایل خاصی داشته باشد. به عنوان مثال می تواند به دلیل برآورده نشدن سود مورد انتظار باشد.
تنها با دانستن نسبت P/E سهامی را نخرید
زمانی که می خواهید یک سرمایه گذاری را انجام دهید تنها دانستن این که P/E آن سهام بالا است یا برعکس کافی نیست. زمانی که می گویند پی بر ای یک سهام بسیار بالا است ممکن است این معنی را داشته باشد که قیمت سهام بیشتر از ارزش واقعی آن است و این بالا بودن هیچ تضمینی برای شما نیست که بعدا دچار افت نشود. همیشه این را به یاد داشته باشید که تحلیل کردن سهام امری بسیار پیچیده است و نسبت پی بر ای تنها فقط یک قطعه از پازل ارزش گذاری سهام شرکت ها است.
حسابداری
محاسبه کردن درآمدها بر اساس قوانین حسابداری انجام می شود و این قوانین ممکن است در هر کشوری متفاوت باشد و یا حتی در طول زمان تغییر کند. بنابراین محاسبه سود EPS می تواند بسته به دفتر داری و حسابداری های متفاوتی که وجود دارد، متفاوت هم ارائه شود. در نتیجه می توان گفت که مقایسه سودها گاهی می تواند مانند مقایسه کردن پرتغال و سیب با یکدیگر باشد.
زمانی که یک کشور دچار تورم شده است نسبت پی بر ای کاهش می یابد. زیرا بازارها سودهای ساختگی را نشان نمی دهند. چرا که در زمان تورم همه سهام و سودها ارزش واقعی خود را از دست می دهند و در این بین افراد سودجویی پیدا می شوند که بر روی سهام قیمتی خیلی بالاتر یا پایین تر از آنچه که ارزش خود سهام است می گذارند و باعث گمراهی شما می شوند. پس در نتیجه به این نکات در هنگام خرید سهام و سرمایه گذاری دقت کنید.
سهام با p/e بالا و یا سهام با p/e پایین کدام یک؟
زمانی که می خواهید سهام یک شرکت را خریداری کنید و وارد صفحه آن شرکت می شوید معمولا p/e هر یک از سهام ها نوشته شده است اما این که شما از این پی بر ای برای ارزیابی سهام استفاده کنید کار اشتباهی است. چرا که شرکت ها معمولا سود خود را بر اساس سود 12 ماه گذشته محاسبه می کنند و پی بر ای را با این سود حاصله بدست می آورند. این نمی تواند یک معیار خوب برای ارزیابی سهام آن شرکت باشد.
برای اینکه بتوانید نسبت p/e واقعی را بدست آورید باید سود تحلیلی سهام را بدست آورید و با تقسیم کردن قیمت روز سهام بر سود تحلیلی آن شرکت پی بر ای را بدست آورید و بعد از آن به تحلیل سهام برای سرمایه گذاری بپردازید. که آیا این سهام با پی بر ای بالا بهتر است یا سهامی با پی بر ای پایین.
در آخر
می دانیم که نسبت پی بر ای مهمترین فاکتور برای فهمیدن ارزش هر سهم است اما این به تنهایی کافی نیست، و نمی تواند در رابطه با ارزش سهام حرف آخر را بزند. اما در رابطه با مقایسه کردن شرکت هایی که در یک حوزه از صنعت فعالیت می کنند و همچنین در رابطه با کل روند تاریخی یک شرکت می تواند برای شما یک راه کار بسیار عالی باشد.
این نکته را هم همیشه به یاد داشته باشید که اگر نسبت P/E یک سهام بالا است به معنی این که همیشه می تواند بالا باشد نیست و شما باید قبل از سرمایه گذاری مواردی دیگری را هم به همراه این نسبت بررسی و تحلیل کنید.
از این رو توصیه ما این است که برای سرمایه گذاری و خرید سهام حتما با سرمایه گذارانی که در این کار جزو خبرگان سرمایه گذاری هستند صحبت و مشورت کنید.
سود انباشته چیست؟
سود انباشته یکی از روشهایی است که به یک شرکت سرمایه گذاری کمک میکند تا بتواند به نحو مناسبی پیشرفت نماید. شرکتها میتوانند با انجام معاملات و یا تولیدات، سود مثبت یا منفی داشته باشند. سود مثبت میتواند به سهامدارن و شرکت کمک بسیار زیادی کرده و موجب کسب درآمد برای آنها و همچنین افزایش سرمایه شرکت و پیشرفت آن میشود. سودی که شرکت به دست میآورد معمولا به دو بخش تقسیم میشود.
بخشی از این سود به سرمایهگذاران اختصاص داده میشود و قسمتی از سود نیز صرف افزایش سرمایه شرکت میشود. به این سود که به سهامدارن پرداخت نمیشود و در شرکت باقی میماند سود انباشته گفته میشود. سود انباشته هر سال با سود انباشته سالهای قبلی جمع میشود و دلیل نام گذاری این سود نیز همین است.
سود انباشته برای رفع نیازهای مختلف شرکت مانند خرید وسایل ضروری، خرید مواد اولیه مورد نیاز، خرید ماشین آلات مورد نیاز، هزینه برای افزایش کیفیت خدمات در شرکتهای خدماتی، توسعه شرکت و… به کار گرفته میشود. در ادامه این مقاله از شبکه دانش فراپیام شما را بیشتر با سود انباشته و مفاهیم آن آشنا میکنیم.
سود انباشته یا همان Retained Earnings را میتوان قسمتی از سود یک شرکت نامگذاری کرد که در میان سهامداران توزیع نشده و جهت سرمایه گذاری مجدد در شرکت نگهداری میشود. این سود در ترازنامه شرکت ثبت میشود و تمامی تغییرات آن در داخل حسابهای مالی شرکت ثبت میگردد.
سود سهام چیست؟
هر شرکتی در زمینه خاصی فعالیت میکند و بسته به آن فعالیت درآمدی را به دست میآورد. برای مثال ممکن است یک شرکت در زمینه دارو فعالیت نماید و با تولید داروی خاصی کسب سود کند.
اگر فرض کنیم این شرکت تمام هزینهها را کم کند و در نهایت ۱ میلیارد تومان سود ببرد و اگر تعداد سهام شرکت ۲۰۰ میلیون برگه باشد در آن صورت شرکت برای هر سهم ۵ تومان سود میبرد. این ۵ تومان در واقع به عنوان سود سهام در نظر گرفته میشود و گفته میشود این شرکت ۵ تومان سود دارد.
منظور از سود نقدی چیست؟
بعد از آشنایی با سود سهام نوبت به سود نقدی میرسد. اگر فرض کنیم در شرکت قبلی که مثال زدیم سال مالی شرکت به پایان برسد، شرکت وظیفه دارد در جلسهای در خصوص سود شرکت به سهامداران خود توضیح دهد. این شرکت از ۵ تومان به دست آمده ۲٫۵ تومان را میان سهامداران تقسیم میکند که این سود را «سود مجمع سهام» یا سود نقدی مینامند.تعریف سود هر سهم چیست؟
اهمیت سود انباشته در بورس چیست؟
سود انباشته نقش بسیار مهمی در تحلیلهای بورسی ایفا میکند. لازم است شرکتهای بورسی به میزان سود انباشته شرکت توجه ویژهای داشته باشند. سود انباشته از داراییهای شرکت به حساب میآید و در تحلیلها و ارزشگذاری سهام بسیار موثر است.
تحلیلگرهای مبتدی بورس معمولا سود انباشته را برای هر سهم جداگانه حساب میکنند؛ این در حالی است که میتوان گفت سود انباشته به عنوان پارامتری در ارزشگذاری سهام است. برای محاسبه سود انباشته برای هر سهم تنها کافی است میزان سود انباشته را بر تمام سهام یک کشور تقسیم نمایید.
مشاهده سود انباشته شرکت ها
برای مشاهده سود انباشته یک شرکت میتوان از سامانه «کدال» استفاده کرد. برای این کار کافی است به سامانه کدال مراجعه نموده و در بخش جستوجوی اطلاعیهها نماد شرکت مورد نظر را پیدا کنید.
سپس نوع اطلاعیه را روی صورتهای میان دورهای قرار داده و پس از آن گزینه سرچ را انتخاب کنید؛ سپس میتوانید مبلغ سود انباشته شرکت را مشاهده نمایید.
همچنین بخوانید : سند حسابداری چیست؟
افزایش سرمایه چیست؟
افزایش سرمایه از روشهایی است که با کمک گرفتن از آن شرکتها از نظر مالی تامین میشوند. شرکتها برای این که بتوانند وسایل ضروری خود را خریداری کنند و یا برای افزایش سرمایه شرکت و یا برای توسعه شرکت نیازمند افزایش سرمایه هستند.
همچنین گاهی برای بهبود عملکرد یک شرکت از روش افزایش سرمایه استفاده میشود. افزایش سرمایه معمولا از چند روش انجام میگیرد که عبارتاند از:
- افزایش سرمایه از سود انباشته
- افزایش سرمایه از تجدید داراییها
- افزایش سرمایه به روش صرف سهام
- افزایش سرمایه از محل برآورده نقدی
افزایش سرمایه از سود انباشته چگونه است؟
بعد از به دست آوردن سود انباشته یک شرکت میتواند در صورتی که سود انباشته به میزان قابل توجهی باشد، افزایش سرمایه از طریق سود انباشته را انجام دهد. در این روش جریان پولی جدیدی وارد شرکت نمیشود و با تقسیم سهام میان سهامداران از آنها پولی دریافت نمیشود در نتیجه برخی افراد این سهام را سهام جایزه مینامند.
در روش افزایش سرمایه درصد سهام سهامداران و سرمایه آنها هیچ تغییری نمیکند؛ به این معنا که هر میزان سهام وارد سبد آنها میشود قیمت هر سهم کاهش پیدا کرده. در نتیجه این روش ادامه دارد تا میزان سرمایه گذاری قبل و بعد از افزایش سرمایه برابر شود.
نکته مثبت در روش افزایش به روش سود انباشته این است که تقاضا برای خرید افزایش پیدا کرده و در نتیجه سهام و شرکت هر دو رشد میکنند.
سود انباشته چگونه به شرکت کمک می کند؟
سود مازادی که علاوهبر سود سهامدارن وجود دارد میتواند میان سهامدارن تقسیم شود. از طرفی برخی از سهامداران میخواهند به مدیر اعتماد کرده و سود اضافه را در اختیار شرکت قرار دهند. به این ترتیب در مواقع ضروری برای رفع نیازهای شرکت و همچنین جهت توسعه شرکت از این سود بهره گرفته میشود.
معمولا مدیر شرکت کسی است که تصمیم میگیرد بخشی از سود را به عنوان سود انباشته در شرکت نگهداری نماید و یا تمام سود را بین سهامدارارن تقسیم کند. ممکن است بر حسب نیاز هیچ گونه سود سهامی به سهامداران پرداخت نشود و یا سود پرداختی بسیار کم و جزئی باشد؛ زیرا مدیر این شرکت تصمیم گرفته از سود شرکت برای توسعه شرکت استفاده نماید.
البته تمام این شرایط برای زمانی است که سود انباشته باشد؛ زیرا در غیر این صورت زیان انباشته داریم که شرایط را بسیار متفاوت میکند.
نکات سود انباشته
- میتوان سود به دست آمده را میان سهامدارن توزیع کرد.
- همچنین در برخی موارد میتوان از این سود برای انجام فعالیتهای تجاری شرکت بهره گرفت و در جهت توسعه آن به کار برد.
- از سود انباشته میتوان برای تولید محصولات تعریف سود هر سهم چیست؟ جدید استفاده کرد.
- از سود انباشته میتوان برای مشارکت احتمالی و ادغام با شرکتهای دیگر برای کسب سود کمک گرفت.
- از سود انباشته میتوان برای خرید سهام استفاده نمود.
- از سود انباشته در برخی موارد جهت وام تجاری استفاده میشود.
اهمیت درآمد انباشته
مهم است افراد درک کنند که درآمد انباشته پول نقد و یا پول نقد اضافه بعد از پرداخت سود سهام به سهامداران را نشان نمیدهد. سود انباشته در واقع نشان دهنده این موضوع است که یک شرکت با سود خود چه فعالیتی انجام داده و چگونه آن را به کار گرفته است.
همچنین سود انباشته سود شرکت از زمانی که تاسیس گردیده تا فعالیت مجدد در تجارت را نشان میدهد. منظور از سرمایه گذاری مجدد کاهش بدهیها یا خرید داراییهای است.
به اعتقاد برخی دیگر از سرمایهگذاران درآمد انباشته نشان دهنده سیاست شرکت است؛ به این معنا که سیاستهای مالی شرکت را انعکاس میدهد و انعکاس دهنده تصمیمات شرکت برای سرمایهگذاری دوباره و همپنین پرداخت سود به سهامداران است.
همچنین بخوانید : وظایف حسابدار چیست؟
بیشترین تجزیه و تحلیلی که در مورد سود انباشته وجود دارد بر اقداماتی است که سبب میشود این روش بیشترین بازده را برای شرکت و سرمایه گذاران ایجاد نماید.
تاثیر سود سهام بر سود انباشته
تقسیم سود سهام به سهامدارن معمولا به دو روش نقدی و غیر نقدی انجام میشود. در هر دو روش انتخاب میتوان گفت که سود انباشته شرکت کاهش پیدا میکند. زیرا پرداخت سود سهام موجب کاهش وجه نقد و خروج آن از شرکت میگردد.
در حسابهای نقدی این خروج پول با عنوان فروکاست پول نوشته میشود. در نهایت این اتفاق سبب کاهش ارزش داراییها و حجم ترازنامه میشود.
زیرا در واقع شرکت قسمتی از داراییهای در گردش خود را از دست میدهد. این در حالی است که سود سهام ملزم به خروج وجه نقدی نیست و بخشی از سرمایه شرکت به عنوان سود انباشته در نظر گرفته میشود.
تخصیص سود در این روش بر حجم نهایی ترازنامه تاثیری ندارد اما قیمت نهایی سهم را کاهش میدهد. در نهایت سود انباشته هر دوره در پایان آن با اضافه کردن سود و زیان خالص، به دوره آغازین و همچنین کم کردن سود سهام از این مقدار، ترازنامه سود انباشته به دست میآید.
سود و زیان انباشته در ترازنامه چگونه ثبت میشود؟
پس از آشنایی با سود انباشته یکی از سوالاتی که به وفور مطرح میشود این است که سود انباشته در ترازنامه به چه صورتی وارد میشود.
برای محاسبه سود انباشته در ترازنامه سود انباشته اولیه به سود و زیان خالص افزوده شده و در نهایت سود سهم از آن کم میشود. در واقع میتوان گفت هدف سود انباشته ایجاد پیوندی کاربردی بین ترازنامه و صورت درآمدها است. اگر بخواهیم فرمولی برای سود انباشته به دست آوریم میتوان از فرمول زیر استفاده کرد.
سود سهام – سود نقدی – درامد یا زیان خالص + سود انباشته دوره آغازین = سود انباشته
سخن آخر
سود انباشته یکی از روشهایی است که میتواند به شرکتها کمک کند تا بتوانند فعالیتهای خود را توسعه داده و شرکتها به واسطه این سود میتوانند به رفع نیازهای خود پرداخته و خدمات جدیدتری ارائه دهند.
سود سالانه یک شرکت معمولا به دو قسمت تقسیم میشود که بخشی از آن به عنوان سود در اختیار سهامدارن قرار میگیرد و بخش دیگر به عنوان سود انباشته وارد سرمایههای شرکت میشود.
با کمک این سود میتوان فعالیتهای مفیدی برای شرکت انجام داد و از آن برای ارتقای شرکت استفاده کرد. سود انباشته هر سال در ترازنامه با استفاده از فرمول خاصی وارد میشود.
قیمت سهام چگونه محاسبه میشود
این روزها بحثهای زیادی دربارهی سهام و سرمایهگذاری در بورس اوراق بهادار میشنویم. بنابراین داشتن اطلاعاتی دربارهی بازار سهام و مهمتر از آن، روشهای تعیین قیمت سهام بسیار مفید خواهد بود.
شرکتها و سازمانهای امروزی به سرمایههای هنگفتی نیاز دارند که فراتر از داراییهای یک یا چند نفر است. بازار سهام به جذب سرمایه و تأمین مالی این شرکتها کمک میکند. همچنین سرمایهگذاران همگی و به طور جمعی ارزش سهام این شرکتها را تعیین میکنند. وقتی عدهی انبوهی هر یک برای خود اقدام به ارزشگذاری سهمی میکند، قیمت سهام آن شرکت به قیمت ایدهآل نزدیک میشود. این مقاله را بخوانید تا با نحوهی ارزشگذاری آن آشنا شوید.
تاریخچهی بازار سهام
در گذشتهی دور شرکتها فقط با پول صاحبان شرکت راهاندازی و اداره میشدند. کسبوکارهای کوچک به سرعت رشد کرده و تنها با تکیه بر سودآوریشان به حیات خود ادامه میدانند. اما ممکن نیست بتوان همهی کسبوکارها را تنها با بهره گرفتن از آوردهی بنیانگذاران راهاندازی کرد. مثلا برای ساختن یک کارخانه به پول هنگفتی نیاز دارید! اگر بانکها به شما وام ندهند و نتوانید از دوست و آشنا هم چنین پولی قرض بگیرید، چه خواهید کرد؟
با آغاز اکتشافات اروپاییان در قرن ۱۵ و ۱۶ میلادی، نیاز آنها به پول افزایش پیدا کرد، اما پادشاهان علاقهای به پشتیبانی از آنها نداشتند. مالکین و ثروتمندان با بهرههای بالا حاضر به دادن وام بودند. بنابراین آنها تصمیم گرفتند از مردم عادی کمک بگیرند. و به این ترتیب شرکت هلندی هند شرقی، در سال ۱۶۰۲ نخستین شرکت سهامیای بود که اوراق سهامش در بازار سهام آمستردام منتشر و معامله شد.
سهام چیست؟
برگهی سهام یک شرکت شما را به نسبت میزان سرمایهگذاریتان (خرید برگه سهام) در سود آتی آن شرکت سهیم میکند. مثلا اگر شما یک سهم را از سهام شرکت اپل بخرید، با توجه به تعداد سهام ۱ میلیاردی آن، به اندازه یک میلیاردم از سود سالانهی شرکت اپل نصیب شما خواهد شد.
فهرست شرکتها
شرکتهای عرضهکنندهی سهام در قالب فهرست شرکتهای پذیرفتهشده در بازار سهام (و یا بورس اوراق بهادار) معرفی میشوند. پذیرش این شرکتها دارای شرایطی بوده و آنها را موظف به ارائه و انتشار کلیهی اطلاعات مهم و اثرگذار به عموم مردم میکند. در مقابل نام (یا نماد) این شرکتها در تابلوی سهام قرار میگیرد و هر سهمی که توسط بازدیدکنندگان بازار خریداری شود به تأمین مالی آنها کمک خواهد کرد. پدیدار شدن سهام یک شرکت برای نخستین بار در بازار سهام، «عرضهی اولیه» نام دارد.
کارگزاران سهام
کارگزاران سهام بین شرکتهای پذیرفتهشده (فروشندگان) و خریداران رابطه برقرار میکنند (همانند یک فروشگاه اینترنتی). معاملهی میلیونها سهم در روز، مواجههی مستقیم شرکتها با خریداران را غیرممکن کرده است. بنابراین کارگزاریها به عنوان رابطی بین شرکتها و خریداران بالقوه عمل میکنند.
ارزشگذاری سهام
مفاهیم اولیه
یکی از مفاهیم پایهای در تعیین ارزش یک سهم «سود هر سهم» یا همان EPS است. همانطور که از نامش پیداست مقدار سود متعلق به یک سهم شرکت، از تقسیم کل سود سالانهی شرکت بر تعداد سهام شرکت به دست میآید. مثلا اگر شرکتی ۱ میلیون سهم داشته باشد و سود سالانهی آن ۵ میلیون تومان باشد، از تقسیم ۵ میلیون بر ۱ میلیون به سود ۵ تومانی برای هر سهم میرسیم.
محاسبهی قیمت سهام
برای بررسی میزان پول لازم برای خرید ۱ سهم از شرکت کافیست سود سالهای آینده را جمع کنید:
قیمت سهام = EPS سال اول + EPS سال دوم + …
البته میدانیم که ارزش ۱ تومان امروز با ۱ تومانِ ۱۰ سال بعد یکی نیست. به دلیل نرخ سود (i)، پول شما پس از ۱۰ سال ارزش کمتری خواهد داشت. پس فرمول پیشین نیاز به بهبود دارد:
… + (۲^(EPS ÷ (i+۱ سال دوم) + ((EPS) ÷ (i+۱ سال اول)) = قیمت سهام
حالا که بحث کمی پیچیده شد، کار را ساده میکنم و راه میانبری برای دو وضعیت نشان میدهیم:
۱. شرکتهای بالغ به حدی بزرگ شدهاند که به سختی و کندی رشد میکنند
نرخ سود ÷ EPS = قیمت سهام
نرخ سود مورد انتظار را میتوان با توجه به میزان ریسک مربوط به شرکت، ریسک بازار و نرخ سود درازمدت اعلامشده توسط دولت محاسبه کرد.
قیمت سهام این شرکتها معمولا به کندی تغییر میکند. تنها تغییر نرخ سود رسمی، ریسکهای مربوط به شرکت (مثل سیل یا حملهی آفات برای شرکتهای حوزهی کشاورزی) و یا تغییر ریسک بازار (مانند بحران مالی سال ۲۰۰۸) است که باعث تغییر قیمت قابل توجه میشود. اما در شرایط عادی هیجان چندانی وجود نخواهد داشت.
۲. شرکتهای در حال رشد
(نرخ رشد مورد انتظار شرکت – نرخ سود) ÷ EPS سال بعد = قیمت سهام
اجازه دهید از یک مثال ساده استفاده کنیم. فرض کنیم EPS سال آینده شرکتی ۴۸ تومان است، نرخ سود مورد انتظار را با توجه به ریسکی که برای آن محتمل میدانیم، ۲۰ درصد در نظر میگیریم و نرخ رشد سالانهی شرکت هم ۵ درصد است. بنابراین طبق فرمول، قیمت ایدهآل سهام ۳۲۰ تومان خواهد بود:
۳۲۰ = (۵٪ – ۲۰٪) ÷ ۴۸
اما نرخ رشد (در اینجا ۵٪) را چگونه پیدا کنیم؟
یافتن نرخ رشد
برای یافتن نرخ رشد شرکت، سود آن در سال آینده و سالهای بعدی، روش علمی دقیق و پاسخ کاملی وجود ندارد. به همین دلیل ما به بازار سهام نیاز داریم. در این بازار همهی بازیگران هوششان را به کار میگیرند تا میزان نرخ رشد شرکتها و در نتیجه قیمت فعلی سهام آنها را کشف کنند.
برای تحقق پیشبینی جامع و روشن کردن مسیر آینده، همیشه به دادههای جدید و پروژههای پیشِ رو نیاز داریم. مثلا اگر شرکتی مدیر خلاق و باهوشی استخدام کند، آیندهی روشنی را برایش پیشبینی میکنیم. اطلاعات سودمند دیگری هم برای سرمایهگذاران وجود دارد؛ از جمله:
۱. صورتهای مالی دورهای شرکتها که شِمایی از شرایط کاری و مالی شرکت به ما میدهد
۲. صورتهای مالی شرکتهای مشابه (شرکتهای یک صنعت) یا شرکتهای اثرگذار بر شرکت مورد نظر. مثلا اگر شرکتهای تولید و عرضهی فلزات اساسی دچار مشکل شوند، میتوان انتظار بروز مشکل را در شرکتهای تولیدکنندهی انواع محصولات فلزی و آلیاژها داشت.
۳. تغییر روندها. مثلا وقتی گزارشاتی مبنی بر میل روزافزون مردم به استفاده از گوشیهای هوشمند دریافت میشود، میتوان انتظار رشد شرکتهای نرمافزاری فعال در زمینههای اپلیکیشنهای موبایل را داشت.
۴. بروز تغییرات در بازارهای گستردهتر
۵. تغییرات در اقتصاد جهانی
پیشبینی شرایط بازار
بنابراین ما سعی میکنیم تا جایی که میتوانیم اطلاعات کسب کنیم و با تکیه بر آنها نرخ رشد شرکت و قیمت سهام آن را تعیین کنیم. مثلا اگر اخباری مبنی بر کاهش فروش آیپد منتشر شود، نه تنها اپل بلکه احتمالا سامسونگ هم به مشکل خواهد خورد زیرا میدانیم فروش گلکسیتبِ سامسونگ کمتر هم خواهد شد.
پیشبینی و تخمین نرخ رشد بیش از اینکه مبتنی بر علم باشد، یک هنر است و این کاری است که میلیونها نفر به طور جمعی در بازار سهام انجام میدهند. چون نرخ رشد بر اساس اطلاعات جدید پیوسته تغییر میکند، قیمت سهام هم به طور مداوم در حال تغییر است.
مزیتهای بازار سهام
۱. راهاندازی کسبوکار: بازار سهام امکان جذب و تأمین سرمایه را از طریق فروش سهام به عدهی زیادی از مردم فراهم میکند که به معنای افزایش گزینههای موجود برای تأمین مالی یک کسبوکار است.
۲. تقسیم ریسک: در بازار سهام ریسک یک شرکت را میان انبوهی از مردم (سهامداران) تقسیم میکنید. چون افراد بخش کوچکی از سهام یک شرکت را در اختیار دارند، در صورت ورشکستگی آن شرکت هر کس به اندازهی میزان سهام خود متضرر میشود.
۳. پیشبینی جمعی ارزش سهام
وارن بافِت میگوید:
«بازار سهام در کوتاه مدت یک ماشین نظرسنجی و در درازمدت یک ترازوی دیجیتال است.»
دیدگاه شما