فومو یا ترس از دست دادن در بازار ارز های دیجیتال چیست؟
در مقاله فومو چیست؟ با شما در مورد اینکه فومو چیست و در بازار های مالی به چه معنی هست با شما صحبت می کنیم و همچنین در مورد عواملی که باعث ایجاد حس فومو می شوند و راههای مقابه با آن بحث می کنیم و اینکه چگونه سرمایه گذاران ارز های دیجیتال اطلاعات خود را در این موردبالا ببر ند تا دچار فومو نشوند خواهیم گفت.
ممکنه شما هم دچار این احساس شده باشین که وقتی مدتی از اخبار و اتفاقات دوروبرتون بی اطلاع هستین دچار نگرانی و استرس بشین، این احساس نگرانی یا احساس عقب ماندن از وقایع رو فومو میگن و این احساس فقط در مسایل شخصی بوجود نمیاد و ممکنه حتی در بازار های مالی هم وجود داشته باشه.
بازار ارز های دیجیتال هم مثل سایر بازار های مالی تحت تاثیر بعضی اتفاقات یا یک سری اخبار یا شایعات قرار می گیرد و یا اینکه یک سری قوانین جدید دولتها در مورد بازار ارز های دیجیتال و یا شرایط مالی و اقتصادی افراد جامعه و نحوه عرضه و تقاضا و یا بوجود آمدن یک سری فناوری های جدید هم بی تاثیر نیست. دو عاملی که تحت این شرایط بر بازار تاثیر می گذارند فاد و فومو هستند که در ادامه به توضیح در مورد اینکه فومو چیست ؟ می پردازیم.
فاد (Fud) در بازار ارز های دیجیتال برگرفته از سه کلمه (Fear) به معنی ترس و (Uncertanty) به معنی عدم اطمینان و ( Doubt) به معنی ابهام هست و فومو (Fomo) هم به معنی ترس از دست دادن یا (Fear of missing out ) هست. این اصطلاحات در بازار های مالی بیشتر در مواقعی که صحبت از ترس هست بکار برده میشه و در زمینه های روانشناسی هم کاربرد دارند و به طور کلی در مواقعی که به کار برده می شوند زیاد طرفدار ندارند و جنبه ی مثبتی ندارن و ناخوشایند هستن. احساسات و رفتار های هیجانی تاثیر زیادی بر عملکرد سرمایه گذاران و یا معامله گران در بازار های مالی می گذارد و کنترل این احساسات کمک میکنه تا تصمیمات بهتری در معاملات خود بگیرید و به همین دلیل ویدیو و مقاله در این مورد برای بالا بردن اطلاعات شما در این زمینه آماده کرده ایم.
فومو در بازار های مالی به چه معنی هست؟
در بازار ارزهای دیجیتال و به طور کلی در بازار های مالی فومو به معنی ترس از دست دادن فرصت سرمایه گذاری و انجام معاملات خرید و فروش هست. مثلازمانیکه شما در مورد سود دهی یک ارز دیجیتال از اطرافیان خود بشنوین ممکنه که تحت تاثیر اونها قرار بگیرین و اقدام به سرمایه گذاری در ارز دیجیتال کنین و این روند ممکنه در سطح گسترده ای باعث بشه تعداد خیلی زیادی از افراد جامعه بدون آگاهی و دانش لازم در این مورد وارد بازار سرمایه گذاری بشن و شاید در مدت خیلی کوتاهی هراس از دست دادن سرمایه متحمل ضرر بشن.
فومو در بازار ارز های دیجیتال
بازار ارز های دیجیتال یک بازار با نوسان خیلی بالا هست و روزانه قیمت ارزهای دیجیتال مختلف بالا و پایین می شوند.در بعضی مواقع سود های بزرگی دراثر این نوسان ها عاید سرمایه گذاران و تریدر های این بازار میشه مثلا ارز دیجیتال بیت کوین که در اوایل پیدایش طرفدار جندان زیادی نداشت ولی رفته رفته تعداد طرفدارانش بیشتر شد و قیمت اون تا نزدیک 70 هزار دار رفت و سوددهی بسیار خوبی برای دارندگان اولیه ی خودش به همراه داشت و براساس همین تفکر افراد زیادی بخاطر اینکه اونها هم این سود های کلان رو بدست بیارن وارد سرمایه گذاری روی این ارز دیجیتال شدن و حتی ارز های دیجیتال دیگه ای هم بدنبال بیت کوین بوجود اومد و افراد رو به طرف خودشون کشیدن.
چگونه با فومو مقابله کنیم؟
فومو به معنی ترس و عدم قطعیت و وجود تردید است و زمانی به وجود میاد که شخص یا یک گروهی اخبار یا اطلاعات نادرستی یا بدی در مورد یک ارز دیجیتال منتشر می کند و این اخبار منفی باعث ایجاد ترس در بین دارندگان یا سرمایه گذاران آن ارز دیجیتال می شود و معمولا اطلاعات منتشر شده هم درستی و اعتبار ثابت شده ای ندارند به همین دلیل بهتر هست با توجه به تحلیل فندامنتال و تحلیل تکنیکال وقوع فاد یا فومو را شناسایی کنید و در مورد خرید و فروش خود تصمیم منطقی بگیرید.
به شما توصیه میکنیم تمرکز تان را از بازار ارز های دیجیتال و چک کردن لحظه به لحظه ی قیمت ارز های دیجیتال دور کنید.در اوایل سرمایه گذاری در این بازار کسب سود و دیدن اینکه سود های خوبی به کیف پول شما واریز میشود خیلی خوشایند و هیجان انگیز هست اما در روز هایی که قیمت ها رو نزول هستند چک کردن قیمتها ممکنه یک حس منفی و یا استرس و اضطراب در شما ایجاد کنه و باعث بشه تصمیمات نادرستی در مواقع نادرست بگیرید.
و حتما توجه داشته باشید برای اینگه گرفتار فومو نشوید هیچ خرید و فروشی رو هیجانی انجام ندهید، افراد مبتدی و تازه کار در این بازار با دیدن اولین خط های قرمز در روی نمودار ها دستپاچه می شوند و سراسیمه اقدام به فروش ارز دیجیتال خود میکنند باید در اینجا به شما متذکر شویم برای اینکه جلوی ضرر رو بگیرین از این اقدامات هیجانی دوری کنید و صبور باشید.
علت های بوجود آمدن فومو چیست؟
یکی از دلایل اصلی به وجود آمدن فومو در بازار ارز های دیجیتال ترس از دست دادن است و عوامل دیگر مثل ناپایداری بازار که حرکت های صعودی و نزولی در این بازار که گاهی با سرعت زیادی بوجود میان و معامله گران رو به خرید و فروش های هیجانی میارن تا از فرصت های بوجود اومده برای کسب سود استفاده کنند. یا اینکه پخش شدن یک سری شایعات و اخبار باعث ایجاد فومو میشن و همچنین برخی از کاربران به دنبال بدست آوردن سود های کلان هستند و تصور میکنن که این سود ها پایدار خواهند بود ولی باید کابران ارزها ی دیجیتال به این موضوع آگاه باشند که این سود ها همیشگی نیستند و ادامه دار نخواهند بود. مثال بارز هم در مورد مسئله فاد هم این می تونه باشه که وقتی ایلان ماسک در یک برنامه زنده تلویزیونی گفت که بیت کوین رو به خاطر مسایل زیست محیطی و به عنوان روش پرداخت در تسلا قبول نداره و مسلما این باعث بوجود اومدن شک و تردید در بین سرمایه گذاران میشه و یک فاد محسوب میشه و باعث میشه که سرمایه گذاران بیت کوین های خودشون رو شروع کنن بفروشن و این میتونه شوک به بازار وارد کنه هرجند به مدت کوتاه باشه.
پس بهتر هست اطلاعات خودتون رو درمورد بازار و تحلیل اون بالا ببرین تا بتونید خبرهای مهم و شایعه و بی اساس رو تشخیص بدین مثل خبر های مهم در مورد جنگ اوکراین و روسیه که تاثیر زیادی در بازار ارز های دیجیتال داره.
چگونه با فومو در خرید ارز های دیجیتال مقابله کنیم؟
برای مقابله با فومو بهتر هست چند راهکار اساسی رو پیش بگیریم تا درگیر این موضوع نشیم
1. به شایعات توجه نکنید و اخبار رو از منابع معتبر پیگیر باشید و از استرس های بی جا که در فضای مجازی به وجود میان دور باشین.
2. در یک مسیر مشخص قدم بردارید و با توجه به مهارت و آگاهی و میزان سرمایه خود معامله انجام بدین.
3. هرگز به فرصت های سرمایه گذاری که از دست دادین نگران نباشین و احساس پشیمانی نکنین.
و در به شما توصیه می کنیم همیشه مدیریت سرمایه داشته باشین و تمام دارایی خودتون رو در این بازار وارد نکنین که وقتی بازار دچار رکود شد همه ی سرمایه ی شما از بین نره و این رو هم بدونین که فرصت های سرمایه گذاری تا آخر عمر وجود دارن و به هیچ عنوان دجار فومو و فاد نشین.
فومو مختص بازار ارز های دیجییتال یا فارکس و بورس نیست و تمامی بازار های مالی و حتی تمام جنبه های زندگی شخصی ما هم وجو داره . مثلا در زمانی که بورس ایران در اوج سود دهی خودش بود خیلی ها به گمان این که از سود های میلیونی جا موندن اقدام به خرید های سنگین کردن بدون اینکه از جنبه های دیگه بررسی کنن و بازار وارد یک اصلاح سنگین شد و همین سرمایه گذار ها با حس ترس از دست دادن سود های دلاری در اوج بازار ارز های دیجیتال وارد این بازار شدن که بازار ارز های دیجیتال هم وارد یک اصلاح شد و این اصلاح ها یک مسئله طبیعی در بازار های مالی به حساب میاد.
چگونه گرفتار فومو نشویم؟
فومو در همه ی جنبه های زندگی انسانها وجود داره و در کل ترس از دست دادن نه تنها در امور مالی و اقتصادی یک مقوله ی منفی به حساب میاد بلکه در زندگی شخصی هم وجود داره و می تونه باعث ایجاد استرس واضطراب در شخص بشه و این می تونه باعث بشه تصمیمات غلط و نادرستی شخص بگیره و در کل فومو به این معنی نیست که شما احساس کنید یک چیزی یا موقعیتی رو از دست میدین بلکه به معنی این هست که چیزی که بقیه افراد بدست میارن رو شما فرصت بدست آوردنش رو ازدست بدین. یکی عواملی که این احساس رو در یک شخص بوجود میارن استفاده بیش از حد از شبکه های اجتماعی هست پس بهتر هست که برای اینکه از فومو دور باشیم استفاده از این شبکه های اجتماعی رو محدود کنیم و به اخبار و شایعاتی که زیاد معتبر نیستن بها ندیم و در پی بالا بردن آگاهی و اطلاعات خودمان در مورد ارز های دیجیتال و بازار آن باشیم تا اطلاعات درست و نادرست رو تشخیص بدیم.
همچنین برای اینکه گرفتار فومو نشیم بهتر هست که استراتژی در سرمایه گذاری های خود داشته باشید و خودتون رو به ابزار های تحلیل مالی مجهز کنید و مهارت خودتون رو در سرمایه گذاری و و خرید و فروش ارز های دیجیتال بالا برید و با کمک نمودار ها و ابزار های موجود اقدام به معامله کنید.
در مقاله فومو چیست؟ سعی کردیم با شما در مورد اینکه فومو چیست و در بازار های مالی به چه معنی هست با شما صحبت کنیم و همچنین در مورد عواملی که باعث ایجاد حس فومو می شوند و راههای مقابه با آن بحث کردیم و اینکه بهتر هست تا سرمایه گذاران ارز های دیجیتال اطلاعات خود را در این موردبالا ببر ند تا دچار فومو نشوند گفتیم و امیدواریم که اطلاعات ارائه شده برای شما مفید باشه
ترس از دست دادن سرمایه، مانعی برای ثروتمند شدن
اکثر افراد در زندگی خود، دوست دارند به ثروت زیادی دست یابند و توسط این ثروت نیازهای اولیه زندگی خود را به بهترین شکل فراهم کنند و به رفاه مناسبی برسند. اما قطعاً موانعی وجود دارد که مانع از ثروتمند شدن همه افراد میشود و درصد کمی موفق به کسب ثروت میشوند.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه(سنا) و به نقل از همیار سرمایه، یکی از مواردی که مانع از ثروتمند شدن میشود، وجود ترسهای مختلف است. به طور کلی در تمام امورات انسانی، ترس یک عامل بازدارنده بوده و در مورد ثروتمند شدن نیز این موضوع صدق میکند. در وجود همه انسانها ترس وجود دارد، اما کسانی موفق یا ثروتمند میشوند که این ترس، آنها را از دستیابی به هدف باز ندارد و مانع حرکت آنها نشود. انسانهای ثروتمند نیز دارای ترس هستند، اما به راه خود ادامه میدهند .
شاید اولین ترس و مهمترین آن، ترس از دست دادن سرمایه باشد. وقتیکه یک فرد میخواهد در مسیر ثروتمند شدن قدم بردارد باید از طریق مقداری سرمایهگذاری راه خود را آغاز کند و این سرمایهگذاری به وسیله مقدار سرمایه مشخصی که قبلاً از طریق پسانداز یا قرض و وام تهیه شده، امکانپذیر است .
فرد قبل از سرمایهگذاری با خود میاندیشد که اگر این سرمایهگذاری به هدف نرسد، آنگاه آن سرمایهای که در گام اول تزریق شده، از دست میرود و این ترس خود به خود بر روی فعالیت او تأثیر میگذارد.
باید در نظر داشت که امکان از دست رفتن سرمایه وجود دارد ولی این موضوع نباید عامل بازدارنده باشد. بسیاری از افراد که در راه ثروتمند شدن چنین سرمایه هایی را از دست دادهاند، تجربهبه دست امده باعث شده تا پیشرفت های بزرگی داشته باشند. البته منظور از این گفته این نیست که برای موفقیت حتماً باید سرمایه از دست داد، اما با توجه به شرایط چنین چیزی میتواند رخ دهد .
شاید فرد با خود بیندیشد که از دست دادن سرمایه سبب بیاعتبار شدن در تجارت میشود و افراد دیگر در تجارت به آن فرد اعتماد نمیکنند. باید یادآور شد که تمام این موضوعات تا حدی صحیح است و بیشتر آن به دلیل ذهنیات و باورهای غلط فرد است که ترس آن را چند برابر میکند .
کمی ترس برای انجام کارهای بزرگ نیاز است و سبب میشود که فرد بیمحابا عمل نکند. اما ترس زیاد مانع پیشرفت می شود و فرد را از مسیر ثروتمند شدن باز میدارد. باید یادآور شد که بیاعتبار شدن در تجارت ارتباط کمی با از دست دادن سرمایه داشته و در حقیقت بستگی به نوع عملکرد فرد در تجارت دارد و این ترس از بیاعتبار شدن، دقیقاً به دلیل ترس از دست دادن سرمایه است .
روانشناسی ضرر و زیان: ترس از ضرر کردن
یکی از جنبه های مهم روانشناسی ضرر و زیان در بازارهای مالی، ترس از ضرر کردن می باشد. ترس از ضرر کردن در اقتصاد رفتاری به پدیده ای اشاره دارد که در آن یک ضرر واقعی یا بالقوه توسط افراد از نظر روانی یا عاطفی شدیدتر از سود معادل تلقی می شود. به عنوان مثال، درد از دست دادن 100 دلار اغلب بسیار بیشتر از لذتی است که در یافتن همان مبلغ به دست می آید.
اثرات روانشناختیِ تجربه یک ضرر یا حتی مواجهه با احتمال ضرر، ممکن است حتی رفتار ریسکپذیری را القاء کند که میتواند ضررهای واقعی را حتی بیشتر یا شدیدتر کند.
درک بیشتر ترس از ضرر کردن
هیچ کس از دست دادن را دوست ندارد، به خصوص زمانی که این مسئله مربوط به پول و ثروت باشد! ترس از شناسایی یک ضرر میتواند سرمایهگذار را فلج کند و او را وادار کند که یک سرمایهگذاری زیانده را مدتها پس از آنکه باید آنرا می فروخت، نگه دارد و یا سهام و سرمایه گذاری های برنده یا سود ده را خیلی زود به فروش رساند - یک سوگیری شناختی که به عنوان اثر تمایل شناخته میشود. تازه کارها اغلب اشتباه می کنند و امیدوارند که روند قیمت سهام دوباره صعودی شود، حتی اگر تمام شواهد خلاف آن را نشان دهد؛ زیرا ضرر کردن منجر به واکنش های هیجانی شدیدتر از کسب سود می شود.
اقتصاد دانان رفتاری ادعا میکنند که رفتار انسانها در زمینه ی موضوع ترس از ضرر کردن، که یکی از انواع سوگیریهای شناختی است که توسط آنها شناسایی شده، بسیار عجیب است. برخی از مطالعات روانشناختی نشان میدهند که درد ناشی از باخت از نظر روانی دو برابر قویتر از لذتی است که هنگام برنده شدن تجربه میکنیم. با این حال، چندین مطالعه نیز تأثیر عملی یا حتی وجود ضرر گریزی را زیر سؤال می برد. با این وجود، ممکن است ترس شدید باعث شود سرمایه گذاران رفتار غیرمنطقی داشته باشند و تصمیمات سرمایه گذاری ضعیفی بگیرند.
روانشناسی ضرر و زیان حتی ممکن است علت پدیده نوسان نامتقارن باشد که در بازارهای سهام به نمایش گذاشته می شود، جایی که نوسانات بازار سهام در بازارهای رو به کاهش بیشتر از بازارهای رو به رشد است. بر اساس تئوری "چشمانداز"، مردم به شدت ترجیح میدهند از ضرر و زیان دوری کنند تا اینکه به دنبال سود باشند.
این ترس از ضرر کردن آنقدر قوی است که می تواند منجر به سوگیری منفی شود. در چنین مواردی، سرمایهگذاران وزن بیشتری بر اخبار بد میگذارند تا اخبار خوب که باعث میشود بازارهای گاوی را از ترس اینکه مسیرشان را تغییر دهند، از دست بدهند و در هنگام ریزش های حتی کوچک بازارها وحشت کنند.
به حداقل رساندن ترس از ضرر کردن
یکی از راه های اجتناب از تله های روانشناختی، پیروی از استراتژی تخصیص دارایی می باشد. به جای تلاش برای زمانبندی کامل و دقیق احساسات بازار و پیروی از ضرب المثل های قدیمی، به سرمایهگذاران توصیه میشود که به طور دورهای، طبق یک روش و استراتژی مبتنی بر قوانین، پرتفوی خود را مجدداً متعادل کنند.
سرمایه گذاری "فرمولی" شکل دیگری از سرمایه گذاری استراتژیک است. برای مثال، "برنامههای نسبتِ ثابت"، بخشهای کم ریسک و پر ریسک یک پورتفوی را در یک نسبت ثابت نگه میدارند. برای حفظ وزن هدف - معمولاً سهام و اوراق قرضه - پرتفوی به طور دورهای با فروش داراییهایی با عملکرد بهتر و خرید داراییهایی با عملکرد ضعیف، متعادل میشود. این در تضاد با "سرمایهگذاری حرکتی" است که جنبه چرخهای دارد.
برای تخصیص دارایی و مدیریت وجوه، اصول آزمایش شده و امتحان شده زیادی وجود دارد؛ مانند یادگیری ساخت پرتفوی های متنوع و استفاده از استراتژی های خرید و نگهداری.
برخی از برترین روانشناسی های ضرر و زیان
امور مالی رفتاری بینش های علمی در مورد استدلال شناختی و تصمیمات سرمایه گذاری ما ارائه می دهد. در سطح جمعی، به ما کمک می کند تا بفهمیم چرا صعود های سنگین و یا هراس از بازارها ممکن است رخ دهد. سرمایه گذاران نه تنها برای اینکه بتوانند از نوسانات بازار سهام و اوراق قرضه سود ببرند، بلکه برای اینکه از فرآیند تصمیم گیری خود نیز آگاهی بیشتری داشته باشند، باید امور مالی رفتاری را درک کنند.
ضررها می توانند ارزش داشته باشند اگر از آنها بیاموزید و بدون تعصب و استراتژیک به همه چیز نگاه کنید. ضرر و زیان اجتناب ناپذیر است، به همین دلیل است که سرمایه گذاران موفق «روانشناسی ضرر» را در استراتژی های سرمایه گذاری خود گنجانده و از استراتژی های مقابله ای استفاده می کنند. آنها برای رهایی از ترس "از ضرر کردن" و غلبه بر سوگیری های شناختی، یاد می گیرند که با تجربیات منفی کنار بیایند و از تصمیم گیری های هیجانی و وحشت محور اجتناب کنند. سرمایهگذاران باهوش بر استراتژیهای معاملاتی منطقی و محتاطانه که از افتادن آنها در تلههای رایجی که وقتی روانشناسی و احساسات بر قضاوتها تأثیر میگذارند، جلوگیری میکنند، تمرکز می کنند.
راهبردهای مقابله روانشناختی برای رسیدگی به ضررها
از دست دادن مقدار زیادی پول می تواند تأثیری آسیب زننده بر افراد بگذارد، به ویژه اگر این ضرر بر مراحل مهم زندگی مانند بازنشستگی، پرداخت هزینه تحصیل کودک یا خرید خانه تأثیر بگذارد. بسیاری از افراد ممکن است احساس کنند که زیان مالی بازگشتی ندارد و بنابراین اقداماتی را انجام می دهند که وضعیت را تشدید می کند. اگرچه متأسفانه نمی توان زمان را به عقب برگرداند، اما بهتر است این فرآیند را از نظر روانی مدیریت کنیم تا اینکه با سرمایه گذاری های مخاطره آمیز یا سایر اقدامات شدید، زیان را جبران کنیم. مطالعات نشان داده اند که راه های مثبتی برای مقابله با این زیان ها و همچنین شناسایی روش های مضر و نحوه اجتناب از آنها وجود دارد.
راهبردهای مقابله ای ناکارآمد
بسیاری از افراد هنگامی که با ضرر مواجه می شوند، از استراتژی های مقابله ای ناکارآمد استفاده می کنند. به عنوان مثال:
سرکوب: تلاش برای سرکوب احساسات منفی مرتبط با یک ضرر ممکن است دشوار باشد هراس از دست دادن سرمایه و دوباره شما را به دام بیندازد. مشکلات مالی و ناراحتی ناشی از ضرر می تواند به راحتی به مشکلات یا تنش های زناشویی یا شغلی تبدیل شود و ممکن است در نهایت ناراحتی خود را سر اعضای خانواده، همکاران یا دوستانتان خالی کنید.
فرافکنی: این غیرمعمول نیست که کسانی که با ضرر بزرگی روبرو هستند، بجای اینکه مسئولیت تصمیمات ضعیف خود یا ریسک پذیری بیش از حد را بر عهده بگیرند، آن را به گردن شخص یا چیز دیگری بیاندازند.
انکار و خودفریبی: این روشهای مقابلهای ناکارآمد باعث میشود مردم سرمایهگذاریهای شکستخورده خود را رها نکنند به این امید بیهوده که «دوباره قیمت آن ها بالا خواهد رفت». اگر یک جنس خراب خریده اید، تقریباً همیشه بهترین کار این است که از شر آن خلاص شوید و هر چه پول باقی مانده است را در چیزی مطمئن تر و سالم تر قرار دهید.
استراتژی های مقابله ای صحیح
هنگامی که بعد از خرید یک شیء معیوب هیچ ادعای مشروعی از فروشنده در قبال ضرر و زیان خود ندارید، یا نمی توانید از پس مسیر دعوای قضایی برآیید، لازم است با شرایط کنار بیایید. سرمایه گذاری های با شکست مواجه شده از این دست موضوعات می باشند. یک راه معنی دار برای مقابله این است که صرفاً از اشتباهات خود درس بگیرید و سعی کنید با سرمایه گذاری خوب و محتاطانه در آینده، ضرر را در طول زمان جبران کنید. این یک راه حل سریع یا مطمئن نیست، اما یقینا منطقی است که آن را امتحان کنید.
ارزیابی مجدد
اگر بیش از حد ریسک کردید، به افرادی نامناسب اعتماد کردید یا فقط بدشانس بودید، می توانید مراقب باشید و در آینده سبد خود را متنوع تر کنید. حتی اگر سالها طول بکشد که بخشی یا همه ضرر خود را پس میگیرید، فکر کردن به اینکه این اتفاق ممکن است بیفتد، برای شما آرامش بخش است. تنوع بخشیدن به پرتفوی شما همیشه باید یک گام اولیه در سرمایه گذاری باشد که سبدی متوازن را تضمین می کند و از ضررهای شدید جلوگیری می کند.
به خاطر داشته باشید که برخی از سرمایه گذاری ها که بر اساس اعتماد به شخصی دیگر انجام می شوند، از همان ابتدا اشتباه بوده اند. افرادی نالایق و نادرست در همه زمینه ها وجود دارند و هر کسی می تواند در دام آنها بیفتد. زندگی همین است و "آنچه تو را نکشد، می تواند تو را قوی تر کند."
یادگیری از اشتباهات
توجیه عقلانی مفید است، اما تنها در صورتی که واقع بینانه باشد. مهم است که بفهمید شما و دیگران چه کرده اید و چرا. به عنوان مثال، آیا فریب یک درآمد کلان شما را وسوسه کرده است یا قربانی وعده های دروغین یا حتی کلاهبرداری شده اید؟
رسیدن به عمق آنچه واقعاً در گذشته اتفاق افتاده است، بهترین راه برای حرکت به سوی آینده ای بهتر است. اما وقتی توجیه عقلانی واقعاً خودفریبی باشد و مستلزم سرزنش دیگران به خاطر اشتباهات خود یا عدم مواجهه با واقعیت باشد، این روند به یک روند منفی تبدیل میشود. تلاش برای درک اینکه چرا تصمیم به سرمایه گذاری گرفته اید، می تواند به شما کمک کند از تصمیمات سرمایه گذاری ضعیف در آینده جلوگیری کنید.
به دنبال کمک های حرفه ای باشید.
در صورت ضررهای شدید و یا حتی ضررهایی که بقای مالی فرد را تهدید نمی کند، مواردی وجود دارد که افراد از افسردگی یا حتی ناامیدی رنج می برند. به این ترتیب، آنها ممکن است به آن راهبردهای مقابله ای منفی که در بالا مورد بحث قرار گرفت یا بدتر از آن، متوسل شوند. در چنین مواردی ممکن است به کمک یک حرفه ای نیاز باشد. در نهایت، یک سرمایه گذاری خوب در آینده، ارزش کمک گرفتن از یک مشاور مالی مستقل با سابقه خوب را دارد.
سوالات پرتکرار
چرا زیان ها بزرگتر از سودها به نظر می آیند؟
چندین توضیح ممکن برای ضرر گریزی یا ترس از ضرر کردن وجود دارد. روانشناسان به نحوه شکل گرفتن مغز ما اشاره میکنند که در طول تاریخ تکاملی ما، محافظت در برابر ضررها برای بقا مفیدتر از جستجوی سود بوده است. جامعهشناسان به این واقعیت اشاره میکنند که ما از لحاظ اجتماعی، در همه چیز، از مسائل مالی گرفته تا فعالیتهای رقابتی مانند ورزش و بازیها و روابط خانوادگی، از شکست و از دست دادن، وحشت داریم.
آیا همه ترس از ضرر کردن دارند؟
انسان ها همگی از شکست و ضرر بیزار هستند. با این حال، افراد مختلف سطوح متفاوتی از ضرر گریزی را نشان می دهند. به عنوان مثال، تحقیقات نشان داده است که افرادی که به عنوان اقتصاددان آموزش دیده اند یا تاجران حرفه ای هستند، تمایل دارند، به طور متوسط، سطوح پایین تری از ضرر گریزی نسبت به دیگران را نشان دهند.
ضرر گریزی چه تفاوتی با ریسک گریزی دارد؟
هرکسی تحمل ریسک منحصر به فردی دارد. این بر اساس شرایط شخصی مانند دارایی ها و درآمد و همچنین افق زمانی سرمایه گذاری، سن، و سایر ویژگی های جمعیتی است. افرادی که ریسک گریزتر هستند، نسبت به افرادی که ریسک پذیر هستند، ریسک کمتری را متحمل می شوند. با این حال، ریسک گریزی کاملاً منطقی است زیرا هم ضرر و هم سود در هر سطحی از ریسک پذیری به طور متقارن دیده می شود. این عدم تقارن زیان گریزی است که در آن زیان از سود بزرگتر جلوه می کند - در هر سطحی از تحمل ریسک - که غیرمنطقی و مشکل ساز است.
راه های خوب برای کنار آمدن با ضررهای معاملاتی چیست؟
تجربه ضرر در بازارها می تواند دردناک باشد، اما این ضررها اجتناب ناپذیر هستند. آنچه را که اشتباه پیش رفته است را با دقت و بطور عینی ارزیابی کنید. اگر علت از دست شما خارج بود، هیچ کاری نمی توان کرد. اما اگر اشتباهات را شناسایی کردید، مسئولیت پذیر باشید و از آنها درس بگیرید. اگر نمی توانید بفهمید چه مشکلی رخ داده است، چه به دلیل کوتاهی خودتان یا یک چیز بیرونی، بهتر است برای مدتی از معامله کردن دوری کنید.
چرا بسیاری از معامله گران شکست می خورند؟
معامله گران اغلب زمانی شکست می خورند که به احساساتی مانند ترس، حرص و طمع، اعتماد به نفس بیش از حد و رفتار گله ای دچار شوند. این می تواند منجر به تعداد معاملات بالا و تقلای غیر منطقی برای جبران ضرر شود. داشتن یک استراتژی منطقی و بیطرفانه که میتواند در طول زمان مورد بازنگری قرار گیرد و پایبندی به آن، امری کلیدی است.
جمع بندی
در این مطلب به طور مفصل در مورد روانشناسی ضرر و زیان و یکی از جنبه های مهم آن که ترس از ضرر کردن می باشد، صحبت کردیم. در پایان و برای جمع بندی باید گفت که سرمایه گذاری و معامله گری یک تلاش و پروسه ی مخاطره آمیز است زیرا پارامترهای متغیر و عدم اطمینان زیادی در اطراف آن وجود دارد. ضرر و زیان نیز امری رایج و بخشی از آن می باشد. در حالی که تغییر گذشته غیرممکن است، شما می توانید نحوه واکنش خود را به آن کنترل کنید. انتخاب استراتژیهای مقابلهای مناسب به شما کمک میکند سریعتر پیش بروید و حتی ممکن است شما را قادر به جبران زیانهای مالی کند.
فومو در بازار ارزهای دیجیتال چیست؟
فومو یا ترس از دست دادن اصطلاحی است که در بازار ارز دیجیتال بسیار مورد استفاده قرار می گیرد و مخفف عبارت fear of missing out است. البته ناگفته نماند که این اصطلاح تنها در این بازار کاربرد نداشته و در دیگر موقعیت های زندگی نیز قابل استفاده است. اما اینکه سندروم فومو در بازار ارز دیجیتال به چه معناست را در ادامه مورد بررسی قرار می دهیم.
اینترنت و تکنولوژی با هدف بهبود روابط انسانی و دسترسی همه جهانیان به اطلاعات ایجاد شد و توانست جایگاه خوبی در بین مردم باز کند اما برخلاف تاثیرات مثبتی که بر روی زندگی مردم دارد، باعث ایجاد مشکلاتی همچون فومو در زندگی افراد شده است.
حالت فومو به خاطر از دست دادن یک فرصت خیالی ایجاد می شود که در نتیجه این فکر، فرد اقدام به انجام یک کار هیجان زده می کند. در واقع این احساسات باعث می شود که فرد همیشه نگران عقب افتادن از دیگران به خاطر از دست دادن فرصت های خیالی ذهن خود باشد. حال این حالت و ترس از دادن فرصت های زندگی در بازارهای مالی به معنای از دست دادن فرصت برای کسب سود است.
فومو در بازار ارز دیجیتال یکی از دلایل اصلی برای ایجاد حباب قیمت و یا حباب بازارهای مالی است. افراد مبتدی در سرمایه گذاری تحت چنین شرایطی اقدام به خریدهای غیرضروری می کنند. به این خاطر با افزایش تقاضا، قیمت نیز افزایش می یابد. البته حباب قیمت ناشی از فوموی بازار، با کاهش التهابات ناشی از فومو در بازار ارز دیجیتال از بین خواهد رفت.
آشنایی با مفهوم فومو در بازار ارز دیجیتال
از آنجایی که شرایط ثابتی در بازار ارز دیجیتال وجود ندارد، نسبت به دیگر بازارهای مالی بیشتر تحت تاثیر فومو در بازار ارز دیجیتال قرار می گیرد. دلیل سودهای بسیار بزرگ در برخی از ارزهای دیجیتال همچون بیت کوین و اتریوم نیز بدین دلیل است. در سال های اخیر افراد بی شماری در بازار ارز دیجیتال سرمایه گذاری کرده اند و از این طریق به سودهای کلانی رسیده اند. این کسب درآمد در بازارهای ارز دیجیتال توسط افراد مختلف باعث شده است که اغلب افراد این فکر را بکنند که بازار ارزها دارای پتانسیل رشد است و در اثر چنین فکری حجم بزرگی از دارایی خود را در این بازار سرمایه گذاری می کنند.
دلیل ایجاد فومو در بازار ارز دیجیتال چیست؟
فومو یا ترس از دست دادن می تواند دلایل مختلفی داشته باشد، اما در این قسمت به بررسی مهم ترین دلایلی که ایجاد فومو در بازار ارز دیجیتال می کند را مورد بررسی قرار می دهیم.
- شرایط ناپایدار بازار: از آنجایی که بازار ارز دیجیتال شرایط پرنوسانی دارد و حرکت های صعودی و نزولی بسیاری را تجربه می کند، معامله گر را تشویق به معامله می کند تا فرصت های سرمایه گذاری مالی را از دست ندهد.
- اخبار و شایعات بازار: از مهم ترین عواملی که باعث ایجاد حالت فومو در بازار ارز دیجیتال می شود، خبرها و شایعاتی است که در مقابل از دست دادن فرصت های خوب بازار به وجود می آید.
- دریافت سود زیاد: معامله گرانی وجود دارند که از طریق معاملات خود به سودهای کلانی می رسند اما ممکن است فکر کنند که این سودها به صورت دائمی خواهد بود. به همین خاطر با این فکر وارد معاملات جدید در بازار ارز دیجیتال می شوند تا فرصت کسب سودهای کلان را از دست ندهند اما واقعیت این است که همیشه معاملات سودآور نخواهند بود.
چگونه می توان با فومو مقابله کرد؟
ترس از دست دادن و یا فومو می تواند برای معامله گران پیش بیاید. اما می توان از ایجاد فومو در بازار ارز دیجیتال جلوگیری کرد که در ادامه به بررسی این موارد می پردازیم:
تعیین استراتژی های سرمایه گذاری
استراتژی های سرمایه گذاری به مجموعه ای از مقررات گفته می شود که براساس باورهای سرمایه گذار شکل می گیرد. سرمایه گذار با تعیین استراتژی های سرمایه گذاری مسیر معاملاتی خود را مشخص می کند. البته این نکته را در نظر داشته باشید که حتی با تعیین استراتژی های سرمایه گذاری، احتمال از دست دادن فرصت های سرمایه گذاری وجود دارد به گونه ای که سرمایه گذاران معروف نیز نمی توانند از تمامی فرصت های سرمایه گذاری در بازار استفاده کنند.
در تعیین استراتژی های معاملاتی باید موارد مختلفی همچون میزان سرمایه، ریسک پذیری و مهارت را نیز در نظر بگیرید. تعیین این موارد موجب میشد تا در شرایط بسیار حساس تمامی معاملات خود را با آگاهی کامل انجام دهید و از هیجانات بازار به دور باشید.
دریافت اخبار از منابع معتبر
سعی کنید اخبار و رویدادهای مربوط به ارزهای دیجیتال را از منابع معتبر دریافت کنید. به همین خاطر است که فعالان و سرمایه گذاران ارز دیجیتال به صورت مداوم پیگیر اخبار و تحلیل های بازار هستند. اما باید این نکته را در نظر باشید ممکن است در میان این اخبار، خبرهای جعلی نیز وجود داشته باشد که منجر به ضررهای جبران ناپذیری به معامله گر شود. بنابراین برای تشخیص خبرهای جعلی از خبرهای واقعی، بایستی دلایل عقلانی خبر را مورد بررسی قرار داد. اکثر اخبار جعلی با هدف شوک وارد کردن به شرایط بازار مطرح می شود تا واکنش های غریزی معامله گر از جمله ترس یا عصبانیت را تحت تاثیر قرار دهند. پس بهترین راه حل این است که منبع خبر را به خوبی شناسایی کرده تا از صحت و درستی خبر اطمینان یابید.
عدم توجه به شبکه های اجتماعی
این روزها شبکه های اجتماعی به بخش مهمی از زندگی روزمره افراد تبدیل شده است و به گونه ای زندگی افراد نشان داده می شود که همیشه در حال برنده شدن هستند. این مدل اخبار و روزمرگی ها در مورد ارزهای دیجیتال نیز وجود دارد و افراد بی شماری در شبکه ارزهای دیجیتالی وجود دارند که با استفاده از خرید و فروش ارزهای دیجیتال به ثروت های بزرگی دست پیدا کرده اند. اما ترکیب معامله با شبکه های اجتماعی در کنار یکدیگر ترکیبی بسیار خطرناک برای معامله گران است چرا که شبکه های اجتماعی یک بستر بسیار مناسب برای اتفاقات جدید است که هرگز برای تصمیم گیری های بزرگ نباید مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین برای خرید ارزهای دیجیتال به اندازه کافی درباره آن تحقیق کنید.
عدم پشیمانی بابت فرصت های از دست رفته
بازارهای مالی به خصوص بازارهای ارز دیجیتال بستری از فرصت های سرمایه گذاری است، اما این امر کاملا طبیعی است که برخی از فرصت های سرمایه گذاری از دست برود. اما در نظر داشته باشید که از دست دادن برخی از فرصت ها کاملا طبیعی است و نباید دچار ترس و اضطراب شوید. ترس و اضطراب ممکن است خسارت های جبران ناپذیری برای معامله گر به همراه داشته باشد.
فومو چه تاثیری بر روی قیمت بیت کوین دارد؟
قیمت بیت کوین مابین سال های 2009 تا 2010، کمتر از یک دلار بود اما بعد از سال 2011 قیمت بیت کوین به صورت ناگهانی رشد کرده و به بالای 32 دلار رسید. در این میان بود که رسانه های مختلف اجتماعی اعلام کردند که اگر ارز دیجیتال بیت کوین در سال 2010 می خریدید، الان موجودی ثروت شما چند برابر شده بود.
به همین دلیل ترس از دست دادن یا فومو در بازار ارز دیجیتال موجب می شود که مردم شروع به خرید بیت کوین کنند. بنابراین در سال 2017 افراد به دلیل احساس فومو یا ترس از دست دادن به سمت بازارهای ارز دیجیتال هجوم بردند. این هجوم باعث افزایش 1800 درصدی قیمت بیت کوین شد و فومو باعث شد که مردم ارز بیت کوین را در بیشترین قیمت خود بخرند.
نتیجه گیری:
فومو در بازار ارز دیجیتال و یا ترس از دست دادن موجب می شود که فرد در ذهن خود موقعیتی را تصور کند که پایه و اساس واقعی نداشته باشد. بنابراین در صورتی که سرمایه گذاری در یک ارز دیجیتال بر اساس احساس فومو انجام شده باشد، ضررهای بزرگی به همراه دارد پس بهتر است قبل از وارد شدن به معاملات مالی و ارزهای دیجیتال مهارت و دانش کافی در این زمینه کسب کنید.
فاد چیست، چطور دیگر ترس از دست دادن کل سرمایه را نداشته باشیم؟
چندی پیش شایعه شد که واردات خودرو آزاد میشود. با این خبر بسیاری از افرادی که گالری اتومبیل داشتند به دلهره افتادند. به خصوص گالریهایی که تنها خودروهای ایرانی خرید و فروش میکردند. از آنجاییکه پیش از باب شدن این شایعه خودروهای ایرانی روند صعودی داشت، گالریداران ترسیدند که با آزاد شدن واردات خودروهای خارجی قیمت خودروهای ایرانی کاهش یابد. در نتیجه سعی داشتند هرچه سریعتر خودروهای ایرانی خود را با قیمت بالا بفروشند. اما این موضوع همچنان در حد یک خبر و اطلاعیه باقی ماند. در واقع دلالان خودرو دچار فاد شدند. اما منظور از فاد چیست؟
زمانی که در بازار ارزهای دیجیتال،کاربری به طور دائم اخبار و صفحات اجتماعی را دنبال میکند و براساس اخبار غیرواقعی یا اطلاعیههای انجامنشدنی ترس و دلهره به خود راه میدهد، در واقع دچار فاد میشود. این اصطلاح در بازار ارزهای دیجیتال کاربرد زیادی دارد. گاهی افراد مجرب این بازار نیز درگیر فاد میشوند. کیوسک آکادمی در ادامه، تاثیرات، نشانهها و چگونگی روی کار آمدن این فرآیند را به طور خلاصه شرح میدهد.
فاد چیست؟
در ابتدا باید گفت فاد حرف اول 3 کلمه انگلیسی است: (Fear, Uncertainty, Doubt). به طور کلی به ترکیب 3 احساس ترس، عدماطمینان، و شک فاد گفته میشود. همانطور که میدانید بازار ارزهای دیجیتال به طور دائم درگیر انواع نوسانات مثبت و منفی است. بنابراین بیشتر کاربران این فرآیند ترس و دلهره را تجربه خواهند کرد.
بزرگان این بازار معتقدند فاد یک نوع استراتژی در بازار رمز ارزها محسوب میشود. البته این استراتژی براساس اطلاعات نادرست مربوط به بازار رمز ارزها روی کار میآید. بازاریابی و تبلیغات تقلبی، صفحات اجتماعی، پخش گفتگو و انواع مذاکرات، سیاستهای مالی و راههای دیگر میتواند فاد را به کاربران این بازار القا کند.
اما مفهوم کلی فاد چیست؟ پیش از این نیز گفتیم فاد یک استراتژی نادرست در بازار ارزهای دیجیتال است که با انتشار اطلاعات منفی، نامفهوم، و البته نادرست سعی میکند ترس بزرگی به دل کاربران وارد کند. فاد از سال 1975 در میان ابر شرکتهای حوزههای مختلف وجود داشت. اما در حال حاضر در بازار رمز ارزها بیش از پیش دیده میشود.
فاد چه تاثیراتی به دنبال دارد؟
از آنجاکه بازار رمز ارزها غیرمتمرکز و تا حدودی نوپا است و البته توسط سازمان یا وزارت خاصی نیز نظارت و اداره نمیشود، افراد مختلفی میتوانند آن را دستکاری کنند. اما دلیل راحت بودن دستکاری چیست؟ بیشتر شرکتکنندگان در معاملات بازار ارزهای دیجیتال، افرادی ناآگاه هستند که به جزئیات مبادلات خود اهمیت نمیدهند.
این کاربران ناآگاه به طور معمول با هدف کسب سود فوری خرید و فروش میکنند. ناآگاهی کاربران باعث میشود که آسیبپذیری آنها نیز بیشتر شود. در ادامه افزایش آسیبپذیری کاربران، موجب شده که افراد سودجو استراتژیهایی را مانند پامپ و دامپ راهاندازی کنند. سرمایهگذارانی که دانش کمی دارند کورکورانه از سیگنالهای نادرست رمز ارزها پیروی میکنند.
با گذر زمانی نه چندان طولانی کاربران ناآگاه سرمایه خود را از دست میدهند. با خالی شدن کیف پول سرمایهگذاران مبتدی، سرمایهگذاران بزرگ و مقتدر میتوانند رمز ارزهای حاضر در بازار را با قیمت پایینتری بخرند و به سود خوبی برسند. تمامی این اتفاقات، متضرر شدن افراد ناآگاه و سودبردن سرمایهگذاران قدر، از تاثیرات استراتژی فاد خواهد بود.
چند نوع فاد داریم؟
با پیاده شدن استراتژی فاد، گاهی سرمایهگذاران مبتدی فریب میخورند و در آخرین روزهای نزولی روند بازار یک رمز ارز از آن خارج میشوند. این در حالی است که تنها چند روز دیگر روند بازار صعودی میشود. اما استراتژی فاد تنها به همین موضوع و قربانی شدن سرمایهگذاران نوپا ختم نخواهد شد. میتوان گفت 3 نوع فاد داریم که تاثیرات زیادی هراس از دست دادن سرمایه بر روی بازار رمز ارزها دارند.
کاهش قیمت
کاهش قیمت یکی از انواع مهم فاد است. اما در این مرحله تاثیر فاد چیست؟ بدونشک میدانید که سرمایهگذاران تنها در صورتی شروع به فروش سهام و ارزهای دیجیتال خود میکنند که از کاهش قیمت بترسند. بنابراین با ایجاد اخبار تقلبی در مورد کاهش قیمت رمز ارزها در روزهای آتی، بسیاری از سرمایهگذاران فریب میخورند و بازار را ترک میکنند. شبیه مثالی که مربوط به کاهش قیمت خودروهای ایرانی ذکر کردیم.
وضع کردن قوانین سخت
گاهی بعضی از شرکتهای بزرگ و بانفوذ قوانین و سیاستهای نامطلوبی را راهاندازی میکنند. در این صورت بیشتر سرمایهگذاران برای فروش سهام خود دست به کار میشوند. این روند در ادامه باعث افت قیمت بازار ارزهای دیجیتال خواهد شد. در ضمن رسانهها نیز اخبار بد مربوط به کاهش قیمتها را به طور مداوم نشر میکنند.
گفتگو با افراد برجسته حوزه ارزهای دیجیتال
یکی دیگر از فادهایی که بیشترین تاثیر را در جریان بازار ارزهای دیجیتال دارد، انتشار مذاکره و گفتگو با یکی از فعالان این حوزه است. با انتشار صحبتهای این افراد، تاثیرات حاشیهای بر سیگنال ارزهای دیجیتال دوچندان میشود.
برای مثال چندی پیش جیمی دیمون (Jamie Dimon) تاجر بیلیونر اعلام کرد بیت کوین یک کلاهبرداری عظیم است که در نهایت از هم میپاشد. این سخن او باعث شد کاربران کمی بترسند و روند بازار تغییر کند. سخن افراد ثروتمند همیشه بر بازار رمز ارزها تاثیر زیادی میگذارد.
راه مقابله با فاد چیست؟
فاد نیز همانند سایر استراتژیهای حاضر در بازار ارزهای دیجیتال قابلمقابله است. اما راه مقابله با فاد چیست؟ این استراتژی تا حدود زیادی جامعه رمز ارزها را تحت تاثیر خود قرار میدهد. در بیشتر مواقع فاد شرایطی ایجاد میکند که سرمایهگذاران در مورد روند بازار رمز ارزها دچار شک و تردید میشوند. برای مقابله با فاد بهتر است:
- فاد یا اخبار نادرست بازار رمز ارزها را به اشتراک نگذارید.
- به شایعات و شکایتهای موجود در بازار ارزهای دیجیتال بیتوجه باشید.
- ترس خود را کنترل کنید.
- فریب چرخههای قیمتی نادرست و غیرواقعی را نخورید.
- در عصر تکنولوژی زندگی کنید و منطقی تصمیم بگیرید.
- دانش خود را افزایش دهید.
- اخبار بد و نادرست صفحات اجتماعی را دنبال نکنید.
آیا میدانید از فاد نیز میتوان سود برد؟
بسیاری از صرافیها و دلالان حوزه رمز ارزها از افت و خیز بازار رمز ارزها مطلع هستند و آن را امری طبیعی میدانند. در صورتی که برای این نوسانات آماده باشید، برنامهریزی برای شما آسان خواهد بود. در نتیجه با مشخص کردن اهداف و استراتژی آینده خود میتوانید با نوساناتی که در آینده پیش میآید مقابله کنید.
راه سود بردن از فاد چیست؟ زمانبندی و برنامهریزی مهمترین استراتژی خواهد بود که شما را از نوسانات بازار ارزهای دیجیتال و البته متضرر شدن نجات میدهد. در نظر داشته باشید، طی استراتژی فاد خرید و معامله کردن باعث سود شما میشود اما اگر دست به فروش بزنید، به طور حتم سرمایهتان قفل خواهد شد.
نتیجهگیری
در طول زندگی سختیهای زیادی متحمل میشوید، اما اگر همین سختیها را تجربه نمیکردید به طور قطع آدم موفقی نبودید. در واقع سختی باعث موفقیت و پختهشدن شما میشود. در بازار رمز ارزها نیز همینطور است. اگر فادی وجود نداشت، قدرت و تجربه شما افزایش نمییافت و به دستاوردهای مثبت و البته بزرگ دست نمییافتید.
این استراتژی همانطور که به ضرر افراد ناآگاه خواهد بود، برای افراد مجرب و معاملهگران مطلع سوددهی خوبی به همراه دارد. آیا میدانید دلیل تکیه کردن این معاملهگران به فاد چیست؟ معاملهگران مجرب از ناآگاهی معاملهگران بیتجربه سود میکنند و در آخر رمز ارزهای خود را که با قیمت پایین خریدهاند، با بالاترین قیمت میفروشند.
آیا شما نیز درگیر استراتژی فاد شدهاید؟ فاد چه تاثیری بر روی سرمایه شما داشت؟ ممنون میشویم تجربه و نظر خود را با ما به اشتراک بگذارید.
دیدگاه شما