۵ درس زندگی از ۵ فیلسوف باستان
فلسفۀ یونان باستان متعلق به بیش از دو هزار سال قبل است، اما هنوز هم می‌شود درس‌های تازه و راهگشایی از آن آموخت.
فرادید | یونان باستان خاستگاه فکریِ برخی از بزرگ‌ترین اندیشمندان تاریخ است. نظریه‌ی سیاسی، علم و فلسفه در این تمدن شگفت‌آور بنیاد نهاده شدند و یونانی‌ها درست مانند مردم امروز دائما در این اندیشه بودند که زندگی خوب چگونه به دست می‌آید.
به گزارش فرادید، برخی از ایده‌های آنها در آزمون زمان تاب نیاوردند، با این حال همچنان دلایل بسیار خوبی برای خواندن فلسفۀ یونان وجود دارد. این آثار عهد باستان سرشار از دانش ارزشمندی هستند که می‌تواند زندگی ما را به سمت بهتر شدن سوق دهد.
۱. روی چیزی تمرکز کنید که توان کنترل کردن آن را دارید (اپیکتیتوس)
اپیکتیتوس مشهورترین فیلسوف یونان نیست، اما هنوز ایده‌های جالب زیادی دارد. او در مورد عاملیت فردی مطالب زیادی نوشته است. اپیکتیتوس عقیده دارد که به جای نگرانی درباره‌ی چیز‌هایی که خارج از کنترل ماست، فقط باید روی اَعمال و افکار خودمان تمرکز کنیم. برای مثال، نگرانی درباره‌ی مرگ نگرانیِ بیهوده‌ایست، چون مرگ یک واقعیتِ اجتناب‌ناپذیر است. با این حال، ما روی درکِ خودمان از مرگ کنترل داریم. کسانی که نسبت به طول عمر و مرگ‌شان نگرانی دارند فقط باید نگرش خودشان را به این موضوع تغییر دهند.
اپیکتیتوس مفهوم عاملیت فردی را در مورد افرادی که نگرانی وسواس‌گونه‌ای نسبت به عقاید دیگران دارند نیز به کار می‌برد. اگر ما نگران طرز فکر دیگران در مورد خودمان باشیم، برده‌ی چیزی می‌شویم که کنترلی روی آن نداریم و این بدون شک راهی به سوی بدبختی است. آزادی واقعی برآمده از یافتنِ شادی در چیزیست که خواسته‌های ما را در سطح فردی برآورده کرده و ما را کامیاب میکند.
۲. اجازه دهید تعقل راهنمای شما باشد (افلاطون)
افلاطون بر موضوعات زیادی تسلط داشت، اما یکی از منسجم‌ترین شعار‌های او این بود که عقل والاترین مقام را در بین قوای روح انسان دارد. استدلال او این است که ذهن ما توسط سه چیز کنترل می‌شود: لذت، جاه‌طلبی و عقل. در حالی که این سه نیروی محرک گاهی‌اوقات موافق هم هستند، اما اغلب با هم اختلاف دارند. افلاطون عقیده دارد یک ذهن یا روحِ آشفته ناشی از هدایت نشدن با عقل است. دروغ، دزدی، تمسخر و کینه‌توزی همگی بخشِ خودخواه و غیرمنطقیِ ذهن ما را تغذیه می‌کنند. اگر این اتفاق به طور مکرر رخ بدهد، تمایلاتِ سطحی و نیازِ به رسمیت شناخته شدن بر ما غلبه میکند:
«این نوع موقعیت، وقتی عناصر ذهن آشفته‌اند و جایشان عوض شده موقعیتی است که بی‌عدالتی، بی‌انضباطی، بزدلی، جهل و به طور خلاصه شرارت از تمام انواعِ آن را به وجود می‌آورد.»، اما اگر برعکس پیرو عقل باشیم ذهن ما خشنود و سالم خواهد بود.
۳. لذت‌هایتان را عاقلانه انتخاب کنید (اپیکوروس)
اصرارِ افلاطون مبنی بر هدایتِ ما توسط عقل بدون تردید ارزشمند است، اما اپیکوروس تعادلی را پیشنهاد میکند که بسیار به آن نیاز داریم. اپیکوروس از ما می‌خواهد به جای اجتناب از لذت، گزینش کنیم. استدلال او این است که لذت یک امر طبیعی است و تجربه‌ی آن به ما احساس رضایت می‌دهد. برای مثال، خوردن تا زمانی که سیر شویم یک امر طبیعی است، اما خوردنِ بیش از حد غیرطبیعی است و بدن ما پس از پرخوری ممکن است به جای رضایت، احساس درد کند و ذهن ما درگیر احساس گناه شود. این رفتار به مروز انتظارِ «بیش از نیاز خواستن» را در ما شرطی میکند.
اپیکوروس با مبنا قرار دادن این مثال توصیه میکند به طور کلی از زیاده‌روی اجتناب کنیم. فراوانیِ شهرت، پول، غذا و نوشیدنی سیری‌ناپذیر است؛ بنابراین باید در جستجوی لذت‌هایی باشیم که حس رضایت طولانی‌مدت را برای ما به ارمغان بیاورند.
۴. با انسان‌های شریف دوست شوید (ارسطو)
ارسطو نیز مانند افلاطون در طول عمرش به موضوعات گوناگونی از جمله اهمیت دوستی پرداخت. او باور داشت کیفیت مهم‌تر از کمیت است بنابراین زیاد بودن دوستان از دید او ملاک باارزشی نبود. دوستی‌های ضعیف بر مبنای دو چیز است: فایده یا لذت. یک رابطه‌ی کاری مثالی از دوستی بر مبنای فایده است و علاقه‌ی مشترک در یک فعالیت یا موضوعِ خاص مثالی از دوستی بر مبنای لذت است. در عین حال، قوی‌ترین دوستی‌ها بر مبنای حسن‌نیتِ متقابل شکل می‌گیرند: «.. دوستان واقعی خیرخواهِ دوستان خود هستند . دوستی آنها تا آنجا ماندگارست که خوب هستند و خوبی خصلتی‌ست جاودان.»
از این رو دوستی با انسان‌های شریف امری‌ست حیاتی چرا که خوبی و وفاداری جوهره‌ی وجودِ انسان‌های شریف است و خیانت و تشویق به شرارت از آنها بعید است. دوستی بر پایه‌ی حسن‌نیت و فضیلت به سادگی شگل نمی‌گیرد، اما باارزش‌ترین نوعِ دوستی‌ست.
۵. سوال بپرسید (سقراط)
بدون تردید این فهرست از درس‌های زندگی که برگرفته از فلسفه‌ی یونانی است بدون سقراط کامل نمی‌شود. با این حال، مسئله این است که هیچ منبعی از سقراط وجود ندارد چرا که او بسیار اندک می‌نوشت. مورخان این مسئله را «مسئله‌ی سقراطی» می‌نامند. خوشبختانه دانسته‌های ما از این بزرگ‌مردِ تاریخ فلسفه به لطف فلاسفه‌ی دیگر است. زنوفن که هم سرباز و هم فیلسوف بود در خصوص سقراط می‌گوید: «من هرگز کسی را نمی‌شناختم که به اندازه‌ی او به فهمیدن دانسته‌های دوستانش اهمیت بدهد.»
تصویر افلاطون در سرتاسر دیالوگ‌های بیشماری که دارد مشابه همین است. سقراط آغازگر مباحثات بود و همیشه دانش را با کنجکاوی متعادل می‌کرد. در واقع، سقراط به خاطر پرسش‌هایش شهرت داشت. او عاشق آموختن بود. با نظر به اینکه معنای تحت‌الفظی کلمۀ «فیلسوف» در یونان باستان «عاشق خرد» است، سقراط را پدرخوانده‌ی فلسفه‌ی غربی می‌نامند. پذیرش جهل و سوال پرسیدن نخستین گام به سوی روشنگری است. اگر همگی ما مثل سقراط عمل می‌کردیم، قطعاً دنیای بهتری داشتیم.
روزیاتو
۱۰ بند عجیب و غریب در قرارداد فوتبالیست ها؛ از ماشین ضد گلوله تا تراکتور و خانه برای پدر
حق گرفتنی است و اگر چیزی را نخواهید به دستش نیز نخواهید آورد. این همان چیزی است که ظاهراً لیونل مسی در مذاکرات تمدید قراردادش با بارسلونا در سال ۲۰۲۰.
سلبریتی های هالیوودی که نمی دانستید قبل از رسیدن به شهرت معلم بودند
رونمایی از قطار سریع السیر جدید با سرعت بیش از ۳۵۰ کیلومتر در ساعت در فرانسه
ویدیوهای جالب از پدیده های میکروسکوپی برگزیدگان رقابت سالانه نیکون + ویدیو
حق گرفتنی است و اگر چیزی را نخواهید به دستش نیز نخواهید آورد. این همان چیزی است که ظاهراً لیونل مسی در مذاکرات تمدید قراردادش با بارسلونا در سال 2020. ۴۲ دقیقه پیش ۰
۱۰ بند عجیب و غریب در قرارداد فوتبالیست ها؛ از ماشین ضد گلوله تا تراکتور و خانه برای پدر
فلوید می ودر روز شنبه در مسابقه نمایشی خود در برابر مبارز ژاپنی دنیای هنرهای رزمی ترکیبی، میکورو آساکورا، با ناک اوت پیروز شد. می‌ودر 45 ساله از زمان بازنشستگی،. ۲ ساعت پیش ۰
فلوید می ودر حریف ژاپنی خود را در یک مبارزه نمایشی ناک اوت کرد + ویدیو
سلبریتی ها از ابتدا مشهور نبودند و بسیاری از آن ها کار خود را با شغل دیگری آغاز کردند و بعدها وارد دنیای سرگرمی شدند. در این میان، بعضی از. ۳ ساعت پیش ۰
سلبریتی های هالیوودی که نمی دانستید قبل از رسیدن به شهرت معلم بودند
فرانسه از قطار سریع السیر کاملا جدید «ت ژ و ام» TGV M رونمایی کرد که در سال ۲۰۲۴ راه‌اندازی خواهد شد. واگن های مونتاژ شده TGV آینده می‌تواند از. ۴ ساعت پیش ۱
رونمایی از قطار سریع السیر جدید با سرعت بیش از ۳۵۰ کیلومتر در ساعت در فرانسه
مسابقه بین‌المللی «دنیای کوچک نیکون» (Nikon Small In Motion) در سال 1975 به منظور تجلیل از عکاسانی که از میکروسکوپ نوری استفاده می‌کنند، راه‌اندازی شد. در سال 2011، نیکون اعلام. ۵ ساعت پیش ۰
ویدیوهای جالب از پدیده های میکروسکوپی برگزیدگان رقابت سالانه نیکون + ویدیو
هر ساله از دستگاه گامانایف در درمان بیش از 70،000 بیمار در سراسر جهان استفاده می‌شود. چه چیزی باعث افزایش تقاضا برای دستگاهی می شود که در سال 1968 اختراع. ۵ ساعت پیش ۰
گامانایف آیکون؛ دقت بالا برای درمان ضایعات مغزی
سرآشپز مشهور ترک، نصرت گوکچه، پس از اینکه با نحوه پاشیدن نمک روی گوشت در اینترنت به یک سلبریتی و پدیده اینترنتی مبدل شد به موفقیت زیادی دست یافت. رستوران. ۶ ساعت پیش ۰
نصرت گوکچه چند رستوران در سراسر جهان دارد؟
ساعات کار طولانی تر همراه با وضعیت نامناسب کار در خانه منجر به افزایش مشکلات کمر در بزرگسالان و جوانان شده است. در این مطلب روزیاتو، 5 روش ساده برای. ۷ ساعت پیش ۰
۵ روش برای جلوگیری از کمر درد در زمان دورکاری و کار در خانه
یکی از اسباب بازیهایی که می‌تواند خلاقیت افراد را در ساخت‌و‌ساز بر‌انگیزد، لگو است. از زمان تولید اولین سازه‌ها تا همین چند سال اخیر، LEGO شکلی واحد داشت که افراد. ۷ ساعت پیش ۰
اسباب بازی لگو ماشین چند نوع دارد؟
اخیرا ادعاهای عجیب و غریبی با استفاده از تفسیری آزاد از آثار فیلسوف فرانسوی نوستراداموس مطرح شده است. ماریو ریدینگ نویسنده کتابی در مورد نوستراداموس که در سال 2005 منتشر. ۸ ساعت پیش ۰
پیش بینی عجیب نوستراداموس؛ شاهزاده هری پس از کناره گیری چارلز سوم پادشاه می شود
راجر فدرر، ابر اسطوره سوئیسی دنیای تنیس در بازی در کنار رقیب دیرینه خود، رافائل نادال، در لیور کاپ (LAVER CUP) در ۴۱ سالگی از دنیای تنیس خداحافظی کرد. این. ۹ ساعت پیش ۰
اشک های رافائل نادال در شب خداحافظی راجر فدرر از دنیای تنیس + ویدیو
یکی از مهم ترین مسائل کشور در زمان بحران های مالی کم شدن ارزش پول کشور است. این مورد می تواند در التهابات سیاسی و اجتماعی نیز رخ دهد. در. ۹ ساعت پیش ۰
چطور از پول نقد محافظت کنیم؟
نگاهی پرکشش، پوستی درخشان و موهایی پرپشت و براق – این ها تصویری است که از زنان زیبای خاورمیانه در ذهن مردم دنیا وجود دارد. زنان خاورمیانه برای داشتن یک. ۱۰ ساعت پیش ۰
۱۱ ترفند زیبایی از زنان خاورمیانه برای حفظ جوانی و جذابیت شان
نظرسنجی ها در آستانه رای گیری روز یکشنبه انتخابات نخست وزیری ایتالیا، جورجا ملونی، رئیس حزب ملی‌گرای برادران ایتالیا را به عنوان برنده احتمالی نشان می دهد. این زن سیاستمدار. ۱۱ ساعت پیش ۱
جورجا ملونی مدعی پیروزی انتخابات نخست وزیری ایتالیا کیست؟ + ویدیو
خبر مرگ مهسا امینی دختر ۲۲ ساله اهل سقز در تهران همچنان با واکنش های زیادی از سوی هنرمندان و درک مفهوم پول دیجیتال چهره های شناخته شده همراه است. برخی از بازیگران زن. ۱۲ ساعت پیش ۰
بیوگرافی مریم پالیزبان بازیگر فیلم سینمایی محبوب «نفس عمیق»
در ادامه ی انتقادات به اظهارنظرهای تند و تیز علی کریمی، فوتبالیست سابق تیم های ملی و پرسپولیس درباره ی مرگ مهسا امینی و حوادث پس از آن، حمید رسایی،. ۱۳ ساعت پیش ۷
ماجرای توقیف اموال علی کریمی و واکنش شهاب حسینی به جمع آوری بیلبوردهایش
ویروس شبه کووید جدیدی که در خفاش‌های روسی کشف شد به همه واکسن‌های شناخته شده مقاوم است. این ویروس کووید با نام خوستا 2 (Khosta-2) در سال 2020 در خفاش‌های. ۱۴ ساعت پیش ۰
ویروس شبه کووید در خفاش‌های روسی به همه واکسن‌ها مقاوم است
لئوناردو دی کاپریو، سوپراستار جذاب و قدیمی هالیوود، ستاره ای نیست که تنها به خاطر نقش هایش در فیلم ها شناخته شده باشد. او کمک زیادی هم به رفاه مردم. ۲۴ ساعت پیش ۰
۶ حقیقت منحصربفرد درباره «لئوناردو دی کاپریو» که ثابت می کند او متفاوت است
مفهوم «ستاره هالیوود» در حال و هوای امروزی سینما بیش از پیش معنای خود را از دست داده است اما نمی توان منکر این موضوع شد که هنوز ستاره هالیوودی. یکشنبه، ۰۳ مهر ۱۴۰۱ ۱
۱۰ بازیگر هالیوودی که طولانی ترین دوران فعالیت هنری موفق و مداوم را در سینما داشته اند
دانشمندان می گویند برای نخستین بار روی سیاره مریخ اکسیژن تولید شده است، امری که انسان را یک قدم به امکان زندگی بر روی سیاره ای دیگر نزدیک تر می. یکشنبه، ۰۳ مهر ۱۴۰۱ ۰
تولید اکسیژن در مریخ برای نخستین بار؛ قوت گرفتن امیدها برای زندگی بر روی سیاره سرخ
کدام کشورها در جهان هنوز با نظام پادشاهی اداره می‌شوند؟
مردی که ۴۰۰ پوند خرج کاشتن شاخ در جمجمه اش کرد تا تبدیل به یک «دیو زیبا» شود
نوستالژی‌های خاطره‌انگیزی که فقط دهه ۶۰ و ۷۰ درک می‌کنند؛ از فلاپی دیسک تا VHS
روایت های عجیب زنان از عادات لئوناردو دی کاپریو؛ از خودخواهی مطلق تا روابط جنسی
اجتماعی
۵ روش برای جلوگیری از کمر درد در زمان دورکاری و کار در خانه
۱۱ ترفند زیبایی از زنان خاورمیانه برای حفظ جوانی و جذابیت شان
ویروس شبه کووید در خفاش‌های روسی به همه واکسن‌ها مقاوم است
۵ راز زیبایی از مصر باستان که ارزش امتحان کردن را دارند
چرا نباید زیر دوش ادرار کنیم؟
با علل اصلی گردن درد و راه درمان درک مفهوم پول دیجیتال آن آشنا شوید
۷ دلیل که نشان می‌دهد چرا همیشه سردتان است؛ از دیابت تا کم آبی بدن
۵ کاری که آقایان برای محافظت از سلامت اسپرم خود نباید انجام دهند
فرهنگ و هنر
سلبریتی ها از ابتدا مشهور نبودند و بسیاری از آن ها کار خود را با شغل دیگری آغاز کردند و بعدها وارد دنیای سرگرمی شدند. در این میان، بعضی از آن ها پیش از شهرت به کار معلمی مشغول بودند که در ادامه با آن ها آشنا خواهیم شد. هیو جکمن هیو جکمن در سال ۱۹۸۷ در مدرسه ای در انگلیس به عنوان معلم ورزش مشغول کار شد. او در سال ۲۰۱۳ در جشنواره فیلم زوریخ، با خبرنگاری به نام رولو راس مواجه شد که یکی از دانش آموزان سابقش بود. جکمن از راس پرسید: «تدریسم چطور بود؟ به دردت …
معصومه ابتکار: اتفاقی که برای مهسا امینی رخ داد یک فاجعه است/ تلاش کردیم گشت ارشاد جمع شود، اما زور دولت نمی‌رسید/ مهاجرت، دلسردی، مشکلات روانی ناشی از رفتارهای گشت ارشاد است
معصومه ابتکار گفت: اگر این اتفاق برای فرزندم می‌افتاد تا آخرین لحظه پیگیری می‌کردم و کوتاه نمی‌آمدم، مطالبه گری می‌کردم و همه ابعاد موضوع را جویا می شدم. نمی دانم چرا کسانی که مدام از شهید سلیمانی می‌گویند، منش ایشان را نمی‌آموزند که گفتند حتی دختران بی حجاب و بد حجاب هم دختر من هستند. همه دختران "مهسا امینی هستند" و باید مراقبشان بود، باید عزت نفسشان را حفظ کرد.
به گزارش جماران؛ رویداد 24 نوشت: معصومه ابتکار معاون پیشین زنان و خانواده ریاست جمهوری در گفت‌وگویی تفصیلی با رویداد۲۴ به موضوع فوت مهسا امینی در گشت ارشاد واکنش نشان داده است. متن کامل گفتگوی ابتکار را ادامه بخوانید:
* ابتدا نظرتان را درباره اتفاقی که برای مهسا امینی رخ داد، می‌فرمایید.
این رویداد یک فاجعه بود و متاسفانه موارد دیگری هم در ارتباط با این روندی که سال‌هاست شکل گرفته، داشته و داریم و عوارض و آثار سوئی را بر روان جوانان ما داشته است. ارزیابی من به عنوان معاون سابق ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده، این است که واقعا روش‌های گشت ارشاد و برخوردهای توام با ترس، ارعاب و زور، هیچ کمکی به بحث حجاب نمی‌کند و جوانان را نسبت به اصل دین و دینداران بدبین کرده و عوارض آن بسیار بیشتر از فواید آن است. در دوران مسئولیتم بارها و بارها نسبت به این رویه تذکر دادم که نه تنها فایده‌ای ندارد بلکه برای جوانان احساس ترس، نا امنی، دلسردی و انگیزه مهاجرت و حتی مشکلات روانی دارد و امیدوارم این اتفاق یک بیدار باش برای افرادی باشد که بر استمرار این رویه اصرار دارند.
در دوران مسئولیتم بارها و بارها متذکر شده بودم نسبت به این رویه و از نزدیک شاهد اتفاقات ناگوار بودم که نه تنها فایده‌ای ندارد بلکه به جوانان احساس ترس، ناامنی و . می‌دهند. مهاجرت، دلسردی، مشکلات روانی و. ناشی از رفتارهای گشت ارشاد است و امیدوارم این اتفاق یک بیدارباش باشد برای افرادی که بر استمرار این رویه اصرار دارند.
* در شورای عالی فرهنگی زنان نیز این موضوعات عنوان می‌شد؟ بحثی درباره حجاب و گشت ارشاد مطرح بود؟
بله در آن جلسات متاسفانه خانم هایی بودند که بر این روش‌های سختگیرانه پافشاری داشتند. امیدوارم همانطور که گفتم این اتفاق تلخ و البته غیرقابل جبران، یک بیدار باش برای این طیف فکری باشد تا تغییر رویه جدی رخ دهد و برخوردهای گشت ارشادی و بازداشت موقت آنان به بهانه پوشش تمام شود.
تلاش کردیم گشت ارشاد جمع شود، اما زور دولت نمی‌رسید
* در دوران مسئولیت شما، آیا تلاشی برای برچیدن گشت ارشاد بوده است؟
بله، هم در دولت و هم در شورای عالی انقلاب فرهنگی این موضوعات را مطرح می‌کردیم و با وزیر کشور جلسات متعددی داشتیم. اما متاسفانه همانطور که در بحث ورود زنان به ورزشگاه ها، دولت اختیار چندانی نداشت و دستور‌ها از جای دیگری بود و گروه‌های فشار نقش داشتند، در موضوع گشت ارشاد هم اینگونه بود. البته آقای دکتر روحانی و وزیر کشور هیچ موافقتی با این کارها نداشتند و تلاش می کردند رفتارهای تند رخ ندهد و این را صراحتا اعلام می کردند. اما اکنون شرایط فرق کرده و رفتارها گواه تغییر رویه دولت است.
حامیان گشت ارشاد به ما می‌گفتند لاابالی و غرب‌گرا
* مخالفان شما چه می‌گفتند؟
به ما می‌گفتند غرب گرا و به دنبال ترویج مفاسد و لااوبالی گری هستید. به راحتی اتهام می‌زدند و متهم می‌کردند که این رفتارها و مخالفت شما باعث تضعیف ارزش‌ها در جامعه شده و دل مومنین را آزرده میکند.
خانم هایی که شورای فرهنگی درک مفهوم پول دیجیتال اجتماعی زنان را در قبضه داشتند و البته انتخابات آن شورا هم دموکراتیک نبود، سعی داشتند رویکرد خود را با ترفندی‌های سیاسی حاکم کنند و با نوع اتهام زنی همین مخالفت ما برخوردهای گشت ارشاد را اجرای سند ۲۰۳۰ عنوان می کردند. آنها درک مفهوم پول دیجیتال که خود را متدین می دانند، ما را متهم می کردند که دستور کار خارجی داریم!
یک مثال می زنم. برنامه تحقق عدالت جنسیتی که مصوب برنامه ششم توسعه کشور است را براساس قانون و وظایف محوله پیش بردیم؛ برنامه ای صددرصد مبتنی بر فرهنگ ایرانی و اسلامی و برگرفته از تفکراتی رهبران سیاسی و فکری مانند امام خمینی و شهید مطهری، ولی چون به واقع موضوع عدالت میان زنان و مردان را سنجیده و برای تحقق آن تلاش شده بود از ابتدا مخالفت کردند. در مورد دلیل مخالفتشان هم می گفتند به دنبال "برابری" جنسیتی هستید و فقط نام "عدالت" را آوردید!
این در شرایطی بود که شاخص ها با نظر کلیه دستگاههای اجرایی و نماینده قوه قضاییه، موافقت مجلس و صاحبنظران حوزه و دانشگاه تهیه و تدوین شده بود. این رفتار جناح مقابل به روند حرکت آسیب زد. در عین تحمل انواع تخریب ها، متوقف نشدیم و ادامه دادیم. چنانچه پس از تصویب شاخص‌ها، استانداری ها و دستگاههای استانی مامور به اجرای این شاخص‌ها شدند. مثلا یکی از این شاخص‌ها دسترسی به آموزش یا فضای ورزشی بود. این برنامه‌ها در دولت دوازدهم اجرایی شد و سامانه رصد و پایش شاخص های عدالت جنسیتی را نیز راه اندازی کردیم تا بتوانیم نتایج و بازخورد‌ها را دریافت کنیم. این برنامه‌ها در حال اجرایی شدن بودند و استان‌ها از روند اجرا گزارش می دادند که برای تحقق عدالت جنسیتی تا چه اندازه پیش رفته اند. همه چیز روی روال بود تا اینکه با تغییر دولت نه تنها این برنامه‌ها متوقف شد، بلکه گزارش‌ها و همین سامانه رصد و پایش از صفحه روزگار پاک شد. اتفاقی که خود یک فاجعه است؛ وقتی تمام پژوهش‌ها و اقدامات از سامانه پاک می‌شود، چه انتظاری داریم؟ ملتی که از تاریخ خود درس نمی‌گیردۀ، مجبور به تکرار اشتباهاتش با درصد خطای بیشتر خواهد بود.
* تغییر در رویه و رفتار در برخوردهای گشت ارشاد را در یک سال گذشته و در دولت رئیسی کاملا ملموس است. چند وقت قبل دختری را گشت ارشاد گرفت و مادرش جلوی ماشین ایستاد، یا مردی که برای دفاع از همسرش گلوله خورد. بسیاری از مردم با دیدن این صحنه‌ها گفتند که گشت را متوقف کنید تا اتفاق ناگوارتری رخ ندهد، اما امروز نه تنها این برخوردها متوقف نشد بلکه خون هم دادیم. چگونه باید جلوی این فجایع را بگیریم؟
مهم ترین کاری که اکنون می‌توانیم انجام دهیم این است که به اتفاق رخ داده با جدیت کامل رسیدگی شود، به اصل ماجرا دسترسی یابیم و ببنیم علت چه بوده است؟ چگونه یک جلسه آموزشی باعث مرگ یک دختر می‌شود؟ این دختر چه اندازه ترس و استرس را تحمل کرده بود؟ فرض بگیریم این ادعا درست باشد که به او آسیب فیزیکی وارد نشده ، اما چه برخوردی با او صورت گرفته؟ مگر آسیب به فرد فقط فیزیکی است؟ وحشت شدید و ترس هم به روان فرد آسیب می زند، دست کمی از آسیب فیزیکی ندارد. خیلی از افرادی که بازداشت می‌شود، در حالی که خود را بی گناه می دانند دچار تبعات جبران ناپذیری در روح و روان خود می شوند.
گشت ارشاد کلا باید منحل شود
در همین موضوع، چرا آسیب‌هایی که به زنان در خیابان می‌رسد را پیگیری نمی‌کنیم؟ متلک گوها و کسانی که الفاظ جنسی و نامتعارف به زنان می گویند، چرا بازداشت نمی‌شوند؟ چند مورد آزارگر را گرفته اند؟ چرا فقط یکطرفه است و مشکل را در خانم‌ها و حجاب می‌بینیم؟ این‌ها نشان می‌دهد که درک ما از امر به معروف و نهی از منکر کوچک و نازل است و نباید آن را به لباس و پوشش محدود کنیم؟ چرا این امر به معروف و نهی از منکر برخورد حاکمیت با مردم است؟ مگر نباید مردم با حاکمیت باشد و نسبت به کمبود‌ها و کج روی‌های مسئولین باشد. چهل سال این را تجربه کردید. امام خمینی در اوج درگیری های جنگ نسبت به این نوع رویکردها واکنش نشان دادند که نمی‌توانیم مقابل خودسری ها ساکت باشیم.
اکنون راهش این است که گشت ارشاد متوقف شود و از راه های ارعاب و وحشت استفاده نکنیم و به جای آن رویه های تشویقی را به کار ببریم. بارها گفته ام یکی از روش های ایجابی در بحث حجاب این است که هیچ اجباری برای حجاب در جاهایی که همه خانم هستند، نباشد. مثل مدارس آقای حداد عادل که در آن حجاب اجباری نیست و پوشش مناسب و دخترانه زیبا برای مدارس را دارند. چرا این سختگیری را برای دخترانمان داریم؟ چرا باید این فشار را متحمل شوند؟ وقتی در مدارس یا هر جای ممکن این فشار را متحمل نشوند، در جامعه راحت تر می‌توانند با این موضوع کنار بیایند .
* فیلم حضور مهسا امینی در ساختمان وزرا منتشر شد و به محض انتشار، دیدیم که ابهامات بیشتر شد و افکار عمومی نسبت به فیلم هم تردید کردند. چرا بخشی از مردم حتی به این فیلم هم اعتماد نکردند؟
این فیلم تقطیع شده و انتشار آن سئوالاتی را ایجاد کرده است. ای کاش گروهی بی طرف در این راستا ورود کنند و با حضور خانواده مرحوم امینی و پزشکانی که بالای سر او بودند، جزئیات مطرح شود. بی اعتمادی و عدم پذیرش سخنان پلیس از سوی مردم واقعا ناراحت کننده است و بعید می دانم نیروی انتظامی راضی به چنین وضعیتی باشد که سبب دوری مردم از آنها شود. یعنی برخی متوجه نمی‌شوند این دوگانگی ها بسیار خطرناک و آسیب زا هستند؟
اکنون حاکمیت یک دست شده و منتقدین هیچ کاره و فقط شهروند هستند؛ یعنی آیا یک دست بودن حاکمیت هم نمی تواند مسائل را حل کند؟!
* در فضای مجازی مردم نسبت به این فاجعه واکنش‌های متفاوتی داشتند و بسیاری از مردم می‌گویند که دختران مسئولان در خارج از کشور با آزادترین نوع پوشش حضور دارند اما اینجا به خاطر حجاب و پوشش، یک نفر می‌میرد.
این حق نسل حق جوان است که بخواهند با سبک و سیاق خودشان زندگی کنند و پدر و مادرها باید با درک و تجربه پیش بروند، نه با انکار این موضوع. در دولت دوازدهم به همین دلیل موضوع گفتگوی بین نسلی را در قالب های مختلف طرح و اجرا کردیم تا این شکاف میان دو نسل را به درک مشترک نزدیک کنیم. به این منظور باید اجازه دهیم که جوانان حرف بزنند و در همه سطوح صدایشان شنیده شود. مسئولین هم واقعیت هایی را که در خانواده هایشان می درک مفهوم پول دیجیتال بینند انکار نکنند. چرا که مردم کاملا این دوگانگی ها را می بینند.
* خانم انسیه خزعلی معاون زنان دولت آقای رئیسی گفته است ما اصلا گشت ارشاد نداریم! این جمله برای شنوندگان دردناک بود. نظرتان چیست؟
پناه می‌برم به خدا. مسئولین در برابر نظراتی که می دهند باید پاسخگو باشند و توضیح دهند. همه می دانیم که گشت وجود دارد و برخوردها با زنان و دخترانمان را در خیابان ها می بینیم.
مخالف حجاب اجباری هستم
* شخصا به حجاب اجباری اعتقاد دارید؟
من به حجاب معتقدم و در این مورد حاضر به گفتگو هم هستم. اما نگاه قرآن در مفهوم کلان به معنای فعلی نیست. در قرآن حجاب از نگاه شروع می‌شود و اول به مردان می‌گوید که نگاهتان را درست کنید و بعد به زنان اشاره میکند که پوششتان را مناسب انتخاب کنید. قرآن کریم زن را به عنوان جاذبه جنسی نمی داند. بلکه زن و قدرتش و تفکرش، هوش عاطفی و معنوی اش را مورد اشاره قرار می دهد و آنها را نمایان می کند. معتقد به حجابم اما با اینکه مردم را به زور و ارعاب با حجاب کنیم مخالفم. حتی معتقدم در مدارس نباید نماز را هم اجباری می‌کردند، چرا که در توضیح المسائل هم آمده که نماز اصلش بر نیت است و نیت آن باید وجهه الله باشد و حرکتی عاشقانه؛ یک حرکت عاشقانه که به زور نمی شود.
خوشبختانه روسای جمهوری را داشتیم که در قبال این رفتارها ایستادند. آقای خاتمی و بعد آقای روحانی در قبال این بی قانونی ها و رفتارهای خودسرانه ایستادگی کردند. این برخوردها شاید ظاهرش دین داران را آرام کند اما باطنش آسیب جبران ناپذیری به جامعه می‌زند.
* اگر این اتفاق برای دختر شما رخ می‌داد، چه واکنشی نشان می‌دادید؟
اگر این اتفاق برای فرزندم می‌افتاد تا آخرین لحظه پیگیری می‌کردم و کوتاه نمی‌آمدم، مطالبه گری می‌کردم و همه ابعاد موضوع را جویا می شدم. نمی دانم چرا کسانی که مدام از شهید سلیمانی می‌گویند، منش ایشان را نمی‌آموزند که گفتند حتی دختران بی حجاب و بد حجاب هم دختر من هستند. همه دختران "مهسا امینی هستند" و باید مراقبشان بود، باید عزت نفسشان را حفظ کرد. این رفتارها باید سریعا جمع شود. چرا مردم را می‌ترسانند و ایجاد رعب و وحشت می شود. بارها گفته ایم و گزارش دادیم که چه ترسی در دل جوانان ایجاد می کنید. چرا حاضر نیستید تفاوت ها را بپذیرید؟
دیدگاه شما